Οι πληροφορίες, εδώ και ημέρες, έλεγαν ακριβώς το ίδιο, τα μεγαλύτερα ειδησεογραφικά πρακτορεία σε όλον τον πλανήτη είχαν παρόμοιους τίτλους, αλλά με το ίδιο όνο όνομα: «Ο Καζούο Ουέντα θα αναλάβει το τιμόνι της κεντρικής Τράπεζας της Ιαπωνίας» – ας αναφέρουμε την τράπεζα ως BOJ, για χάρην συντομίας. Βάσει της ίδιας λογικής, και ο πρωθυπουργός Φούμιο Κισίντα ήθελε -εξαιρετικά σύντομα- ο επόμενος επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Ιαπωνίας έπρεπε να συμβολίζει την απομάκρυνση από τις αντισυμβατικές πολιτικές του προκατόχου του Σίνζο Άμπε. Βέβαια, εδώ υπήρχε μια πρόκληση: δεν έπρεπε να εξοργίσει τους βουλευτές της ισχυρής πολιτικής παράταξης του Άμπε, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της ανάπτυξης.

Περί σχετικών προκλήσεων θα διαβάσετε και πιο κάτω, αλλά σημειώστε πως το δύσκολο εγχείρημα της καθοδήγησης της Τράπεζας της Ιαπωνίας -από τα χρόνια των εξαιρετικά χαμηλών επιτοκίων, προς μια νέα εποχή σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, δίχως να κάνει άνω-κάτω τις αγορές- απαιτούσε την ικανότητα να διαβάζει κάποιος τις αγορές και να επικοινωνεί με σαφήνεια τις προθέσεις πολιτικής, τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Ναι, όλο αυτό, σε μια πρόταση, με μια ανάσα, όπως άλλωστε στοιχειοθετείται και κάθε περίπτωση με τη διαδικασία του κατεπείγοντος – που σέβεται τα γεν της.

Κάπως έτσι, μπήκε στις ζωές των αγορών ο Καζούο Ουέντα (Kazuo Ueda). Σύμφωνα με το Reuters, είναι ένας 71χρονος καθηγητής πανεπιστημίου που έχει διατηρήσει χαμηλό προφίλ, την ίδια στιγμή που έχει δώσει ισχυρά διαπιστευτήρια ως ειδικός στη νομισματική πολιτική, ενώ πληροί αρκετές από τις παραπάνω εξαιρετικά σημαντικές προδιαγραφές που αναφέραμε παραπάνω.

Ούτε περιστέρι ούτε γεράκι

Αρχικά, ας ξεκαθαρίσουμε κάτι επίσης σημαντικό: δεν χαρακτηρίστηκε ούτε ως «περιστέρι» ούτε ως «γεράκι», τουλάχιστον ευθέως. Σκεφτείτε, επίσης, πως ενώ δεν περιλαμβανόταν καν στον σχετικό κατάλογο των υποψηφίων που αναφερόταν από τα μέσα ενημέρωσης, ο Ουέντα ήταν γνωστός στους κύκλους των κεντρικών τραπεζών, παγκοσμίως.

Κάπως έτσι, τα παράδοξα συνεχίζονται… Η τοποθέτηση ενός ακαδημαϊκού στο τιμόνι της BOJ είναι κάτι πρωτοφανές στην Ιαπωνία, αφού -παραδοσιακά- στη θέση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας έρχονται και φεύγουν ένας κεντρικός τραπεζίτης και ένας αξιωματούχος από το υπ. Οικονομικών. Αλλά εδώ υπήρξε μια σημαντική λεπτομέρεια: οι προσπάθειες -να πεισθεί να αναλάβει τη θέση ο εν ενεργεία αναπληρωτής διοικητής Μασαγιόσι Αμαμίγια, που θεωρούταν ο κορυφαίος υποψήφιος- δεν έπιασαν τόπο και κάπως έτσι άνοιξε ο δρόμος για τον Ουέντα.

Το Reuters προχωρά σε έναν απολογισμό του τρόπου με τον οποίο ο Κισίντα επέλεξε τη νέα ηγεσία της BOJ, με βάση συνεντεύξεις και συζητήσεις με 15 πηγές, συμπεριλαμβανομένων πρώην και εν ενεργεία αξιωματούχων της κεντρικής τράπεζας και της κυβέρνησης, νομοθέτες του κυβερνώντος στρατοπέδου, συνεργάτες του Κισίντα, τραπεζίτες του ιδιωτικού τομέα και αναλυτές που παρακολουθούν στενά την ιαπωνική πολιτική και πολιτική.

