Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το 2o Blue Economy Forum με θέμα τις μεγάλες προοπτικές της Γαλάζιας Οικονομίας για την Ελλάδα. Το συνέδριο, που πραγματοποιήθηκε διαδικτυακά, αποτελεί κοινή πρωτοβουλία του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών και του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Δημοσίου Δικαίου (EPLO) με στόχο την ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της πράσινης και γαλάζιας οικονομίας και των βάσεων που θέτουν για την επίτευξη των στόχων της ανάκαμψης.

Το Forum ολοήμερη διάρκεια με τη συμμετοχή περισσότερων από 60 ομιλητών, μεταξύ των οποίων Υπουργοί, Γενικοί Γραμματείς, Διευθύνοντες Σύμβουλοι Ελληνικών και Διεθνών επιχειρήσεων και οργανισμών, διαχειριστές διεθνών funds, και ειδικοί επιστήμονες.

Συγκεκριμένα, έγινε συζήτηση για την πολιτική που ακολουθείται για την προστασία των Ωκεανών και του θαλάσσιου περιβάλλοντος, για την ανάδειξη των γαλάζιων και πράσινων πρωτοβουλιών για την Μεσόγειο, την κλιματική διπλωματία, για την βιώσιμη διαχείριση στους λιμένες και τις μεταφορές καθώς και για τις βιώσιμες μεταφορές και τη ναυτιλία. Ακόμα, στην ατζέντα βρέθηκαν ζητήματα που αφορούν τις υδατοκαλλιέργειες και την αλιεία, η θαλάσσια ρύπανση από το πλαστικό και η ανάπτυξη νέων γαλάζιων τεχνολογιών. Τέλος, το συνέδριο εστίασε στη βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία και την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ. Ειδικότερα, συζητήθηκαν οι γαλάζιες επενδύσεις και η περίπτωση της Ελλάδας, η ανανεώσιμη ενέργεια από θαλάσσιες πηγές, η ανάπτυξη του θαλάσσιου τουρισμού, των μαρινών και της παράκτιας οικονομίας με έμφαση στη βιωσιμότητα, αλλά και το μέλλον της εργασίας και η διάσταση του φύλου στη γαλάζια οικονομία.

Ο ρόλος των ΑΠΕ

Για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας από τη θάλασσα μίλησε η ΓΓ του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κα. Αλεξάνδρα Σδούκου, η οποία ανέφερε ότι πως «χρηματοδοτούμε και υποστηρίζουμε φιλόδοξα και τεράστιας τεχνικής πολυπλοκότητας έργα διεθνών ενεργειακών διασυνδέσεων, προκειμένου να διαφοροποιήσουμε την πρόσβασή μας σε πόρους και τελικά να έρθουμε πιο κοντά στους γείτονές μας, όπως φαίνεται από τα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης EuroAsia και EuroAfrica. Τα νησιά μας μπορούν να αποτελέσουν πρότυπα της πράσινης μετάβασης και το project των GRECO Islands είναι ένα παράδειγμα αυτής της προσέγγισης», ενώ η Ελληνικής καταγωγής Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Πολιτείας της Μασσαχουσέτης, κα. Καθλίν Θεοχαρίδης, τόνισε πως η Μασαχουσέτη ήταν η πρώτη Πολιτεία που ξεκίνησε την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, πράγμα που τους βοήθησε να προχωρήσουν με γρήγορα βήματα και στις υπεράκτιες πηγές ενέργειας. Αλλά και με την ανάγκη για προστασία συγκεκριμένων ειδών όπως επίσης και θαλάσσιες μετακινήσεις. Ο κ. Παπασταματίου, Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΕΤΑΕΝ, σημείωσε πως τα θαλάσσια αιολικά είναι πολύ σημαντικά για την εξασφάλιση ενεργειακής αυτονομίας ειδικά σε περιόδους ενεργειακής κρίσης και γεωπολιτικής κρίσης όπως σήμερα παράλληλα με την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

Η βιώσιμη διάσταση του τουρισμού

Ο Υπουργός Τουρισμού, κ. Βασίλης Κικίλιας ανέλυσε την βιώσιμη διάσταση του τουρισμού σε συζήτηση με τον CEO του ξενοδοχειακού ομίλου Aldemar, κ. Αλέξανδρο Αγγελόπουλο, επισημαίνοντας τις δηλώσεις του Έλληνα Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Συνέδριο της IUCN το φθινόπωρο του 2021, για τις τέσσερις βασικές προκλήσεις για την προστασία του πολύ μοναδικού θαλάσσιου περιβάλλοντος μας: απώλεια βιοποικιλότητας, μη βιώσιμη αλιεία, θαλάσσια ρύπανση ειδικά από πλαστικά και μη βιώσιμες θαλάσσιες μεταφορές.

«Η βιωσιμότητα είναι στο επίκεντρο της στρατηγικής μας», ανέφερε ο Υπουργός, ενώ επισήμανε πως το Υπουργείο Τουρισμού βρίσκεται στη διαδικασία εγκαθίδρυσης ενός κέντρου έρευνας και παρακολούθησης του θαλάσσιου τουρισμού στην Μεσόγειο. O κ. Αγγελόπουλος έδωσε την επιχειρηματική διάσταση στη συζήτηση, αναφέροντας τις προκλήσεις των ξενοδοχειακών επιχειρήσεων λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους και τα ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία στην Ελλάδα για την ενσωμάτωση των ΑΠΕ. Καίρια παρέμβαση πραγματοποίησε στην ίδια συζήτηση ο ΓΓ του UNWTO, κ. Zurab Pololikashvili, αναφερόμενος στη συνεργασία με το Υπουργείο Τουρισμού της Ελλάδας μέσω του Ερευνητικού Κέντρου Παρακολούθησης του παράκτιου και θαλάσσιου τουρισμού στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τόνισε επίσης πως είναι απαραίτητο να ενταχθούν οι τοπικές κοινωνίες στη συζήτηση για το περιβάλλον και τη βιωσιμότητα. Τη σκυτάλη για τον τουρισμό πήραν μεταξύ άλλων οι Δήμαρχοι της Χάλκης και Αστυπάλαιας.

Τη διάσταση της ισότητας των φύλων και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ στην συμπεριλιπτική Γαλάζια Οικονομία έθιξε ο Διευθυντής του Γραφείου για τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης του FAO, κ. Στέφανος Φωτίου. Ο κ. Φωτίου σε συζήτησή του με την Υπεύθυνη δημοσίας πολιτικής του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης του EPLO, κα. Χριστίνα Δεληγιάννη, ανέφερε ότι η Ατζέντα 2030 των Ηνωμένων Εθνών στηρίζεται στην συμπεριληπτική Γαλάζια Οικονομία λόγω της πολλαπλότητας των θέσεων εργασίας και της οικονομικής δραστηριότητας που προέρχονται από τη θάλασσα και τις νέες πρωτοβουλίες των Ηνωμένων Εθνών για την ενδυνάμωση των γυναικών, ιδίως στον αγροδιατροφικό τομέα.

Βιώσιμες Χρηματοδοτήσεις στη Γαλάζια Οικονομία

Στο επίκεντρο της ατζέντας βρέθηκαν και οι βιώσιμες γαλάζιες επενδύσεις, τα εργαλεία χρηματοδότησης της, αλλά και η παράκτια και θαλάσσια τουριστική οικονομία. Ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, κ. Ricardo Mourinho Félix, στη συζήτησή του με τον Διευθυντή του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης του EPLO, κ. Σπύρο Κουβέλη, υπογράμμισε τη σημασία της Γαλάζιας Οικονομίας στη μείωση της φτώχειας και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και τις οικονομικές ευκαιρίες που πηγάζουν από τη θάλασσα και τόνιζε πως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία για τη μείωση του ρίσκου για τους ιδιώτες επενδυτές, όπως το Blue Invest Fund που δημιουργήθηκε μαζί με την ΕΕ, ενώ στη συζήτηση που ακολούθησε η κα. Andreea Strachinescu, Επικεφαλής Τμήματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Διεύθυνση Θαλασσίων Θεμάτων και Αλιείας, τόνισε τη νέα Στρατηγική της ΕΕ για τη Βιώσιμη Γαλάζια Οικονομία και τους οικονομικούς τομείς μαζί και με τα χρηματοδοτικά εργαλεία όπως το BlueInvest, και το InvestEU.

