Ο Φέντερερ ήταν ένας πραγματικός GOAT (Greatest Of All Time): κυρίαρχος στο παρκέ, κερδίζοντας 20 τίτλους grand slam μεταξύ 2003 και 2018, πέρασε συνολικά 310 εβδομάδες στην κορυφή της κατάταξης των ανδρών κατά τη διάρκεια της καριέρας του.
Μακριά από το γήπεδο, ο Ελβετός σταρ αποδείχθηκε εξαιρετικά δημοφιλής, αποκτώντας ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο χορηγιών που τον έκανε έναν από τους πιο ακριβοπληρωμένους αθλητές στον κόσμο. Ακόμη και πέρυσι, όταν δεν έπαιξε ούτε σε ένα ATP Tour, υπολογίστηκε ότι είχε μικτά κέρδη προ φόρων 90,7 εκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με το Forbes.
Η εμπορευσιμότητα του Φέντερερ, και συγκεκριμένα η μακροχρόνια συμφωνία χορηγίας του με την κορυφαία εταιρία αθλητικών ειδών Nike, είναι μια πτυχή της ζωής και της καριέρας του σταρ του τένις που αποτυπώθηκε στο νέο βιβλίο «The Roger Federer Effect».
«Γράφοντας το βιβλίο, συνειδητοποιήσαμε πόσο τεράστιο αντίκτυπο είχε ο Φέντερερ στο τένις και όχι μόνο!», είπε ο Σάιμον Κάμπερς, ο οποίος βοήθησε στην συγγραφή του βιβλίου, σύμφωνα με την Αμάντα Ντέιβις του CNN Sport τον περασμένο μήνα.
Στο παρακάτω απόσπασμα από το “The Roger Federer Effect”, ο Μάικ Νακατζίμα, ο πρώην διευθυντής τένις της Nike, εξηγεί τι έκανε τον Φέντερερ και τη Nike να ταιριάξουν τόσο καλά, λέγοντας ότι η Nike θα μπορούσε να είχε κάνει για τον Φέντερερ ό,τι έκανε για τον Μάικλ Τζόρνταν.
«Ήξερε πως θα πετύχει»
Οι παράγοντες του παγκόσμιου τένις νοικιάζουν πάντα σπίτια κοντά στο The All England Club κατά τη διάρκεια του Γουίμπλεντον για να πραγματοποιούν συναντήσεις και να καλωσορίζουν τους αθλητές τους.
«Εκεί, οι αθλητές έχουν ένα ασφαλές καταφύγιο», είπε ο Μάικ Νακατζίμα, διευθυντής τένις στη Nike για 29 χρόνια. «Μπορούν να έρθουν και να τριγυρίσουν και κανείς να μην ζητήσει φωτογραφίες».
Ο Ρότζερ Φέντερερ ένιωθε πολύ άνετα εκεί όταν ήταν μικρός, χαρούμενος που έφτιαχνε στον εαυτό του ένα σάντουιτς με ζαμπόν και τυρί και έβλεπε το Γουίμπλεντον στην τηλεόραση. «Είχαμε μια εσωτερική πισίνα και είχαμε επίσης ένα γήπεδο τένις στο πίσω μέρος. Δεν ήταν καλό γήπεδο», είπε ο Νακατζίμα. «Παίζαμε στο γήπεδο, φορούσαμε αθλητικά ρούχα από τη Nike και όλα ήταν πολύ ωραία».
Το μέρος εκείνο έγινε το δεύτερο σπίτι των Φέντερερ κατά τη διάρκεια του πρωταθλήματος. Η Μίρκα (η σύζυγος του Φέντερερ) και μια από τις νταντάδες πήγαν για μπάνιο με τα παιδιά και ο Ρότζερ έπαιξε τένις μαζί τους.
«Μπορούσα να δω το γήπεδο τένις από την κρεβατοκάμαρά μου», είπε ο Νακατζίμα. «Είδα λοιπόν τον Ρότζερ να παίζει με τα παιδιά του. Ήταν σχεδόν ντροπιαστικό να βλέπεις τον Ρότζερ Φέντερερ, τον καλύτερο παίκτη, να παίζει τένις σε ένα από τα χειρότερα γήπεδα τένις. Αργότερα, μου είπε ότι ένα από τα αγόρια είπε: «Μπαμπά, μπορείς να βγεις από το γήπεδο για να παίξουμε με τον αδερφό μου;» Ήταν στο πλάι και τα αγοράκια του έπαιζαν μαζί. Τον ρώτησα: «Έι Ροτζ, πότε ήταν η τελευταία φορά που σε έδιωξαν από το γήπεδο;» Απλώς χαμογέλασε. Τα παιδιά του πρέπει να τον βρίσκουν πολύ διασκεδαστικό.»
