Το next big think στις μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις θα είναι αναμφίβολα τα έργα αποθήκευσης. Οι εξελίξεις που ήδη τρέχουν φέρνουν τον τομέα του energy storage στην πρώτη γραμμή τόσο σε επίπεδο κυβερνητικής πολιτικής, όσο και σχεδιασμών των μεγάλων ομίλων.

Στο πλαίσιο αυτό, το Υπουργείο Ενέργειας βάζει τις τελευταίες πινελιές στο υπό διαμόρφωση θεσμικό πλαίσιο ενίσχυσης των μονάδων αποθήκευσης, θέμα που συζητήθηκε και με την Επίτροπο Ανταγωνισμού Μ. Βεστάγκερ κατά την επίσκεψή της στην Αθήνα. Ο Υπουργός Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κ. Σκρέκας πριν λίγες ημέρες, άλλωστε, ανακοίνωσε ότι μετά την τελική έγκριση από την Κομισιόν, θα δρομολογηθεί διαγωνισμός για μονάδες αποθήκευσης, ισχύος 500MW, που θα αφορά και τις δύο τεχνολογίες, -αντλησιοταμίευσης και μπαταριών-, για το πρώτο τρίμηνο του 2022. Κομβικής σημασίας θεωρείται το γεγονός ότι τα έργα αποθήκευσης έχουν ενταχθεί στις προτεραιότητες του Ταμείου Ανάκαμψης με 450 εκατ. ευρώ. Κάτι το οποίο θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση τέτοιων επενδυτικών projects που είναι απολύτως απαραίτητα ώστε το εγχώριο σύστημα ηλεκτροπαραγωγής να «σηκώσει» τη δρομολογημένη αύξηση του μεριδίου των ΑΠΕ στο ενεργειακό μίγμα.

Η κινητικότητα γύρω από το energy storage αποτυπώνεται και σε επίπεδο επιχειρηματικών ομίλων. Έτσι, μέχρι τώρα έχουν υποβληθεί στη ΡΑΕ 98 αιτήσεις για έργα που προσεγγίζουν τα 9 GW, ενώ η Αρχή έχει εγκρίνει 65 άδειες για 4,37 GW.

Τα σχέδια των ενεργειακών ομίλων

Η Τέρνα Ενεργειακή είναι πρωτοπόρος στον τομέα της αποθήκευσης στη χώρα μας, πρεσβεύοντας την τεχνολογία της αντλησιοταμίευσης. Έχει υποβάλει αιτήσεις χορήγησης αδειών παραγωγής για έργα συνολικής ισχύος άνω των 2.400 MW, σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας, ενώ έχει ήδη λάβει άδειες παραγωγής για δύο, συνολικής ισχύος 680 MW στην Αμφιλοχία. Πρόκειται για επένδυση άνω των 500 εκατ. ευρώ με εγχώρια προστιθέμενη αξία που ξεπερνά το 70%. To project της Αμφιλοχίας είναι απολύτως ώριμο και αναμένει ουσιαστικά την έγκριση του νέου θεσμικού πλαισίου από την Ε.Ε.

Στην αντλησιοταμίευση για την αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, θα βασίζεται και το έτερο φιλόδοξο project της ΤΕΝΕΡΓ για το Αμάρι της Κρήτης. Πρόκειται για το μεγαλύτερο υβριδικό έργο στην Ευρώπη, συνολικού ύψους επένδυσης 280 εκατ. ευρώ (με την εγχώρια προστιθέμενη αξία να υπολογίζεται στα 170 εκατ. ευρώ), που θα συνδυάζει αιολικό πάρκο 89,1 ΜW, υδροηλεκτρικό έως 93 ΜW και συγκρότημα αντλιών δυναμικότητας 140 ΜW.

Ο όμιλος, παράλληλα, εξασφάλισε στις αρχές Φεβρουαρίου άδειες παραγωγής για τρία ακόμη έργα αντλησιοταμίευσης συνολικής ισχύος 807,3 MW.

Οι δύο από αυτές αφορούν στην περιοχή της Βέροιας, στην Κ. Μακεδονία, και ειδικότερα την αξιοποίηση του υφιστάμενου ταμιευτήρα «Αγία Βαρβάρα» στις θέσεις «Βροχονερα Ι» και «Βροχονερα ΙΙ». Πρόκειται για μια παλιά υπόθεση καθώς οι σχετικές αιτήσεις είχαν υποβληθεί από τον Ιούνιο του 2010.

Οι δύο άδειες της ΡΑΕ, αφορούν παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αντλησιοταμιευτικό (αποθηκευτικό) σταθμό παραγόμενης ισχύος 401 ΜW και ικανότητας άντλησης 372 MW, στη θέση «Βροχονερα Ι» και αντίστοιχα για παραγωγή και αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας με υδροηλεκτρικό έργο αντλησιοταμίευσης, ισχύος παραγωγής 231,5MW και εγκατεστημένης ισχύος άντλησης 217,8MW στη θέση «Βροχονερα ΙI» στην Δημοτική Ενότητα Μακεδονίδος του Δήμου Βέροιας της Περιφερειακής Ενότητας Ημαθίας στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας.

Η τρίτη άδεια αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από αντλησιοταμιευτικό (αποθηκευτικό) σταθμό παραγόμενης ισχύος 174,8 ΜW και ικανότητας άντλησης 243,6 MW, στη θέση «Σκάλα- Άγιος Νικόλαος– Λάδωνας» στο Δήμο Τροπαίων Αρκαδίας και πρόκειται για joint venture μεταξύ της Τέρνα Ενεργειακής (με ποσοστό 51%) και της ΔΕΗ Ανανεώσιμες (με ποσοστό 49%).

