Η προοπτική για την επίτευξη μιας ισχυρής παγκόσμιας συμφωνίας με στόχο τον περιορισμό της ρύπανσης από πλαστικά αποδυναμώνεται, καθώς ξεκινά στη Γενεύη ο τελευταίος –θεωρητικά– γύρος των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Αυτός ο έκτος γύρος συνομιλιών θεωρήθηκε από πολλούς ως η “τελευταία ευκαιρία” για μια ουσιαστική διεθνή συνθήκη, όμως οι εξελίξεις δείχνουν προς διαφορετική κατεύθυνση.

Διπλωμάτες και ακτιβιστές προειδοποιούν ότι η προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μικρών νησιωτικών κρατών να θέσουν όρια στην παραγωγή πρωτογενούς πλαστικού –που προέρχεται από ορυκτά καύσιμα– σκοντάφτει στην αντίσταση πετροπαραγωγών χωρών όπως η Σαουδική Αραβία και η Ρωσία, αλλά και στις θέσεις της κυβέρνησης Τραμπ στις ΗΠΑ.

Ο ΟΟΣΑ έχει προειδοποιήσει ότι αν δεν ληφθούν μέτρα, η παραγωγή πλαστικού θα τριπλασιαστεί έως το 2060, με σοβαρές επιπτώσεις στους ωκεανούς, την υγεία και το κλίμα.

Η Ilana Seid, εκπρόσωπος του Παλάου και πρόεδρος της συμμαχίας μικρών νησιωτικών κρατών AOSIS, δήλωσε ότι «αυτή είναι ίσως η τελευταία μας ευκαιρία», τονίζοντας ότι οι φτωχότερες χώρες επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος της ρύπανσης.

Στη συνάντηση συμμετέχουν άνω των 1.000 εκπροσώπων, επιστημόνων και λομπιστών, ενώ τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα αφορούν τον περιορισμό της παραγωγής, τα χημικά πρόσθετα στα πλαστικά και τη χρηματοδότηση για τις φτωχότερες χώρες.

Πηγές δηλώνουν ότι Σαουδική Αραβία και Ρωσία θα επιχειρήσουν να ακυρώσουν βασικές προβλέψεις της συμφωνίας, υποστηρίζοντας εθελοντικά ή εθνικά μέτρα αντί για διεθνείς δεσμεύσεις. Οι επίσημοι εκπρόσωποί τους δεν απάντησαν στα σχετικά ερωτήματα.

Ο Andrés Del Castillo του CIEL σημείωσε ότι ορισμένα κράτη αμφισβητούν ακόμη και τα επιστημονικά δεδομένα για τις επιπτώσεις των πλαστικών στην υγεία, υπογραμμίζοντας ότι η επιστήμη έχει πολιτικοποιηθεί έντονα.

ΗΠΑ: Αντί για περιορισμούς, ανακύκλωση

Η κυβέρνηση των ΗΠΑ υπό τον Πρόεδρο Τραμπ υποστηρίζει συμφωνία που δεν θα επιβάλλει περιορισμούς στους παραγωγούς. Στόχος της είναι να περιοριστεί το αντικείμενο της συνθήκης σε θέματα διαχείρισης αποβλήτων, ανακύκλωσης και σχεδιασμού προϊόντων.

Αυτή η στάση συμβαδίζει με την πολιτική Τραμπ, η οποία ήδη από την προηγούμενη θητεία του είχε αναιρέσει περιβαλλοντικές ρυθμίσεις, απορρίπτοντας τη σύνδεση των εκπομπών με κινδύνους για την υγεία.

Παράλληλα, λομπίστες του πετροχημικού τομέα συμμετέχουν στις συνομιλίες, εγείροντας ανησυχίες για αποδυνάμωση της συνθήκης, με έμφαση στη διαχείριση αποβλήτων και όχι στην πρόληψη μέσω περιορισμών στην παραγωγή.

Η βιομηχανία των χημικών δηλώνει ότι στηρίζει την ιδέα μιας συμφωνίας, με στόχο την ενίσχυση τεχνολογιών όπως η μηχανική και προηγμένη ανακύκλωση, που μετατρέπει τα πλαστικά απόβλητα σε νέα προϊόντα ή καύσιμα.

Οι Δημοκρατικοί και οι Ρεπουμπλικάνοι στις ΗΠΑ έχουν αντικρουόμενες θέσεις. Ο Ρεπουμπλικανός βουλευτής Dan Crenshaw ζητά έμφαση στην ανακύκλωση, ενώ ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Jeff Merkley ζητά περιορισμούς στην παραγωγή. Για να επικυρωθεί η συμφωνία από τις ΗΠΑ, απαιτείται πλειοψηφία δύο τρίτων στη Γερουσία.

Τα μικρά νησιωτικά κράτη, όπως τα μέλη της AOSIS, είναι από τα πιο ευάλωτα, καθώς δέχονται πλαστικά απορρίμματα στις ακτές, κάτι που πλήττει την αλιεία και τον τουρισμό τους. Ζητούν διεθνή χρηματοδότηση για καθαρισμό και πρόληψη.

Η επιστημονική ανησυχία εντείνεται

Η Melanie Bergmann, επιστήμονας του Ινστιτούτου Alfred Wegener, δήλωσε ότι τα πλαστικά περιέχουν 16.000 χημικές ενώσεις, από τις οποίες το 25% είναι επικίνδυνες για την υγεία.

Από την πλευρά της βιομηχανίας, η Nestlé, μέσω της Jodie Roussell, υποστηρίζει την ανάγκη παγκόσμιας εναρμόνισης των κανονισμών, ως πιο αποδοτικής λύσης για βιώσιμα υλικά και λιγότερη συσκευασία.

Ο Γάλλος βουλευτής Philippe Bolo τονίζει πως μια συμφωνία χωρίς περιορισμούς στην παραγωγή είναι ανεπαρκής. Προτείνει ως εναλλακτική μια ξεχωριστή συμφωνία μεταξύ των πιο φιλόδοξων χωρών, αν η ομοφωνία αποδειχθεί ανέφικτη.

Η Inger Andersen του Προγράμματος Περιβάλλοντος του ΟΗΕ παρ’ όλα αυτά τονίζει την ανάγκη για μια ουσιαστική συνθήκη με ευρεία συναίνεση: «Δεν ήρθαμε εδώ για να πάρουμε κάτι ανούσιο… Θέλουμε κάτι με ουσία και δέσμευση όλων», δήλωσε.

Διαβάστε ακόμη

Duarte Bello – CEO Ευρώπης της EDP: «Γιατί φεύγουμε από την Ελλάδα»

Helleniq Energy: Πλώρη για 1 δισ. EBITDA από ηλεκτρισμό και ανανεώσιμες πηγές έως το 2030

ESA Security: Σπάει το «φράγμα» των 100 εκατ. – Δικαστική διαμάχη με το υπ. Μετανάστευσης (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα