Για τον τουριστικό κλάδο, το 2023 ξεκίνησε ως έτος ευφορίας. Η συσσωρευμένη –λόγω πανδημίας- ζήτηση για ταξίδια και διακοπές εκτόξευσε τις τουριστικές επιδόσεις των περισσότερων κρατών το 2022, τάση που «ξεχείλισε» στις αρχές της φετινής χρονιάς.
Όμως, καθώς η πίεση στα εισοδήματα Αμερικανών και Ευρωπαίων αυξάνεται, όλο και περισσότεροι παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας χαμηλώνουν τον πήχη των προσδοκιών. Μεταξύ αυτών είναι και ο Γρκίμι Τζάκσον, επικεφαλής στρατηγικών συμμαχιών του Travel Foundation, του διεθνούς οργανισμού που προάγει τον βιώσιμο και επικερδή για τις τοπικές κοινωνίες τουρισμό.
«Είναι πολύ δύσκολο να πούμε αν το 2023 θα είναι μία καλή χρονιά για τον τουρισμό» μας είπε «καθώς ο πραγματικός αντίκτυπος της κρίσης του κόστους ζωής δεν έχει γίνει ακόμη πλήρως αισθητός. Από τις συνομιλίες μου με ανθρώπους του κλάδου, βλέπουμε να αναβάλλεται η ζήτηση. Οι επανακρατήσεις από την πανδημία διαστρεβλώνουν τις τάσεις. Οπότε οι όποιες προβλέψεις για ανάκαμψη θα μπορούσαν να είναι βραχύβιες. Για παράδειγμα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Skift, περίπου το 34% των Αμερικανών σχεδιάζουν να μειώσουν τις δαπάνες τους για ταξίδια τους επόμενους 12 μήνες, γεγονός που θα μπορούσε να σημαίνει ένα δύσκολο 2024 για τους προορισμούς που εξαρτώνται από αυτή την αγορά.»
Επίσης, η πίεση στο διαθέσιμο εισόδημα κάνει τους τουρίστες «περισσότερο ευαίσθητους» στον παράγοντα κόστος, όπως μας εξήγησε ο Γρκίμι Τζάκσον.
«Υπάρχει σίγουρα μια ευαισθησία στις τιμές αυτή τη στιγμή, η οποία υποδηλώνει την ανάγκη των τουριστικών επιχειρήσεων να διαχειριστούν αποτελεσματικά το κόστος τους, για παράδειγμα μειώνοντας τη χρήση ενέργειας » σημειώνει.
Η «στοχοποίηση» των αεροπορικών ταξιδιών
Για προορισμούς όπως η Ελλάδα, που βασίζονται στις αεροπορικές αφίξεις του εισερχόμενου τουρισμού, η πρόκληση είναι ακόμα μεγαλύτερη. Τα αεροπορικά ταξίδια αναμένεται να γίνουν πιο ακριβά στο μέλλον (λόγω της πράσινης μετάβασης), παράλληλα όμως στοχοποιούνται ως μεγάλοι μολυντές.
Συγκεκριμένα, η τελευταία έκθεση του Travel Foundation “Envisioning 2030 – how can Travel and Tourism plan for a decarbonising world?” τονίζει ότι απαραίτητη προϋπόθεση για επίτευξη του στόχου μηδενικών ρύπων έως το 2050, είναι ο δραστικός περιορισμός των αεροπορικών ταξιδιών μικρής απόστασης, δίνοντας πρόκριμα στις οδικές και σιδηροδρομικές μετακινήσεις. Η έκθεση θεωρεί επίσης απαραίτητο να μπει πλαφόν στις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, ώστε να συγκρατηθούν στα επίπεδα του 2019.
