«Πράσινο φως» για κρατική στήριξη των τραπεζών σε όλη την ευρωζώνη έχουν ανάψει οι αρχές της Ε.Ε. και στο πλαίσιο αυτό διεξάγονται διαβουλεύσεις για τη διατύπωση των μεθόδων που θα χρησιμοποιηθούν.

Αυτό που έχει γίνει μέχρι στιγμής ξεκάθαρο είναι ότι θα τεθεί σε αναστολή η εφαρμογή των κανόνων που προβλέπουν bail-in σε περίπτωση κρατικής ενίσχυσης μιας τράπεζας.

Οι κανόνες αυτές προβλέπονται σε οδηγία που υιοθετήθηκε το 2014 (BRRD – Bank Recovery and Resolution and Directive) η οποία προβλέπει ότι σε περίπτωση που μια τράπεζα γίνεται αποδέκτης κρατικής βοήθειας, τότε ενεργοποιείται η ρήτρα «επιμερισμού των βαρών» στους μετόχους και άλλους ιδιώτες, όπως οι κάτοχοι ανασφάλιστων ομολόγων που έχουν εκδοθεί από την τράπεζα ή, εάν τα ομόλογα δεν είναι αρκετά και ανασφάλιστων καταθέσεων (άνω των 100.000 ευρώ).

Οι κανόνες αυτοί, αποτελούν ουσιαστικά απαγόρευση των διασώσεων με κρατικό χρήμα (όπως είχε γίνει προ οδηγίας, με τη δημιουργία κρατικών bad bank στην Ισπανία και την Ιρλανδία) καθώς το κόστος (κούρεμα ομολόγων και εάν χρειαστεί και καταθέσεων) ήταν και είναι εκτός συζήτησης επειδή έχει τεράστιο πολιτικό κόστος αλλά και επειδή αποτελεί από μόνο του παράγοντα περαιτέρω αποσταθεροποίησης του τραπεζικού συστήματος.

Όμως λόγω των συνθηκών που έχουν δημιουργηθεί λόγω του κορωνοϊού έχει γίνει ξεκάθαρο ότι θα χρειαστεί και πάλι να στηριχθούν τράπεζες σε όλη την ευρωζώνη και για το λόγο αυτό οι προβλέψεις της BRRD θα τεθούν σε αναστολή.

Προϋπόθεση για να ισχύει η αναστολή, όπως λένε πηγές από την κυβέρνηση και τις Βρυξέλλες, θα είναι να μπορεί να αποδειχθεί ότι τα προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί στην τράπεζα η οποία θα δέχεται την κρατική βοήθεια είναι αποτέλεσμα των συνεπειών του κορωνοϊού και δεν οφείλονται σε προϋπάρχουσες καταστάσεις.

Σε κάθε περίπτωση, όμως, είναι βέβαιο ότι θα υπάρχει ελαστικότητα, αφού ο σκοπός των τιμωρητικών προβλέψεων για τις κρατικές ενισχύσεις ήταν να μην έχουν οι διοικήσεις των τραπεζών τη βεβαιότητα ότι θα διασωθούν από το Κράτος σε περίπτωση ανεύθυνων συμπεριφορών (αλόγιστος δανεισμός, ανάληψη υπερβολικών ρίσκων κ.λπ.) όπως γινόταν προ της κρίσης του 2008 και έτσι να είναι πιο προσεκτικές.

Όμως, το πρόβλημα του κορωνοϊού είναι γενικό και δημιουργεί προβλήματα συνολικά σε όλο τον τραπεζικό κλάδο, οπότε η «τιμωρία» δια του bail-in δεν έχει νόημα, ενώ αποτελεί εμπόδιο και στις προσπάθειες διάσωσης της οικονομίας, αφού οι τράπεζες είναι το βασικό κανάλι για τη χορήγηση στήριξης στις επιχειρήσεις και την οικονομία.