Η απόφαση να εγκαταλείψει κανείς, εν μέσω θυέλλης, το καράβι στο οποίο βρίσκεται, για ένα άλλο καράβι με το οποίο θα χαράξει τη δική του πορεία, για τον προορισμό των ονείρων του, μοιάζει με τρέλα. Όμως, σχεδόν κατά κανόνα, από μια τρέλα γεννιέται ένα success story. Ένα τέτοιο story είναι και αυτό του Ξενοφώντα Καντώνια, ο οποίος, το 2006, μέσα στην κρίση, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη Βιοκαρπέτ, την εταιρεία που είχε ιδρύσει με τα αδέρφια του και να χαράξει τη δική του πορεία, με μια νέα εταιρεία, την Cosmos Aluminium.
Και η αλήθεια είναι ότι δεν άργησε πολύ να επιβεβαιωθεί ο «κανόνας». Η εταιρεία διέλασης αλουμινίου που δημιούργησε μαζί με τους γιους του, Γιάννη και Θεόδωρο Καντώνια, αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα, έγινε πρότυπο σε Ελλάδα και Ευρώπη και διαρκώς «φτιάχνει headlines», όπως θα έλεγαν οι αγγλοσάξονες. Είναι πρωτίστως η συμφωνία με την ΕΤΕΜ που την ισχυροποιεί, η μάλλον αναμενόμενη βράβευση της οικογένειας Καντώνια από την ΕΥ, τα διαρκή deals, η προτίμηση του ελληνικού αλουμινίου της Cosmos από κολοσσούς του εξωτερικού, οι επενδύσεις σε startup και «αχαρτογράφητα νερά», όπως η MC Chargers που σχεδιάζει και φτιάχνει φορτιστές αυτοκινήτων, τις επενδύσεις σε νέες γραμμές παραγωγής και στην παραγωγή ενέργειας και ο ριζοσπαστικός τρόπος διοίκησης, όπως πχ το bonus των 500 ευρώ σε εργαζόμενους που εμβολιάστηκαν.
Ποια είναι η συνταγή της επιτυχίας;
Πίσω στο 1950. Στη Σαμαρίνα της Πίνδου, ο Ιωάννης και η Γλυκερία Καντώνια ιδρύουν ένα εργαστήρι οικοτεχνίας νημάτων για παραγωγή παραδοσιακής φλοκάτης. Οι δουλειές πάνε καλά και το εργαστήρι μεταφέρεται, αργότερα, στη Λάρισα, για να γίνει η Βιοκαρπέτ, στα χέρια των τριών από τα πέντε παιδιά τους (του Αντώνη, του Αστέριου ή Στέλιου και του Ξενοφώντα, της Μαίρης, καθώς ο Γιώργος πέθανε νωρίς).
Όμως, όσο καλά και αν πάνε οι δουλειές, οι τρεις γιοι του ιδρυτή της Βιοκαρπέτ, μετά από μακρά συμπόρευση, λόγω των ισχυρών προσωπικοτήτων τους, είχαν τις διαφωνίες σε… καθημερινή βάση. Έτσι, η πορεία που ακολουθήθηκε, ήταν μάλλον αναπόφευκτη. Το 2006, ο Ξενοφώντας, με τους δυο γιους του, επιλέγουν να γράψουν τη δική τους ιστορία, εγκαταλείποντας τη Βιοκαρπέτ και την Exalco, μετά από 40 χρόνια υπηρεσίας σε αυτή. Το καλοκαίρι της επόμενης χρονιάς, δημιουργούν την Cosmos Aluminium.
Οι Λαρισαίοι επιχειρηματίες έχουν διαβλέψει πως η παγκόσμια αγορά αλουμινίου έχει ανάγκη από ποιοτικές υπηρεσίες. Έτσι, το 2008, ξεκινούν την παραγωγή προφίλ αλουμινίου. Η εποχή είναι επιεικώς… δύσκολη για νέα επιχειρηματικά εγχειρήματα. Η Lehman Brothers έχει καταρρεύσει, η παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση έχει αρχίσει και η οικονομία της Ελλάδας δείχνει έτοιμη να γκρεμιστεί. Όμως ο πατέρας με τους δυο γιους δεν κάνουν πίσω. Είναι πεισματάρηδες και ας λένε «όχι» όλοι οι… οιωνοί.
