Η πρόταση της Κομισιόν για χρηματοδότηση με 750 δισ. ευρώ, ανεβάζει τα «στοιχήματα» που άνοιξαν προ ημερών ο Εμανουέλ Μακρόν και η Άνγκελα Μέρκελ όταν πρότειναν το Ταμείο Ανάκαμψης.
Η πρόταση έχει τεράστια οικονομική, αλλά και πολιτική σημασία, αφού προκύπτει ότι οι δύο «μεγάλοι» μαζί με το βασικό θεσμικό όργανο της Ε.Ε. είναι πλήρως συντονισμένοι σε ένα σχέδιο το οποίο συνεπάγεται μεταφορά του πολιτικού παιχνιδιού σε άλλη βάση.
Είναι ένα μεγάλο βήμα στην Οικονομική Ενοποίηση, χωρίς να χρειάζεται αλλαγή των Συνθηκών, αφού η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει ότι παράλληλα με την άντληση πόρων για τη χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής οικονομίας με 750 δισ. ευρώ, υπάρχουν και μια σειρά πρωτοβουλιών που καταλήγουν στη δημιουργία ενός ενιαίου φορολογικού χώρου.
Η φορολογία μέχρι σήμερα είναι προνόμιο και αρμοδιότητα των κρατών μελών, αλλά η Κομισιόν τώρα προτείνει την καθιέρωση ενός κοινού πανευρωπαϊκού ψηφιακού φόρου, καθώς και φόρου στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Δεν πρόκειται, ασφαλώς, για πλήρη φορολογική εναρμόνιση, αλλά είναι ένα σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση αυτή
Το δεύτερο σημείο είναι ότι το σχέδιο της Κομισιόν έχει ως στόχο, πέρα από την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας, τη μετάβαση σε ένα άλλο οικονομικό μοντέλο ψηφιακής και πράσινης οικονομίας.
Έτσι, οι επενδύσεις και οι δράσεις που θα χρηματοδοτούνται θα πρέπει να εντάσσονται στην ευρύτερη λογική την οποία θα προσδιορίσει η Κομισιόν, και θα πρέπει να ανταποκρίνονται σε δύο βασικά κριτήρια:
- Την προσαρμογή με τους δημοσιονομικούς στόχους της Ε.Ε. μέσω της παρακολούθησης που γίνεται στο πλαίσιο του λεγόμενο Ευρωπαϊκού Εξαμήνου (οικονομική εποπτεία), μέσα από την οποία «περνάει» εμμέσως και η επιρροή της Κομισιόν στις εθνικές οικονομικές πολιτικές
- Τη συμβατότητα των εθνικών δράσεων και των επενδυτικών σχεδίων που θα είναι υποψήφια για χρηματοδότηση με τους ευρύτερους αναπτυξιακούς στόχους που θα έχουν ως κεντρικό άξονα την ψηφιακή και «πράσινη» μετάβαση.
Είναι σαφές ότι μέσα από τα δύο αυτά εργαλεία θα επέλθει -εφόσον τελικά το σχέδιο υιοθετηθεί- ένας σημαντικός βαθμός ενοποίησης των εθνικών οικονομικών και αναπυξιακών πολιτικών.