Ακόμη και τα πιο γερά μέταλλα λυγίζουν… Αυτό θα μπορούσε να σκεφτεί όποιος ανατρέξει στη διαδρομή της εταιρείας Μεταλλοβιομηχανία Πέτσιος και Υιοί, γνωστότερης ως Spider. Αποτελεί, άλλωστε, ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά παραδείγματα για το πώς η Ελλάδα έφτασε από την εποχή της παραγωγής στην οδυνηρή αποβιομηχάνιση.
Παράλληλα, όμως, συνιστά και αξιόπιστο δείγμα μιας μικρής οικογενειακής επιχείρησης που εξελίχθηκε σε ισχυρό βιομηχανικό όμιλο και από τους leaders του κλάδου της.
Αυτή ήταν η Spider, που ξεκίνησε από το μικρό μηχανουργείο για την κατασκευή καλουπιών, το οποίο άνοιξε ο Νικόλαος Πέτσιος το 1946 στα Γιάννενα. Τον γενέθλιο τόπο που η οικογένεια δεν εγκατέλειψε ποτέ, ακόμη κι όταν το μικρό εργαστήριο εξελίχθηκε τις επόμενες δεκαετίες στον πολυεπίπεδο όμιλο. Ωστόσο, στα Γιάννενα, απ’ όπου ξεκίνησαν όλα, έπεσαν και οι τίτλοι τέλους, το 2016, μετά από 70 χρόνια, με σελίδες δόξας στην αγορά, αλλά και με τα συσσωρευμένα προβλήματα όσο η εταιρεία έβαινε προς το φινάλε.
Οι μεγάλοι σταθμοί
Η ανοδική πορεία ξεκίνησε από τις αρχές της δεκαετίας του ’60, όταν η ατομική επιχείρηση επεκτάθηκε στην παραγωγή μεταλλικών επίπλων, σομπών πετρελαίου και άλλων προϊόντων.
Το πρώτο μεγάλο ορόσημο ήταν το 1968, με την παραγωγή των λυόμενων ραφιών με τα οποία εξοπλίστηκαν τα πρώτα σούπερ μάρκετ που έκαναν τότε δειλά την εμφάνισή τους στη χώρα μας.
Μέσα σε μια τετραετία, το 1972, η οικογενειακή επιχείρηση εξελίχθηκε σε ανώνυμη εταιρεία και λίγο μετά απέκτησε πανελλαδική εμβέλεια, με τον τομέα τον ραφιών να κάνει χρυσές δουλειές. Ετσι, το 1974 άνοιξε αντιπροσωπεία στη Θεσσαλονίκη και εκθεσιακό χώρο στην Αθήνα, ενώ την ίδια χρονιά έγινε η πρώτη εταιρεία που ανέλαβε την κατασκευή μεταλλικών μερών των φορτηγών Stayer και στη συνέχεια χαλύβδινων καλύκων, ερπυστριών αρμάτων και μερών οχημάτων τζιπ.
Ενδεικτικό της αναπτυξιακής ρότας που είχε τεθεί είναι το γεγονός ότι την αμέσως επόμενη χρονιά προχώρησε στην ανέγερση δεύτερου εργοστασίου – πάντα στα Γιάννενα. Στη συνέχεια, το 1980 έθεσε σε λειτουργία μια νέα υπερσύγχρονη μονάδα παραγωγής χαλύβδινων καλύκων για λογαριασμό των Ενόπλων Δυνάμεων.
Το δεύτερο σημαντικό ορόσημο ήταν το 1983, όταν η εταιρεία εισήλθε στον κλάδο παραγωγής προϊόντων για το περιβάλλον, ως πρωτοπόρα στην παραγωγή σύγχρονων κάδων μηχανικής αποκομιδής.
Τη δεκαετία του ’90 ο όμιλος άνοιξε τα φτερά του εκτός συνόρων, ιδρύοντας το 1995 τη θυγατρική Spider Italia, με αντικείμενο την εμπορία κάδων απορριμμάτων και το 1998 τη Spider UK, με την οποία δραστηριοποιήθηκε επίσης στην εμπορία συστημάτων αποκομιδής και διαχείρισης απορριμμάτων.
Το τρίτο ορόσημο ήταν το 1999, όταν εξαγοράστηκε η εμπορική Spider Εξοπλισμοί Επιχειρήσεων, με σκοπό την πλήρη καθετοποίηση των δραστηριοτήτων της στον τομέα του εξοπλισμού καταστημάτων, ενώ τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς εισήχθη στην Παράλληλη Αγορά του Χρηματιστηρίου Αθηνών αντλώντας κεφάλαια 5,2 δισ. δραχμών (15,3 εκατ. ευρώ).
