Σε μια πολυαναμενόμενη, αλλά εξαιρετικά δύσκολη συμφωνία για την εφαρμογή ανώτατου ορίου τιμής στο φυσικό αέριο κατέληξε το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έπειτα από διαβουλεύσεις εβδομάδων, καθώς οι υπουργοί Ενέργειας της ΕΕ απέτυχαν να γεφυρώσουν τις διαφορές τους σε πέντε προηγούμενες έκτακτες συνεδριάσεις.

Οι 27 κατάφεραν να βρουν τη χρυσή τομή για ένα προσωρινό μέτρο έκτακτης ανάγκης με βάση το άρθρο 122 της Συνθήκης, το οποίο θα εισάγει έναν μηχανισμό διόρθωσης της αγοράς για τις τιμές ορισμένων συναλλαγών φυσικού αερίου στη Διευκόλυνση Μεταβίβασης Τίτλων (TTF), ο οποίος θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί και να απενεργοποιηθεί όταν υφίστανται συγκεκριμένες συνθήκες στην αγορά.

Όπως αναφέρεται το εν λόγω άρθρο, «το Συμβούλιο, προτάσει της Επιτροπής, μπορεί να θεσπίζει, σε πνεύμα αλληλεγγύης μεταξύ κρατών μελών, τα κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση της οικονομικής κατάστασης, ιδίως εάν ανακύψουν σοβαρές δυσκολίες στον εφοδιασμό με ορισμένα προϊόντα, ιδίως στον τομέα της ενέργειας.

Η συμφωνία προβλέπει ότι ο λεγόμενος μηχανισμός διόρθωσης της αγοράς φυσικού αερίου θα τίθεται σε λειτουργία όταν η τιμή των συμβάσεων στον ολλανδικό κόμβο TTF (Title Transfer Facility) ξεπερνά τα 180 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τρεις συνεχείς ημέρες.

Η προηγούμενη πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία είχε χαρακτηρισθεί ως «ανέκδοτο» από αρκετά κράτη – μέλη της ΕΕ, προέβλεπε ότι ο μηχανισμός θα ενεργοποιείτο εάν η τιμή του φυσικού αερίου ξεπερνούσε τα 275 ευρώ ανά μεγαβατώρα για δύο συνεχείς εβδομάδες ή εάν οι τιμές στον εν λόγω δείκτη ήταν υψηλότερες από 58 ευρώ ανά MWh από τη μέση τιμή υγροποιημένου φυσικού αερίου για 10 ημέρες.

Η τσεχική κυβέρνηση, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, είχε προτείνει τη μείωση της τιμής αυτής στα 220 ευρώ και τη διαφορά μεταξύ των αγορών της ΕΕ και των παγκόσμιων αγορών στα 35 ευρώ. Η αποτυχία επίτευξης συμβιβασμού για το ανώτατο όριο τιμών καθυστέρησε επίσης τα σχέδια για κοινές αγορές φυσικού αερίου και έναν μηχανισμό αλληλεγγύης για να βοηθηθούν οι χώρες που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη, καθώς τα κράτη – μέλη που ζητούσαν επιβολή πλαφόν, ξεκαθάρισαν ότι όλα τα μέτρα θα συμφωνούνταν ως πακέτο.

Τουλάχιστον 15 κράτη – μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ισπανίας και της Ελλάδας, πιέζουν εδώ και αρκετούς μήνες, ώστε οι Βρυξέλλες να θεσπίσουν ένα ανώτατο όριο με την ελπίδα να διατηρήσουν χαμηλές τις τιμές για τους καταναλωτές κατά τη διάρκεια του χειμώνα και να αποτρέψουν την κοινωνική αναταραχή.

Η Γερμανία, η Ολλανδία και η Δανία ήταν μεταξύ των κρατών – μελών που παρέμειναν επιφυλακτικά σχετικά με την παρέμβαση στις αγορές, υποστηρίζοντας ότι οι χαμηλότερες τιμές θα οδηγούσαν σε αυξημένη χρήση φυσικού αερίου και ενδεχομένως θα απειλούσαν τον ενεργειακό εφοδιασμό της ΕΕ.

Η Γερμανία συμφώνησε με την εν λόγω πρόταση, ενώ κατά ετάχθη η Ουγγαρία. Ολλανδία και Δανία απείχαν από την ψηφοφορία.

Συμβούλιο υπουργών Ενέργειας: Γιατί συμφώνησε η Γερμανία στο πλαφόν

Κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου που ακολούθησε το Συμβούλιο της ΕΕ, ο υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχίας, Γιόζεφ Σικέλα, της χώρας που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου, αναφέρθηκε και στην απόφαση των 27. «Η σημερινή συμφωνία δεν ήταν καθόλου εύκολη.

Λάβαμε όλες τις απαραίτητες αποφάσεις για να προστατέψουμε τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα βρήκαμε τις εγγυήσεις ότι η ευρωπαϊκή αγορά θα παραμένει ανταγωνιστική και δεν θα υπάρξει πρόβλημα στις προμήθειες φυσικού αερίου».

Σύμφωνα με τον κ. Σικέλα, η Γερμανία συμφώνησε με την εν λόγω πρόταση, καθώς το πακέτο στο οποίο έπρεπε να δώσει το πράσινο φως το Συμβούλιο, περιελάμβανε και την πρόταση για τη θέσπιση πλαισίου για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην ΕΕ, κάτι το οποίο επιθυμούσε διακαώς το Βερολίνο.

Από την πλευρά της, η Επίτροπος Ενέργειας, Κάντρι Σίμσον, υπογράμμισε ότι με τη συμφωνία στην οποία κατάφερε να καταλήξει το Συμβούλιο της ΕΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι επαρκώς προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει τον επόμενο χειμώνα (σ.σ όταν και οι ροές ρωσικού φυσικού αερίου θα έχουν ουσιαστικά μηδενιστεί).

Ωστόσο, σύμφωνα με ευρωπαϊκές πηγές, η πρόταση για τη θέσπιση πλαισίου για την επιτάχυνση της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας ήταν απλώς η δικαιολογία που επικαλέστηκε η Γερμανία, καθώς σε περίπτωση που η πρόταση για την επιβολή πλαφόν πήγαινε σε ψηφοφορία, το Βερολίνο, που αντιδρούσε για εβδομάδες με την εν λόγω κίνηση, θα βρισκόταν αντιμέτωπο με την πλήρη γελιοποίησή του, καθώς το πλαφόν θα περνούσε άνετα με αυξημένη πλειοψηφία.

Η ανάρτηση του πρωθυπουργού στο Twitter

Για άλλο ένα ορόσημο στη μακρά προσπάθεια για την προστασία των πολιτών και των επιχειρήσεων από τις υπερβολικές τιμές στο φυσικό αέριο που έχει προκαλέσει η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έκανε λόγο ο πρωθυπουργός σε ανάρτησή του στο Twitter.

Διαβάστε ακόμη

Goldman Sachs: Οι τιμές στόχοι για τις ελληνικές τράπεζες το 2023

Νετανιάχου: «Οι New York Times υπονομεύουν την επερχόμενη κυβέρνηση του Ισραήλ» (tweet)

Market Pass: Ποιοι «πάνε ταμείο», πότε και πόσα θα πάρουν-Παραδείγματα