Την ανάδειξη του brand της «Ελληνικής Διατροφής», που μπορεί να προσελκύσει νέους επισκέπτες στη χώρα μας, να διαφημίσει την Ελλάδα στο εξωτερικό, αλλά και να συνδέσει τα διάφορα είδη θεματικού τουρισμού μεταξύ τους, επιδιώκει με συγκεκριμένες παρεμβάσεις ο νέος υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός.
Μιλώντας στο newmoney για τις προτεραιότητες και το σχέδιο δράσης του υπουργείου, ο κ. Λιβανός τονίζει ότι η δημιουργία ενός ισχυρού brand για τα ελληνικά προϊόντα θα συνεισφέρει στο συνολικό rebranding της χώρας που δρομολογεί η κυβέρνηση, υπογραμμίζοντας ότι αυτό θα συμβεί με την ενίσχυση της εκπαίδευσης και κατάρτισης των αγροτών – ειδικά στη χρήση νέων τεχνολογιών. Ο υπουργός αναλύει το project με τη χρηματοδότηση του Ταμείου Ανάκαμψης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Αγροτικού Τομέα, εξηγεί, πώς και από πού –επενδυτές, αγρότες και επιχειρηματίες του πρωτογενούς τομέα- μπορούν να χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τους. Επίσης, κάνει λόγο για την «ευφυή γεωργία», τις εξαγωγές στη συγκυρία της πανδημίας και τις νεοφυείς επιχειρήσεις στο ίδιο πεδίο.
Με τη συνέντευξή του στο newmoney.gr ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων αναφέρεται στις συνέπειες από την πανδημία στην οικονομία, αλλά και στη δυνατότητα υπέρβασής τους από το «τείχος ανοσίας» μέσω της κορυφαίας εμβολιαστικής διαδικασίας. Ωστόσο, δεν αποφεύγει να εκφράσει τον φόβο του ότι «κι εφέτος θα αναγκαστούμε να εορτάσουμε το Πάσχα, τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, με τρόπο ανάλογο του περσινού».
Αναλάβατε πριν από περίπου ένα μήνα υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Πού επικεντρώνετε το σχέδιο δράσης σας για το τρέχον έτος;
-Κατ’ αρχάς, θέλω να επισημάνω ότι η πολιτική μας έχει συνέχεια και στηρίζεται στο πρόγραμμα της ΝΔ. Σε αυτή τη λογική και με στόχο την ενίσχυση του παραγωγικού μοντέλου του αγροδιατροφικού τομέα, κινούμαστε σε τρεις άξονες: Ο πρώτος είναι η στήριξη του Έλληνα παραγωγού και η ανάδειξη των ποιοτικών προϊόντων του τόπου μας. Ο δεύτερος, είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και παραγωγικότητας της καθετοποιημένης αγροτικής οικονομίας. Και ο τρίτος άξονας είναι η ολοκληρωμένη ανάπτυξη του αγροτικού χώρου μέσω ορθολογικής χρήσης των φυσικών πόρων και σεβασμού στο περιβάλλον.
Οφείλουμε να μετασχηματίσουμε τον πρωτογενή τομέα με τρόπο ώστε να απαντάμε, στις σύγχρονες προκλήσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και την κλιματική αλλαγή, με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο για την πράσινη ανάπτυξη.
Αυτόν τον μετασχηματισμό του πρωτογενούς τομέα πώς θα τον υλοποιήσετε;
-Θα επικεντρωθούμε σε πέντε στρατηγικές κατευθύνσεις πολιτικής:
- Στην επανατοποθέτηση του ρόλου και δράσης του ΥΠΑΑΤ και της πρωτογενούς παραγωγής στην ελληνική κοινωνία.
- Στην ενίσχυση της εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης του κλάδου
- Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και αύξησης των εξαγωγών.
- Σε μια ολιστική στρατηγική για τους φυσικούς πόρους.
- Στην «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ», στη δημιουργία δηλαδή ενός ισχυρού brand για τα ελληνικά προϊόντα, που θα συνεισφέρει στο συνολικό rebranding της χώρας που δρομολογεί η κυβέρνηση.