Ο Νακατζίμα συνεργάστηκε με πολλούς σταρς της Nike, από τον Τζον Μακ Ενρόου, τον Πιτ Σάμπρας, τον Αντρέ Αγκάσι, τη Σερένα Γουίλιαμς και τη Μαρία Σαράποβα μέχρι τον Φέντερερ και τον Ράφαελ Ναδάλ. Συνόδευε ακόμη και τον Γουίλιαμς ως βοηθός αγορών. Συνάντησε για πρώτη φορά τον Φέντερερ όταν η Nike τον έκανε συμβόλαιο μαζί του όταν ήταν μόλις 13 χρονών.
«Ήταν ανερχόμενος, ένας από τους κορυφαίους juniors. Τον φέραμε και κατάλαβα αμέσως ότι είναι από τη φύση του χαρισματικός και με καλό λόγο. Παρατήρησα ότι ήξερε ότι θα πάει ψηλά».
Η ιστορία επιτυχίας του Φέντερερ ήταν ένα ευχάριστο γεγονός για τη Nike. Μετά τον Σάμπρας και τον Αγκάσι, ο Φέντερερ αποδείχθηκε ο επόμενος σούπερ σταρ του τένις. Όταν ο Άντι Ρόντικ, που είχε συμβόλαιο με την ανταγωνίστρια εταιρία Reebok, κέρδισε το US Open το 2003, ο Νακατζίμα περίμενε ότι θα μπορούσε να ήταν η αρχή του επόμενου κύματος των ΗΠΑ στο τένις. «Αλλά δεν συνέβη. Η Ευρώπη έγινε η εστία του τένις και ο Ρότζερ ήταν η αρχή του».
Το όνομα του Φέντερερ άρχισε να γίνεται όλο και πιο γνωστό στις ΗΠΑ χάρη στη Nike. «Έχω κάποιες αμφιβολίες», είπε ο Νακατζίμα. «Αλλά κανείς δεν κάνει καλύτερο μάρκετινγκ από τη Nike. Όταν έχει κανείς μια τόσο μεγάλη δύναμη μάρκετινγκ σαν τη Nike, αυτό μπορεί να τον εκτοξεύσει πέρα από τη στρατόσφαιρα.»
«Ο Ρότζερ θα ήταν σίγουρα διάσημος και από μόνος του. Ακόμα κι αν έπαιζε για οποιαδήποτε άλλη μάρκα. Αλλά το όνομά του έγινε 10 φορές πιο γνωστό με τη Nike. Η φήμη που μπορεί να αποκτήσει κάποιος αθλητής όταν έχει την Nike να τον βοηθά είναι εκπληκτική! Προφανώς, πρέπει να έχει επιτυχία στο γήπεδο, την οποία ο Ρότζερ είχε. Κέρδισε μερικά US Opens και άνοιξε τα μάτια πολλών ανθρώπων».
Η συνεργασία με τη Nike σύντομα επεκτάθηκε σε νέες περιοχές. «Ο Ρότζερ μπήκε στη μόδα, γνώρισε την Άννα Γουίντορ της Vogue, κάνοντας φωτογραφήσεις για το GQ», είπε ο Νακατζίμα. Ο Φέντερερ έκανε την εμφάνισή του το Γουίμπλεντον, το ιερό δισκοπότηρο του τένις. Εμφανίστηκε εκεί ντυμένος με μια old-school ζακέτα, ένα λευκό σακάκι και ένα μακρύ λευκό παντελόνι. Ήταν στολισμένος και με ασορτί αξεσουάρ.
Το 2006, φόρεσε ένα λογότυπο στην αριστερή τσέπη του στήθους του σακακιού του με το επίθετό του. Την επόμενη χρονιά, φόρεσε για πρώτη φορά τα αρχικά του: RF. Αργότερα, οι Ράφαελ Νάδαλ, Νόβακ Τζόκοβιτς και Άντι Μουρέι δημιούργησαν επίσης τα λογότυπά τους.
