Υπό κανονικές συνθήκες, καλοκαιριάτικα, θα ήθελα να γράφω κείμενα για παραλίες, μπάνια, διακοπές, άντε, για το πόση άδεια δικαιούνται οι εργαζόμενοι για το θέρος. Εννοείται πως σίγουρα δεν θα ήθελα να γράφω για τις εκλογές στην Ελλάδα, για το εάν θα χρειαστεί να στηθεί και τρίτη κάλπη κατά Αύγουστο μεριά και, προφανώς, όχι για τα τραγικά που συμβαίνουν στη χώρα μας.
Τα δύο τελευταία γεγονότα που μας συντάραξαν όλους, φαντάζομαι πως τα έχετε πληροφορηθεί. 19χρονη έγκυος στη Νέα Μάκρη περίμενε για ώρες ασθενοφόρο και απέπνευσε, ενώ μια 63χρονη στην Κω απεβίωσε σε καρότσα αγροτικού, καθώς δεν υπήρχε διαθέσιμο ασθενοφόρο για τη διακομιδή της στο νοσοκομείο. Και αν εσύ που διαβάζεις αυτές τις γραμμές δεν βρίσκεις λόγια για να περιγράψεις και να χαρακτηρίσεις όλα όσα έγιναν, φαντάσου την οδύνη που θα νιώθουν συγγενικά ή φιλικά πρόσωπα για τις αδικοχαμένες γυναίκες.
Και για το θέμα αυτό συζητούσα με έναν φίλο μου ο οποίος μένει μόνιμα στην Ευρώπη. Ήταν από τους τυχερούς οι οποίοι κατάφεραν να φύγουν από την Ελλάδα προτού ξεσπάσει η οικονομική κρίση και στη χώρα μας – και από τότε έχουν περάσει πολλά χρόνια. Μέσα σε αυτό το διάστημα τον έχω ρωτήσει πολλές φορές για το εάν θα επιστρέψει κάποτε μόνιμα στην πατρίδα μας. Η απάντησή του, κάθε φορά, είναι ίδια, ξερή, μονολεκτική: «Όχι». Κάθε φορά, όμως, προσθέτει και μια αφοπλιστική πρόταση με την οποία στηρίζει όσα λέει: «Γιατί να γυρίσω; Για να…» και πάντα έχει ένα ακράδαντο επιχείρημα, το οποίο δεν αφήνει περιθώρια περαιτέρω συζήτησης.
«Γιατί να γυρίσω; Για να μη βρίσκω δουλειά; Για να μη με πληρώνουν -και μάλιστα στο τέλος του μήνα, αλλά όποτε γουστάρουν- όσο αξίζω; Για να πήζω ώρες στον Κηφισό επειδή δυο αυτοκίνητα τράκαραν;». Μην τα πολυλογώ, αντιλαμβάνεστε τις πάμπολλες αιτιάσεις του φίλου μου. Είναι ακριβώς οι ίδιες με εκείνες που ίσως σκέφτεστε και εσείς, με μικρές παραλλαγές, αλλά πάντα με το ίδιο νόημα. Προχθές, μιλήσαμε ξανά και του έθεσα την ίδια, κλασική ερώτησή μου: «Θα γυρίσεις στην Ελλάδα;». Μου απάντησε όπως όλες τις φορές, λίγο πριν ξεκινήσει για τα καλά το καλοκαίρι: «Ναι, αλλά για διακοπές. Και εύχομαι να μη χρειαστεί να μπω σε ασθενοφόρο», προφανώς έχοντας μάθει τα δύο τραγικά γεγονότα που έγραφα παραπάνω.
Είναι γεγονός πως τα κόμματα στην Ελλάδα, στα προγράμματά τους για τις εκλογές 2023, είχαν αναφορές και στο brain drain, στο πώς δηλαδή θα κάνουν τους νέους να επιστρέψουν στη χώρα μας για να προσφέρουν την τεχνογνωσία τους. Οι γραμμές ενός προεκλογικού προγράμματος, βέβαια, απέχουν από την πραγματικότητα, αφού για να επιστρέψει εδώ κάποιος νέος που έχει μεταναστεύσει κατ΄ ανάγκη δεν χρειάζεται εξαγγελίες, αλλά απτά παραδείγματα και πράξεις, οι οποίες θα εξασφαλίζουν τη διαβίωσή του και την εξέλιξή του στην Ελλάδα. Και, ξέρετε, καλοί οι νέοι επιστήμονες, σίγουρα θα προσφέρουν στην ελληνική κοινωνία, αλλά όλοι οι πολίτες χρειάζονται πολιτικές που θα τους κάνουν να νιώσουν πως το ελληνικό κράτος τους υπολογίζει, έχει μεριμνήσει όχι μόνο για το μέλλον τους, αλλά, κυρίως, για το παρόν τους, για την ύπαρξή τους, για τη ζωή τους την ίδια. Το διακύβευμα, λοιπόν, της επόμενης κυβέρνησης η οποία θα προκύψει από τις κάλπες στις 25 Ιουνίου, είναι να μπορέσει να παρέχει μια γενικότερη ασφάλεια στους κατοίκους της Ελλάδας, από τα σύνορά μας, τη Νέα Μάκρη και την Κω, μέχρι την παροχή κοινωνικής πολιτικής, διαγράφοντας την άποψη ότι «σε αυτή τη χώρα μπορεί να πεθάνεις στον δρόμο», επειδή δεν θα υπάρχει ένα διαολεμένο ασθενοφόρο να σε πάει σε νοσοκομείο.
Σε αυτή την περίπτωση ίσως τότε να αρχίσω να γράφω άρθρα μόνο για παραλίες και θερινά ηλιοβασιλέματα και όχι για κάλπες με αντηλιακό. Και ίσως τότε να έχουν γυρίσει για πάντα όλοι οι δικοί μας άνθρωποι που έφυγαν στο εξωτερικό για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, τις οποίες ακόμη θεωρούν ότι δεν θα βρουν ποτέ στην Ελλάδα.
Φίλε μου, εκεί, στην Ευρώπη, αυτό το κείμενο είναι αφιερωμένο σε εσένα, που νοιάζομαι καθημερινά. Και, ξέρεις, προσδοκώ να προκύψει κυβέρνηση στη χώρα μας που θα κάνει το ίδιο…