Χρειάστηκε να έρθει ένα στέλεχος των Οικολόγων Πράσινων για να δoυν στο Κτηματολόγιο υπουργική επίσκεψη χωρίς φώτα και κάμερες, πέρα από τις ατελείωτες συσκέψεις που είχαν κατά καιρούς υπουργοί της παρούσας αλλά και των προηγούμενων κυβερνήσεων για την πορεία και κυρίως για τον σχεδιασμό και το μέλλον του μεγάλου έργου.

Της Μαριάννας Τζάννε

Την ώρα που η πολυδιαφημισμένη νέα γενιά κτηματογράφησης αντιμετωπίζει σοβαρά εμπόδια για να ξεκινήσει με βάση τον αρχικό σχεδιασμό στα μέσα Οκτωβρίου, ο κ. Γιώργος Δημαράς, που ανέλαβε στον τελευταίο ανασχηματισμό υφυπουργός Περιβάλλοντος, έχει ήδη πιάσει δουλειά.

Με το χαρτοφυλάκιο των αρμοδιοτήτων του να επικεντρώνεται στις αστικές αναπλάσεις και την επίβλεψη του Κτηματολογίου, ο υφυπουργός πέρασε προ ημερών τις πόρτες του νέου κρατικού φορέα κτηματογράφησης, της Ελληνικό Κτηματολόγιο, και είχε πολύωρες συζητήσεις με τη διοίκηση και τους εργαζόμενους. Είναι η πρώτη φορά που εν ενεργεία μέλος της κυβέρνησης συμμετέχει στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας και ενημερώνεται από πρώτο χέρι και όχι μέσω των συμβούλων του για την κατάσταση στο κρισιμότερο έργο της χώρας.

«Ο κ. Δημαράς έδειξε ενδιαφέρον για την πορεία των μελετών κτηματογράφησης, για τις οποίες δίνεται μάχη προκειμένου να είναι εντός των πιεστικών χρονοδιαγραμμάτων. Επίσης, ζήτησε ενημέρωση για τα εμπόδια του έργου, σχετικά με το ποιοι ανάδοχοι έχουν κηρυχθεί έκπτωτοι και τι έγινε με μελέτες που χρειάστηκε να επαναπροκηρυχθούν, για το κενό που δημιουργεί η αποκαθήλωση του νομικού τμήματος. Κυρίως έδειξε διάθεση να ψάξει και να μάθει», αναφέρουν εργαζόμενοι που έτυχε να τον συναντήσουν.

Το πόσο σοβαρά έχει πάρει τον ρόλο του ο νέος υφυπουργός φαίνεται και από τον τρόπο που οργανώνει την δουλειά του. «Ζήτησα να δω τις επόμενες μέρες και όλους τους μελετητές που έχουν υπογράψει τις 27 μελέτες κτηματογράφησης για το ΚΤΗΜΑ 16 (σ.σ.: η τελευταία γενιά κτηματογράφησης που αντιστοιχεί στο 67,5% της έκτασης της χώρας), για να ξέρω πού πονάει το έργο και πώς μπορούμε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες», μας εξηγεί ο κ. Δημαράς.

Παραδέχεται ότι υπάρχουν δυσλειτουργίες στον ενιαίο φορέα κτηματογράφησης που ψηφίστηκε πέρσι (προβλέπει τη συγχώνευση των κτηματολογικών γραφείων με τα υποθηκοφυλακεία αλλά στην πραγματικότητα δεν έχει γίνει τίποτα), κυρίως ως προς το θέμα των δικηγόρων. «Χρειάζεται να βρούμε εναλλακτικές λύσεις για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα», σημειώνει, αφήνοντας ανοιχτό παράθυρο για νομοθετικές παρεμβάσεις, παρότι ο υπουργός Γιώργος Σταθάκης υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής της νέας δομής του Κτηματολογίου, διατηρώντας μόνο 12 θέσεις δικηγόρων από τις 63 που υπήρχαν.

Ο νέος νόμος προέβλεπε τη μετατροπή της πρώην Α.Ε. (ΕΚΧΑ) σε δημόσια εταιρεία και ταυτόχρονα την πρόσληψη των δικηγόρων στο Δημόσιο με παράλληλη διαγραφή από τα μητρώα των συλλόγων τους. Με τον τρόπο αυτό έχουν μείνει στην επίβλεψη μελετών μόλις 14, καθώς οι υπόλοιποι είτε έγιναν δημόσιοι υπάλληλοι, είτε παραιτήθηκαν. Αυτοί οι 14 καλούνται σήμερα να επιβλέψουν 72 παλιές και νέες μελέτες, κάτι που σαφώς καθίσταται αδύνατο να πράξουν.

