Εάν ανησυχείτε για την κλιματική αλλαγή αλλά σας αρέσουν τα ταξίδια σε μακρινούς, εξωτικούς προορισμούς, το πιθανότερο είναι πως θα πρέπει να αλλάξετε τις συνήθειές σας.
Περίπου το 11% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου οφείλεται στον τουρισμό, ποσοστό το οποίο αναμένεται να διπλασιαστεί μέχρι το 2050, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Μέχρι τότε, η θερμοκρασία του πλανήτη μας θα έχει αυξηθεί κατά 1,5 βαθμούς Κελσίου από την εποχή πριν τη βιομηχανική επανάσταση, ενώ μέχρι το τέλος του αιώνα η αύξηση αυτή θα κυμανθεί στους 2 βαθμούς Κελσίου. Εάν οι εκπομπές των αερίων του θερμοκηπίου συνεχίσουν ακάθεκτες, οι ακραίες καιρικές συνθήκες θα γίνουν ολοένα και πιο απρόβλεπτες, ολοένα και πιο θανατηφόρες.
Για τη μείωση της ρύπανσης που προκαλεί ο τουρισμός, οι αεροπορικές θα πρέπει να μεταβούν σε χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ενώ ο κλάδος του τουρισμού αυτός καθαυτός θα πρέπει να βασιστεί στα ταξίδια μικρότερων αποστάσεων σε σχέση με τα υπερατλαντικά μέχρι τουλάχιστον το 2050.
Η έρευνα
Εάν όλοι οι τουρίστες ακολουθήσουν αυτό το σχέδιο, κάτι το οποίο κρίνεται απίθανο, οι ταξιδιώτες θα μπορούν να επισκέπτονται μακρινούς προορισμούς χωρίς ενοχές. Τουλάχιστον αυτά είναι τα ευρήματα της έρευνας του Travel Foundation τα οποία δημοσιοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της συνόδου COP27 σε συνεργασία με το Centre of Expertise Leisure Tourism and Hospitality, τo Breda University of Applied Sciences, το European Tourism Futures Institute και το Netherlands Board of Tourism and Conventions.
Τα «μακρινά» ταξίδια τα οποία συμπεριλαμβάνουν προορισμούς άνω των 9.941 μιλίων (π.χ. Νέα Υόρκη – Κάιρο, Λονδίνο – Μπανγκόκ) και είναι τα δυσκολότερα όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών αερίων τους, πρέπει να παραμείνουν σε επίπεδα του 2019 για τα επόμενα 27 χρόνια έτσι ώστε να επιτευχθεί net-zero στον κλάδο του τουρισμού.
«Ελπίζουμε να ανοίξουμε διάλογο για την τρέχουσα κρίση και να βοηθήσουμε τους τουριστικούς προορισμούς στο να καταλάβουν πως δεν μπορούν να συνεχίσουν με πλάνα “business as usual”», τόνισε ο Τζέρεμι Σάμπσον, CEO του Travel Foundation, σημειώνοντας πως το report του οργανισμού δε λαμβάνει υπόψη τις εκπομπές αερίων από κρουαζιερόπλοια ή την κατασκευή ξενοδοχείων.
Τα ευρήματα βασίζονται στις εκτιμήσεις του Πολ Πίτερς, καθηγητή στο Breda University of Applied Sciences της Ολλανδίας και την εφαρμογή προσομοιώσεων που βασίζονται στο μοντέλο «Global Tourism and Transport Dynamic Model» το οποίο βασίζεται σε δεδομένα από το 2005 και ύστερα και κάνει προβλέψεις μέχρι το 2100.
Το μοντέλο του Πίτερς εμπεριέχει δεδομένα ολόκληρου του τομέα τουρισμού όπως τα ταξίδια διάρκειας άνω της 1 ημέρας και είκοσι διαφορετικών προορισμών μέσω συγκεκριμένων τρόπων ταξιδίων εκτός των κρουαζιερόπλοιων. Παράλληλα, λαμβάνονται υπόψη επτά διαφορετικοί παράγοντες όπως τα περιβαλλοντικά βιώσιμα καύσιμα των αεροσκαφών, η αύξηση της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας και η ενεργειακή αποδοτικότητα, η βελτίωση των υποδομών, οι φόροι, η συμπεριφορά των ταξιδιωτών και η ταχύτητα των ταξιδίων.
Το σημαντικότερο ποσοστό βελτίωσης της βιωσιμότητας των ταξιδίων θα οφείλεται στη βελτίωση των καυσίμων των αεροπορικών και στις υποδομές του τουρισμού, αλλά ακόμα και η μεγιστοποίηση του παράγοντα αυτού δε θα είναι αρκετή για να επιτευχθεί net-zero μέχρι το 2050.
«Σε τεχνικό επίπεδο, μπορούμε να τα καταφέρουμε. Η οικονομία μας αναπτύσσεται. Η ελεύθερη μετακίνηση παραμένει ίδια αλλά αλλάζουν οι προορισμοί μας. Δε θα πρέπει να κάνουμε 6 μεγάλα ταξίδια κάθε χρόνο από τις ΗΠΑ στην Ευρώπη και το αντίστροφο», τόνισε ο Πίτερς.