Θα μου επιτρέψετε να σταθώ σε δύο από τους άξονες που προαναφέρατε. Τι καινούργιο θα φέρετε στον τομέα της εκπαίδευσης – κατάρτισης και τι νέο θα κομίσετε με το brand της «Ελληνικής Διατροφής»;
-Ζούμε σε ένα σύγχρονο κόσμο που η γνώση και η εξειδίκευση αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία. Στην Ελλάδα έχουμε την τύχη να διαθέτουμε εξαιρετικές εδαφοκλιματολογικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να παράγουμε μοναδικά σε ποιότητα προϊόντα. Με την ενίσχυση της εκπαίδευσης και κατάρτισης των αγροτών -ειδικά στη χρήση νέων τεχνολογιών- πιστεύω ότι θα πετύχουμε καλύτερα αποτελέσματα. Είναι γεγονός ότι υστερούμε στην εκπαίδευση και κατάρτιση, έναντι των ευρωπαϊκών χωρών. Το 97% των αγροτών μας δεν έχουν λάβει καμία κατάρτιση. Αντίθετα, στην Ολλανδία, για να αναφέρω μια αντίστοιχη με την Ελλάδα χώρα, η κατάρτιση φθάνει στο 71%. Οφείλουμε λοιπόν να ξαναδούμε το πρόγραμμα κατάρτισης κι εκπαίδευσης των αγροτών σε συνεργασία και με άλλα, συναρμόδια υπουργεία.
Σήμερα η κατάρτιση των αγροτών πώς γίνεται;
-Σήμερα λειτουργούν 6 Επαγγελματικές Σχολές (ΕΠΑ.Σ), στα Ιωάννινα, στην Καλαμπάκα, στην Κρήτη (Μεσσαρά Ν. Ηρακλείου), στη Λάρισα, στο Μαρούσι Αττικής (Κτήμα Συγγρού) και στη Νεμέα, με ειδικότητες όπως Γαλακτοκομία – Τυροκομία, Θερμοκηπιακές Κατασκευές και Καλλιέργειες, οινοτεχνία, ζωοτεχνία, φυτοτεχνικά κ.λπ. Ο ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ διαθέτει 11 Ινστιτούτα Αγροτικής Έρευνας. Μεταξύ άλλων υλοποιεί προγράμματα κατάρτισης νέων αγροτών, συνολικού προϋπολογισμού 14.578.200,00 €, προκειμένου να καταρτίσει 14.666 Νέους Αγρότες σε όλη τη χώρα. Σχέδιό μας είναι να ενισχύσουμε και να εκσυγχρονίσουμε το υφιστάμενο πλαίσιο με έμφαση στην τεχνολογία, στην καινοτομία και στην επιχειρηματικότητα. Στόχος μας είναι να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για να μετεξελιχθεί ο αγρότης από απλός παραγωγός γης σε επιχειρηματία.
Και σε ό,τι αφορά το brand της «Ελληνικής Διατροφής»; Τι ακριβώς θέλετε να πετύχετε;
-Τα προϊόντα της ελληνικής γης, της ελληνικής κτηνοτροφίας και αλιείας, είναι προϊόντα μοναδικής διατροφικής αξίας. Στοχεύουμε και σκοπεύουμε να προωθήσουμε την υγιεινή «Ελληνική Διατροφή» στην Ελλάδα και το εξωτερικό ως brand μοναδικής αξίας.
Η «Ελληνική Διατροφή» μπορεί να γίνει η αιχμή του δόρατος του εθνικού σχεδιασμού για την ανάδειξη και προώθηση των ελληνικών προϊόντων, αλλά και για την ενίσχυση ενός τουριστικού προϊόντος που συνδυάζει τη μοναδικότητα του πολιτισμού μας, του φυσικού κάλλους που διαθέτει η χώρα μας, αλλά και της ελληνικής γαστρονομίας.
Και πράγματι η «Ελληνική Διατροφή» ως σήμα κατατεθέν μπορεί όχι μόνο να προσελκύσει νέους επισκέπτες στη χώρα μας και να διαφημίσει την Ελλάδα στο εξωτερικό, αλλά και να συνδέσει τα διάφορα είδη θεματικού τουρισμού μεταξύ τους. Είναι ο συνδετικός κρίκος μεταξύ ιστορικού, φυσιολατρικού, θαλάσσιου, πολιτιστικού, αθλητικού, ακόμα και θρησκευτικού τουρισμού. Η προβολή της «Ελληνικής Διατροφής», που πλέον οι πάντες παραδέχονται ότι αποτελεί τη βάση της μεσογειακής διατροφής δίνει μοναδική και ξεχωριστή αξία στο συγκεκριμένο brand. Πολύ περισσότερο αφού οι πάντες αναγνωρίζουν πλέον ότι αποτελεί ανά τους αιώνες στοιχείο που συμβάλει στην υγεία και την ευεξία του οργανισμού.
