Φόβους ότι πολλές από τις τράπεζες της ευρωζώνης δεν έχουν προετοιμαστεί για ένα ενδεχόμενο… τσουνάμι «κόκκινων» δανείων εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης εκφράζουν στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (EKT), «προσγειώνοντας» τις προσδοκίες των τραπεζιτών για άρση της απαγόρευσης πληρωμής μερισμάτων από αρχές του 2021.

Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα των Financial Times, ο επόπτης έχει ήδη στείλει επιστολή προς τους τραπεζίτες, στην οποία εκφράζει ανοιχτά αυτούς τους φόβους, καλώντας τους να εξετάσουν με ειλικρίνεια τα χαρτοφυλάκια των δανείων τους και να εκτιμήσουν ποιοι πελάτες είναι πραγματικά βιώσιμοι, ώστε να σχηματίσουν πιο αξιόπιστες προβλέψεις. Με βάση τις εκτιμήσεις της ΕΚΤ, άλλωστε, τα «κόκκινα» δάνεια της πανδημίας θα μπορούσαν να «αγγίξουν» το 1,4 τρισεκατομμύριο ευρώ, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Όπως, μάλιστα, αποκάλυψε ο πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Andrea Enria, μιλώντας στο Global Banking Summit των FT, μερικές από τις 117 τράπεζες που έχει υπό την εποπτεία του δεν φαίνεται να έχουν ξεκάθαρη εικόνα για την αύξηση του πιστωτικού κινδύνου, κάνοντας λόγο για τρεις κατηγορίες:

  • Τους Ομίλους που έχουν επανεκτιμήσει κάθε πελάτη ξεχωριστά.
  • Τους Ομίλους που έχουν λάβει γενικές προβλέψεις, χωρίς, ωστόσο, να προσδιορίζουν επακριβώς ποιοι πελάτες τους διατρέχουν κίνδυνο αθέτησης και, τέλος,
  • Τους Ομίλους που έχουν υιοθετήσει «μία προσέγγιση αναμονής». Οι τελευταίοι είναι και αυτοί που ανησυχούν περισσότερο την ΕΚΤ.

«Ο βαθμός προετοιμασίας τους θα παίξει ρόλο στην απόφαση περί άρσης της απαγόρευσης στις πληρωμές μερισμάτων», ανέφερε χαρακτηριστικά, επιβεβαιώνοντας τρόπο τινά τις πληροφορίες που θέλουν την ΕΚΤ να δέχεται πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση από πλευράς ισχυρών τραπεζικών lobbies. «Θα έλεγα ότι υπάρχει ένα συνεχές debate», εξήγησε, υπενθυμίζοντας πως σχετικές ανακοινώσεις θα υπάρξουν στις 10 Δεκέμβρη, οπότε και η κεντρική τράπεζα θα παρουσιάσει τις οικονομικές της προβολές έως το 2023. Αξίζει να αναφερθεί πως το δικαίωμα πληρωμής μερισμάτων από τις τράπεζες απαγορεύτηκε λίγες ημέρες μετά την πανδημία – προκειμένου να προστατευθεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια – και σχεδόν ταυτόχρονα με την ενεργοποίηση του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (pandemic emergency purchase programme – PEPP), εξοικονομώντας κεφάλαια, ύψους 30 δισ. ευρώ τον περασμένο Μάρτιο.

Όσον αφορά στην επιστολή, ο Andrea Enria εξήγησε πως στην πραγματικότητα πρόκειται για μία επιστολή τύπου ‘Αγαπητέ CEO’, στην οποία επισημαίνονται ορισμένα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν από τους επικεφαλής των τραπεζών, όσον αφορά στην προσέγγισή τους για τον πιστωτικό κίνδυνο.

Πιο αναλυτικά, σε αυτήν επισημαίνεται χαρακτηριστικά: «Καθώς η πανδημία Covid-19 εξελίσσεται οι εποπτικές αρχές της ΕΚΤ έχουν εντοπίσει ετερογενείς πρακτικές μεταξύ των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Ως εκ τούτου και σύμφωνα με τις προηγούμενες ανακοινώσεις σχετικά με τις προβλέψεις στο πλαίσιο της πανδημίας γίνεται όλο και πιο σημαντικό για τα ιδρύματα να διασφαλίσουν ότι ο κίνδυνος αξιολογείται, ταξινομείται και μετράται επαρκώς στους ισολογισμούς τους. Αυτό βοηθά στην παροχή κατάλληλων λύσεων στους οφειλέτες πριν εμφανίσουν πρόβλημα, συμβάλλοντας στον περιορισμό της συσσώρευσης προβληματικών περιουσιακών στοιχείων στις τράπεζες και ελαχιστοποιώντας τυχόν επιπτώσεις από το ‘φαινόμενο του γκρεμού’ (cliff effect), όπου είναι δυνατόν. Από αυτή την άποψη, είναι σημαντικό τα ιδρύματα να επιτύχουν τη σωστή ισορροπία μεταξύ της αποφυγής υπερβολικής προκυκλικότητας και διασφάλισης ότι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζουν (ή θα αντιμετωπίσουν) αντικατοπτρίζονται επαρκώς στις εσωτερικές διαδικασίες μέτρησης και διαχείρισης.