«Χάσαμε έναν χρόνο δίχως λόγο»

«Στο παρελθόν υπήρχε ένας δικηγόρος ο οποίος επέβλεπε από 2 έως 3 μελέτες, συνεργαζόταν με τους αναδόχους, έλεγχε τις μελέτες και λύναμε κάθε νομικό θέμα που ανέκυπτε», αναφέρει στέλεχος της αγοράς και από τους μεγάλους μελετητές του κλάδου.

«Με τον ενιαίο φορέα χάσαμε έναν χρόνο δίχως λόγο. Σήμερα, εάν δεν επιλυθεί το θέμα των δικηγόρων, αλλά και αν δεν εξευρεθούν χώροι σε όλη τη χώρα για να εγκατασταθούν τα γραφεία κτηματογράφησης, τότε το Κτηματολόγιο θα πάει πολύ πίσω», συνεχίζει. Ηδη, όπως αναφέρει, με τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται η υποδοχή δηλώσεων μπορεί να ξεκινήσει το νωρίτερο τέλη Νοεμβρίου και σε κάποιες περιοχές θα φτάσει στα μέσα Ιανουαρίου.

Το καλοκαίρι βγήκε προκήρυξη για την ενοικίαση 50 κτιρίων σε όλη τη χώρα, η οποία όμως δεν απέδωσε. Την ίδια στιγμή ούτε οι δήμοι εμφανίστηκαν πρόθυμοι να διαθέσουν, όπως γινόταν στο παρελθόν, δωρεάν χώρους για την κτηματογράφηση. Ετσι, και ενώ ο χρόνος κυλούσε σε βάρος του έργου, το καλοκαίρι ξεκίνησαν απευθείας αναθέσεις.

Η διοίκηση της Ελληνικό Κτηματολόγιο εκτιμά ότι μπορεί σταδιακά να ξεκινήσει η υποδοχή δηλώσεων αρχικά για το 50% των μελετών μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου. Προς το παρόν, τη μεγαλύτερη ωρίμανση για να ξεκινήσει τις επόμενες μέρες η συλλογή δηλώσεων εμφανίζει η περιοχή των Δωδεκανήσων (Κως, Ρόδος, Κάρπαθος, Κάλυμνος).

Δεν είναι λίγοι πάντως αυτοί που αναρωτιούνται γιατί η Ελληνικό Κτηματολόγιο άφησε τελευταία στιγμή το θέμα της αναζήτησης κτηματολογικών γραφείων όταν ο ενιαίος φορέας έχει δημοσιευτεί σε ΦΕΚ από τον περασμένο Ιανουάριο. Και όταν οι συμβάσεις με τους 27 από τους 32 μελετητές της νέας γενιάς κτηματογράφησης που αφορά σε 49 περιοχές της χώρας έχουν υπογραφεί από τα τέλη του 2017.

Αξίζει να σημειωθεί ότι εκκρεμεί η εκδίκαση των προσφυγών για πέντε μελέτες, εξέλιξη που θα τραβήξει ως το 2025 το χρονοδιάγραμμα του τιτάνιου έργου που ξεκίνησε πριν από 23 ολόκληρα χρόνια.

Εξι μήνες για τη συλλογή δηλώσεων

Η συλλογή των δηλώσεων ιδιοκτησίας για το ΚΤΗΜΑ 16 θα έχει διάρκεια τριών μηνών για τους κατοίκους εσωτερικού και έξι για τους κατοίκους εξωτερικού, με δυνατότητα παράτασης τριών μηνών. Η δυσκολία της έγκειται στο γεγονός ότι αφορά κυρίως αγροτικές περιοχές χωρίς ξεκάθαρα και σαφή όρια μεταξύ των ιδιοκτησιών, με αποτέλεσμα να χρειάζεται καλή προετοιμασία από την πλευρά των πολιτών για να πιστοποιήσουν ότι η ιδιοκτησία τούς ανήκει. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται να αναζητήσουν όλα εκείνα τα έγγραφα που πιστοποιούν το δικαίωμα στην ιδιοκτησία (π.χ. αντίγραφα συμβολαίων), να τακτοποιήσουν εκκρεμότητες με ενδεχόμενη αποδοχή κληρονομιάς, και εφόσον πρόκειται για ιδιοκτησίες για τις οποίες δεν υπάρχουν συμβόλαια (π.χ. χρησικτησία) ή δικαστική απόφαση, έγγραφα που πιστοποιούν τη χρήση του ακινήτου (λογαριασμούς κοινής ωφέλειας, μισθωτήρια, έγγραφα επιδότησης κ.ά.). Για την κατάθεση των δηλώσεων οι πολίτες θα καταβάλουν 35 ευρώ ανά ιδιοκτησιακό δικαίωμα και 20 ευρώ για βοηθητικούς χώρους.

Μέχρι σήμερα έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση για το 29,2% των δικαιωμάτων, σε εξέλιξη βρίσκεται ποσοστό 61,8%, ενώ 9% είναι στο στάδιο της ανάθεσης.