Στην πρώτη διεθνή παρουσία της Cosmos Aluminium σε έκθεση, στο εξωτερικό, οι Ξενοφών (πρόεδρος), Γιάννης (αντιπρόεδρος) και Θόδωρος Καντώνιας (διευθύνουν σύμβουλος) δίνουν το παρών και βιώνουν το χλευασμό. Οι ίδιοι θυμούνται τα υποτιμητικά βλέμματα και τα κρυφά γέλια. Όμως, όσο τους τρόμαξε αυτή η αντιμετώπιση -σε συνδυασμό με το κλίμα που επικρατούσε διεθνώς- τόσο τους πείσμωσε. Και αποφάσισαν, αντί να ακολουθήσουν τη «συνταγή» της εσωστρέφειας «για να επιβιώσουμε», να στραφούν απευθείας στις εξαγωγές και να εστιάσουν σε κλάδους εκτός της οικοδομής.
Στη Λάρισα, στο υπερσύγχρονο εργοστάσιο που έχει χτιστεί, η οικογένεια Καντώνια επενδύει διαρκώς στην υψηλή τεχνολογία, με έμφαση στην ποιότητα και την πελατοκεντρική προσέγγιση. Την πρώτη δεκαετία επενδύει 50 εκατομμύρια ευρώ και διαθέτει προϊόντα στην αυτοκινητοβιομηχανία, τη ναυπηγική, τις κατασκευές μηχανολογικού εξοπλισμού και αυτοματισμών. Η επιλογή αυτή, τους επιβεβαιώνει, καθώς κολοσσοί της αυτοκινητοβιομηχανίας (Mercedes-Benz, BMW, Volvo), της ναυπηγικής κ.α. επιλέγουν το ποιοτικό ελληνικό προϊόν.
Η κρίση, που εκείνη την εποχή «φουντώνει» στην Ελλάδα, είναι ένας ακόμα παράγοντας που επιβραβεύει τις επιλογές της οικογένειας Καντώνια. Κι αυτό γιατί η εταιρεία έχει «διασπορά κινδύνου», επιλέγοντας την πιο υγιή αγορά για να δραστηριοποιείται, ενώ διαπιστώνει ότι οι ελληνικές διελάσεις δεν έχουν τίποτα να ζηλέψουν από αυτές του εξωτερικού.
Ο Γιάννης Καντώνιας λέει ότι αν στους πολλούς, το success story της Cosmos είναι case study για το πώς μπορεί μια εταιρεία να δημιουργηθεί και εξελιχθεί μέσα στην κρίση, για την οικογένεια Καντώνια είναι «μια φυσική εξέλιξη που στηρίζεται στην επιμονή, στην υπομονή, στην σωστή οργάνωση και στη γνώση του αντικειμένου. Πλαισιωμένοι με μια εξαιρετική ομάδα στελεχών, με κάποιες επιπλέον δόσεις ενθουσιασμού, εργατικότητας αλλά και λίγης τύχης, το αποτέλεσμα δείχνει να μας δικαιώνει. Όμως δεν εφησυχάζουμε».
Το μέλλον
Fast forward στο 2022: Η Cosmos Aluminium είναι μια από τις πλέον προηγµένες τεχνολογικά εταιρείες του κλάδου στην Ευρώπη και πρώτη στον ελλαδικό χώρο. Λειτουργεί 3 γραμμές διέλασης και απασχολεί περίπου 200 άτομα προσωπικό (το αύξησε κατά 360% μέσα σε μια δεκαετία), ενώ εξάγει το 99% της παραγωγής της σε 33 διεθνείς αγορές. Από τις χώρες στις οποίες εξάγει, σημαντικότερη είναι η Γερμανία, ενώ διατηρεί ιδιαίτερα ικανοποιητική παρουσία στις σκανδιναβικές χώρες, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις χώρες της Benelux και του πρώην ανατολικού μπλοκ, όπως η Πολωνία, η Τσεχία και η Ουγγαρία και σε μικρότερο βαθμό στα Βαλκάνια και στις χώρες της Νότιας Ευρώπης όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.