Η ΔΕΗΑΝ, όμως, προωθεί στον τομέα της αποθήκευσης επενδυτικό σχέδιο συνολικού ύψους άνω των 500 εκατ. ευρώ, το οποίο εστιάζει στην τεχνολογία των μπαταριών. Στο πλαίσιο αυτό, έχει καταθέσει στη ΡΑΕ, σύμφωνα με πληροφορίες, 8 αιτήσεις για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης συνολικής ισχύος 950 MW, οι οποίες θα επιτρέψουν την ενεργειακή αποθήκευση 3 GWh. Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι οι αιτήσεις αφορούν δύο έργα στη Μεγαλόπολη, από ένα στο Αμύνταιο και στον Άγιο Δημήτριο, και τέσσερα στην Πτολεμαΐδα. Στα πλάνα της ΔΕΗΑΝ είναι να μεγιστοποιήσει τα οφέλη από τις σύγχρονες τεχνολογίες αποθήκευσης με μπαταρίες που θα αποτελέσουν κινητήριο μοχλό για την ανάπτυξη των ΑΠΕ.

Η Mytilineos, από την πλευρά της, έχοντας στο «οπλοστάσιό» της τη διεθνή εμπειρία με τα έργα της METKA ENG, προωθεί επενδυτικό πλάνο για projects αποθήκευσης με μπαταρίες. Ήδη στο πλαίσιο της εξαγοράς του χαρτοφυλακίου της Egnatia Group, η Mytilineos απέκτησε 21 υπό ανάπτυξη μονάδες αποθήκευσης με χρήση συσσωρευτών, συνολικής ισχύος 1.050MW (50 MW έκαστη). Παράλληλα, έχει στα σκαριά 4 ακόμη έργα παραγωγής και αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση συσσωρευτών ενεργειακά επικουρούμενων από φωτοβολταϊκούς σταθμούς.

Ο Όμιλος Κοπελούζου έχει ήδη εξασφαλίσει άδειες από τη ΡΑΕ, -μέσω της «Εφαρμογές Πυριτίου Α.Ε.»-, για δύο μεγάλες μονάδες αποθήκευσης ενέργειας στην Αλεξανδρούπολη και την Πάτρα.

Οι άδειες αφορούν σταθμούς αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας μέσω συσσωρευτών ιόντων λιθίου που θα λειτουργούν ως Κατανεμόμενη Μονάδα Έγχυσης Ηλεκτρικής Ενέργειας, αποθηκευτικής ισχύος 150MW και συνολικής χωρητικότητας 450MWh.

Ο ένας εκ των δυο σταθμών θα τοποθετηθεί στη Βιομηχανική Περιοχή Αλεξανδρούπολης και ο άλλος στη ΒΙ.ΠΕ. της Πάτρας, ενώ το ύψος της επένδυσης υπολογίζεται στα 400 εκατ. ευρώ.

Μόλις προ λίγων ημερών η «Εφαρμογές Πυριτίου» υπέβαλε στη ΡΑΕ αίτηση τροποποίησης της άδειας για το project της Αλεξανδρούπολης λόγω αύξησης της ισχύος από 150 MW σε 225 MW.

Αντίστοιχης τεχνολογίας, με μπαταρίες ιόντων λιθίου, είναι και τα δύο μεγάλα έργα αποθήκευσης της Eunice Energy Group (EEG) στην Πτολεμαΐδα και τη Μεγαλόπολη, συνολικού ύψους άνω των 600 εκατ. ευρώ, τα οποία έχουν λάβει άδειες από τη ΡΑΕ.

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό της EEG, προβλέπεται έναρξη της κατασκευής τους εντός του 2021 και έναρξη λειτουργίας από το 2022, εφόσον ολοκληρωθούν εγκαίρως οι απαιτούμενες εγκρίσεις όρων περιβαλλοντικών αδειών, όρων σύνδεσης και κατασκευαστικών αδειών. Πρόκειται για μονάδες δυναμικότητας 250 MW η κάθε μία οι οποίες εντάσσονται στον ευρύτερο πλαίσιο του Σχεδίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των περιοχών της απολιγνιτοποίησης.

Προς την ίδια κατεύθυνση κινούνται ταχύτατα και άλλες ενεργειακές εταιρείες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι 15 άδειες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 450MW με χρήση συσσωρευτών αποθήκευσης ενεργειακά επικουρούμενων από φωτοβολταϊκά στοιχεία συνολικής ισχύος 250MW, που δόθηκαν την Παρασκευή από τη ΡΑΕ στην εταιρεία Dispatch Renewable Energy (Direen Α.Ε.). Τα έργα αφορούν τις περιοχές Γρεβενών, Φλώρινας και Κοζάνης, ενώ μέτοχοι της Direen είναι η Δυτικός Μονοπρόσωπη με 99% και η Νικηφοράκης Εμμανουήλ και Σία Ε.Ε. (Helioaiolis) με 1%.

Πρόκειται για εταιρίες με μακρά διαδρομή στο χώρο των ΑΠΕ, -η Δυτικός Μονοπρόσωπη από το 2006 και η Helioaiolis από το 2010-, με κεντρικό πρόσωπο τον Μανώλη Νικηφοράκη και με έργα μέσω θυγατρικών σε όλη την Ελλάδα. Το σχήμα διατηρεί συνεργασίες με μεγάλους ξένους ομίλους (EDF EN Hellas, Siemens Gamesa, Narada), ενώ πρόσφατα η Δυτικός Μονοπρόσωπη υπέγραψε συμφωνία με την Enel Green Power Hellas για την ανάπτυξη ενεργειακών έργων για λογαριασμό του πολυεθνικού ομίλου.