Σε μια κρίσιμη συγκυρία για την ελληνική αγορά καυσίμων, με την Πολιτεία να δίνει έμφαση στην πάταξη της παραβατικότητας και το οργανωμένο έγκλημα και την Ευρωπαϊκή Ενωση να προχωρεί σε νέες επιβαρύνσεις στους καταναλωτές λόγω απανθρακοποίησης που θα αυξήσουν έως και 14 λεπτά την τιμή των καυσίμων από το 2027, η Ελίν ακολουθεί τον δύσκολο δρόμο των αυστηρών ελέγχων και του αξιόπιστου δικτύου συνεργατών και παραμένει εκτός λίστας των παραβατικών πρατηρίων που σφραγίστηκαν τους τελευταίους μήνες από τις Αρχές.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, περισσότερα από 80 πρατήρια πανελλαδικά, κυρίως στην Αττική, έχουν ήδη τεθεί εκτός λειτουργίας για διάστημα δύο ετών λόγω νοθείας ή πειραγμένων αντλιών, ωστόσο κανένα εξ αυτών δεν φέρει το εμπορικό σήμα της Ελίν.

Τα λουκέτα

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Γιάννης Αληγιζάκης, σε συνέντευξή του στο «business stories», το εξηγεί απερίφραστα: «Είναι σημαντικό να μην τσουβαλιάζουμε τα πρατήρια και ο καταναλωτής να είναι σωστά ενημερωμένος για τα σημεία που θα προμηθεύεται καύσιμα, αλλά και οι εταιρείες πιο υπεύθυνες.

Κανένας έλεγχος δεν φέρνει αποτελέσματα εάν η εταιρεία δεν κάνει αυστηρούς ελέγχους στην επιλογή των συνεργατών της. Αυτό είναι μια δύσκολη απόφαση, διότι, για παράδειγμα, στην Αθήνα που υπάρχει πολύ υψηλός δείκτης παραβατικότητας, ένα στα τρία πρατήρια είναι παραβατικά, αυτή η επιλογή κοστίζει σε ανάπτυξη δικτύου και σε κερδοφορία».

Οπως τονίζει, σήμερα η Ελίν, με μερίδιο πανελλαδικά 9%, έχει στην Αθήνα λιγότερο από 6%. «Θα ήταν πολύ εύκολο να έχει πολύ μεγαλύτερο μερίδιο και πολύ μεγάλο δίκτυο στην Αθήνα. Με την επιλογή αυτή θα ρίσκαρε να είναι σήμερα σε λίστες που δημοσιεύονται για την παραβατικότητα πρατηρίων». Ενδεικτικό στοιχείο της έκτασης της παραβατικότητας είναι ότι στην Αργυρούπολη από τα 7 πρατήρια καυσίμων διετές λουκέτο μπήκε και στα 7, αφού διαφορετικές εταιρείες που τα λειτουργούσαν εντοπίστηκαν με παραβατική συμπεριφορά.

«Αυτό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται στο μέλλον να υπάρξει κάποιο δικό μας πρατήριο στη λίστα. Φυσικά και μπορεί να υπάρξουν ένα ή δύο που θα βάλουν το δάχτυλο στο μέλι, στα 550 πρατήρια. Αν συμβεί όμως, δεν πρόκειται να κρυφθούμε πίσω από “νομικές” διαδικασίες που απαιτούν χρόνο για να τελεσιδικήσουν. Ούτε θα εξαντλήσουμε τις προθεσμίες που ο νέος νόμος βάζει την επόμενη μέρα, για να διακόψουμε συνεργασία.

Η Ελίν θα έχει κατεβάσει σήματα σε 24 ώρες και θα έχει διακόψει κάθε συνεργασία με το παραβατικό πρατήριο, προστατεύοντας τον καταναλωτή, τους άλλους της συνεργάτες και το ίδιο της το σήμα», αναφέρει ο κ. Αληγιζάκης.

Αν και η εταιρεία τηρεί απαρέγκλιτα κανόνες και ελέγχους, ο ίδιος δηλώνει ότι η αγορά παραμένει ανοιχτή σε πρακτικές που υπονομεύουν τον υγιή ανταγωνισμό.

Το νέο πλαίσιο του τελωνειακού κώδικα, που έρχεται να συμπληρώσει τα μέτρα κατά όσων παρανομούν, προβλέπει τριπλάσια πρόστιμα σε όσους δεν συμμορφώνονται με το πνεύμα του νόμου (π.χ. δεν κατεβάζουν το σήμα, τροφοδοτούν με καύσιμα κ.ά.), ενώ θα εφαρμοστεί η δημόσια ανάρτηση των παραβατικών πρατηρίων, όπως έγινε στο παρελθόν με τα σούπερ μάρκετ. Ωστόσο, η ουσιαστική αποπομπή των πρατηρίων από το δίκτυο, μέσω της λεγόμενης αποψίλωσης, παραμένει σε μεγάλο βαθμό θεωρητική και αυτό αποτελεί μια αδυναμία του συστήματος.