Τώρα, φαίνεται πως έχουν ωριμάσει οι συνθήκες ώστε η θεσσαλική εταιρεία να ενισχύσει τη διείσδυσή της στην ελληνική αγορά, μέσω της συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας που υπέγραψε με την Εταιρεία Ελαφρών Μετάλλων (ΕΤΕΜ) του Ομίλου ΒΙΟΧΑΛΚΟ. Είναι και σημειολογικό, εάν σκεφτεί κανείς ότι η ΕΤΕΜ είναι η πρώτη εταιρεία που σχεδίασε και παρήγαγε ολοκληρωμένα συστήματα αλουμινίου στην Ελλάδα, αλλά και ότι το deal όταν ολοκληρωθεί (έχει υπογραφεί MoU) προβλέπει τη συγχώνευση με απορρόφηση της ΕΤΕΜ από την Cosmos Aluminium και τον όμιλο Βιοχάλκο να αποκτά έμμεσα μειοψηφικό ποσοστό στην Cosmos. Έτσι, θα δημιουργηθεί μια πανίσχυρη εταιρεία στον χώρο της διέλασης αλουμινίου, ενώ θα υπάρξει πλήθος συνεργειών και οικονομιών κλίμακας μεταξύ τους.
Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Ο Γιάννης Καντώνιας λέει πάντα ότι «πιστεύουµε στην εκτεταµένη χρήση της τεχνολογίας και στη συνεχή εξέλιξη και γι’ αυτό επενδύσαµε πολύ χρόνο και πολύτιµα κεφάλαια στην εύρεση και απόκτηση των τελειότερων µηχανηµάτων διέλασης, µεταφοράς και αποθήκευσης αλουµινίου. Οι κτιριακές µας εγκαταστάσεις έχουν κατασκευαστεί εξολοκλήρου µε γνώµονα τον σεβασµό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο». Γι’ αυτό το λόγο και «τρέχει» επενδυτικό πρόγραμμα ύψους 47 εκατ. ευρώ ως το 2023. Μέσω αυτού, οι γραμμές παραγωγής θα αυξηθούν σε 4 το ερχόμενο καλοκαίρι,
Με «όπλο» τον υπερδιπλασιασμού του τζίρου που καταγράφει ήδη, η Cosmos στοχεύει στο τέλος του 2023 να μπορεί να διελάσει περισσότερους από 55.000 τόνους αλουμινίου, κάτι που με τις σημερινές αξίες θα σήμαινε ετήσιες πωλήσεις 190 εκατ. ευρώ, ενώ έχει προγραμματίσει επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά) αξίας τουλάχιστον 10 εκατ. ευρώ που θα βοηθήσουν να μειώσει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα περαιτέρω. Η εταιρεία αναμένει αδειοδότηση από τον ΑΔΜΗΕ για να κάνει ιδιοπαραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος μέσω φωτοβολταϊκών με το σύστημα του net metering. Εστιάζει παράλληλα στις επενδύσεις νέας τεχνολογίας με πιο πρόσφατη τη δημιουργία μιας ρομποτικής τεχνολογίας αποθήκης μητρών χωρητικότητας άνω των 6.000 μητρών και ενός αυτόματου συστήματος διακίνησης και τοποθέτησης μητρών προς παραγωγή.
Η Cosmos Aluminium είδε επενδυτική ευκαιρία για να εισέλθει σε έναν άλλο, άγνωστο γι’ αυτή κλάδο, αποκτώντας το 51% της ελληνικής εταιρείας σχεδιασμού, ανάπτυξης και κατασκευής φορτιστών αυτοκινήτων, MC Chargers. Τώρα, επενδύει σε αυτή, εστιάζοντας αρχικά στις πωλήσεις φορτιστών στην Ελλάδα, με προοπτική να συνεχίσει στο εξωτερικό. Η Cosmos Aluminium έχει ήδη εντοπίσει τις νέες εγκαταστάσεις της εταιρείας φορτιστών, στο πλαίσιο των επενδύσεων που θα πραγματοποιήσει, οι οποίες θα βρίσκονται στην περιοχή της Σίνδου στη Θεσσαλονίκη. Εκεί πρόκειται να δημιουργηθεί μία γραμμή παραγωγής για τις ανάγκες της. Η συνολική επένδυση που αφορά και στη συμμετοχή της Cosmos Aluminium στην MC Chargers, ανέρχεται σε ποσό ύψους 1,5 εκατ. ευρώ σε πρώτη φάση.