Κατά περίπτωση πολεοδόμηση προκειμένου να ικανοποιηθούν οι αυξημένες οικιστικές ανάγκες της κατεστραμμένης περιοχής στο Μάτι εξετάζει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με όσα αναφέρει ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Νίκος Ταγαράς με συνέντευξή του στο «business stories».

Τρία χρόνια μετά την εθνική τραγωδία, το υπουργείο επιταχύνει τις διαδικασίες έκδοσης οικοδομικών αδειών με στόχο να δώσει διέξοδο στους άστεγους και μέχρι τέλη του μήνα στέλνει στο ΣτΕ το Προεδρικό Διάταγμα για το Μάτι, που θα αποτελέσει πιλότο για την πολεοδόμηση και άλλων περιοχών της χώρας.

Ο κ. Ταγαράς ηγείται αυτή την περίοδο της μεγαλύτερης πολεοδομικής μεταρρύθμισης στη χώρα. Σε μια εξαιρετικά ευνοϊκή συγκυρία λόγω της χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης, καλείται να τρέξει το σημαντικότερο πολεοδομικό πρόγραμμα ανασυγκρότησης, ύψους 200 εκατ. ευρώ, και να προχωρήσει σε νομοθετικές ρυθμίσεις που θα δώσουν λύσεις σε σύνθετα πολεοδομικά ζητήματα που αφορούν χιλιάδες κόσμο. Πρόκειται για παρεμβάσεις στον σχεδιασμό για τους κοινόχρηστους δρόμους στην εκτός σχεδίου δόμηση, την ανάπτυξη Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή δόμησης σε όλη τη χώρα, αλλά και τον πολεοδομικό σχεδιασμό σε Μύκονο, Σαντορίνη, Καστέλι και Ελαφόνησο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις. «Σταυροβελονιά» καλείται να κάνει ο υφυπουργός και για την επαναφορά της υπαγωγής των δηλώσεων μεγάλων πολεοδομικών παραβάσεων (Κατηγορία 5) στον νόμο των αυθαιρέτων μέσα από την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου, η οποία σταμάτησε από την προηγούμενη πολιτική ηγεσία.

Οπως αναφέρει, πρόκειται για μια μεγάλη κατηγορία πολιτών που σήμερα βρίσκονται στον αέρα, καθώς δεν μπορούν να γίνουν ούτε αγοραπωλησίες, αλλά ούτε και μεταβιβάσεις στα ακίνητα της Κατηγορίας 5. Σύμφωνα με τα στοιχεία που επικαλείται, οι δηλώσεις αυτές αντιπροσωπεύουν έσοδα 4 δισ. από τις υπαγωγές που έχουν γίνει και έχουν ρυθμιστεί από τους δύο τελευταίους νόμους αυθαιρέτων και περίπου το 50% των τετραγωνικών που έχουν δηλωθεί στην πλατφόρμα του ΤΕΕ.

– Με ποιο μοντέλο θα προχωρήσουν οι Ζώνες Υποδοχής Συντελεστή (ΖΥΣ) δόμησης, σε ποιες περιοχές θα αναπτυχθούν και με ποια κριτήρια;
Για τις ΖΥΣ έχουμε δύο διαδρομές: μέσα από τοπικά πολεοδομικά σχέδια που θα περιλαμβάνουν και ορισμό για ΖΥΣ και αυτοτελή ανάπτυξη ΖΥΣ σε κάποιες περιοχές -κατά προτεραιότητα μεγάλα αστικά κέντρα- όπου υπάρχει μεγάλη πίεση, ακολουθώντας το ευρωπαϊκό μοντέλο. Μέχρι τα τέλη του μήνα θα προκηρυχθούν οι πρώτες 12 μελέτες που αφορούν τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια για 16 δήμους (Κάρπαθος, Ιθάκη, Κάσος, Καστελόριζο κ.ά.), ενώ σε τέσσερις κύκλους θα καλύψουμε πάνω από το 70% της επικράτειας. Μέσα από τον πολεοδομικό σχεδιασμό θα δούμε και ποιες περιοχές μπορούν να λειτουργήσουν ως ΖΥΣ. Εάν για παράδειγμα σε μια ενότητα που έχει περίσσευμα Σ.Δ. υπάρχει η δυνατότητα υποδοχής συντελεστή. Με εξαίρεση ειδικές περιπτώσεις (π.χ. προστατευόμενες περιοχές, περιοχές ιδιαίτερου φυσικού κάλλους ή μεγάλης ιστορικής σημασίας, μνημεία) όπου υπάρχουν απαγορεύσεις, οι ΖΥΣ θα μπορούν να επεκταθούν σε όλη τη χώρα. Για παράδειγμα, Ζώνη Υποδοχής Συντελεστή μπορεί να αποτελέσει ένας εγκαταλελειμμένος οικισμός, μια περιοχή υπό πολεοδόμηση, η επέκταση ενός οικισμού κ.ά. Επίσης περιοχές με ολοκληρωμένες επεμβάσεις χωρικού σχεδιασμού ή ακόμη και επιχειρηματικά πάρκα.

