Μια διεθνής ερευνητική ομάδα έρχεται να ανατρέψει όσα γνωρίζαμε για την υποδομή που ένωσε την αρχαία Μεσόγειο. Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Scientific Data, το οδικό δίκτυο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας γύρω στο 150 μ.Χ. δεν είχε μήκος 188.000 χιλιόμετρα, όπως θεωρούνταν, αλλά σχεδόν 300.000 χιλιόμετρα. Ένα εύρημα που αλλάζει ριζικά την κατανόησή μας για την οργάνωση, τη διακυβέρνηση και την τεχνολογική ικανότητα της εποχής.

Η ερευνητική ομάδα, αποτελούμενη από ειδικούς πανεπιστημίων και ερευνητικών κέντρων της Δανίας, του Βελγίου, της Ισπανίας, της Σουηδίας, της Βρετανίας, της Τουρκίας, της Ιταλίας, της Ολλανδίας, της Τσεχίας και της Γαλλίας, δημιούργησε ένα ψηφιακό σύνολο δεδομένων υψηλής ανάλυσης, αποκαλύπτοντας με εντυπωσιακή λεπτομέρεια το εύρος και τη δομή του δικτύου που κράτησε ενωμένη μια αυτοκρατορία 55 εκατομμυρίων ανθρώπων.

Το Itiner-e: Ο ψηφιακός χάρτης της αρχαιότητας

Η βάση δεδομένων Itiner-e συγκεντρώνει αρχαιολογικά και ιστορικά στοιχεία, παλαιούς και σύγχρονους χάρτες, καθώς και δορυφορικές εικόνες για να ανασυνθέσει το πλήρες οδικό σύστημα της Ρώμης.
Το νέο αυτό χαρτογραφικό εγχείρημα αποκάλυψε 299.171 χιλιόμετρα οδών — από κύριες λεωφόρους έως τοπικά μονοπάτια — εκ των οποίων:

  • 103.478 χιλιόμετρα (34,6%) χαρακτηρίζονται ως κύριοι δρόμοι,
  • ενώ 195.693 χιλιόμετρα (65,4%) θεωρούνται δευτερεύοντες.

Η αύξηση σε σχέση με τις προηγούμενες εκτιμήσεις οφείλεται κυρίως στη βελτιωμένη κάλυψη περιοχών όπως η Ιβηρική Χερσόνησος, η Ελλάδα και η Βόρεια Αφρική, καθώς και στη νέα προσαρμογή των παλαιών διαδρομών πάνω στο πραγματικό ανάγλυφο του εδάφους.

Ένα δίκτυο τεσσάρων εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων

Το προτεινόμενο δίκτυο εκτείνεται σε σχεδόν τέσσερα εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα, καταδεικνύοντας τη γεωγραφική ενοποίηση που πέτυχε η Ρώμη. Οι δρόμοι της διασχίζουν από τις Άλπεις και τις βρετανικές πεδιάδες μέχρι τη Συρία και τη Βόρεια Αφρική, αποδεικνύοντας πως η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία λειτουργούσε ως πρωτότυπο της παγκοσμιοποίησης: ένα ενιαίο οικονομικό και διοικητικό σύστημα, δεμένο κυριολεκτικά “με πέτρα και χώμα”.

Οι ερευνητές σημειώνουν, πάντως, ότι η ακριβής θέση των δρόμων είναι πλήρως τεκμηριωμένη μόνο κατά 2,7%, ενώ σχεδόν το 90% βασίζεται σε λιγότερο ακριβείς ή ενδεικτικές τοποθετήσεις, κάτι που καθιστά την έρευνα ανοικτή σε μελλοντική βελτίωση.

Από τη Ρώμη στο μέλλον της ψηφιακής αρχαιολογίας

Το Itiner-e θεωρείται πλέον η πληρέστερη και πιο αξιόπιστη ψηφιακή ανασύνθεση του ρωμαϊκού οδικού συστήματος που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα. Είναι ανοιχτά προσβάσιμο σε ερευνητές, φοιτητές και πολίτες, προσφέροντας μια σπάνια ευκαιρία να εξερευνήσουν την Αυτοκρατορία μέσα από τους δρόμους της.

Για τους ιστορικούς, η έρευνα δεν είναι απλώς μια ανακάλυψη χαμένων διαδρομών· είναι ένα παράθυρο στη ρωμαϊκή αντίληψη του χώρου, της ισχύος και της σύνδεσης. Και για τους επιστήμονες δεδομένων, είναι ένα υπόδειγμα του πώς η τεχνολογία μπορεί να αναβιώσει το παρελθόν με τρόπο που ούτε οι ίδιοι οι Ρωμαίοι δεν θα μπορούσαν να φανταστούν.

Διαβάστε ακόμη

UBS: Το bull market δεν τελείωσε – Πού πρέπει να αυξήσουν την έκθεση τους οι επενδυτές

Οι ελληνικές μετοχές στο μικροσκόπιο της HSBC – Πρωταγωνιστούν Εθνική και Eurobank στα χαρτοφυλάκια των funds (γραφήματα)

IOSCO: Κίνδυνοι για τους επενδυτές από το tokenization παραδοσιακών χρηματοοικονομικών προϊόντων

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα