Όταν το 2012 η κυρία Κατερίνα Ζηρίδη, ψυχή των ομώνυμων εκπαιδευτηρίων, ρωτήθηκε για τον ρόλο του σχολείου σε μια εποχή όπου οι εξελίξεις σε όλους τους τομείς και τις εκφάνσεις της ζωής «τρέχουν με χίλια», απάντησε χαμογελαστή: «Ο ρόλος του σχολείου σήμερα είναι πιο σημαντικός από ποτέ. Είναι η εποχή όπου η τεχνική κατάρτιση, εν προκειμένω τα ακαδημαϊκά προσόντα, θα αντικατασταθούν από τα ταλέντα».
Πέντε χρόνια μετά, η ίδια και οι δύο κόρες της, Μάνια και Τζωρτζίνα, βρέθηκαν αντιμέτωπες με την σκληρή πραγματικότητα των χρεών, που απειλούσαν το σύνολο των κτηρίων, στα οποία στεγάζονται από το 2002 τα εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, ένα εντυπωσιακό ομολογουμένως συγκρότημα στην θέση Γυαλού-Πέτρα Γυαλού, στα Σπάτα. Το τέλος εποχής ήρθε, με την ανακοίνωση αναστολής λειτουργίας του ιδιωτικού εκπαιδευτηρίου, που μεγάλωσε γενιές παιδιών, αλλά δεν άντεξε τελικά.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, από το 2004 η εν λόγω εταιρεία άρχισε να καθυστερεί την εκπλήρωση των οικονομικών της υποχρεώσεων προς τη δικαιούχο τράπεζα, αλλά και προς Δημόσιο και ασφαλιστικά ταμεία.
Το 2017, όταν και το ακίνητο εκπλειστηριάσθηκε, οι από δεκαετίας και πλέον ληξιπρόθεσμες οφειλές της Ζηρίδη ΑΕ προς την τράπεζα υπερέβαιναν το ποσό των 20 εκατομμυρίων. Μετά τον πλειστηριασμό το ακίνητο πέρασε στην κατοχή θυγατρικής εταιρείας της τράπεζας.
Πριν τον πλειστηριασμό, η τράπεζα είχε προβεί σε πολλαπλές προτάσεις προς την Ζηρίδη ΑΕ, προκειμένου η τελευταία να προχωρήσει σε εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της και είχε κάνει και σειρά ρυθμίσεων.
Παράλληλα, για λόγους κοινωνικής ευαισθησίας ανέστειλε την αποβολή των Εκπαιδευτηρίων Ζηρίδη από το ακίνητο μέχρι την 15.07.2019 (ήτοι μέχρι λήξεως όχι μόνο του σχολικού έτους αλλά και των συναφών καλοκαιρινών προγραμμάτων) και επέδειξε ανοχή στη χρήση του ακινήτου, προς αποφυγήν δημιουργίας αναστάτωσης και προβλημάτων στους μαθητές του σχολείου και προκειμένου να μη διακοπεί η παροχή απρόσκοπτης εκπαίδευσης σ’ αυτούς.
Τον Ιούλιο του 2019, η πλευρά Ζηρίδη ζήτησε νέα παράταση, καθώς δήλωσε ότι βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο για την μετεγκατάσταση των εκπαιδευτηρίων σε γειτονικό κτήριο.
Με κριτήριο την προστασία των μαθητών και των οικογενειών τους, η πρόταση έγινε αποδεκτή υπό την προϋπόθεση ότι η πλευρά Ζηρίδη θα ενημέρωνε εγκαίρως – και πάντως τους πρώτους μήνες του 2020 – μαθητές, γονείς και Υπουργείο Παιδείας για την μετεγκατάσταση σε νέο κτίριο για τη σχολική χρονιά 2020-21. Κάτι που δεν έγινε, ενώ η εταιρεία λάμβανε και προκαταβολές για τη νέα χρονιά.
Τέλη Ιουνίου, και δεδομένων των συνθηκών που είχαν δημιουργηθεί, η τράπεζα αποδέχθηκε να υπάρξει τρίτη και τελευταία παράταση στην παραμονή του σχολείου στο εν λόγω κτίριο, υπό την προϋπόθεση ότι τα Εκπαιδευτήρια Ζηρίδη θα ενημέρωναν άμεσα και επισήμως τους γονείς και τις αρμόδιες, κατά περίπτωση, αρχές για την οριστική εγκατάλειψη των εν λόγω εγκαταστάσεων με το πέρας της σχολικής χρονιάς 2020-2021.
Παρά την αρχική θετική αντίδραση της πλευράς Ζηρίδη, δεν υπήρξε εξέλιξη….