– Τρία χρόνια μετά την τραγωδία στο Μάτι, πώς λύνει το αγκάθι του πολεοδομικού σχεδιασμού το ΥΠΕΝ, πού βρίσκεται σήμερα ο σχεδιασμός και πώς εξελίσσεται;
Αυτή την περίοδο εξελίσσεται η διαδικασία για να υποβληθεί το Προεδρικό Διάταγμα για το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο στο ΣτΕ. Παράλληλα, εντός του μήνα θα έχουμε ανάδοχο και για τη β’ φάση, που είναι το πολεοδομικό σχέδιο εφαρμογής (ρυμοτομικό σχέδιο), το οποίο περιλαμβάνει δρόμους, πλατείες και όλη τη χάραξη επί εδάφους με χρήσεις και όρους δόμησης. Βρισκόμαστε σε συνεχή επικοινωνία με τους ΟΤΑ της περιοχής, αλλά και φορείς και όλη την κοινωνία γιατί είμαστε μπροστά σε μια περιοχή η οποία κουβαλάει όλες τις ιδιαιτερότητες της Επικράτειας: σχέδιο πόλης, οικισμό χωρίς σχέδιο, εκτός σχεδίου δόμηση, δασικές περιοχές που γεννούν ιδιοκτησιακά ζητήματα και καταπατήσεις, αιγιαλό, ρέματα, αρχαιολογικό χώρο. Είναι όμως αξιοσημείωτο ότι σε χρόνο που δεν έχει επιτευχθεί ποτέ στην Ελλάδα (σ.σ.: ο σχεδιασμός ξεκίνησε το 2019) μέσα στο επόμενο καλοκαίρι θα είναι ολοκληρωμένο και το ρυμοτομικό σχέδιο. Και έχουμε συνέχεια. Γιατί το Π.Δ. θα αποτελέσει ισχυρή βάση για να εξελίξουμε τον σχεδιασμό στις όμορες περιοχές και σε όλη την Ελλάδα με αντίστοιχα πολεοδομικά βάρη.

– Οι πιέσεις όμως για επιτάχυνση των λύσεων στην περιοχή είναι πολύ μεγάλες. Υπάρχουν άστεγοι, κόσμος που θέλει να ξέρει πότε θα μπορεί να χτίσει.
Επιταχύνουμε τις διαδικασίες και ετοιμάζουμε λύσεις για να μπορούμε να αντιμετωπίσουμε πιο γρήγορα όλες τις ανάγκες της κοινωνίας. Εξετάζουμε παράλληλα τη δυνατότητα να πολεοδομήσουμε κατά προτεραιότητα κάποιες περιοχές με στόχο να μπορούν να εκδοθούν και πιο γρήγορα οικοδομικές άδειες προκειμένου να καλυφθούν ανάγκες, για παράδειγμα, αστέγων ακόμη και εντός των προσεχών μηνών.