Αρκούν αυτά για να αναδείξουν τον πρωτογενή τομέα σε πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, όπως οραματίζεστε;
-Αυτά αποτελούν άξονες ενίσχυσης του στόχου να καταστήσουμε τον πρωτογενή τομέα πυλώνα ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας. Στην υλοποίηση του στόχου αυτού θα βοηθήσει καθοριστικά η σωστή αξιοποίηση των 19,7 δισ. ευρώ που εξασφάλισε η χώρα μας μέσω σκληρών διαπραγματεύσεων του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τους εταίρους μας στην ΕΕ, για τη νέα ΚΑΠ. Μέσα από τη νέα ΚΑΠ θα χρηματοδοτήσουμε τις υποδομές, την κατάρτιση των αγροτών, την καινοτομία και την ευφυή γεωργία. Έτσι πιστεύουμε ότι θα δώσουμε προστιθέμενη αξία στα προϊόντα μας. Σύμμαχός μας σε αυτήν την προσπάθεια θα είναι το Ταμείο Ανάκαμψης μέσω του οποίου οι επενδυτές – αγρότες και επιχειρηματίες στον πρωτογενή τομέα θα μπορούν να πάρουν χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις τους.
Μιας και αναφέρατε τις χρηματοδοτήσεις, θέλω να επισημάνω ότι η αγορά – και στον τομέα τον δικό σας- δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς δανειοδοτήσεις. Τι ακριβώς σχεδιάζετε στον συγκεκριμένο τομέα;
-Έχετε δίκιο στην επισήμανσή σας. Το ΥΠΑΑΤ μέσω του Ταμείου Εγγυοδοσίας Αγροτικής Ανάπτυξης (ΤΕΕΑ) στο οποίο μετέχουν επτά ελληνικές τράπεζες, και του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) θα δώσει τη δυνατότητα δανεισμού σε αγρότες και αγροτικές επιχειρήσεις. Το ΠΑΑ συμμετέχει σε αυτό το χρηματοδοτικό εργαλείο με 80 εκατ. και τα υπόλοιπα 400 εκατ. ευρώ θα δοθούν από τις επτά τράπεζες. Θα δοθούν δάνεια από 10.000 € έως 5 εκατ. €. Επίσης θα ενεργοποιήσουμε και το Ταμείο Μικροπιστώσεων με στόχο την παροχή δανείων στους παραγωγούς ύψους έως 25.000 €. Πρόθεσή μου είναι να ενεργοποιήσουμε κάθε χρηματοπιστωτικό εργαλείο που είναι εφικτό για να χρηματοδοτηθούν οι αγρότες μας.
Εκτιμάτε ότι ένα τρίτο σκληρό απαγορευτικό θα συμβάλει στην αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας;
-Η απάντηση στην ερώτησή σας μπορεί να προέλθει μόνο από χείλη ειδικών. Από την αρχή της πανδημίας η ελληνική κυβέρνηση θέτοντας ως πρώτη προτεραιότητά της την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προστασία της ανθρώπινης ζωής, προσαρμόζει τις αποφάσεις της στις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Λοιμωξιολόγων. Οι αποφάσεις της κυβέρνησης λειτουργούν συνδυαστικά, ώστε και η ανθρώπινη ζωή να προστατεύεται αλλά και η οικονομία να λειτουργεί στο επίπεδο που οι συνθήκες επιτρέπουν. Εκείνο πάντως που όλοι αναγνωρίζουν είναι ότι μέσα από την πανδημία και τις ορθές αποφάσεις που έλαβε η ελληνική κυβέρνηση, κατάφερε να ενισχύσει την αξιοπιστία της χώρας μας.