Οι χρηματοδοτήσεις για τη Γαλάζια Οικονομία έχουν εκτοξευθεί τους τελευταίους μήνες, ενώ αναφέρθηκε ότι παρόλο που υπάρχουν κεφάλαια χρηματοδότησης, υπάρχει μικρή διαθεσιμότητα από κατάλληλα πρότζεκτ, και χρειάζονται περισσότερες λύσεις βασισμένων στη φύση, όπως υπογραμμίστηκε από τους διαχειριστές κεφαλαίων από τα funds Andera Partners, Ocean 14 Capital, SWEN Blue Ocean, Sustainable Investments LLC.

Η κα. Dorothee Herr, εκπρόσωπος της Ένωσης για τη Διατήρηση της Φύσης, τόνισε πως η Ένωση, παρόλο που πρόκειται για περιβαλλοντικό οργανισμό, εργάζεται για την προστασία της βιοποικιλότητας και την ανάπτυξη των ΑΠΕ ή επενδύεσεων ιχθυοκαλλιέργειας, για παράδειγμα. Στη συζήτηση που ακολούθησε ο Υφυπoυργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Γ. Τσακίρης, τόνιζε πως «η ανάπτυξη της Γαλάζιας Οικονομίας σε μια χώρα όπως η Ελλάδα με εκατοντάδες χιλιόμετρα ακτογραμμής και αναρίθμητα νησιά αποτελεί μονόδρομο. Χέρι – χέρι με την πράσινη και ψηφιακή ανάπτυξη και μέσω των χρηματοδοτικών προγραμμάτων του νέου ΕΣΠΑ 20221 – 2027 θα οδηγήσουν την χώρα και την οικονομία στην επόμενη μέρα, κύρια χαρακτηριστικά της οποίας θα είναι η βιώσιμη και ολιστική ανάπτυξη».

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με τη συζήτηση να κινείται γύρω από την Ελλάδα και τις δυνατότητες επενδύσεων στη γαλάζια οικονομία. Ο Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, επισήμανε σχετικά ότι η Κυβέρνηση επενδύει στην Γαλάζια Οικονομία με συγκεκριμένα έργα όπως η ολοκλήρωση της προκήρυξης για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας, ενώ μίλησε για το θέμα και ο Πρόεδρος του Υπερταμείου Γρηγόρης Δημητριάδης συμπληρώνοντας πως τα κριτήρια ESG θα χρησιμοποιούνται στις επενδύσεις του Υπερταμείου και πως εστιάζονται σε όλες τις πτυχές της βιωσιμότητας συμπεριλαμβανομένων της μείωσης της σπατάλης τροφίμων. Την ευρωπαϊκή ματιά στη Γαλάζια Οικονομία και κυρίως στις θέσεις εργασίας που υπάρχουν στον κλάδο συμπλήρωσε ο Ευρωβουλευτής, κ. Στέλιος Κυμπουρόπουλος. Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας Επενδύσεων, Καθηγητής Χ. Λαμπρόπουλος, ανέπτυξε τα χρηματοδοτικά εργαλεία για επενδύσεις στην πράσινη και γαλάζια οικονομία και τις προκηρύξεις της Τράπεζας για χρηματοδοτήσεις. Ο κ. Χρήστος Οικονόμου, Διευθυντής Τομέα Πολιτικής Θαλασσίων Θεμάτων και Γαλάζιας Οικονομίας στην ΕΕ, επεσήμανε την νέα προσέγγιση της ΕΕ για τη Γαλάζια Οικονομία στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας με τη διατήρηση των Ωκεανών, τις νέες τεχνολογίες και την πρωτοβουλία BlueInvest.

Τις εργασίες του συνεδρίου έκλεισε ο Διευθυντής του Ινστιτούτου Βιώσιμης Ανάπτυξης του EPLO, κ. Σπύρος Κουβέλης, ο οποίος επισήμανε ότι τη σημασία της ενσωμάτωσης των κριτηρίων ESG και πως το εργαλείο και η μεθοδολογία για αξιολογήσεις ESG, Verimpact, που έχει δημιουργηθεί από το Ινστιτούτο και την εταιρεία Verture ξεκίνησε από τις Αρχές Βιώσιμης Γαλάζιας Χρηματοοικονομικής.