Η αναζήτηση και η εύρεση

Όπως μαθαίνουμε τώρα, η αναζήτηση νέου επικεφαλής ξεκίνησε στα μέσα του περασμένου έτους, όταν ο Κισίντα και οι συνεργάτες του συνέταξαν έναν κατάλογο που περιλάμβανε μια σειρά υποψηφίων από την BOJ, το Υπουργείο Οικονομικών, τον ιδιωτικό τομέα και τον ακαδημαϊκό χώρο. Άλλοι ακαδημαϊκοί στη λίστα ήταν ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια Τακατόσι Ίτο, στενός συνεργάτης του Κουρόντα, και ο ακαδημαϊκός του Πανεπιστημίου του Τόκιο Τσουτόμου Γουατανάμπε, γνωστός για την έρευνά του σχετικά με τον αποπληθωρισμό της Ιαπωνίας. Όμως, η BOJ άσκησε έντονες πιέσεις για να αναλάβει τη θέση ένας κεντρικός τραπεζίτης καριέρας, αφού ο Κουρόντα, πρώην στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, προήδρευσε για μια σπάνια δεύτερη, πενταετή θητεία.

Σύμφωνα πάντα με το ειδησεογραφικό πρακτορείο, οι προτιμώμενες επιλογές της τράπεζας ήταν ο εν ενεργεία αναπληρωτής διοικητής Amamiya, καθώς και οι πρώην αναπληρωτές Hiroshi Nakaso και Hirohide Yamaguchi – σοβαροί γνώστες της νομισματικής πολιτικής.

Πολλοί αξιωματούχοι του υπουργείου Οικονομικών, βέβαια, προτιμούσαν τον Amamiya, ο οποίος εδώ και δεκαετίες καλλιεργεί καλές σχέσεις με την κυβέρνηση. Όμως ο Amamiya είχε ξεκαθαρίσει στους συνεργάτες του από την αρχή ότι δεν είχε καμία πρόθεση να αναλάβει τη θέση. Και κάπως έτσι, έθεσε εαυτόν εκτός κούρσας.

Λεπτές ισορροπίες

Η διοίκηση του Κισίντα ήθελε επίσης κάποιον που θα σηματοδοτούσε την απομάκρυνση από το νομισματικό πείραμα του Κουρόντα (του πρώην διοικητή της BOJ), το οποίο αποτέλεσε βασικό μέρος των πολιτικών τόνωσης «Abenomics» του προκατόχου του η οποία κατέστη βαθιά αντιδημοφιλής στο κοινό επειδή δεν κατάφερε να διανείμει ευρέως τον πλούτο. Βέβαια, η επιλογή ενός «γερακιού» όπως ο Νακάσο ή ο Γιαμαγκούτσι, θα προκαλούσε δυσαρέσκεια σε βουλευτές που ανήκουν στην ισχυρή παράταξη του Άμπε, στο κυβερνών Φιλελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα (LDP). Έτσι, αυτό ήταν πολύ ριψοκίνδυνο για τον Κισίντα, του οποίου η δική του παράταξη αποτελεί μειοψηφία.

Ας μην ξεχνάμε πως η επιλογή του διαδόχου του Κουρόντα παρακολουθείτο στενά από τους επενδυτές και το ευρύτερο κοινό ως ένδειξη του πόσο σύντομα η BOJ θα απομακρυνθεί από τα εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια. Οι γνωρίζοντες αντιλαμβάνονται πως μια λάθος κίνηση θα μπορούσε να έχει τεράστιες επιπτώσεις όχι μόνο στην Ιαπωνία, αλλά και στις παγκόσμιες αγορές.

Το δείπνο

Υπό αυτές τις συνθήκες, στις 8 Φεβρουαρίου ο Κισίντα συναντήθηκε με τα ισχυρά στελέχη του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος Τοσιμίτσου Μοτέγκι και Τάρο Άσο, για δείπνο σε ένα ακριβό ιαπωνικό εστιατόριο.

Ενώ ο Κισίντα δεν αποκάλυψε το όνομα του ανθρώπου που ήθελε για νέο διοικητή της BOJ, θεωρείται δεδομένο πως το εν λόγω ζήτημα ήταν μεταξύ των θεμάτων που συζητήθηκαν, όπως λένε πηγές με γνώση του θέματος. Το γεγονός ότι ο Ουέντα, ο οποίος είναι κάτοχος διδακτορικού από το Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης και σπούδασε υπό τον διακεκριμένο κεντρικό τραπεζίτη Stanley Fischer, κράτησε χαμηλό πολιτικό προφίλ και απέφυγε να στιγματιστεί ως κάποιος υπέρ ή κατά των Abenomics, τον βοήθησε πολύ στο να λάβουν για εκείνον αυτή τη σημαντική απόφαση που θα τον οδηγούσε στο γραφείο του κεντρικού τραπεζίτη της χώρας.

