Ο αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν εξέφρασε ικανοποίηση χθες Τετάρτη, κάνοντας λόγο για «μια καλή ημέρα για τη δημοκρατία», την επομένη των ενδιάμεσων εκλογών στις οποίες η παράταξή του, το Δημοκρατικό κόμμα, πρόβαλε πολύ πιο σθεναρή αντίσταση από ό,τι προβλεπόταν στους Ρεπουμπλικάνους.
«Είχαμε εκλογές χθες. Και ήταν μια καλή ημέρα, θεωρώ, για τη δημοκρατία», είπε ο Μπάιντεν κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στον Λευκό Οίκο, χαιρετίζοντας το γεγονός ότι η ψηφοφορία εκτυλίχθηκε «προφανώς χωρίς παρεμβολές». «Ενώ ο Τύπος και οι ειδικοί προέβλεπαν γιγαντιαίο κόκκινο κύμα, δεν είχαμε τίποτα τέτοιο», πρόσθεσε, αναγνωρίζοντας πάντως την «απελπισία» πολλών ψηφοφόρων, ειδικά εξαιτίας του υψηλού πληθωρισμού.
Διαβεβαίωσε ακόμη πως είναι «έτοιμος να συνεργαστεί με τη ρεπουμπλικανική αντιπολίτευση», τονίζοντας πως είναι ανοικτός σε όλες τις «καλές ιδέες». Πολλές εκλογικές μάχες αποφασιστικής σημασίας, με το αποτέλεσμα σε ορισμένες να παίζεται ακόμη, ιδίως στην Αριζόνα και στη Νεβάδα.
Πάντως οι Ρεπουμπλικάνοι οδεύουν να εξασφαλίσουν, έστω οριακά, τον έλεγχο της Βουλής των Αντιπροσώπων, ενώ αυτός της Γερουσίας μένει ακόμη να κριθεί.
Προσεκτικά, τα μεγάλα αμερικανικά ΜΜΕ επιφυλάχθηκαν, δεν μετέδωσαν τις προβλέψεις τους για το ποιος θα ελέγχει τη Βουλή των Αντιπροσώπων – σώμα με 435 έδρες, που σημαίνει ότι για την πλειοψηφία χρειάζονται 218.
Το «κόκκινο κύμα» που προεξοφλούσαν οι Ρεπουμπλικάνοι, ειδικά στη Βουλή των Αντιπροσώπων, δεν ήρθε, κάτι που στερεί ενδεχομένως από τον Ντόναλντ Τραμπ το εφαλτήριο που περίμενε ανυπόμονα για να ανακοινώσει την υποψηφιότητά του στις προσεχείς προεδρικές εκλογές το 2024.
Παραμένοντας σιωπηλός ο πρώην πρόεδρος, που ήλπιζε να καβαλήσει το «κόκκινο κύμα», εντέλει αναγνώρισε, πράγμα σπάνιο γι’ αυτόν, μέσω του ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης που δημιούργησε, πως τα αποτελέσματα ήταν «λιγάκι απογοητευτικά».
Πολλοί από τους υποψήφιους που υποστήριξε δημόσια ηττήθηκαν. Αντίθετα, ένας από τους δυνητικούς αντιπάλους του στην κούρσα για το χρίσμα του Grand Old Party ώστε να είναι ο υποψήφιος της παράταξης στις προεδρικές του 2024, ο κυβερνήτης της Φλόριντας Ρον ΝτεΣάντις, ανερχόμενο αστέρι της αμερικανικής σκληρής δεξιάς, επανεξελέγη με άνεση.
Μετά τον θρίαμβό του, τόνισε πως «η μάχη» μόλις «ξεκινά».
Ο βαρόνος των Ρεπουμπλικάνων Κέβιν Μακάρθι, που προαλείφεται για να γίνει ο επόμενος «speaker», ο νέος πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων, διαδεχόμενος τη Νάνσι Πελόσι, θέλησε να δείξει περισσότερη αυτοπεποίθηση.
«Είναι καθαρό πως θα πάρουμε πίσω τη Βουλή των Αντιπροσώπων», διαβεβαίωσε τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη.
Δεν είναι πάντως σίγουρο καν αυτό. Αν και οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν καθαρά κέρδη 12 εδρών, σύμφωνα με το ινστιτούτο Edison Research, 39 έδρες που κατείχαν οι Δημοκρατικοί μένουν ακόμη να κριθούν. Ως τώρα, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν εξασφαλίσει 208 έδρες και οι Δημοκρατικοί 188.