Το «πράσινο» βάρος

Ενα από τα πιο κρίσιμα ζητήματα που θίγει ο επικεφαλής της Ελίν είναι το κόστος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ 2), το οποίο προβλέπει την ένταξη των οδικών μεταφορών, των κτιρίων και των μικρών βιομηχανιών από το 2027 σε καθεστώς αγοράς δικαιωμάτων ρύπων. Μέχρι σήμερα μόνο η ενεργοβόρος βιομηχανία, οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και οι αεροπορικές εταιρείες πληρώνουν κόστος ρύπων για τα CO2 που εκλύουν στην ατμόσφαιρα.

«Με βάση τις σημερινές τιμές των δικαιωμάτων ρύπων που είναι περίπου 45 έως 50 ευρώ ανά τόνο CO2, η επίπτωση στο τελικό κόστος καυσίμου φτάνει τα 10-14 λεπτά ανά λίτρο», εξηγεί ο κ. Αληγιζάκης. Αυτό σημαίνει ότι η βενζίνη θα έχει μια επιβάρυνση 10 λεπτά ανά λίτρο από τα τρέχοντα επίπεδα, το πετρέλαιο κίνησης 11-12 λεπτά ανά λίτρο, περίπου το ίδιο και το πετρέλαιο θέρμανσης, με τη μεγαλύτερη επιβάρυνση να προστίθεται στο μαζούτ: 14 λεπτά ανά λίτρο. Σύμφωνα με τον CEO της Ελίν, η εφαρμογή του νέου πλαισίου (αποκαλούμενο και «τέλος ρύπων») και με την παραδοχή ότι η κατανάλωση θα είναι ίδια με σήμερα θα φέρει μια ετήσια επιβάρυνση για τους Ελληνες καταναλωτές ύψους 800 εκατ. ευρώ από το 2027 και έπειτα και οι εταιρείες εμπορίας θα πρέπει να καλύψουν το χρηματοοικονομικό κόστος που είναι πάνω από 50 εκατ., ανάλογα με τα μερίδιά τους στην αγορά. «Αναρωτιέμαι, ο καταναλωτής θα μπορεί να ανταποκριθεί σε ένα τόσο ακριβό καύσιμο και θα είναι τόσο ανταγωνιστική η ελληνική βιομηχανία και οι μεταφορές ώστε να πληρώνουν τέτοιες τιμές έναντι χωρών που δεν έχουν το ίδιο κόστος ή θα μειωθεί η κατανάλωση;».

Και δεν φτάνει αυτό! Οπως αναφέρει ο κ. Αληγιζάκης, με το νέο Εθνικό Σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα, που πέραν της μείωσης που η ίδια η αγορά καυσίμων παρουσιάζει λόγω της πράσινης μετάβασης, θα πρέπει οι εταιρείες να μειώσουν επιπλέον τις πωλήσεις τους, τα πρόστιμα που θα κληθούν να πληρώσουν μετά το 2026 ξεπερνούν τα 50 εκατ. ετησίως, διότι η επίτευξη των στόχων που έχουν μπει είναι ανέφικτη με τον τρόπο που σκέπτεται η Πολιτεία.

Το στέλεχος της Ελίν με πορεία 50 ετών στην εταιρεία πετρελαιοειδών αναφέρεται και στην πρόσφατη απόφαση της Ε.Ε. για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, ο οποίος προβλέπει έκτακτες εισφορές για τις εταιρείες με κύκλο εργασιών πάνω από 100 εκατομμύρια, έναν νέο εταιρικό φόρο, σε σύνολο 55 δισ. φόρων που προτίθεται να επιβάλλει. «Πρόκειται για έναν φόρο 6,5 δισ. στον κύκλο εργασιών που αφορά το σύνολο των εταιρειών καυσίμων στην Ελλάδα, και όχι στα κέρδη. Δηλαδή, οι εταιρείες θα επενδύσουν για την ανάπτυξή τους και θα φορολογούνται εκτάκτως».

Οπως επισημαίνεται, αυτά τα μηνύματα που έρχονται είναι πολύ ανησυχητικά και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η Πολιτεία δεν δείχνει να αναγνωρίζει τη σημαντικότητα των εταιρειών, όχι μόνο για την οικονομική ζωή του τόπου, αλλά αγνοεί ότι οι εταιρείες εμπορίας και τα δίκτυά τους θα αποτελέσουν τον κεντρικό πυλώνα, όπου θα στηριχθούν, θα αναπτυχθούν και θα επιχειρηθούν εμπορικά όλες οι νέες τεχνολογίες για την πράσινη μετάβαση, είτε αυτές αφορούν πρατήρια υδρογόνου, LNG, ηλεκτροκίνηση.