Επίσης, ενώ ο Ουέντα έχει προειδοποιήσει για το αυξανόμενο κόστος της πολιτικής ελέγχου των αποδόσεων της BOJ, ζήτησε να διατηρηθεί η νομισματική πολιτική χαλαρή προκειμένου να είναι βέβαιο πως η Ιαπωνία θα επιτύχει σταθερά τον στόχο της τράπεζας για πληθωρισμό 2%.

Ακριβώς αυτή η άποψη είναι ίδια με εκείνη της κυβέρνησης του Κισίντα, η οποία θέλει η BOJ να αντιμετωπίσει τις παρενέργειες του ελέγχου της καμπύλης αποδόσεων, αλλά να μη βιαστεί να κάνει τη νομισματική πολιτική πιο σφιχτή. Και αφού οι απόψεις του πρωθυπουργού Φούμιο Κισίντα συμπίπτουν τόσο πολύ με τις αντίστοιχες του Ουέντα, η ανάληψη του υπέρτατου τραπεζικού θώκου στην Ιαπωνία ήταν μονόδρομος…

Οι προκλήσεις

Αυτή η επιλογή του Κισίντα για την BOJ χαιρετίστηκε από πολλούς, καθώς ο Ουέντα δεν ήταν άσημος. Κατά τη διάρκεια της επταετούς θητείας του, ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου της BOJ, πρωτοστάτησε στην ανάδειξη νέων εργαλείων για την καταπολέμηση της τραπεζικής κρίσης και του αποπνιχτικού αποπληθωρισμού. Μάλιστα, αν και αποχώρησε από μέλος του διοικητικού συμβουλίου, ο Ουέντα διατήρησε στενούς δεσμούς με την BOJ υπηρετώντας ως σύμβουλος στο think tank της, νεώ συμμετείχε και σε διάφορα διεθνή φόρουμ κεντρικών τραπεζών.

Η παρουσία του Καζούο Ουέντα συνοψίζεται στην ατάκα ενός αξιωματούχου της BOJ: «Είναι κάτι σαν θρύλος στην ιαπωνική κεντρική τραπεζική. Ξεχώρισε, ως κάποιος ξεχωριστός».

Βέβαια, καλοί οι έπαινοι και τα σπουδαία λόγια, αλλά η πραγματικότητα λέει πως οι προκλήσεις για τον νέο επικεφαλής της BOJ είναι μεγάλες. Όπως είναι γνωστό, η Ιαπωνία αντιμετωπίζει διάφορες αντιξοότητες από την επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης και κάπως έτσι γεννώνται αμφιβολίες για το εάν οι μισθοί θα αυξηθούν αρκετά ώστε να διατηρηθεί ο πληθωρισμός σταθερά γύρω από τον στόχο του 2% της BOJ. Ταυτόχρονα, κάθε κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση αναμένεται να προκαλέσει αντιδράσεις στο κυβερνητικό στρατόπεδο, οι βουλευτές – οπαδοί των Abenomics περιμένουν στη γωνία ως άλλοι σαμουράι. Και μπορεί ο χρόνος να είναι σύμμαχος κάποιες φορές, εν προκειμένω όμως η αντιστροφή οποιασδήποτε οικονομικής πολιτικής απαιτεί ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι βέβαιο πως ο κύριος καθηγητής μπορεί να περιμένει, δρώντας μεθοδικά και με σύνεση. Άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να φανταστεί στις αγορές πως ο Καζούο Ουέντα θα είναι πρόθυμος να κάνει κανενός είδους οικονομικό «χαρακίρι».

Το μόνο βέβαιο είναι πως θα ξεκινήσει τον Απρίλιο στην Ιαπωνία ένα πιλοτικό πρόγραμμα για τη χρήση ενός ψηφιακού γεν, όπως ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα της χώρας. Χρειάστηκαν δύο χρόνια δοκιμών από την BoJ για να αποφασιστεί αν τελικά θα εκδώσει ψηφιακό νόμισμα (CBDC). Το επίσης δεδομένο είναι πως η BoJ βρίσκεται σε μεταβατική περίοδο, αφού ο νέος επικεφαλής της αναμένεται να αναλάβει το τιμόνι της από τον Απρίλιο..

Διαβάστε ακόμη

House of Creed – Το ραφτάδικο του 1760 που μεταμορφώθηκε σε κορυφαία δυναστεία αρωμάτων (twitter pics)

Έρχεται επιδότηση 100 εκατ. ευρώ για ηλιακούς θερμοσίφωνες

Ακόμη περισσότεροι Άραβες φέτος σε Μύκονο και Σαντορίνη