Αν τα καταφέρουν, οι Ρεπουμπλικάνοι έχουν ήδη καταστήσει σαφείς τις προθέσεις τους: θα φροντίσουν να κάνουν σκόνη το πρόγραμμα του Τζο Μπάιντεν, είτε πρόκειται για την κλιματική αλλαγή είτε για τον νόμο για τον πληθωρισμό· υπόσχονται εξάλλου να κινήσουν έρευνες που ίσως οδηγήσουν στην παραπομπή του ενοίκου του Λευκού Οίκου σε δίκη στη Γερουσία και την παύση του από το αξίωμα.
Η Γερουσία παίζεται στην παράταση (;)
Στη Γερουσία, απόλυτα μοιρασμένη προεκλογικά, όπου οι Δημοκρατικοί είχαν οριακή πλειοψηφία χάρη στην ψήφο της αντιπροέδρου Κάμαλας Χάρις, θα χρειαστούν αρκετές ημέρες, αν όχι εβδομάδες, προτού γίνει σαφές ποια παράταξη θα έχει πλειοψηφία.
Τα μεσάνυχτα (ώρα Ελλάδας), δεν είχαν ακόμη κριθεί οι έδρες στην Αριζόνα και στη Νεβάδα.
Ενώ στην Τζόρτζια, όπως το 2020, η έδρα θα κριθεί στην παράταση, αφού κανένας από τους υποψήφιους, ούτε ο πάστορας Ράφαελ Γουόρνοκ, ο απερχόμενος γερουσιαστής, ούτε ο μαύρος πρώην αστέρας του αμερικάνικου φούτμπολ Χέρσελ Γουόκερ, που υποστήριξε δημόσια ο Ντόναλντ Τραμπ, δεν έσπασε το φράγμα του 50%. Θα διεξαχθεί άρα νέα ψηφοφορία. Προβλέπεται να οργανωθεί την 6η Δεκεμβρίου.
Το στρατόπεδο του 79χρονου προέδρου δεν έκρυβε την ικανοποίησή του για τις επιδόσεις του, μολονότι ο κ. Μπάιντεν θα αναγκαστεί να κυβερνήσει όπως φαίνεται με το Κογκρέσο διχασμένο για τα υπόλοιπα δύο χρόνια της θητείας του.
Οι Δημοκρατικοί κέρδισαν από τους Ρεπουμπλικάνους μια από τις έδρες της Γερουσίας για την οποία δόθηκε σκληρή μάχη, αυτή στην Πενσιλβάνια: θα την εκπροσωπεί ο Τζον Φέτερμαν.
Στην προεκλογική εκστρατεία το ζήτημα που κυριάρχησε ήταν ο πληθωρισμός, που είναι η κυριότερη ανησυχία των Αμερικανών κατά τα έξιτ πολ. Επισήμως στο 8,2% σε ετήσια βάση, είναι ο υψηλότερος των τελευταίων 40 ετών.
Δεν υπήρξε νοθεία
Σε ό,τι αφορά τις κούρσες σε επίπεδο κυβερνητών, αφού απέσπασαν δύο πολιτείες από τους Ρεπουμπλικάνους (Μέριλαντ, Μασαχουσέτη), οι Δημοκρατικοί δεν είχαν ακόμη πει την τελευταία τους λέξη στην Αριζόνα, όπου η έκβαση της μάχης της Κάρι Λέικ, φλογερής οπαδού του κ. Τραμπ, που φερόταν να είναι το φαβορί, με τη Δημοκρατική υποψήφια Κέιτι Χομπς παρέμενε άγνωστη.
Στις εκλογές σε αυτή την πολιτεία δεν διαπράχθηκε καμία νοθεία, παρά τα τεχνικά προβλήματα σε κάποια μηχανήματα καταμέτρησης των ψηφοδελτίων, επέμεναν χθες οι τοπικές αρχές, προειδοποιώντας πως τα οριστικά αποτελέσματα δεν αναμένεται να ανακοινωθούν παρά έπειτα από αρκετές ημέρες.
Εξάλλου, οι υπερασπιστές του δικαιώματος στην άμβλωση πανηγύρισαν χθες «ιστορικές» νίκες στα δημοψηφίσματα που έγιναν παράλληλα με τις ενδιάμεσες εκλογές, ειδικά στην εξαιρετικά συντηρητική πολιτεία Κεντάκι.
Αρκετοί παρατηρητές διαπίστωναν με ανακούφιση πως, παρά τους φόβους που εκφράστηκαν προεκλογικά για παρατυπίες, ως και για βίαια επεισόδια, οι εκλογές έγιναν χωρίς προβλήματα, ούτε ταραχές.