– Πότε θα ξεκινήσει η εκπόνηση των άλλων Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων; Ποιος είναι ο σχεδιασμός για Μύκονο και Σαντορίνη;
Για τη Μύκονο έχουμε σχεδιάσει να προκηρύξουμε τη μελέτη από Σεπτέμβριο. Εντός του μήνα θα τρέξει ο διαγωνισμός για τη Σαντορίνη και το Καστέλι, ενώ προχωρεί και η μελέτη για την Ελαφόνησο. Και τα τέσσερα Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια θα χρηματοδοτηθούν από το Πράσινο Ταμείο. Υπάρχει όμως σχεδιασμός και για άλλες περιοχές με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης. Μεταξύ αυτών είναι το παραλιακό μέτωπο (Πειραιάς – Σούνιο) στην Αττική, σχεδιασμός που θα κουμπώσει με τις μεγάλες εμβληματικές αστικές αναπλάσεις (Βοτανικός, παραλια- κό μέτωπο Θεσσαλονίκης).

– Πρόσφατα κατατέθηκε στον πρωθυπουργό μια μελέτη που ανέθεσε ο Δήμος Σαντορίνης και περιλαμβάνει μια σειρά από μέτρα για την προστασία του νησιού. Ποιες θεωρείτε εσείς ότι πρέπει να είναι κατευθύνσεις αυτού του σχεδιασμού για να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες περιβαλλοντικές προκλήσεις αυτών των νησιών;
Η Σαντορίνη και η Μύκονος είναι δύο αντιπροσωπευτικά νησιά για το τι μπορεί να συμβεί όταν δεν υπάρχει σχεδιασμός. Κάθε περιοχή έχει συγκεκριμένα όρια ανάπτυξης και ένα φορτίο από πλευράς δραστηριοτήτων που μπορεί να δεχτεί. Αυτά πρέπει να συνεκτιμηθούν, όπως και τι μπορεί να αντέξει μια περιοχή, σε ποια κατεύθυνση και με ποιους όρους. Είναι σημαντική η μελέτη του δήμου και όλες οι αναφορές θα ληφθούν υπόψη. Ο στόχος είναι να υπάρξει ένας σχεδιασμός που θα αξιολογήσει όλα τα δεδομένα, όλες τις ιδιαιτερότητες, την Ιστορία και τον πολιτισμό, τις αντοχές, αλλά και το πώς θέλουμε εμείς να εξελιχθεί η Σαντορίνη, ένα νησί αναφοράς για την Ελλάδα, το οποίο όμως θα πρέπει να προστατεύσουμε για να κρατήσει την αξία του.

– Συμφωνείτε με τις απαγορεύσεις για την κατασκευή νέων ξενοδοχείων σε Οία, Ημεροβίγλι, Φηρά που θέτει η μελέτη, ακόμη και περιορισμούς ημερήσιων επισκέψεων τουριστών;
Ο σχεδιασμός θα καταλήξει σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις. Τι πρέπει να γίνει και πώς. Θα λάβει φυσικά υπόψη τι έχει γίνει μέχρι σήμερα και ποια είναι τα όρια στα οποία πρέπει να κινηθεί το νησί. Θα χρειαστεί να υπάρξουν διορθώσεις αλλά και απαγορεύσεις όπου απαιτείται, όχι με οριζόντιο τρόπο, αλλά εστιασμένες. Η μελέτη θα είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τον μελετητή που θα αναλάβει το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο και θα συνεκτιμήσει τις παραμέτρους. Και τα δύο νησιά που αναφέρετε έχουν μεγάλο φορτίο δραστηριοτήτων με ιδιαιτερότητες και αυθαιρεσίες. Αυτές τις αυθαιρεσίες οφείλουμε να ελέγξουμε και να εμποδίσουμε στο μέλλον – δεν σας κρύβω ότι στη Μύκονο έχουν ενταθεί οι έλεγχοι σε ό,τι χτίζεται το τελευταίο διάστημα και αρκετές υποθέσεις έχουν πάει στον εισαγγελέα.

– Εχετε δηλώσει τους τελευταίους μήνες την αδικία που έχει συντελεστεί με την άρση της δυνατότητας νομιμοποίησης των μεγάλων αυθαιρέτων της Κατηγορίας 5. Από την ανάλυση των δεδομένων πόσους τελικά αφορά αυτή η περίπτωση και πόσο κοντά είστε στην εξεύρεση λύσης;
Δίχως αμφιβολία είναι μια μεγάλη κατηγορία πολιτών και είναι αναγκαίο να υπάρξει λύση, γιατί με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο δεν μπορούν να γίνουν αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων. Ηδη από τους δύο τελευταίους νόμους (4178/2013 και 4495/2017), στην πλατφόρμα του ΤΕΕ το 46,2% των αυθαιρέτων (πάνω από 29 εκατομμύρια τετραγωνικά) αφορά την Κατηγορία 5 και το 53% (πάνω από 27 εκατομμύρια τετραγωνικά) αντίστοιχα. Συνολικά και για τους δύο νόμους, τα αυθαίρετα που έχουν κάνει υπαγωγή και είναι ρυθμισμένα με δόσεις αντιστοιχούν σε συνολικά έσοδα 4 δισ. ευρώ.