Ο Νακατζίμα είπε: «Πολλοί κορυφαίοι αθλητές άρχισαν να έχουν τις χαρακτηριστικές εκφράσεις για το λόγο ότι οι μεγάλες εταιρίες ήταν πιο πρόθυμες να υπογράψουν συμβόλαια συνεργασίας μαζί τους. «Εάν υπογράψετε μαζί μας, θα δημιουργήσουμε το δικό σας λογότυπο και θα δημιουργήσουμε ένα παπούτσι του οποίου θα λαμβάνετε τα δικαιώματα». Ποιος αθλητής θα πει, «Δεν θέλω κάτι τέτοιο»;
Η γραμμή RF ήταν πρωτοποριακή. «Είχαμε συνηθίσει να δημιουργούμε πουκάμισα κάθε είδους για όλους στον κόσμο, αμερικανικό στυλ, φαρδύ, και μετά συνειδητοποιήσαμε ότι οι Ευρωπαίοι είναι τόσο μπροστά στη μόδα. Ο Ρότζερ το ήθελε πολύ πιο προσαρμοσμένο στα μέτρα του. Έτσι ξεκινήσαμε να δημιουργούμε τη συλλογή Roger Federer.»
«Αυτό ήταν κάτι με το οποίο η Μίρκα ασχολήθηκε πολύ. Όταν ο Ρότζερ δεν είχε χρόνο, η Μίρκα είχε. Μας είπε: «Αυτό αρέσει στον Ρότζερ» και συνεχίσαμε. Και θέλαμε να βεβαιωθούμε ότι το προϊόν τένις που φτιάξαμε, ειδικά για τον Ρότζερ, θα γίνει μεγάλη μόδα. Ένα απλό polo με ένα μικρό λογότυπο RF. Ο κόσμος ξετρελάθηκε με αυτό. Το καπέλο RF ήταν νούμερο ένα στις πωλήσεις μας στο US Open. Ένα καπέλο. Έγινε ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια που έχουμε δημιουργήσει ποτέ».
Η Nike ήταν τυχερή που δεν είχε μόνο συμβόλαιο με τον Φέντερερ, αλλά και τον αντίπαλό του Νάδαλ. «Ο Ρότζερ και ο Ράφα, είναι πολύ παρόμοιες προσωπικότητες. Είναι δύο από τα καλά παιδιά που θα γνωρίσεις ποτέ. Όμως στο γήπεδο ήταν τελείως διαφορετικοί. Ο Ρότζερ παίζει σαν να περπατάει πάνω σε σύννεφα, με φως στα πόδια του. Ο Ράφα είναι το αντίθετο: ο τρόπος που παίζει είναι απλώς ωμή βία. Οι Αμερικανοί αγαπούν την αντιπαλότητα, και αυτό το απεικονίσαμε. Στους ανθρώπους αρέσει να παίρνουν μέρος. Πάμε Ράφα! Πάμε Ρότζερ! Και διασκεδάσαμε πολύ με το μάρκετινγκ αυτών των δύο».
Ο Φέντερερ έγινε ο τενίστας με τα περισσότερα έσοδα όλων των εποχών, κερδίζοντας πάνω από 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως όταν είχε φτάσει στην καλύτερη φάση της οικονομικής του κατάστασης μέσω χρηματικών βραβείων και διαφημιστικών συμβολαίων, σύμφωνα με το Forbes.
«Έχει μεγάλη εμπορευσιμότητα», είπε ο Νακατζίμα. «Τον είδα να μιλάει τέσσερις γλώσσες σε μία μόνο συνέντευξη και να αλλάζει γλώσσα πανεύκολα. Οι άνθρωποι τείνουν να έλκονται προς κάποιον που είναι πρόθυμος να ανοιχτεί και να είναι άσεμνος. Είναι σε θέση να προσελκύσει οποιοδήποτε κοινό. Και ο κόσμος πιστεύει ότι ο Ρότζερ λέει την αλήθεια, ό,τι κι αν συζητάει».
Πώς εξηγεί ο Νακατζίμα ότι ο Φέντερερ ξεπέρασε τους μεγαλύτερους αντιπάλους του σε εμπορικούς όρους; «Δεν είμαι σίγουρος ότι ο Ράφα θέλει να είναι ο πιο ακριβοπληρωμένος αθλητής στον κόσμο. Δεν νομίζω ότι τον ενδιαφέρει. Ο Ράφα είναι ο Ράφα, τα πήγε εξαιρετικά καλά και δεν νομίζω ότι χρειάζεται κάτι άλλο. Ο Ρότζερ ήθελε να ακούγεται το όνομά του στην αγορά, γι’ αυτό προσέγγισε διάφορες μάρκες, κοινό και ομάδες καταναλωτών. Και η εταιρεία η οποία τον βοηθά με αυτό τον βοήθησε απίστευτα».