«Είναι σίγουρα αλήθεια ότι η αύξηση των ταξιδιών μεγάλων αποστάσεων δεν συμβαδίζει με την μείωση των εκπομπών άνθρακα» ξεκαθαρίζει ο Γρκίμι Τζάκσον. «Αν συνεχίσουμε με τους ίδιους ρυθμούς, τα μακρινά ταξίδια θα τετραπλασιαστούν μέχρι το 2050, αντιπροσωπεύοντας το 41% των συνολικών εκπομπών ρύπων στον τομέα του τουρισμού (από 19% το 2019), παρότι θα εξακολουθούν να αποτελούν μόλις το 4% του συνόλου των ταξιδιών. Αυτά είναι μακράν τα πιο ρυπογόνα ταξίδια και είναι επίσης τα πιο δύσκολα να απαλλαγούν από τον άνθρακα. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε τα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων, αλλά πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί όσον αφορά τον τρόπο κατανομής τους. Η έκκλησή μας είναι να αναπτύξουμε πολιτικές που θα δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες των προορισμών που εξαρτώνται περισσότερο από τις πτήσεις μεγάλων αποστάσεων, όπως τα νησιά. Και το πιθανότερο είναι ότι θα δούμε τις πτήσεις να γίνονται πιο ακριβές στο μέλλον.»
🌏Fair policies that allow for differences in destinations around the world
🌏Slowing the expected rapid growth in aviation, with limits on the number of long-haul flights pic.twitter.com/gUo2wJCwHf— Travel Foundation (@travelTF) March 1, 2023
Τι λέει για την Ελλάδα
Για όλους αυτούς τους λόγους, ο Γρκίμι Τζάκσον συμβουλεύει χώρες όπως η Ελλάδα, που προσπαθούν να προσελκύσουν τουρίστες από μακρινές αγορές όπως οι ΗΠΑ και Κίνα, να αλλάξουν την πολιτική τους.
«Θα προτείναμε σε όλους τους προορισμούς να σκεφτούν σοβαρά κάθε σχέδιο που περιλαμβάνει την ανάπτυξη των αγορών μεγάλων αποστάσεων» λέει. «Τέτοιες στρατηγικές “κολυμπούν ενάντια στο ρεύμα”, καθώς οι κανονισμοί και οι πολιτικές για την απαλλαγή από τις εκπομπές άνθρακα συνεχίζουν να αυξάνονται. Οι αγορές μεγάλων αποστάσεων αποδείχθηκαν αναξιόπιστες κατά τη διάρκεια της πανδημίας, και οι μελλοντικές πανδημίες, η αύξηση των ακραίων καιρικών φαινομένων και άλλοι κίνδυνοι σημαίνουν ότι η εξάρτηση από αυτές τις αγορές θα υπονομεύει την ανθεκτικότητα των προορισμών (και των επιχειρήσεων). Η ανάπτυξη είναι πολύ πιο πιθανό να προέλθει από αγορές που βρίσκονται πιο κοντά και εκεί θα πρέπει να επικεντρωθούν οι επενδύσεις.»
Επίσης, η Ελλάδα πρέπει να βελτιώσει τις συνολικές της επιδόσεις στην πράσινη μετάβαση.
«Ενώ στην Ελλάδα έχει ήδη σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στην ατζέντα της βιωσιμότητας, η νέα μας έκθεση δείχνει ότι υπάρχουν τεράστια κενά μεταξύ του τι συμβαίνει και του τι χρειάζεται σε σχέση με τους στόχους του Net Zero. Τα θετικά βήματα, όπως το γεγονός ότι η πόλη των Αθηνών υπέγραψε τη Δήλωση της Γλασκώβης για την κλιματική δράση στον τουρισμό και η δέσμευση για έναν τουριστικό τομέα Net Zero μέχρι το 2050, αποτελούν θετικά σημάδια ότι ο ελληνικός τουρισμός αναγνωρίζει την ανάγκη μετασχηματισμού και προσαρμογής» σημειώνει ο Γρκίμι Τζάκσον.
Διαβάστε ακόμη
Επικράτηση της κεντροδεξιάς και ήττα της Σάνα Μάριν στη Φινλανδία
«Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής»: Με εντατικούς ρυθμούς το στήσιμο της νέας μονάδας φυσικού αερίου