Παλιές «αμαρτίες»
Πολλοί λένε ότι η συγκεκριμένη περίοδος της ζωής της κυρίας Κατερίνας Ζηρίδη ήταν γεμάτη από ένταση, όπως είχε συμβεί πριν από 12 χρόνια, όταν τα εκπαιδευτήρια έγιναν στόχος καταγγελιών για την διαρροή των θεμάτων του International Baccalaureate, τον Μάιο του 2008. 15 μήνες αργότερα, ο IBO -ο διεθνής Οργανισμός στον οποίο ανήκει το πρόγραμμα- αφαίρεσε από τα εκπαιδευτήρια Ζηρίδη την άδεια να οργανώνουν τα ομώνυμα διετή προγράμματά του.
Αυτό ήταν ένα πλήγμα τόσο στο κύρος της σχολής, όσο και σε οικονομικό επίπεδο, αφού οι μαθητές της A’ Λυκείου του έτους 2008-09 θα έπρεπε να επιλέξουν άλλο σχολείο για να συνεχίσουν το Baccalaureate τους ή να πάνε στο Λύκειο Γενικής Κατεύθυνσης των εκπαιδευτηρίων Ζηρίδη.
Ήταν ίσως μία από τις ελάχιστες φορές που η κυρία Κατερίνα Ζηρίδη βρέθηκε σε αμήχανη θέση από λάθος χειρισμούς στελεχών της και απάντησε στρεφόμενη κατά του IBO, αλλά και του τότε υπεύθυνου του προγράμματος.
Στην ανακοίνωση που εξέδωσε εκείνο τον Αύγουστο του 2009, η διοίκηση των εκπαιδευτηρίων τόνιζε: «Διεξάγουμε ενδελεχή έρευνα, τα πρώτα στοιχεία της οποίας καταδεικνύουν τη ύπαρξη ενός οργανωμένου κυκλώματος γύρω από το IB. Αναμένουμε μάλιστα και από τον ΙΒΟ να ενημερώσει την κοινή γνώμη για τα πορίσματα της δικής του έρευνας, καθότι οποιαδήποτε διαρροή εκ των πραγμάτων εμπλέκει και τον ίδιο τον οργανισμό».
Τα εκπαιδευτήρια στράφηκαν κατά του πρώην υπεύθυνου του προγράμματος ΙΒ Κωνσταντίνου Μήτσιου τον οποίο φωτογράφιζαν στην ανακοίνωση. «Από τις έρευνες φέρεται να έχει εμπλοκή πρώην στέλεχος του σχολείου, το οποίο δρούσε εν αγνοία της διοίκησης. Ήδη έχουμε στραφεί εναντίον του».
Τελικά το IB δεν επέστρεψε ποτέ στα εκπαιδευτήρια Ζηρίδη, που τον τελευταίο χρόνο πιέζονται ασφυκτικά όπως φαίνεται και από τον συγκεκριμένο πλειστηριασμό.
Κινήσεις σωτηρίας
Η Κατερίνα Ζηρίδη όμως μαζί με τις δύο κόρες της προσπάθησε να αναδιατάξει την εταιρεία με στοχευμένες ενέργειες, όπως την εξωστρέφεια του Ομίλου και μια σειρά νέων προγραμμάτων σε συνδυασμό με εντατικοποίηση της διαφημιστικής επικοινωνίας τα τελευταία χρόνια. Μπορεί όπως λένε όσοι την γνωρίζουν να έδρεψε κάποιους μικρούς καρπούς αυτών των προσπαθειών, όμως το γεγονός του υψηλού δανεισμού και οι ανεξέλεγκτες πλέον τραπεζικές πιέσεις, δεν γνωρίζουν από buisiness plan και δεύτερες ευκαιρίες.
Ήταν κάτι που δεν αποθάρρυνε την κυρία Ζηρίδη, η οποία, στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης, ήρθε σε επαφές με γνωστό αμερικάνικο κολέγιο, με στόχο την εύρεση κοινού παρονομαστή για συνεργασία.
Στο ίδιο πλαίσιο ανάτασης της εταιρείας έχει προκύψει και η εμπλοκή σημαντικού στελέχους της αγοράς στην θέση της Οικονομικής Διεύθυνσης η οποία προσπάθησε να εκπονήσει ένα βιώσιμο business plan με αναδιάρθρωση υποχρεώσεων, περιστολή δαπανών, την αποφυγή εκείνου του πλειστηριασμού καθώς και την ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων τραπεζικών υποχρεώσεων.
Η κυρία Ζηρίδη μπορεί τότε να αναγνώρισε στο στενό περιβάλλον της ότι καθυστέρησε αρκετά να προχωρήσει στις αναγκαίες διορθωτικές κινήσεις, έκανε όμως τα πάντα για να συνεχίσουν την λειτουργία τους τα περιώνυμα εκπαιδευτήρια.