– Πού βρισκόμαστε;
Επεξεργαζόμαστε μια ολοκληρωμένη λύση, αλλά δεν έχουμε καταλήξει ακόμη στην τελική μορφή της. Εκείνο που μπορώ να σας πω είναι ότι κατεύθυνσή μας είναι να ενταχθούν όλα τα αυθαίρετα της Κατηγορίας 5 και να δηλωθούν μέσα από την Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτιρίου. Δίνουμε έμφαση στον αυστηρό έλεγχο όλων των υπαγωγών της κατηγορίας (μέχρι σήμερα προβλέπεται μόνο δειγματοληπτικός έλεγχος) και τα χρήματα από τα έσοδα μελετούμε να πάνε στο Πράσινο Ταμείο σε ειδικό κωδικό ώστε να αξιοποιηθούν για να χρηματοδοτήσουν απαλλοτριώσεις για να υπάρξει και το ανάλογο περιβαλλοντικό αντιστάθμισμα.

Στα σκαριά ο σχεδιασμός για τους κοινόχρηστους δρόμους στην εκτός σχεδίου δόμηση

– Στον νόμο για την ανακύκλωση είδαμε πολλές διάσπαρτες διατάξεις πολεοδομικού χαρακτήρα. Υπάρχουν όμως και ρυθμίσεις που στο παρελθόν είχατε θίξει ως παραλείψεις και αστοχίες του τελευταίου νόμου για την εκτός σχεδίου δόμηση. Τι σχεδιασμός υπάρχει για αυτές;
Ο προσδιορισμός της έννοιας του κοινόχρηστου δρόμου στην εκτός σχεδίου δόμηση είναι η μεγαλύτερη εκκρεμότητα που υπάρχει διαχρονικά και σήμερα επεξεργαζόμαστε μια λύση, πιθανώς και μέσα από το νομοσχέδιο για την ανακύκλωση προκειμένου να θεσμοθετηθεί με Π.Δ. Εάν περνούσε η διάταξη για την κατά κανόνα αρτιότητα με την έννοια του προσώπου που υπήρχε στο αρχικό σχέδιο και τελικά αποσύρθηκε, το 80% των ακινήτων εκτός σχεδίου θα ήταν μη οικοδομήσιμο. Για την εκτός σχεδίου δόμηση επίκεινται αρχικά μια διευκρινιστική εγκύκλιος που θα φωτίζει και θα ερμηνεύει πλευρές του υφιστάμενου πλαισίου, ενώ θα ακολουθήσουν και νέες θεσμικές παρεμβάσεις. Για παράδειγμα, με τη ρύθμιση που έχει θεσμοθετηθεί όπου δεν υπάρχει πρώτο επίπεδο σχεδιασμού (ΓΠΣ, ΣΧΟΑΠ, ΖΟΕ) για κατοικία, στα 4 στρέμματα χτίζεις 186 τ.μ. Δεν υπάρχει όμως ο μαθηματικός τύπος που θα καθορίζει πόσο θα χτίζει κανείς στα 750 τ.μ. ή στα 1.200 τ.μ. Αυτό το κενό μαζί με άλλες ρυθμίσεις (π.χ. παράταση στη βεβαίωση μηχανικού, όρους δόμησης για τα Data Centers) ερχόμαστε να καλύψουμε.

Διαβάστε ακόμα

Προσαρμογή στα νέα δεδομένα επιχειρούν εστίαση και διασκέδαση

Alpha Bank: Καθοριστική η κρατική στήριξη στην επιβίωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων

Επιδότηση Παγίων Δαπανών: Ενισχύσεις έως 1,5 εκατ. ευρώ σε βιομηχανία – τουρισμό