Ακολούθησε η εξαγορά πλειοψηφικού ποσοστού της Επιπλοτεχνική Α.Ε., προκειμένου να εμπλουτίσει την γκάμα της καλύπτοντας τις ανάγκες εξοπλισμού κάθε επαγγελματικού χώρου.
Με την αυγή της νέας χιλιετίας, το 2001, ο όμιλος εισήλθε δυναμικά στον κλάδο της βιομηχανικής υπεργολαβίας, πετυχαίνοντας τη στρατηγικής σημασίας συμφωνία που αφορούσε την παραγωγή των μεταλλικών μερών του Jeep Mercedes, για λογαριασμό των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων.
Έτσι, η Spider έγινε η πρώτη ελληνική επιχείρηση που κατασκεύαζε το σύνολο των μεταλλικών μερών ενός οχήματος στη χώρα μας. Την ίδια χρονιά η θυγατρική Spider UK διεύρυνε την παρουσία της στη βρετανική αγορά με τη δραστηριοποίησή της και στον κλάδο εξοπλισμού καταστημάτων.
Παράλληλα υπήρξαν και άλλα ανοίγματα, όπως στη Ρουμανία με τη Spider Romania Productions Srl, από την οποία αποεπένδυσε το 2002, αλλά και στον χώρο της ενέργειας με συμμετοχή στη Spider Ενεργειακή, η οποία το 2006 μεταβιβάστηκε στον όμιλο ΜYTILINEOS.
Το Μάρτιο του 2007 ήταν ίσως το τελευταίο σημαντικό ορόσημο με την ίδρυση της θυγατρικής Spider Υπηρεσίες Περιβάλλοντος, με την οποία η οικογένεια Πέτσιου φιλοδοξούσε να κυριαρχήσει στον συγκεκριμένο χώρο καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων που ξεκινούσε από την αποκομιδή και διαχείριση απορριμμάτων, τη διαλογή, επεξεργασία και ανακύκλωσή τους, την εναλλακτική διαχείριση συσκευασιών με ατομικό σύστημα ή συμμετοχή σε συλλογικό και έφτανε στη δημιουργία μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, θερμού ύδατος και ατμού, μέσω της αξιοποίησης των αποβλήτων.
Ετσι, η Spider έφτασε να διαθέτει εκθεσιακούς χώρους και αντιπροσωπείες σε όλα τα μεγάλα αστικά κέντρα, με την παραγωγική καρδιά της να παραμένει στα Γιάννενα. Εκεί έστησε τρεις ιδιόκτητες βιομηχανικές εγκαταστάσεις: η πρώτη, συνολικής επιφάνειας 9.800 τ.μ. επί οικοπέδου 27.919 τ.μ., στη θέση Καρδαμίτσια Βουνοπλαγιάς, όπου ήταν η έδρα και τα κεντρικά γραφεία της. Η δεύτερη, συνολικής επιφάνειας 5.280 τ.μ. επί οικοπέδου 7.000 τ.μ., σε τοποθεσία έναντι του αεροδρομίου Ιωαννίνων. Και η τρίτη με το μεγάλο συγκρότημα στη ΒΙ.ΠΕ. Ιωαννίνων, επί οικοπέδου συνολικής επιφάνειας 102.556 τ.μ.
Τα αίτια της πτώσης
Γιατί, όμως, αυτό το πιο στιβαρό επιχειρηματικό όνομα στη βαριά βιομηχανία της Ηπείρου και από τα ισχυρότερα στον χώρο του μετάλλου οδηγήθηκε στο οδυνηρό ναυάγιο;
Αρκετοί ισχυρίζονται ότι ο πρώτος σοβαρός κλυδωνισμός προκλήθηκε με την αποχώρηση του ενός εκ των δύο αδελφών Πέτσιου, οι οποίοι είχαν διαδεχθεί τον πατέρα τους στο τιμόνι της εταιρείας.
Άλλοι, όμως, αποδίδουν την πτώση στην οικονομική κρίση, αλλά και στα χρέη των δήμων προς τη Spider για το έργο των κάδων, τα οποία μόνο το 2013 έφταναν τα 6 εκατ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, ήδη από τη χρήση του 2010, ο επικεφαλής της εταιρείας Κωνσταντίνος Πέτσιος έκανε σαφή αναφορά στην οικονομική έκθεση στη δυσμενή συγκυρία και τα αρνητικά αποτελέσματα παρά τις διαρκείς περικοπές…
Στην πραγματικότητα, έκτοτε η εταιρεία δεν κατάφερε να σηκώσει κεφάλι, σημειώνοντας μέσα σε μια τετραετία μείωση εσόδων κατά 70%. Έτσι, από το 2012 οι μετοχές της στο Χρηματιστήριο Αθηνών μεταφέρθηκαν στην κατηγορία επιτήρησης, ενώ από τις αρχές του 2013 έφτασε να οφείλει περί τα 2,3 εκατ. ευρώ μόνο σε δεδουλευμένα προς το προσωπικό.
Τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς υπέγραψε συμφωνητικό παροχής χρηματοδοτικών διευκολύνσεων διά κοινοπραξίας πιστωτών (stand still agreement) με τις τράπεζες, καταθέτοντας επιχειρησιακό σχέδιο εξυγίανσης, το οποίο ωστόσο δεν ανέστρεψε την κατάσταση.
Ακολούθησε η αίτηση υπαγωγής στις προβλέψεις του Πτωχευτικού Κώδικα, χωρίς όμως ούτε αυτή να οδηγεί σε οριστικό αποτέλεσμα.
Έτσι, ακόμη και σήμερα η εταιρεία τυπικά παραμένει ενεργή, με διοίκηση διορισμένη από το Μονομελές Πρωτοδικείο Ιωαννίνων.
Η «συνεχής δραστηριότητα»
Στην τελευταία οικονομική έκθεση για τα αποτελέσματα του 2014, τα οποία εκδόθηκαν τον Μάρτιο του 2015, αναφερόταν ότι η εταιρεία έχει ανεκτέλεστες παραγγελίες τόσο από ανειληµµένες υποχρεώσεις συµβάσεων που έχει υπογράψει µε δήµους για τη διαχείριση απορριµµάτων όσο και µε µεγάλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο του λιανικού εµπορίου (σούπερ μάρκετ κ.λπ.) για την προµήθεια συστηµάτων εξοπλισµού για τα νέα καταστήµατα που δηµιουργούν στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Τονιζόταν, ωστόσο, ότι λόγω των προβληµάτων ρευστότητας που αντιµετωπίζει δεν έχει συνεχή ροή προµήθειας πρώτων υλών, µε αποτέλεσµα να παρουσιάζει µεγάλα διαστήµατα παραγωγικής αδράνειας και ως εκ τούτου να διαγράφει σηµαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των ανειληµµένων υποχρεώσεών της και την έγκαιρη εκτέλεση των παραγγελιών, γεγονός που δεν επιτρέπει την αύξηση του κύκλου εργασιών της. Τότε γινόταν αναφορά σε σχέδιο αναδιάρθρωσης και ευρύτερης ανασυγκρότησης για τη χρονική περίοδο 2015-2024, «το οποίο έχει αποστείλει στις πιστώτριες τράπεζες και βρίσκεται ήδη σε προχωρηµένο στάδιο αξιολόγησής του».
Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος Κωνσταντίνος Πέτσιος προσδοκούσε την έγκριση του σχεδίου και τη χορήγηση νέας χρηματοδότησης από τις τράπεζες ώστε η εταιρεία να κατορθώσει να τονώσει τη ρευστότητά της και να προχωρήσει άµεσα σε ρύθµιση του δανεισµού αλλά και των ληξιπρόθεσµων οφειλών της. «Η διοίκηση πιστεύει και αποδεικνύει συνεχώς µε τις επίµονες προσπάθειές της εν µέσω αντίξοων οικονοµικών συγκυριών και συνθηκών ότι η εταιρεία µπορεί να καταστεί βιώσιµη, έτσι ώστε να έχει συνεχή παραγωγική δραστηριότητα και αδιά- λειπτη λειτουργία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Σε εκείνη τη χρήση ο τζίρος είχε μειωθεί στα 8,47 εκατ. ευρώ, με τις ζημίες να φτάνουν στα 7,1 ευρώ και τις συσσωρευμένες να ξεπερνούν τα 50 εκατ. ευρώ, ενώ το σύνολο των υποχρεώσεων είχε εκτοξευτεί στα 63,22 εκατ. ευρώ. Λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 2016, η Spider κατέβαζε ρολά…
Ο Κωνσταντίνος Πέτσιος
Ο Κωνσταντίνος Πέτσιος υπήρξε για δεκαετίες ο τιμονιέρης του ομίλου, αλλά και ένας άνθρωπος με σημαντική προσφορά μέσω της πολύχρονης ενασχόλησής του με τα κοινά. Γεννήθηκε το 1935 στα Γιάννενα και ανδρώθηκε μέσα στο εργαστήριο του πατέρα του, ενώ στη συνέχεια παντρεύτηκε με την Ελένη Καχριμάνη, με την οποία απέκτησαν δύο γιους, τον Νίκο και τον Μιχάλη. Εκτός από το πηδάλιο της Spider, ασχολήθηκε με τον χώρο της Αυτοδιοίκησης, καθώς διετέλεσε δημοτικός σύμβουλος για 28 χρόνια, στη συνέχεια, από το 2002 έως το 2010, πρόεδρος του νομαρχιακού συμβουλίου και, τέλος, πρόεδρος του περιφερειακού συμβουλίου Ηπείρου έως το 2014, όταν και αποφάσισε να αποσυρθεί. Φέτος στις 11 Ιανουαρίου, ο αποκαλούμενος και «Νέστορας» έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών, προτού δει το οικοδόμημα μιας ολόκληρης ζωής να βγαίνει στο σφυρί.
