Της Μαριάννας Τζάννε
Κόκκινη κάρτα στο έργο του Ρωσικού αγωγού της Windows International, βγάζουν οι μέτοχοι του ΔΕΣΦΑ, κόντρα στην απόφαση της ΡΑΕ, να αδειοδοτήσει δύο αντίστοιχα έργα, διαφορετικών επιχειρηματικών συμφερόντων.
Πρόκειται για τον αγωγό φυσικού αερίου Ελλάδος -Σκοπίων που έχει αιτηθεί ο ΔΕΣΦΑ και που έχει εγκρίνει ως τμήμα του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου η Αρχή (ΕΣΦΑ), υπό την προϋπόθεση της διενέργειας market test προκειμένου να διαπιστωθεί το εμπορικό ενδιαφέρον και μια αντίστοιχη αίτηση, που επίσης ενέκρινε μετά από δυστοκία σχεδόν δύο ετών, η ΡΑΕ ως ιδιωτικό έργο, για τηνWindows International συμφερόντων του Ρώσου ολιγάρχη Λεονίντ Λεμπέτεφ.
Ο αγωγός του ΔΕΣΦΑ μήκους 120 χλμ. και χωρητικότητας 3 δις κ.μ. θα ξεκινά από τη Ν. Μεσημβρία της Θεσσαλονίκης και θα φτάνει στη Γευγελή των Σκοπίων, προσφέροντας μία εναλλακτική πηγή προέλευσης του καυσίμου. Θα μεταφέρει αέριο από τις εγκαταστάσεις της Ρεβυθούσας και από τον TAP στα Σκόπια με προοπτική να καλύψει και γειτονικές περιοχές.
Αντίστοιχα, ο αγωγός της Windows International χωρητικότητας 1,5 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου, θα έχει μήκος περίπου 51 χιλιόμετρα αφού η τελική όδευση θα προκύψει από τις μελέτες με κύριο κριτήριο τη λιγότερη περιβαλλοντική επιβάρυνση των περιοχών Natura από τις οποίες θα περάσει.
Οι εκπρόσωποι της κρατικής εταιρείας αξιοποίησης ενεργειακών πόρων «MER JSCSkopje» που συναντήθηκαν προ εβδομάδων με στελέχη του ΔΕΣΦΑ, διαβεβαίωσαν τον διαχειριστή «ότι κανένα άλλο παρόμοιο έργο δεν έχει αδειοδοτηθεί στο έδαφος της Β. Μακεδονίας και ότι ο αγωγός αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα για τη χώρα τους καθώς θα της προσφέρει μια εναλλακτική πηγή προμήθειας φυσικού αερίου, στοχεύοντας στη διαφοροποίηση των ενεργειακών πηγών και στην ενεργειακή ασφάλεια». Σημειώνεται ότι σήμερα η μοναδική πηγή τροφοδοσίας της γείτονας χώρας είναι το Ρωσικό αέριο από την Gazprom.
Πρόκειται για μία διατύπωση που περιλαμβάνεται στην χθεσινή ανακοίνωση του ΔΕΣΦΑ και αποτελεί την πρώτη επίσημη αντίδραση της ισχυρής κοινοπραξίας των ευρωπαίων διαχειριστών Snam, Fluxys, Enagas (μετόχων του TAP), ένα μήνα μετά την δημοσιοποίηση της απόφασης της ΡΑΕ να βάλει στο παιχνίδι και το Ρωσικό σχέδιο.
Όσοι παρακολουθούν το πόκερ με τον αγωγό υποστηρίζουν ότι πίσω από την στάση της Αρχής, κρύβεται ένα πλούσιο διπλωματικό και πολιτικό παρασκήνιο, από το οποίο εκτιμάται ότι κερδισμένος θα βγει εκείνος που θα κινηθεί πιο γρήγορα. Επιπλέον όμως φανερώνει τις ισχυρές πιέσεις αλλά και την αλλαγή στρατηγικής που ακολούθησαν κατά πληροφορίες και μέλη της ΡΑΕ για να προχωρήσουν και οι αγωγοί, μεταφέροντας πλέον το μπαλάκι στους δύο μνηστήρες.
Όπως έγινε γνωστό χθες, η MER, η οποία έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας με τον ΔΕΣΦΑ από το 2006, έχει ήδη συνάψει ΜΟU (μνημόνιο κατανόησης) με τις αρμόδιες αρχές του Κοσσόβου για τη διασύνδεση των συστημάτων των δύο χωρών.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι δύο ξεχωριστούς μνηστήρες δεν χωράει ο αγωγός, αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο συνεργασίας. Όσοι στηρίζουν την άποψη αυτή, σημειώνουν ότι οι μπίζνες Λεμπέντεφ στα Σκόπια σε υποδομές ηλεκτροπαραγωγής και με σχεδιασμό και για νέα μονάδα, συγκαταλέγουν τον Ρώσο επιχειρηματία σε έναν από τους μεγαλύτερους πελάτες του νέου αγωγού που θα μεταφέρει αέριο.
Ο αγωγός του ΔΕΣΦΑ προβλέπεται να είναι ανοιχτός σε πρόσβαση τρίτων, κάτι που σημαίνει ότι ο κάθε μελλοντικός χρήστης θα μπορεί να κλείσει χωρητικότητα και να μεταφέρει αέριο στην Β. Μακεδονία σε πρώτη φάση και στην συνέχεια πιθανόν και σε άλλες χώρες.
Παράλληλα, όπως ανακοινώθηκε το έργο τυγχάνει της υποστήριξης των αρμοδίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υπάρχει αξιοσημείωτο ενδιαφέρον για τη χρηματοδότησή του.