Η κυβέρνηση φαίνεται να επιλέγει την οδό της σταθερότητας στην αγορά ακινήτων, καθώς –παρά τη συνεχιζόμενη αύξηση των τιμών πώλησης σε περιοχές υψηλής ζήτησης όπως το Κολωνάκι, η Γλυφάδα και τα βόρεια προάστια– δεν σκοπεύει να προχωρήσει σε νέα επικαιροποίηση των αντικειμενικών αξιών πριν το 2027. Η τελευταία αναπροσαρμογή έγινε τον Ιούνιο του 2021 και από τότε το χάσμα μεταξύ εμπορικών και φορολογικών τιμών έχει διευρυνθεί σημαντικά. Η απόφαση αυτή εντάσσεται σε μια στρατηγική διατήρησης της επενδυτικής ελκυστικότητας του real estate, αλλά και αποφυγής νέας οικονομικής επιβάρυνσης για τους ιδιοκτήτες.
Τι θα σήμαινε μια νέα αναπροσαρμογή αντικειμενικών
Εάν η κυβέρνηση αποφάσιζε την αύξηση των αντικειμενικών τιμών, το αποτέλεσμα θα ήταν μια γενικευμένη ανατίμηση στη φορολογία ακινήτων. Καθώς οι αντικειμενικές τιμές αποτελούν τη βάση υπολογισμού για τα έξοδα μεταβίβασης –όπως συμβολαιογραφικά τέλη, μεσιτικές προμήθειες, φόροι και λοιπές επιβαρύνσεις– η οποιαδήποτε αναθεώρησή τους θα οδηγούσε σε σημαντική αύξηση κόστους ακόμα και για ακίνητα που μέχρι σήμερα κινούνται εντός αφορολόγητων ορίων.
Παράλληλα, μια τέτοια μεταβολή θα επηρέαζε άμεσα και τον ΕΝΦΙΑ, εντείνοντας την οικονομική πίεση σε χιλιάδες ιδιοκτήτες. Σε μια περίοδο όπου η κυβέρνηση επιδιώκει φορολογικές ελαφρύνσεις, κυρίως για τη μεσαία τάξη, αλλά και τη διευκόλυνση της απόκτησης πρώτης κατοικίας, η επιλογή να διατηρηθούν αμετάβλητες οι αντικειμενικές αξίες λειτουργεί κατευναστικά.
Η ψαλίδα μεγαλώνει: παραδείγματα από την αγορά
Η εικόνα στην πράξη αποκαλύπτει πόσο έχουν απομακρυνθεί οι εμπορικές από τις αντικειμενικές τιμές σε περιζήτητες περιοχές. Στο Κολωνάκι, για παράδειγμα, πολυτελές διαμέρισμα 180 τ.μ. άλλαξε χέρια με τίμημα 1,2 εκατ. ευρώ, δηλαδή περίπου 6.640 ευρώ ανά τετραγωνικό. Ωστόσο, η τιμή ζώνης παραμένει στις 4.150 ευρώ/τ.μ., δημιουργώντας μια διαφορά σχεδόν 60%.
Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα νότια προάστια. Στη Γλυφάδα, κατοικία 246 τ.μ. πουλήθηκε για 1,6 εκατ. ευρώ – ήτοι 6.550 ευρώ/τ.μ. – τη στιγμή που η επίσημη αντικειμενική τιμή δεν ξεπερνά τα 4.250 ευρώ. Η απόσταση αυτή δείχνει ότι το σύστημα φορολόγησης κινείται με καθυστέρηση ως προς τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς.
Την ίδια ώρα, το υπουργείο Οικονομικών επιταχύνει την ένταξη στο αντικειμενικό σύστημα των τελευταίων περιοχών που παραμένουν εκτός. Πρόκειται για περίπου 2.167 γεωγραφικές ζώνες, το 1,5% της επικράτειας, οι οποίες δεν έχουν ακόμη ενταχθεί λόγω ελλιπών πολεοδομικών στοιχείων. Η πρώτη φάση προβλέπει την ένταξη 500 εξ αυτών, ώστε να μειωθούν οι στρεβλώσεις που προκαλούν κοινωνικές και φορολογικές ανισότητες.
Στις περιοχές αυτές, η φορολογία προκύπτει από συγκριτικά στοιχεία και όχι από αντικειμενικές αξίες, με αποτέλεσμα συχνά να προκύπτουν είτε ευνοϊκές είτε άδικες εκτιμήσεις – ανάλογα με το πώς ερμηνεύονται τα δεδομένα. Η πλήρης εφαρμογή του συστήματος στο σύνολο της επικράτειας αναμένεται να βελτιώσει τη διαφάνεια και να εξασφαλίσει δικαιότερη φορολόγηση για όλους.
Σε εκκρεμότητα 36 ζώνες σε 12 δήμους
Παράλληλα, παραμένει σε εκκρεμότητα η επαναξιολόγηση τιμών ζώνης σε 36 περιοχές εντός 12 δήμων της χώρας. Ανάμεσα σε αυτούς βρίσκονται μεγάλοι αστικοί δήμοι, όπως οι Άγιοι Ανάργυροι-Καματερό, Χαλάνδρι, Βριλήσσια, Πειραιάς και Γλυφάδα, αλλά και νησιωτικοί προορισμοί όπως η Ιθάκη, η Κάρπαθος, η Ρόδος και το Λουτράκι.
Αν και το υπουργείο Οικονομικών έχει αποδεχτεί ενστάσεις πολιτών και τοπικών αρχών, οι αρμόδιοι ιδιώτες εκτιμητές δεν έχουν ακόμη υποβάλει τις απαραίτητες εισηγήσεις. Η καθυστέρηση αυτή αφήνει σε εκκρεμότητα τις τιμές στις εν λόγω περιοχές, παρατείνοντας την αβεβαιότητα για ιδιοκτήτες και επενδυτές που περιμένουν νέες τιμές προκειμένου να λάβουν κρίσιμες αποφάσεις για μεταβιβάσεις, τακτοποιήσεις ή ανακαινίσεις ακινήτων.
Η απόφαση να μην αλλάξουν οι αντικειμενικές αξίες τα επόμενα χρόνια ερμηνεύεται ως επιλογή ηρεμίας για μια αγορά που βίωσε έντονη αναδιάρθρωση την τελευταία δεκαετία. Οι τιμές κινούνται ήδη ανοδικά λόγω αυξημένου ενδιαφέροντος –ιδιαίτερα από το εξωτερικό– και νέα αύξηση στη φορολογική βάση θα μπορούσε να λειτουργήσει ανασταλτικά για επενδύσεις, αλλά και για την κοινωνική συνοχή.
Σε αυτή τη φάση, το οικονομικό επιτελείο φαίνεται να προτάσσει τη σταθερότητα και την προσβασιμότητα, παρά την ανάγκη εξορθολογισμού των αντικειμενικών με τις εμπορικές τιμές. Ο στόχος είναι σαφής: να συνεχιστεί η θετική δυναμική χωρίς να προκληθούν νέες κοινωνικές ή φορολογικές εντάσεις.
Διαβάστε ακόμη
Αμερικανική νάρκη για την ελληνική φέτα- Ζητάνε από την Ευρώπη κατάργηση της ένδειξης ΠΟΠ
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα