O Γερμανός συγγραφέας Χάινριχ Μπελ είχε πει πως «όλο το γράψιμο αρχίζει με το να είσαι αναγνώστης». Προφανώς, δεν είχε υπολογίσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στην Ελλάδα όπου όλο το γράψιμο και η λύσσα πάνω στο πληκτρολόγιο αρχίζει με το να είναι κάποιος… παντογνώστης.
Δεν χρειάζεται να περάσεις πολλές ώρες στο timeline σου για να μπορέσεις να αντιληφθείς πως για ό,τι συμβαίνει στην επικαιρότητα υπάρχουν αμέτρητοι «φίλοι» σου οι οποίοι όχι μόνο έχουν άποψη, αλλά και «επιχειρήματα» ακράδαντα για να στηρίξουν αυτά που ξερνάνε πάνω στα πληκτρολόγιά τους.
Εγινε σεισμός στην Ιαπωνία; Θα τους δεις να επιχειρηματολογούν για τις τεκτονικές πλάκες, για το επίκεντρο, για το εστιακό βάθος, σαν να βγαίνει ο Τσελέντης από μέσα τους.
Γίνεται αναφορά στη Συνθήκη της Λωζάνης; Κάποιοι θα φάνε τα λυσσακά τους για το τι ορίζεται εκεί, θα υπερθεματίσουν για τα άρθρα της -ενώ δεν την έχουν διαβάσει ποτέ- την ίδια στιγμή που κάποιοι θα τσακώνονται για το εάν γράφεται «Λωζάνη», «Λωζάννη» ή «Λοζάνη».
Κάνει ο Μητσοτάκης ανασχηματισμό; Οι εξπέρ του διαδικτύου θα κάνουν υπερανάλυση για τους λόγους για τους οποίους ο πρωθυπουργός «αναγκάστηκε», όπως γράφουν, να κάνει rotation, να «παίξει μουσικές καρέκλες» κι άλλα τέτοια φαιδρά. Ταυτόχρονα, αποκαλύπτουν όλο το παρασκήνιο, τα συμφέροντα και τις συμπάθειες του Μαξίμου προς κάποια πρόσωπα. Ανύπαρκτα όλα, εννοείται.
Καλεί ο Κασσελάκης τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στις Σπέτσες; Οι ειδήμονες θα τρολάρουν ανελέητα για το «τι θα γίνει στο νησί», άλλοι ξέρουν επακριβώς τους λόγους για τους οποίους τους κάλεσε εκεί, κάποιοι θα θυμηθούν ότι ο πρόεδρος Stefanos έβαλε το χέρι για να πληρώσει μισθούς στους εργαζόμενους των Μέσων της Κουμουνδούρου. Φυσικά, πάντα θα υπάρχει η -και καλά- απορία για το εάν «γύρισε από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές στις ΗΠΑ;».
Ας σταματήσω να αναφέρω διαφορετικές περιπτώσεις, είναι βέβαιο ότι αντιλαμβάνεστε αυτό που θέλω να πω, άλλωστε το βλέπετε καθημερινά στα δικά σας μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το θέμα δεν είναι ότι υπάρχουν πολλοί που γράφουν ό,τι τους κατέβει στο μυαλό -ναι, στο «ποιο»;- αλλά πως υπάρχουν άλλοι τόσοι που τα πιστεύουν. Δείτε, για παράδειγμα, τι έγινε με το παιδί της Ζαμπέτογλου και του Γαλακτερού στην αλλαγή χρονιάς στο Σύνταγμα – μια καλή ευκαιρία και για να τα χώσουν στον Δούκα, τον νέο δήμαρχο της Αθήνας.
Ο Αϊνστάιν είχε πει πως «η φαντασία είναι πιο σημαντική από τη γνώση», αλλά στην περίπτωση των social media στην Ελλάδα η όποια φαντασία ξεπερνά την πραγματικότητα, αφήνοντας πίσω της άσκοπη σκόνη και μπόλικη λάσπη.
Το θέμα είναι πως όλοι αυτοί που γράφουν ό,τι τους κατέβει στην κεφάλα, αυτοί οι ειδικοί, οι αξεπέραστοι ειδήμονες του πληκτρολογίου, δεν είναι -απαραιτήτως- τρολ από κάποιον κομματικό στρατό, δεν χρειάζεται να ανήκουν κομματικά κάπου. Οι εν λόγω εμπίπτουν στην παλαιά καφενειακή λογική, κατά την οποία ο καθένας να ξεφουρνίσει ότι του ‘ρθει, όσα άκουσε από τον μπατζανάκη, την κομμώτρια, τον ηλεκτρολόγο κ.λπ., όπου ο ίδιος δεν μπορεί να αμφισβητήσει την πηγή του, επειδή «ο τάδε ήταν εκεί όταν ο Μητσοτάκης σκέφτηκε να κάνει ανασχηματισμό» ή «ο παππούς μου τα βράδια δεν μου διάβαζε παραμύθια για να κοιμηθώ, αλλά τη Συνθήκη της Λωζάνης ή των Σερβών». Οπου μπαίνεις στη διαδικασία να του απαντήσεις, με κάθε ευγένεια, πως είναι η «Συνθήκη των… Σεβρών» κι εκείνος, γεννημένος για διάλογο, σε κάνει unfollow, block, remove from friends κ.λπ. Εννοείται πως πρώτα θα σε χαρακτηρίσει -γνωρίζοντας ότι είσαι δημοσιογράφος- «κοράκι», «χαφιέ του συστήματος», «αργυρώνητο» (καλά, θα το γράψει «αργηρόνειτο») και ότι «σε έχει βάλει η κυβέρνηση για να χαρίσεις τα νησιά μας στην Τουρκία, αφού πιστεύεις ότι η Συνθήκη της Λωζάνης είναι ξεπερασμένη, όπως σε έβαλε να πεις και ο καταραμένος ο Συρίγος».
Ο Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας Ισαάκ Ασίμωφ είχε γράψει ότι «αν η γνώση δημιουργεί προβλήματα, η άγνοια σίγουρα δεν µπορεί να τα λύσει». Προφανώς, όμως, δεν είχε στο μυαλό του τους ξερόλες των social media στην Ελλάδα οι οποίοι, μέσα στην άγνοιά τους, θεωρούν πως έχουν τη λύση για κάθε πρόβλημα και προειδοποιούν ως ειδικοί για «κάτι που θα μας βρει και δεν το έχουμε καταλάβει», ενώ -στην πραγματικότητα- τα όσα γράφουν αποτελούν όντως αποκύημα επιστημονικής φαντασίας. Αλλωστε, μην ξεχνάμε, τα UFO υπάρχουν. Ανάμεσά μας…