Οι συνέπειες στην οικονομία από ένα τρίτο κύμα με τον κίνδυνο δε των “διαρκών” μεταλλάξεων είναι ακόμη “αχαρτογράφητες” – κάτι που επιβεβαιώνει το αρμόδιο οικονομικό επιτελείο. Αρκεί το πλάνο των 7,5 δισ. ευρώ για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων, ανέργων, αγροτών κα μέσα στο 2021;
-Μέχρι σήμερα οι αποφάσεις που έχει λάβει η κυβέρνηση είναι καθοριστικές τόσο για την οικονομία και την αγορά όσο και για να μη διαρραγεί ο κοινωνικός ιστός. Όλοι γνωρίζουμε ότι οι πόροι δεν είναι απεριόριστοι. Αλλά να είστε σίγουρη ότι η κυβέρνηση θα αξιοποιήσει και εξαντλήσει κάθε δυνατότητα που της παρέχεται τόσο σε εσωτερικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Άλλωστε η κρίση δεν πλήττει μόνο την Ελλάδα. Είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο που η ΕΕ στην οποία μετέχουμε, ασφαλώς λαμβάνει υπ’ όψιν της, μιας και το σύνολο των χωρών που μετέχουμε σε αυτήν έχουν πληγεί.
Με τα σημερινά δεδομένα θεωρείτε ότι το “τείχος ανοσίας” θα έχει οικοδομηθεί στους μήνες που απομένουν μέχρι την έναρξη της φετινής τουριστικής περιόδου;
-Η επίτευξη αυτού του στόχου εξαρτάται από την δυνατότητα κάλυψης των αναγκών από τις φαρμακευτικές εταιρείες που παράγουν εμβόλια και την ικανοποίηση των συμβολαίων που έχουν υπογράψει με την ΕΕ. Η Ελλάδα έχει ένα πολύ καλό σύστημα εμβολιασμών. Και είναι παρήγορο ότι παγκοσμίως οι συνάνθρωποί μας που έχουν εμβολιασθεί ξεπέρασαν τον αριθμό εκείνων που έχουν νοσήσει.
Με ποια προϋπόθεση θα εορταστεί το φετινό Πάσχα σε συνθήκες κανονικότητας;
-Φοβάμαι ότι κι εφέτος θα αναγκαστούμε να εορτάσουμε το Πάσχα, τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης, με τρόπο ανάλογο του περσινού. Ας μη προτρέχουμε όμως και ας περιμένουμε τους ειδικούς να καθορίσουν τι πρέπει να κάνουμε και πώς να εορτάσουμε το Πάσχα.
Πώς ο αγρότης μπορεί να μετατραπεί σε επικεφαλής νεοφυούς επιχείρησης; Έχετε οδικό χάρτη και χρονοδιάγραμμα;
-Το θέμα του ψηφιακού μετασχηματισμού ήταν και από τα βασικά ζητήματα που συζήτησα με τον πρωθυπουργό κατά την επίσκεψή του στο ΥΠΑΑΤ. Ήδη για το θέμα αυτό έχουμε συνεργασία με τον υπουργό Ψηφιακής Διακυβέρνησης κ. Πιερρακάκη, καθώς ο ψηφιακός μετασχηματισμός του αγροτικού τομέα αποτελεί και ένα από τα project του Ταμείου Ανάκαμψης που σε συνεργασία θα «τρέξουν» τα δύο Υπουργεία, Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης. Από την πλευρά μας μέσω των χρηματοδοτικών εργαλείων που ενεργοποιούμε δίνουμε τη δυνατότητα στον αγρότη να εξασφαλίσει τα απαραίτητα κεφάλαια. Πιστεύω ότι το μέλλον του πρωτογενούς τομέα στην Ελλάδα βρίσκεται στο «πάντρεμά» του με τις νέες τεχνολογίες. Η φράση «ευφυής γεωργία», είναι το κλειδί για τον μετασχηματισμό της αγροτικής παραγωγής και πλήρως ανταγωνιστικό τομέα.