Η ώρα των πλειστηριασμών
Η ώρα των πλειστηριασμών φτάνει, καθώς για τις 27 Ιουλίου έχει προγραμματιστεί να βγει στο σφυρί το μεγάλο συγκρότημα στη ΒΙ.ΠΕ. Ιωαννίνων. Πρόκειται για οικόπεδο επιφάνειας 102.556 τ.μ. «μετά του επ’ αυτού ανενεργού βιομηχανικού συγκροτήματος (μονάδα επεξεργασίας μετάλλου)», το οποίο περιλαμβάνει 14 κτίρια γραφείων, αποθηκών και βιομηχανοστασίων. Τα περισσότερα από αυτά ανεγέρθηκαν περί το 1988 και ορισμένα από το 2000 και μετά, ενώ μέχρι και το 2012 πραγματοποιήθηκαν προσθήκες με βιομηχανοστάσια από μεταλλικό σκελετό.
Η συνολική επιφάνεια των κτισμάτων φτάνει στα 16.000 τ.μ., ενώ ο περιβάλλων χώρος είναι ασφαλτοστρωμένος μόνο στο διαμορφωμένο τμήμα του, με το οικόπεδο να είναι περιφραγμένο με συρματόπλεγμα. Η γενική εικόνα του ακινήτου που «παλαιότερα στέγαζε μονάδα επεξεργασίας μετάλλου, αλλά σήμερα παραμένει κενό» χαρακτηρίζεται «μέτρια προς κακή, με ανεπαρκή συντήρηση και αρκετές φθορές». Η τιμή πρώτης προσφοράς έχει οριστεί στα 3,16 εκατ. ευρώ.
Αν και το ακίνητο κουβαλάει πάνω από 10 προσημειώσεις και υποθήκες για χρέη άνω των 22 εκατ. ευρώ προς διάφορες τράπεζες, ο πλειστηριασμός γίνεται με επισπεύδοντα ιδιώτη μετά από αναγκαστική κατάσχεση που έγινε στις 23 Δεκεμβρίου του 2021 για οφειλή 17.691 ευρώ.
Παράλληλα, για τις 23 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί και άλλο σφυρί που αφορά μία ακόμη ιδιοκτησία της Spider, με επισπεύδουσα την Intrum και τιμή εκκίνησης 1.060 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για τετραώροφο αστικό ακίνητο, άνω 45ετίας, επί της οδού Κοραή κοντά στο εμπορικό κέντρο της πόλης των Ιωαννίνων. Κατά το παρελθόν λειτουργούσε εκεί μαιευτική κλινική, αλλά τώρα υπάρχουν στο ισόγειο κατάστημα, στους δύο πρώτους ορόφους γραφεία γιατρών και μηχανικών, πολλά εκ των οποίων είναι ανακαινισμένα με κουφώματα αλουμινίου νέας γενιάς, ενώ στον τελευταίο και στο δώμα διαμερίσματα. Και αυτό το ακίνητο είναι φορτωμένο με περισσότερες από 10 προσημειώσεις και υποθήκες υπέρ τραπεζών και φορέων του Δημοσίου. Η αναγκαστική κατάσχεση έγινε για το ποσό των 300.000 ευρώ, το οποίο αποτελεί μέρος του συνολικού επιταχθέντος κεφαλαίου.
Διαβάστε ακόμη:
Νέο κύμα μεταναστών: Αμερικανοί έρχονται να ζήσουν μόνιμα στην Ελλάδα και τον ευρωπαϊκό Νότο
Capital Product Partners: 3,6 φορές υπερκάλυψη για το ομόλογο της εταιρείας του Βαγγέλη Μαρινάκη