«Τελικά οι Αμερικανοί θα τα ξαναβρούν, ελπίζω, όπως γίνεται πάντα», θέλει να πιστεύει η 55χρονη Τζίνα Ταραντίνο, ψηφοφόρος στη Νέα Υόρκη.
Παρότι χαρακτηρίστηκε στρατηγική υψηλού ρίσκου, καθώς για κάποιους ήταν εξαιρετικά επικίνδυνη, η στρατηγική των Δημοκρατικών να δώσουν ώθηση κατά τη διάρκεια των εσωκομματικών διαδικασιών των Ρεπουμπλικάνων αντιπάλων τους σε υποψήφιους της ριζοσπαστικής δεξιάς που τάσσονταν υπέρ του Ντόναλντ Τραμπ, με το σκεπτικό πως θα ήταν ευκολότερο να τους νικήσουν στις ενδιάμεσες εκλογές, μοιάζει να ήταν επιτυχής.
Στο Μέριλαντ, στον Νταν Κοξ, ο οποίος υποστηρίζει παθιασμένα τον Ντόναλντ Τραμπ και ενστερνίζεται τους εντελώς αβάσιμους ισχυρισμούς του περί διάπραξης εκλογικής νοθείας το 2020, διατέθηκαν τουλάχιστον 1,7 εκατ. δολάρια από τα ταμεία των Δημοκρατικών ώστε να εκπροσωπήσει το Ρεπουμπλικανικό κόμμα στις ενδιάμεσες εκλογές, σύμφωνα με ανάλυση της εφημερίδας Washington Post.
Προχθές, υπέστη βαριά ήττα από τον Δημοκρατικό Γουές Μουρ, τον πρώτο αφροαμερικανό που εξελέγη κυβερνήτης σε αυτή την πολιτεία.
Στο Ιλινόι, διατέθηκαν όχι λιγότερα από 34,5 εκατ. δολάρια για να στηριχθεί η υποψηφιότητα του Ντάρεν Μπέιλι, μέγα υποστηρικτή του Ντόναλντ Τραμπ, για το αξίωμα του κυβερνήτη, ιδίως με διαφημίσεις που τόνιζαν τη σχέση του με τον πρώην πρόεδρο και περιέγραφαν τους αντιπάλους του ως μετριοπαθείς κεντρώους.
Χάρη στο κύμα υποστήριξης από τραμπιστές, ο κ. Μπέιλι εξασφάλισε το χρίσμα του κόμματος, προτού γνωρίσει την ήττα προχθές από τον απερχόμενο Δημοκρατικό κυβερνήτη Τζ. Μπ. Πρίτσκερ, που χαρακτήριζε τον κ. Μπέιλι υπερβολικά επικίνδυνο για να γίνει κυβερνήτης.
Η στρατηγική της ανάμιξης στις εσωκομματικές διαδικασίες των αντιπάλων για να προωθηθούν υποψήφιοι που θα είναι ευκολότερο να ηττηθούν δεν είναι ακριβώς καινούργια, όμως προσέλκυσε πολλή περισσότερη προσοχή φέτος.
Πολλοί τη χαρακτήρισαν άκρως υποκριτική, καθώς οι Δημοκρατικοί και ο Τζο Μπάιντεν επέμεναν δημόσια κι επανειλημμένα πως στις προχθεσινές εκλογές διακυβευόταν η ίδια η αμερικανική δημοκρατία.
Θα μπορούσε να αποβεί σε βάρος τους, αν ορισμένοι έστω από αυτούς τους Ρεπουμπλικάνους έκαναν την έκπληξη κι επικρατούσαν στις εκλογές, καταλαμβάνοντας θέσεις-κλειδιά σε κάποιες πολιτείες. «Η επιτροπή που διεξήγαγε την εκστρατεία του Δημοκρατικού κόμματος δέχθηκε έντονες επικρίσεις, όμως φαίνεται πως η στρατηγική της αποδείχθηκε κερδοφόρα», αναλύει ο Στίβεν Μαβίλιο, πολιτικός σύμβουλος.
«Το να βοηθάς αυτούς (που αρνούνται να δεχθούν τα αποτελέσματα των εκλογών) να ανέλθουν είναι επικίνδυνο στοίχημα. Αλλά έφερε τους καρπούς του», προσθέτει.
Διαβάστε ακόμη
Εθνική Τράπεζα: «Πρεμιέρα» για το νέο πρόγραμμα εθελούσιας – Οι όροι και οι προϋποθέσεις (πίνακες)
ΒΕAT- Free Now: Το λουκέτο στη Λ. Αμερική, οι απολύσεις και το μαζικό κάλεσμα στους 170 εργαζομένους