Νέο δίκτυο

Ο κλάδος εμπορίας καυσίμων βρίσκεται πλέον σε ένα κρίσιμο μονοπάτι. Μετά από τέσσερα χρόνια επιβολής πλαφόν στο περιθώριο κέρδους που δεν αναγνώριζε την πολύ μεγάλη αύξηση του λειτουργικού κόστους (από την αύξηση του χρηματοοικονομικού και του εργατικού κόστους, πληθωριστικές αυξήσεις), η Ελίν επιστρέφει στην ομαλότητα της αγοράς επενδύοντας στη βασική δραστηριότητα. Ταυτόχρονα μέσω ελεγχόμενων επενδύσεων επεκτείνεται και σε νέες αγορές.

«Ξεπεράσαμε με μεγάλες κερδοφορίες τις στρεβλώσεις στην αγορά και σήμερα είμαστε στις πέντε μεγαλύτερες εξαγωγικές εταιρείες της χώρας», αναφέρει ο CEO της εταιρείας, ο οποίος στέκεται με κριτικό μάτι στην πολιτική της Ε.Ε. για την ενεργειακή μετάβαση. «Από την αρχική εκτίμηση της Ε.Ε., πριν από τρία χρόνια, ότι τα ορυκτά καύσιμα θα έχουν μειωθεί σημαντικά έως το 2030 στην ελληνική αγορά, η εκλογή Tραμπ, τα μεγάλα κόστη για την πράσινη μετάβαση, η έλλειψη υποδομών, η ανεύθυνη, επιπόλαιη και καθόλου ρεαλιστική ενεργειακή πολιτική της Ε.Ε., έχουν ανατρέψει πλήρως την αρχική εκτίμηση».

Για να αποτυπώσει την πραγματικότητα δανείζεται μια φράση ενός παράγοντα του κλάδου για τα μέτρα της ενεργειακής μετάβασης, για τα οποία πλέον διαφοροποιείται ο σχεδιασμός της Κομισιόν: «Οταν πετάς ένα αεροπλάνο και στον αέρα επάνω αποφασίζεις να αλλάξεις καύσιμο, είναι βέβαιο ότι το αεροπλάνο θα πέσει».

Το περιβάλλον, με τις πολλές απρόβλεπτες γεωπολιτικές εξελίξεις και μια Ευρωπαϊκή Ενωση που δείχνει ότι δεν αντιλαμβάνεται την πραγματικότητα -ίσως γιατί οι αποφάσεις παίρνονται μέσα σε κλειστά και απομονωμένα γραφεία- είναι αβέβαιο και κρύβει παγίδες, λέει ο κ. Αληγιζάκης. Γι’ αυτό και οι επόμενες κινήσεις της εταιρείας γίνονται με μεθοδικά και προσεκτικά βήματα και με ένα πενταετές επιχειρησιακό πλάνο που προβλέπει σημαντικές επενδύσεις που συνεπάγονται και μεγάλα κόστη.

Καταρχάς, η εταιρεία διευρύνει το δίκτυό της και έρχεται να καλύψει το κενό στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ανοίγοντας τον επόμενο μήνα πέντε νέα πρατήρια σε περιοχές όπου σφραγίστηκαν παραβατικά πρατήρια: Στην Ανω Γλυφάδα και στο κέντρο της συμπρωτεύουσας.

Παράλληλα, συνεχίζει να δημιουργεί νέες πηγές εσόδων, όπως η τοποθέτησή της στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας με την Ελίν electricon, στο CNG-LNG με δύο πρωτοποριακούς σταθμούς στο Θριάσιο και στα Ιωάννινα, και τη συνεργασία της με τη ΔΕΗ Blue, για την τοποθέτηση σε πάνω από 150 πρατήρια φορτιστών νέας γενιάς.

«Η αγορά ηλεκτρισμού εμφανίζει πολλές στρεβλώσεις, με κυριότερη τις αναδρομικές χρεώσεις που κοστίζουν περίπου 800 εκατομμύρια για την περίοδο 2021-2024, στους παρόχους, λόγω των ρευματοκλοπών και των απωλειών ρεύματος. Απώλειες για τις οποίες είναι υπεύθυνη η Πολιτεία και τις οποίες κακώς χρεώνει στους παρόχους», τονίζει ο κ. Αληγιζάκης.