Και ο Τζόκοβιτς; «Θα μπορούσε κάλλιστα να είναι ο πιο επιτυχημένος τενίστας όλων των εποχών. Αλλά είναι σα να υπάρχει πάντα ένα σκοτεινό σύννεφο γύρω του. Είναι σαν να το προκαλεί ο ίδιος. Χτυπάει την επόπτρια στο US Open (το 2020) και τον αποκλείουν; Συμβαίνει, υποθέτω.»
«Μα γιατί συμβαίνει πάντα στον Νόβακ; Ή όλη η διαμάχη για τον εμβολιασμό για τον Covid-19. Τώρα, ως επωνυμία: θέλω να είμαι πίσω από κάποιον που έχει πάντα κάτι κακό να συμβαίνει γύρω του; Ή μήπως θέλω να πάω με έναν αθλητή με καθαρή εικόνα;»
«Αν και έγινε σούπερ σταρ, ο Φέντερερ είχε πάντα εμπιστοσύνη στον εαυτό του», είπε ο Νακατζίμα: «Είχα το προνόμιο να γνωρίσω τόσους πολλούς μεγάλους αθλητές. Ο Ρότζερ είναι ένας από τους κορυφαίους στη λίστα μου μόνο και μόνο για το πόσο καλός άνθρωπος είναι. Ναι, έχει πολλά περισσότερα χρήματα και γενικά από όλα. Αλλά δεν έχει αλλάξει. Τα χρήματα και η φήμη αλλάζουν πολύ τους ανθρώπους. Δεν πρόκειται να αναφέρω ονόματα, αλλά σίγουρα έχουμε αθλητές που έχουν αλλάξει. Τα χρήματα άλλαξαν τον τρόπο που βλέπουν τα πράγματα. Ο Ρότζερ δεν άλλαξε καθόλου από αυτό».
Ο Νακατζίμα θυμάται με χαρά την ημέρα του Ρότζερ Φέντερερ στην πανεπιστημιούπολη της Nike κοντά στο Μπίβερτον του Όρεγκον, γύρω στο 2007. «Έχουμε κορυφαίους αθλητές της Nike που επισκέπτονται εκείνο το μέρος όλη την ώρα. Εκεί όμως σχεδόν κανένας δεν μπορεί να δει και να συνεργαστεί με τους αθλητές. Έτσι, μας αρέσει να δημιουργούμε μια εκδήλωση για όταν γίνονται επισκέψεις.»
«Ο Ρότζερ σέρβιρε καφέ και ντόνατς εκείνη την ημέρα. Έκανε ένα μάθημα γυμναστικής, έφαγε το μεσημεριανό του, εργάστηκε ως ταμίας και έπαιξε τένις Wii στο λόμπι σε από τα κτήρια. Δεν πετυχαίνει ο καθένας κάτι τέτοιο. Δεν είναι πολλοί αθλητές που θα είναι εντάξει με αυτό. Ο Ρότζερ ήταν απόλυτα ταιριαστός για να το κάνει αυτό. Θέλει να ικανοποιεί.»
Ο Νακατζίμα συνέχισε: «Στους ανθρώπους αρέσει να μισούν τους επιτυχημένους ανθρώπους. Ζηλεύουν. Αλλά πάντα με εκπλήσσει που κανείς δεν λέει ποτέ τίποτα αρνητικό για τον Ρότζερ. Λόγω του τρόπου με τον οποίο παρουσιάζει τον εαυτό του στους άλλους, είναι αγαπητός από τους άλλους. Αντιμετωπίζει τους άλλους με σεβασμό, γνωρίζει το κοινό και μπορεί να προσαρμόσει τη συνομιλία του ανάλογα με το κοινό του. Ξέρει πώς να μιλάει σε μεγάλους και παιδιά.»
