Το παράδειγμα της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας που είδε τα σημαντικά αποθέματα της σε χρυσό, που διατηρούσε στο εξωτερικό, να «μπλοκάρονται» λόγω των κυρώσεων προσπαθούν να αποφύγουν πλέον έτερες κεντρικές τράπεζες, κυρίως αναπτυσσόμενων κρατών, επαναπατρίζοντας τις ποσότητες που κατέχουν στο πολύτιμο μέταλλο. Αυτό έδειξε μεγάλη επισκόπηση της επενδυτικής Invesco, μεταξύ συνολικά 57 διεθνών κεντρικών τραπεζών και 85 κρατικών επενδυτικών ταμείων.
Η έναρξη του πολέμου, εξάλλου, και η ανασφάλεια που δημιούργησε έστρεψε τόσο τους επενδυτές όσο και τις κεντρικές τράπεζες στο καταφύγιο του χρυσού. Είναι χαρακτηριστικό πως οι κεντρικές τράπεζες διεθνώς προχώρησαν σε μεγάλες αγορές χρυσού, σε επίπεδα ρεκόρ, μέσα στο 2022 και μάλιστα οι αγορές συνεχίστηκαν και κατά το πρώτο τρίμηνο της φετινής χρονιάς.
Η Τουρκία στους κορυφαίους αγοραστές
Σύμφωνα με την Invesco, το 60% των κεντρικών τραπεζών θεώρησε ότι ο πόλεμος έκανε τον χρυσό πιο ελκυστική επένδυση. Κορυφαίοι αγοραστές ήταν η Κίνα και η Τουρκία, οι οποίες από μόνες τους αναλογούσαν στο ένα πέμπτο των συνολικών ποσοτήτων που αγόρασαν οι κεντρικές τράπεζες διεθνώς, αν και στη λίστα ξεχώρισαν επίσης η Σιγκαπούρη, η Ινδία, καθώς και χώρες της Μέσης Ανατολής.
Συνολικά η παγκόσμια ζήτηση σε χρυσό εκτοξεύτηκε σε υψηλό έντεκα ετών το 2022, αγγίζοντας τους 4.741 τόνους, σύμφωνα με το World Gold Council. Όμως, ενώ η ζήτηση σε ράβδους χρυσού σε κανονική μορφή ήταν ιδιαίτερα αυξημένη, τα ETFs χρυσού (διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια) κατέγραψαν σημαντικές εκροές.
Πραγματικά, σε αντίθεση με τη συνηθισμένη πρακτική των προηγούμενων ετών, πρώτον οι αγορές από τις κεντρικές τράπεζες αφορούσαν πραγματικές ποσότητες χρυσού και όχι συναλλαγές μέσω αγορών commodities και παραγώγων και δεύτερον οι κεντρικές τράπεζες επέλεξαν πλέον να κρατούν το χρυσό στην ίδια τη χώρα τους και στα δικά τους θησαυροφυλάκια. Μάλιστα, παράλληλα καταγράφηκε και μια σαφής πορεία επαναπατρισμού ποσοτήτων που διατηρούσαν προς φύλαξη σε μεγάλες κεντρικές τράπεζες, όπως η αμερικανική Fed και η Τράπεζα της Αγγλίας.
Αποθέματα… εντός των πυλών
Σύμφωνα με την επισκόπηση της Invesco, το 68% των κεντρικών τραπεζών επέλεξε να κρατά σε τοπικό επίπεδο μεγάλο μέρος του εθνικού χρυσού, σε σχέση με το 50% το 2020.
«Μέχρι και πέρυσι, οι κεντρικές τράπεζες ήταν πρόθυμες να προχωρήσουν σε αγοραπωλησίες χρυσού μέσω ETFs και swaps χρυσού. Φέτος αγοράζουν κυρίως χρυσό σε φυσική μορφή και επιθυμούν να κρατούν το χρυσό αυτό στη χώρα τους και όχι σε έτερες μεγάλες κεντρικές τράπεζες» εξήγησε, σχολιάζοντας τα στοιχεία, ο Ροντ Ρινγκρόου της Invesco. Προσέθεσε δε, πως η εξέλιξη αυτή αποτελεί ευθεία αντίδραση στο πάγωμα των μεγάλων ρωσικών αποθεμάτων χρυσού στο εξωτερικό, λόγω των κυρώσεων.
Πραγματικά μεταξύ των 57 κεντρικών τραπεζών της επισκόπησης και των 85 μεγάλων κρατικών funds, με υπό διαχείριση κεφάλαια ύψους 21 τρισ. δολαρίων, η πλειονότητα δήλωσε ανήσυχη για το προηγούμενο που δημιουργείται από την έστω και προσωρινή (όσο δηλαδή διαρκεί ο πόλεμος) κατάσχεση των ρωσικών assets.
Σαν αποτέλεσμα της διαδικασίας επιστροφής του χρυσού σε… πάτρια εδάφη, οι κορυφαίες κεντρικές τράπεζες της Δύσης που λειτουργούσαν σαν βασικά αποθηκευτικά hubs είδαν τα θησαυροφυλάκια τους να μειώνονται. Ενδεικτικά η Τράπεζα της Αγγλίας, που είναι παραδοσιακά ανάμεσα στις κορυφαίες επιλογές αποθήκευσης ξένου χρυσού, είδε τις ποσότητες που κατακρατούσε να έχουν μειωθεί στις αρχές Ιουνίου κατά 12% σε σχέση με το υψηλό του 2021, όταν είχαν φτάσει τα 164 εκατ. καθαρές ουγγιές (troy ounces).
Παράδειγμα προς αποφυγήν η Ρωσία
Θυμίζουμε πως ήδη από το πρώτο κύμα των κυρώσεων της Δύσης κατά της Ρωσίας, η χώρα είδε έως και τα μισά αποθέματα της σε χρυσό και ξένο συνάλλαγμα, συνολικού ύψους 640 δισ. δολαρίων να «παγώνουν», με αποτέλεσμα να χάσει την πρόσβαση της σε αυτά επ΄ αόριστον. Μόνο η αξία των αποθεμάτων χρυσού που διατηρούσε η Ρωσία εκτός του εδάφους της υπολογίζεται στα 300 δισ. δολάρια.
Δεν είναι τυχαίο ότι ειδικά στην ΕΕ έχει ανοίξει για τα καλά η συζήτηση για την εξέρευση νομικής δυνατότητας κάποια από τα αποθέματα που έχουν κατασχεθεί να αξιοποιηθούν προς όφελος της Ουκρανίας και της ανοικοδόμησης της.
Σημειωτέον πως, σύμφωνα με την επισκόπηση, περίπου το 80% των συνολικά 142 θεσμικών ιδρυμάτων που συμμετείχαν στην έρευνα υποστήριξαν πως οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι παραμένουν το μεγαλύτερο σημείο ρίσκου για τη σταθερότητα την επόμενη δεκαετία, ενώ το 83% δήλωσε πως μεσοπρόθεσμα, ήτοι για τους επόμενους δώδεκα μήνες, νούμερο ένα κίνδυνος αποτελεί ο πληθωρισμός.
Διαβάστε ακόμα
Σαλαζάρ (Fitch): Πώς θα επιστρέψει η Ελλάδα στην επενδυτική βαθμίδα (pics)
Οι ακτοπλόοι «ξέχασαν» να μειώσουν τα ναύλα: Tρελές» τιμές σε Κυκλάδες – Μήλος-Κουφονήσια 107 ευρώ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