Του Αλέξανδρου Κασιμάτη
Ισχυρό σύστημα διακυβέρνησης του ΤΧΣ από τους δανειστές και διασφάλιση της λειτουργίας των τραπεζών βάσει των αρχών της αγοράς χωρίς κρατικές παρεμβάσεις προβλέπει το σχέδιο νόμου για το Ταμείο, το οποίο συντάσσεται αυτό το διάστημα.
Το νομοσχέδιο -βάσει του μνημονίου- θα πρέπει να ψηφιστεί μέχρι τον Οκτώβριο και ήδη για τη σύνταξή του έχουν προσληφθεί σύμβουλοι, όπως το νομικό γραφείο Ποταμίτη.
Οσον αφορά στην ανεξαρτησία των τραπεζών, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων και τα ανώτατα διευθυντικά στελέχη θα διορίζονται χωρίς καμία παρέμβαση του Ελληνικού Δημοσίου με βάση τη νομοθεσία της Ε.Ε., τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και τους κανόνες του ΤΧΣ. Επίσης, το Ταμείο θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι εξωτερικοί ελεγκτές των τραπεζών δεν θα μπορούν να έχουν σύμβαση με μια τράπεζα περισσότερο από μια συνεχή πενταετία. Η συγκεκριμένη προϋπόθεση τίθεται σε ισχύ από το 2016.
Το σημαντικό όμως είναι ότι με την ψήφιση του νομοσχεδίου δρομολογούνται αλλαγές σε όλα τα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, οι οποίες θα πρέπει να πραγματοποιηθούν μέχρι τον προσεχή Ιούνιο. Συγκεκριμένα, το ΤΧΣ, ο έλεγχος του οποίου πλέον θα υπόκειται στην τρόικα και όχι στο Δημόσιο, θα πρέπει να προσλάβει ανεξάρτητο διεθνή σύμβουλο, με τη βοήθεια του οποίου θα καθιερώσει ένα πρόγραμμα, έναν ειδικό μηχανισμό εξέτασης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών όσον αφορά στις ενέργειές τους.
Δηλαδή, μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο θα πρέπει να ψηφιστεί το νομοσχέδιο, έως τον Φεβρουάριο του 2016 να υιοθετηθεί το σύστημα εξέτασης των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών και μέχρι τον επόμενο Ιούνιο να έχει ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση των Δ.Σ.
Το ΤΧΣ, με βάση τον συγκεκριμένο μηχανισμό αξιολόγησης, θα μπορεί να αντικαθιστά τα μέλη των Δ.Σ. με τρόπο που θα διασφαλίζει ότι σε κάθε συμβούλιο θα συμμετέχουν τρεις ανεξάρτητοι διεθνείς εμπειρογνώμονες που γνωρίζουν από διοίκηση τραπεζών και δεν έχουν καμία σχέση με το ελληνικό τραπεζικό σύστημα την τελευταία δεκαετία.
Ανακεφαλαιοποίηση με «προστασία» Ντράγκι και «καμπανάκι» Moody’s
Την ίδια ώρα το θέμα της ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών επανέρχεται στο προσκήνιο, μετά και τις αποκαλύψεις του Μάριο Ντράγκι στα μέσα της εβδομάδας. Ο πρόεδρος της ΕΚΤ ξεκαθάρισε ότι μέσω δικής του παρέμβασης προσφέρθηκε, τελικώς, προστασία στους καταθέτες των ελληνικών τραπεζών σε περίπτωση bail-in.
Όπως τόνισε – σε συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη συνεδρίαση της ΕΚΤ, την Πέμπτη 3 Σεπτεμβρίου – η ΕΚΤ ήταν αυτή που πίεσε το Eurogroup, ούτως ώστε να υπάρξει σαφής αναφορά στην προστασία των καταθετών σε περίπτωση που οι ελληνικές τράπεζες χρειαστούν επιπλέον βοήθεια. Στον αντίποδα αυτή η προστασία δεν ισχύει για τους ομολογιούχους, με δεδομένο, κατά τον κ. Ντράγκι, ότι ενδεχόμενες δικές τους απώλειες δεν πρόκειται να πλήξουν την οικονομική δραστηριότητα, κάτι που θα συμβεί εάν «κουρευτούν» οι καταθέσεις.
Όσο δεδομένη θεωρεί την προστασία των καταθετών ο κ. Ντράγκι, τόσο βέβαιη θεωρεί τις ζημιές για τους ομολογιούχους σε περίπτωση bail-in, ο οίκος Moody’s, ο οποίος την Παρασκευή προχώρησε σε υποβάθμιση του χρέους των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Ο οίκος τονίζει στην ανακοίνωσή του ότι «οι ομολογιούχοι θα υποστούν σημαντικές ζημιές, καθώς θα πρέπει να υπάρξει κάλυψη στα ακόλουθα: α. στην αύξηση στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια περίπου στο 45% του συνόλου και η διατήρηση της κάλυψης με προβλέψεις κοντά στο 60%, β. στην επιδείνωση στην κερδοφορία των τραπεζών που αναμένεται να περιορίσει τα κεφαλαιακά “μαξιλάρια” καθώς ο οίκος δεν αναμένει ανάκαμψη στην Ελλάδα πριν το 2017 και γ. στη μείωση στην αναγνώριση των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων που ξεπερνούν στην παρούσα φάση τα 15 δισ. και αποτελούν περισσότερα από τα μισά κεφάλαια Tier I των τραπεζών.