«Σε μια εκδήλωση όπου υποτίθεται ότι ο Ρότζερ θα παρεβρισκόταν εκεί μια για ώρα και τελικά έμεινε τέσσερεις. Τέσσερις ώρες! Ποιος το κάνει αυτό; Ξέρει ότι αυτοί είναι οι άνθρωποι που τον παρακολουθούν να παίζει. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που του δίνουν χορηγίες. Το αντιλαμβάνεται.»
Το συμβόλαιο με την Uniqlo
Όταν ο Φέντερερ άφησε τη Nike το καλοκαίρι του 2018, μετά από 24 χρόνια, για την ιαπωνική αλυσίδα λιανικής πώλησης ρούχων Uniqlo με ένα 10ετές συμβόλαιο 300 εκατομμυρίων δολαρίων, ήταν μεγάλο σοκ για τον Νακατζίμα.
«Αυτό δεν έπρεπε ποτέ να συμβεί. Το να αφήσουμε κάποιον σαν τον Ρότζερ να φύγει, είναι φρικαλεότητα. Ο Ρότζερ Φέντερερ ανήκε στη Nike για το υπόλοιπο της καριέρας του. Ακριβώς όπως ο Μάικλ Τζόρνταν. Όπως ο ΛεΜπρόν Τζέιμς, όπως ο Τάιγκερ Γουντς. Ανήκει ακριβώς εκεί: δίπλα στους καλύτερους αθλητές της Nike όλων των εποχών. Είμαι ακόμα απογοητευμένος. Αλλά έγινε. Πρέπει να το ξεπεράσω. Δεν ήταν δική μου απόφαση και δεν ήμουν εκεί για αυτό».
Ο Νακατζίμα άφησε τη Nike το 2017 για να ξεκινήσει τη δική του επιχείρηση. Ίδρυσε την εταιρεία BaseLine Performance Finance, η οποία συνεργάζεται με αθλητές και αθλητικούς οργανισμούς. Ωστόσο, διατηρεί συνδέσεις με τη Nike, καθώς η γυναίκα του, ο αδερφός του και ο ένας από τους τρεις γιους του εργάζονται εκεί. Για τον Φέντερερ, η μετάβαση στην Uniqlo ήταν κερδοφόρα, επιτρέποντάς του να γίνει επενδυτής στην ελβετική εταιρεία υποδημάτων Performance On και να προωθήσει τα παπούτσια της. Και όλα έχουν να κάνουν με τα παπούτσια, σωστά; «Είμαι σίγουρος ότι όλα γίνονται για κάποιο λόγο», είπε ο Νακατζίμα.
«Ο Ρότζερ θα είναι καλά. Οπότε είμαι χαρούμενος για αυτόν. Μάλλον θα έκανα το ίδιο αν ήμουν στην ίδια θέση. Ποιος θα μπορούσε να απορρίψει συμβόλαιο 30 εκατομμυρίων δολαρίων ανά χρόνο; Αλλά δεν έπρεπε ποτέ να φτάσει σε αυτό το σημείο. Η Nike εξακολουθεί να πουλάει εκατομμύρια και εκατομμύρια ζευγάρια Jordan. Πότε ήταν η τελευταία φορά που έπαιξε ο Μάικλ; Έχουν περάσει πολλά, πολλά χρόνια. Θα μπορούσαν να είχαν κάνει το ίδιο πράγμα για τον Ρότζερ. Για τα επόμενα χρόνια, θα μπορούσαν να έχουν δημιουργήσει παπούτσια με λογότυπο RF».
Πού βλέπει ο Νακατζίμα τον Ελβετό μετά την καριέρα του; «Δεν μπορώ να το πιστέψω πως θα γίνει παρουσιαστής. Δεν έχω κανένα θέμα με αυτό βέβαια. Είμαι σίγουρος όμως ότι σκέφτεται άλλα πράγματα. Είναι τόσο έξυπνος τύπος. Όσον αφορά τις εταιρίες, ποιος δεν θα ήθελε κάποιον σαν τον Ρότζερ να για συνεργασίες; Νομίζω ότι θα ασχοληθεί με άλλα πράγματα. Και το όνομά του θα ζει για πάντα ως ένας από τους καλύτερους αθλητές όλων των εποχών».
Διαβάστε ακόμη
Τα μεγάλα deals του 2023 που στρώνουν το χαλί για νέο ρεκόρ σε εξαγορές και συγχωνεύσεις
Megabit: Στο σφυρί το κτήριο-«φάντασμα» στον Πειραιά, μετά από 16 χρόνια στα…αζήτητα (pics)