Χωρίς κανέναν έλεγχο, οι μετακινήσεις αυτού του είδους αναμένεται να τετραπλασιάσουν τις εκπομπές αερίων μέχρι το 2050, στο 41% του συνόλου των εκπομπών που προκαλεί ο τουρισμός. Μέχρι τώρα, σύμφωνα με τον Πίτερς, το ποσοστό των μεγάλων ταξιδίων αυτών δεν έχει επιστρέψει στα προ-πανδημικά επίπεδα.
Οι προσπάθειες
Για να επιτευχθούν οι κλιματικοί στόχοι, κάθε τομέας που ασχολείται με τον τουρισμό θα πρέπει να στηρίξει την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής από εδώ και στο εξής, ενώ οι ταξιδιώτες θα πρέπει να επιλέξουν πιο σοφά τους προορισμούς τους.
Οι ταξιδιωτικές και τα πρακτορεία έχουν ήδη αρχίσει να αλλάζουν τις πρακτικές τους. Η TUI, για παράδειγμα, προσφέρει ταξίδια με τρένο τα οποία αποτελούν εναλλακτικές επιλογές αντί για πτήσεις μικρής διάρκειας στην ευρωπαϊκή επικράτεια, ενώ η Sunweb προσφέρει overnight μετακίνηση με τρένο στο Βέλγιο και τις γαλλικές Άλπεις αλλά και ταξίδια στη νότια Γαλλία από την Ολλανδία.
Η Ziptrek, πρακτορείο ταξιδίων με έδρα το Queenstown της Νέας Ζηλανδίας έχει επίσης λανσάρει νέο πρόγραμμα βάσει του οποίου οι τουρίστες θα μπορούν να υπολογίζουν την επίπτωση του ταξιδιού τους σε ό,τι αφορά το κλίμα. Η Booking.com, παράλληλα, θα προσφέρει αναλυτική λίστα του «πράσινου» κόστους των ξενοδοχείων και των πτήσεων έτσι ώστε να προσφέρει τρόπους μείωσής του στους καταναλωτές. Παράλληλα, η Iberostar Group έχει επίσης λανσάρει το δικό της πρόγραμμα απανθρακοποίησης.
«Πράσινο» μάρκετινγκ
Όποιες και να είναι οι κινήσεις των καταναλωτών, δεν πρόκειται να καταφέρουν να λύσουν το πρόβλημα της κλιματικής αλλαγής μόνοι τους. Οι κυβερνήσεις, τα ξενοδοχεία, οι ταξιδιωτικές, οι εταιρείες κρουαζιέρων και οι αεροπορικές θα πρέπει να εφαρμόσουν επιπλέον μέτρα για την ενίσχυση της όλης προσπάθειας.
Η Ολλανδία αναμένεται να προωθήσει το «πράσινο» μάρκετινγκ μέσω της δημιουργίας ενός δείκτη ο οποίος θα προσμετρά τις εκπομπές αερίων των ταξιδιωτών στη χώρα έναντι των χρημάτων που προσφέρουν στην οικονομία. Η επιλογή και προώθηση του αφηγήματος μέσω «πράσινου» μάρκετινγκ των μικρότερων σε απόσταση ταξιδίων θα μπορούσε να αντισταθμίσει τις αντίστοιχες αυξήσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.
Νικητές και ηττημένοι
Η ανάγκη των ταξιδιωτικών επιλογών αυτών, όμως, αναδεικνύει και τις πιθανές ζημιές που θα προκληθούν στις καθ’ όλα τουριστικές οικονομίες του παγκόσμιου Νότου όπως τα νησιά Μπαρμπέιντος, η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, η Αφρική και η Νότια Αμερική. Αν και οι πλουσιότερες χώρες φέρουν το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την κλιματική αλλαγή, οι οικονομίες οι οποίες θα επηρεαστούν περισσότερο είναι οι αναπτυσσόμενες.
Δεδομένης της κλιματικής αλλαγής και των ακραίων καιρικών συνθηκών που ήδη πλήττουν τις χώρες αυτές και της έλλειψης χρηματοδότησης από τις ανεπτυγμένες οικονομίες σε ό,τι αφορά την πράσινη μετάβαση, η ανάγκη αλλαγής των ταξιδιωτικών συνηθειών των τουριστών αλλά και της βελτίωσης της αποδοτικότητας των καυσίμων των αεροπορικών κρίνονται καίριας σημασίας.
Σύμφωνα με το Bloomberg, οι τουρίστες αυτοί καθαυτοί θα πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στις τουριστικές τους επιλογές και να λαμβάνουν υπόψη το κλιματικό αντίτιμο των μακρινών ταξιδιών τους σε εξωτικούς προορισμούς. Επιπροσθέτως, ο κλάδος του τουρισμού από την πλευρά του θα πρέπει να αναθεωρήσει το στάτους κβο και να προχωρήσει σε ριζικές αλλαγές, αφήνοντας πίσω τις «άδειες» υποσχέσεις στις οποίες προβαίνει εδώ και χρόνια, μεταρρυθμίζοντας συνολικά το πλαίσιο λειτουργίας και υποδομών του.
Διαβάστε ακόμη:
Μητσοτάκης από Λονδίνο: Χρειάζονται δύο πλήρεις θητείες για να αλλάξει η πορεία της χώρας (pic)
Στο ναδίρ η μετοχή της Credit Suisse – «Πέφτει» για 10 συνεχόμενες συνεδριάσεις (γράφημα)