Παράλληλα, πρέπει να χρησιμοποιούν ορθές διαδικασίες αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, έτσι ώστε να μπορούν να διαφοροποιήσουν, εγκαίρως και αποτελεσματικά, και κατά περίπτωση, τους βιώσιμους από τους μη βιώσιμους οφειλέτες. Αυτή η διαδικασία πρέπει, επίσης, να λαμβάνει υπόψη τη λήξη των κρατικών μέτρων στήριξης που ισχύουν σήμερα. Επιπλέον, προκειμένου να διαχειριστούν σωστά και να καλύψουν τον πιστωτικό κίνδυνο, είναι σημαντικό να κατανέμουν τα ανοίγματα στα κατάλληλα στάδια IFRS 9 και να χρησιμοποιήσουν όλες τις σχετικές πληροφορίες για τον προσδιορισμό των αναμενόμενων ζημιών».

Τι ισχύει για τις ελληνικές τράπεζες

«Ο κλάδος θεωρεί ότι είμαι πολύ απαισιόδοξος, ενώ εκείνοι έχουν μία πιο ρόδινη εικόνα για το μέλλον. Ελπίζω, ειλικρινά, να έχουν δίκιο, εξακολουθώ, όμως, να πιστεύω ότι, ενώ ελπίζουμε για το καλύτερο, θα πρέπει, ταυτόχρονα, να είμαστε προετοιμασμένοι και για το χειρότερο». Αυτό τόνισε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην ΕΡΤ ο πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της ΕΚΤ.

Πράγματι, οι εγχώριες τράπεζες επιμένουν στο αισιόδοξο σενάριο που θέλει τα νέα «κόκκινα» δάνεια, τα οποία θα προστεθούν το 2021 στο προβληματικό τους χαρτοφυλάκιο, δεν θα ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες εισροές, μάλιστα, θα προκύψουν από τα… παγωμένα δάνεια που υπολογίζονται σε περισσότερα από 20 δισ. ευρώ. Πιο αναλυτικά:

Η Eurobank έχει αναστείλει σε δάνεια, ύψους 4,9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 48% στεγαστικά, 29% εταιρικά και 23% δάνεια μικρών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τη διοίκηση, στο… κόκκινο εκτιμάται ότι θα «γυρίσει» το 20% αυτών, ήτοι περί το 1,3 δισ. ευρώ.

Η Τράπεζα Πειραιώς έχει «παγώσει» δάνεια, ύψους 5,3 δισ. ευρώ (2,1 δισ. ευρώ στεγαστικά, 1,7 δισ. ευρώ επιχειρηματικά, 1,3 δισ. ευρώ εταιρικά και 300 εκατ. ευρώ καταναλωτικά), με σχεδόν το ένα δισ. ευρώ να προστίθεται τελικώς στο «κόκκινο» χαρτοφυλάκιο.

Η Alpha Bank έχει θέσει σε καθεστώς moratorium δάνεια, ύψους 4,2 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισ. ευρώ στεγαστικά, 1,6 δισ. ευρώ εταιρικά, 600 εκατ. ευρώ μικρά επιχειρηματικά και 300 εκατ. ευρώ καταναλωτικά. Εκτίμηση της διοίκησης είναι πως τα νέα «κόκκινα» δάνεια θα κυμανθούν στο 1,3 δισ. ευρώ.

Τέλος, η Εθνική Τράπεζα έχει αναστείλει τις πληρωμές σε δάνεια, ύψους περίπου 3,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,2 δισ. ευρώ στεγαστικά, 200 εκατ. ευρώ καταναλωτικά και δάνεια προς μικρές επιχειρήσεις και 2,1 δισ. ευρώ επιχειρηματικά δάνεια. Στο… κόκκινο θα καταλήξει ποσοστό πέριξ του 15% με 20%.

Διαβάστε περισσότερα 

Eπίδομα θέρμανσης: Ανοίγει η πλατφόρμα – Τι δήλωσε ο Σταϊκούρας 

Κορωνοϊός: Σαββατοκύριακο αποφάσεων για τα μέτρα – Τηλεδιάσκεψη υπό τον Μητσοτάκη 

Συντάξεις Ιανουαρίου 2021: Ποιοι θα πληρωθούν νωρίτερα – Οι ημερομηνίες για όλα τα Ταμεία