Η ανοχή απέναντι σε γονείς που καθυστερούν η αδυνατούν σε κάποιες περιπτώσεις να πληρώσουν τα δίδακτρα, η υπερβολική επένδυση σε ένα χώρο που θυμίζει ένα μικρό χωριό στην περιοχή των Σπάτων και τα αναγκαστικά κόστη που δεν αναδιαρθρώθηκαν έγκαιρα, οδήγησαν αρχικά στην ασφυκτική πίεση και χθες στο τέλος εποχής.
Μιας εποχής που ξεκίνησε δεκαετίες πριν χάρη στο όραμα ενός φιλόλογου, του Γιώργου Ζηρίδη στον Πειραιά…
Η διαδρομή μέχρι σήμερα
Άνθρωπος διορατικός που ευελπιστούσε να δώσει μαι νέα πνοή στην εκπαίδευση ο Ζηρίδης ιδρύει το 1933 στο μεγάλο λιμάνι ένα πρωτοποριακό για την εποχή του ίδρυμα, το «Λύκειον η Αθηνά».
Η ομαλή αρχικά λειτουργία του θα διακοπεί το 1941 λόγω του πολέμου και των βομβαρδισμών του Πειραιά, που τον αναγκάζουν να κλείσει το σχολείο προσωρινά και να το ανοίξει εκ νέου στην Πλατεία Βικτωρίας.
Λίγο μετά τα μέσα της δεκαετίας του ’50, το σχολείο επεκτείνεται στην βίλα Παλιού, αφού η φήμη του ως ενός εξαιρετικού σχολείου προσελκύει όλο και περισσότερους μαθητές.
Στις αρχές της δεκαετίας του 60, μεταφέρεται στον παράδεισο Αμαρουσίου και θεωρείται πλέον ένας πρότυπο εκπαιδευτικό οργανισμός που ξεφεύγει από τα στεγανά της δημόσιας εκπαίδευσης, ανοίγοντας νέους δρόμους στους μαθητές του.
Σταδιακά αρχίζουν οι αδελφοποιήσεις με σχολεία του εξωτερικού και στις αρχές της δεκαετίας του ’70, η νεαρή τότε κόρη του Γιώργου Ζηρίδη, Κατερίνα, αναλαμβάνει την διεύθυνση του σχολείου και το 1972 ο αδερφός της Παναγιώτης εισέρχεται κι αυτός στην διοικητική ομάδα.
Τα χρόνια περνούν και ο Οργανισμός εξελίσσεται εισάγοντας νέες παιδαγωγικές τάσεις και δημιουργώντας νέα κέντρα ανάπτυξης, ενώ το 1997 ο Παναγιώτης Ζηρίδης, αποφασίζει να μην ακολουθήσει την νέα πορεία του σχολείου.
Δυο χρόνια αργότερα η νέα γενιά την οποία εκφράζουν οι κόρες της κυρίας Ζηρίδη, από τον γάμο της με τον κ. Σπέντζο, εισέρχονται στον Οργανισμό μετά από σπουδές ετών σε Αγγλία και Αμερική. Το 2000 τα εκπαιδευτήρια αδελφοποιούνται με την Μεγάλη του Γένους Σχολή της Κωνσταντινούπολης και ακολουθεί δυο χρόνια αργότερα το μεγαλύτερο και πιο φιλόδοξο σχέδιο του οργανισμού. Μετακομίζει στην περιοχή των Σπάτων μέσα σε μια έκταση ογδόντα στρεμμάτων, όπου δημιουργείται ένα συγκρότημα διεθνών προδιαγραφών, σχεδιασμένο σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες τάσεις στην Παιδαγωγική.
Τα εγκαίνια πραγματοποιούνται από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο σε μια λαμπερή τελετή με τέσσερις χιλιάδες προσκεκλημένους. Στα χρόνια που ακολουθούν, πέραν των διακρίσεων και των βραβεύσεων, ανάμεσα στους μαθητές υπάρχουν και γόνοι εκπροσώπων της ελληνικής σόου μπιζ όπως η κόρη του Σάκη Ρουβά και της Κάτιας Ζυγούλη, η Ζένια Μπονάτσου, τέκνο του αείμνηστου Βλάση και της Μάρθας Κουτουμάνου κ.ά.
Τώρα τα γνωστά εκπαιδευτήρια αναστέλλουν την λειτουργία τους σε μια ημέρα μέρα πολύ δύσκολη για την Κατερίνα Ζηρίδη και τις δύο κόρες της. Όλες τους έκαναν ό,τι μπορούσαν για να να μην χρειαστεί να ζήσουν την αναμφίβολα πιο στενάχωρη και καταλυτική στιγμή για την πορεία των εκπαιδευτηρίων που μεγάλωσαν ουκ ολίγες γενιές, αλλά δεν τα κατάφεραν.