Έχετε δεσμευτεί για σειρά μέτρων στήριξης των περιοχών της Δυτικής Θεσσαλίας μετά τα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα- ακούγονται αντιδράσεις από αυτοδιοικητικούς φορείς π.χ. στην περιοχή της Καρδίτσας. Έχετε και ο ίδιος διαπιστώσει καθυστερήσεις;
-Δεν υπάρχουν καθυστερήσεις ούτε από το ΥΠΑΑΤ ούτε από κάποιο άλλο υπουργείο. Σε ό,τι μας αφορά, μάλιστα η κυβέρνηση προχώρησε στη θεσμοθέτηση μέτρων ώστε να αποζημιωθούν εγκαίρως οι πληττόμενοι αγρότες και κτηνοτρόφοι από τα πρόσφατα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα. Ο νόμος 4737/2020 όριζε, μεταξύ άλλων, να καταβληθεί άμεσα η πληρωμή της προκαταβολής εντός του Οκτωβρίου κατά προτεραιότητα για τους πληττόμενους κατά 100% και για όλους τους δικαιούχους εντός του χρονικού διαστήματος μέχρι 31η Ιανουαρίου 2021. Η πρώτη πληρωμή αποζημιώσεων, η οποία έγινε με απίστευτη ταχύτητα, την 30η Οκτωβρίου 2020, σε 6.743 δικαιούχους αγρότες και 169 δικαιούχους κτηνοτρόφους.
Μέχρι το τέλος του έτους, καταβάλλονταν αποζημιώσεις σε όσους επλήγησαν από τον μεσογειακό κυκλώνα «Ιανό», ενώ παράλληλα συνεχίζονταν οι αποπληρωμές αποζημιώσεων για ζημίες από άλλα ακραία καιρικά φαινόμενα. Η ολοκλήρωση της αποπληρωμής των αποζημιώσεων σε όλες τις περιοχές, που επλήγησαν από τον Ιανό, πραγματοποιήθηκε εμπρόθεσμα την 28η Ιανουαρίου με μία πληρωμή ύψους 15 εκατ. ευρώ.
Όλοι αναγνωρίζουν ότι ο ΕΛΓΑ ενήργησε με πρωτόγνωρη ταχύτητα. Και όπως επισήμανε και ο πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στο ΥΠΑΑΤ, ανέβασε τον πήχυ της ταχύτητας ανταπόκρισης του ελληνικού κράτους, όταν καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε τόσο σημαντικές φυσικές καταστροφές.
Μέσα στην πανδημία έχει δυσκολέψει περαιτέρω η εξαγωγή αγροτικών προϊόντων, όπως της ελιάς; Πώς το αντιμετωπίζετε;
-Η πανδημία έχει προκαλέσει προβλήματα στην εξαγωγή πολλών προϊόντων, όπως το καρπούζι, το λάδι κλπ. Παρά ταύτα εφέτος, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, οι εξαγωγές ξεπέρασαν τις εισαγωγές. Η κυβέρνησή μας όμως στήριξε και θα συνεχίσει να στηρίζει τους παραγωγούς. Ήδη έχουν εγκριθεί ενισχύσεις που ξεπερνούν τα 400 εκατ. ευρώ. Μόνο ο κλάδος των ελαιοπαραγωγών έλαβε 126 εκατ. ευρώ ενισχύσεις. Οι Έλληνες παραγωγοί γνωρίζουν ότι η κυβέρνηση και το ΥΠΑΑΤ θα είναι στο πλευρό τους. Και στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας, η συνέχιση της στήριξης των παραγωγών ήταν από τα θέματα που έθεσα επιτακτικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΒΙΤΕΛ οι εξαγωγές τυποποιημένου ελαιολάδου μέχρι την πανδημία ήταν αυξητικές κυρίως προς την ΕΕ, με πρώτη χώρα εξαγωγής τη Γερμανία, και εκτός ΕΕ τις ΗΠΑ. Το ελληνικό λάδι λόγω της εξαιρετικής ποιότητας που έχει, διευρύνει συνεχώς την παρουσία του στις διεθνείς αγορές. Φυσικά απαιτείται εξωστρεφής πολιτική, την οποία θα ενισχύσουμε. Οι εξαγωγές λαδιού πρέπει να αποτελέσουν εθνική προτεραιότητα για το ΥΠΑΑΤ. Πρέπει να συνδέσουμε το brand του ελληνικού λαδιού με το brand της νέας Ελλάδας που χτίζεται.
Διαβάστε ακόμη
Αναλυτικός οδηγός: Πώς θα λειτουργεί πλέον η αγορά
Chobani: Ποιoς είναι ο Τούρκος ανταγωνιστής της ΦΑΓΕ που φιλοδοξεί να φτάσει στη Wall Street