Επιλέξαμε, όπως αναφέρει ο διευθύνων σύμβουλος της Ελίν, να διατηρήσουμε ένα πολύ μικρό μερίδιο στην αγορά, για να τη μάθουμε και για να είμαστε τοποθετημένοι, όταν αυτή θα εξυγιανθεί. Αποτέλεσμα ήταν να μην επιβαρυνθεί η εταιρεία με μεγάλες ζημιές που σήμερα έχουν οι πάροχοι και αρκετοί από αυτούς εγκαταλείπουν την αγορά.

Το επόμενο διάστημα εκτιμά ότι θα υπάρξει μεγάλη συγκέντρωση της αγοράς, με τέσσερις ή πέντε καθετοποιημένους ομίλους. Και στην αγορά αυτή η Ελίν, που σήμερα διαθέτει πρόσβαση σε ένα πολύ μεγάλο πελατολόγιο χάρη στις άλλες εμπορικές δραστηριότητές της, θα έχει τη δυνατότητα να αναπτυχθεί πολύ περισσότερο και να διεκδικήσει ένα υπολογίσιμο μερίδιο που μπορεί να φτάσει το 3% έως το 2030 από 0,06% σήμερα. Πρόκειται για μια ανάπτυξη που θα γίνει με οργανικό τρόπο και μέσα από νέες εμπορικές συμφωνίες.

Η στρατηγική διαφοροποίησης της Ελίν δεν περιορίζεται στην επιβολή ποιοτικών κανόνων. Η εταιρεία έχει θέσει ως στόχο τη λειτουργία 30 ιδιολειτουργούμενων πρατηρίων, πλήρως ελεγχόμενων από το κέντρο, ώστε να διασφαλίζεται όχι μόνο η ποιότητα του καυσίμου, αλλά και η εμπειρία του πελάτη. Στο ερώτημα πώς φαντάζεται το δίκτυο της Ελίν το επόμενο διάστημα, ο κ. Αληγιζάκης λέει ότι ο σχεδιασμός είναι είτε να πάμε στα 600 πρατήρια είτε να μείνουμε στα 550, με άλλες όμως προδιαγραφές, υπονοώντας τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν στη σύνθεση του δικτύου, για να ενσωματώσουν τη νέα φιλοσοφία των πρατηρίων του μέλλοντος.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η στρατηγική για τη μετατροπή του 10% έως 15% του συνολικού δικτύου σε ενεργειακούς σταθμούς πολλαπλών υπηρεσιών, οι οποίοι θα προσφέρουν ηλεκτροκίνηση, ανεφοδιασμό με φυσικό αέριο (CNG/LNG), φόρτιση οχημάτων, είδη μίνι μάρκετ, καφέ κ.ά. «Ο σύγχρονος καταναλωτής δεν θέλει μόνο καύσιμο. Θέλει χρόνο, άνεση, ευκολία. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε το σύνολο των ενεργειακών αναγκών σε ένα σημείο», τονίζει ο CEO της εταιρείας.

Εξαγωγική αιχμή

Το πιο δυνατό χαρτί της ΕΛΙΝΟΪΛ, όπως αποδεικνύεται, είναι η εξωστρέφεια. Με 80% του τζίρου της να προέρχεται από εξαγωγές και παρουσία σε περισσότερες από 40 χώρες, η εταιρεία καταφέρνει να ισορροπεί τις πιέσεις της εσωτερικής αγοράς με την ανταγωνιστικότητα της διεθνούς παρουσίας.

Ειδικά η δραστηριότητά της σε πωλήσεις ορυκτών καυσίμων σε εταιρείες εμπορίας, σε διυλιστήρια, σε δίκτυα πρατηρίων εξωτερικού και σε εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Το διεθνές εμπόριο, που σήμερα είναι σε ένα καθοδικό κύκλο, λόγω της στρέβλωσης με τις κυρώσεις της Ε.Ε. για το ρωσικό πετρέλαιο και το φαινόμενο του «Turkish blend», με ρωσικά προϊόντα που πωλούνται διυλισμένα με άλλη ετικέτα, εκτιμάται ότι θα κάνει τον κύκλο του.

«Προετοιμαζόμαστε για την επόμενη μέρα, με στόχο την ανάπτυξη πωλήσεων εκτός Ευρώπης που λόγω της πράσινης μετάβασης θα είναι μια αγορά που θα φθίνει. Η επένδυση που κάναμε στην Ισπανία έχει ακριβώς αυτόν τον στόχο, να αναπτυχθούμε περισσότερο σε χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής».

Διαβάστε ακόμη 

Γιατί οι εργαζόμενοι στις πλούσιες ευρωπαϊκές χώρες δουλεύουν λιγότερο και βγάζουν περισσότερα (γράφημα)

Ταμείο Ανάκαμψης: Τι προλαβαίνει η Ελλάδα μέχρι το τέλος του 2026

Ο μεγιστάνας των 155 δισεκατομμυρίων και οι βόλτες στην Ελλάδα (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα