Νέο κύκλο συμμαχιών στους τομείς των κατασκευών και της ενέργειας, με νέα χαρακτηριστικά αλλά και καινούριους μνηστήρες, σηματοδοτούν τα μεγάλα έργα διαχείρισης απορριμμάτων που προκηρύσσονται μαζικά στην αγορά φέρνοντας κοντά μεγάλους βιομηχανικούς ομίλους της χώρας με εξειδικευμένες εταιρείες του κλάδου.

Η ΔΕΗ ανήκει στις εταιρείες που μελετούν σοβαρά την ανάμειξή τους στον τομέα της παραγωγής ενέργειας από απορρίμματα καταστρώνοντας σχέδια για συγκεκριμένες επενδύσεις και εντός της Αττικής. Πληροφορίες αναφέρουν ότι εντός των ημερών θα παρουσιαστεί στην κυβέρνηση ο στρατηγικός σχεδιασμός της Επιχείρησης, ο οποίος βάζει στο κάδρο τις εγκαταστάσεις της στο Λαύριο. Ανάλογες επενδύσεις θα μπορούσαν να φιλοξενηθούν και στη Δυτική Μακεδονία, όπου συντελείται το μεγάλο πρότζεκτ της απολιγνιτοποίησης και υπάρχει ένα ελκυστικό επενδυτικό περιβάλλον, αλλά και σε όλες τις υποδομές, ώστε η παραγόμενη ενέργεια να διοχετεύεται στο δίκτυο της τηλεθέρμανσης.

Η Μυτιληναίος, η Motor Oil της οικογένειας Βαρδινογιάννη, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή του ομίλου Περιστέρη, η Ηλέκτωρ της ολλανδικής Reggeborgh Invest και των εφοπλιστών Μπάκου – Καϋμενάκη, η Ιντρακάτ συμφερόντων Κόκκαλη – Κούτρα και η Αβαξ της οικογένειας Ιωάννου είναι από τις εταιρείες που βγαίνουν μπροστά και συγκροτούν τις συμμαχίες της επόμενης μέρας στη μεγάλη κούρσα διεκδίκησης συμβάσεων άνω των 600 εκατ. ευρώ. Πολύ κοντά στους μεγάλους ομίλους που σκοπεύουν να εκμεταλλευτούν τις τεχνολογίες και τις δυνατότητες που προσφέρει το πάντρεμα της διαχείρισης αποβλήτων και της ενεργειακής αξιοποίησης βρίσκονται μικρότερες εταιρείες με υψηλή τεχνογνωσία σε έργα διαχείρισης αποβλήτων.

Η Μεσόγειος, που ελέγχεται από τον κ. Διονύση Γεωργόπουλο και στην οποία συμμετέχουν η Eurobank και ο όμιλος Λασκαρίδη, βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για τη σύναψη συνεργασίας με τη Μυτιληναίος, με τις πληροφορίες να κάνουν λόγο για επαφές και με τρίτο ισχυρό ενδιαφερόμενο της αγοράς. Η Thalis, με επικεφαλής τον κ. Βασίλη Παπαζήση, είναι μία ακόμη εταιρεία που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον των μνηστήρων των ΣΔΙΤ. Με πλούσιο χαρτοφυλάκιο έργων στον τομέα του περιβάλλοντος, ο κ. Παπαζήσης, ο οποίος ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’90 ως συνιδρυτής στη Μεσόγειος και τα τελευταία έξι χρόνια ακολουθεί αυτόνομη πορεία, είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, σε προχωρημένες συζητήσεις για την από κοινού διεκδίκηση των ΣΔΙΤ με τη Μotor Oil.

Στον τρίτο πυλώνα των νέων επιχειρηματικών συνεργασιών που χτίζονται πάνω στην «καταιγίδα» των συνολικά πάνω από 20 διαγωνισμών για έργα απορριμμάτων βρίσκεται η Watt, με ιδρυτή τον κ. Θανάση Κατρή. Ο  πρώην συνέταιρος του κ. Λεωνίδα Μπόμπολα στην Ηλέκτωρ, με τον οποίο ήρθαν σε ρήξη πριν από μερικά χρόνια και έκτοτε ακολούθησαν χωριστούς δρόμους, φαίνεται να γέρνει προς την πλευρά της Ιντρακάτ, η οποία δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τα έργα απορριμμάτων. Ηλέκτωρ και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή με ισχυρή παρουσία στα έργα περιβάλλοντος προχωρούν σε πρώτη φάση μόνες τους στους διαγωνισμούς, χωρίς να μπορεί να αποκλειστεί ένας δεύτερος γύρος συζητήσεων τους επόμενους μήνες.

Το γεγονός μάλιστα ότι τα τεύχη δημοπράτησης των ΣΔΙΤ επιτρέπουν αλλαγές στα σχήματα των διαγωνισμών έναν μήνα πριν από την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών δίνει περιθώριο ελιγμών και νέων συμμαχιών σε επόμενο χρόνο. Η διακήρυξη των ΣΔΙΤ προβλέπει επίσης ότι κατά την πρώτη φάση θα επιλεγούν μέχρι έξι υποψήφιοι. Θα ακολουθήσουν ο «Ανταγωνιστικός Διάλογος» που θα καθορίσει όλες τις πτυχές του διαγωνισμού (τεχνικές, χρηματοοικονομικές, νομικές) και στη συνέχεια η κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών.

Τα έργα της Αττικής και η μονάδα της Θεσσαλονίκης

Η μεγάλη πίτα των απορριμμάτων, την οποία περίμεναν χρόνια οι εταιρείες, αρχίζει να «ζεσταίνεται», όμως ο καταιγισμός των έργων, στον οποίο μπαίνουν και οι μονάδες που προκηρύσσονται ως δημόσια έργα, δεν παύει να δημιουργεί δυσκολίες στη διαχείριση και το μοίρασμα αυτής της πίτας. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη έχουν βγει μαχαίρια για το έργο στο Γραμματικό, ένα μικρότερο εργοστάσιο αποβλήτων δυναμικότητας 60.00 τόνων, η κατασκευή του οποίου σέρνεται σχεδόν μία δεκαετία, με την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών να πηγαίνει από αναβολή σε αναβολή μέχρι να εκδικαστούν οι ενστάσεις. Μαχαίρια όμως έχουν βγει και στη Φυλή, αφού οι μπίζνες των σκουπιδιών προκαλούν έριδες μεταξύ των εργολάβων για το ποιος θα επικρατήσει στη μεγαλύτερη εγκατάσταση της χώρας.

Η Φυλή αναμένεται να αποτελέσει το μήλον της Εριδος των επικείμενων διαγωνισμών καθώς πρόκειται για μια γιγαντιαία μονάδα που θα διαμορφώσει νέες ισορροπίες στη μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας. Η νέα εγκατάσταση θα κληθεί να διαχειριστεί 450.000 τόνους αποβλήτων (και βιοαποβλήτων) σε ετήσια βάση, που μπορεί ακόμη και να διπλασιαστούν κατά το β’ στάδιο του διαγωνισμού. Η διάρκεια της σύμβασης προβλέπεται να είναι για 30 χρόνια με τρία χρόνια δοκιμαστικής λειτουργίας.

Η δεύτερη μονάδα στην Αττική θα φιλοξενηθεί στο Σχιστό και θα είναι δυναμικότητας κατ’ ελάχιστον 320.000 τόνων, η οποία θα μπορεί να αναπροσαρμοστεί σε ποσοστό ±40%. Η διάρκεια της σύμβασης είναι 29 έτη, από τα οποία τα δύο είναι δοκιμαστική λειτουργία. Η τρίτη ΣΔΙΤ, με μέγιστη δυναμικότητα 300.000 τόνων, θα κατασκευαστεί στη Θεσσαλονίκη,  πλησίον του ΧΥΤΑ Μαυροράχης, και έχει ημερομηνία εκδήλωσης ενδιαφέροντος την 26η Ιουλίου. Και στους τρεις διαγωνισμούς θα υπάρξει χρηματοδότηση από το Δημόσιο και οι ανάδοχοι θα αμείβονται με πληρωμές διαθεσιμότητας που θα οριστικοποιηθούν στην επόμενη φάση του διαγωνισμού.

Εντός των επομένων ημερών αναμένεται να ενταχθεί στο ΕΣΠΑ (ως δημόσιο έργο) και η μονάδα του Ανατολικού Τομέα της Θεσσαλονίκης που εκτιμάται σε αξία κάτω από τα 100 εκατ. ευρώ. Με ΣΔΙΤ θα κατασκευαστεί η μονάδα στη Ρόδο,  η οποία θα δημοπρατηθεί μέσα στις επόμενες εβδομάδες μαζί με αντίστοιχα έργα σε Ηράκλειο, Πάτρα και Κάρπαθο.

Η καύση, τα σενάρια και τα τσιμεντάδικα

Ενα από τα θέματα που καλείται να λύσει η κυβέρνηση με τα έργα ΣΔΙΤ είναι πού θα καταλήγει το υπόλειμμα των μονάδων από την επεξεργασία των αποβλήτων, για το οποίο στο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων έχουν προβλεφθεί τέσσερις μονάδες καύσης. Στον επικαιροποιημένο Περιφερειακό Σχεδιασμό που εγκρίθηκε πρόσφατα από τον φορέα διαχείρισης αποβλήτων της Αττικής (ΕΔΣΝΑ) αναφέρεται ρητά ότι ο στόχος για τη μείωση των αποβλήτων στο 10% έως το 2030 δεν μπορεί να επιτευχθεί χωρίς μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης. Οι αντιδράσεις που συναντά ο σχεδιασμός οδηγούν σε σκέψεις την κυβέρνηση καθώς υπάρχουν προτάσεις το θέμα των μονάδων να ανατεθεί απευθείας σε ιδιώτες και να απεμπλακεί το ΥΠΕΝ από ένα θέμα που εγείρει κοινωνικές αντιδράσεις. Η πρόταση αυτή βρίσκει συμμάχους και στην αγορά. Ο κ. Κατρής της Watt έχει ταχθεί ανοιχτά υπέρ της άποψης να αποσυνδεθούν από το κράτος αυτά τα έργα και να δημιουργηθεί ένα ρυθμιστικό πλαίσιο που θα τα καθιστά βιώσιμα, δίνοντας τη δυνατότητα ακόμη και σε μια βιομηχανία που χρειάζεται ενέργεια να μπορεί να αξιοποιήσει το RDF για να εξυπηρετήσει τις ενεργειακές της ανάγκες.

Στον σχεδιασμό για την Αττική αναφέρεται ότι το 2030 θα παράγονται λίγο πάνω από 2 εκατομμύρια τόνοι αστικών σύμμεικτων απορριμμάτων και περιγράφονται δύο σενάρια για την αξιοποίησή τους. Με βάση το πρώτο, τα παραγόμενα υπολείμματα από την επεξεργασία τους σε αντίστοιχες μονάδες αποβλήτων (σύμμεικτων, προδιαλεγμένων οργανικών κ.ά.) αλλά και το παραγόμενο δευτερογενές καύσιμο (SRF/RDF), συνολικά 553.874 τόνοι, θα οδηγούνται σε μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης, παράγοντας υπόλειμμα σε ποσοστό 25%, το οποίο θα καταλήγει σε Χώρο Υγειονομικής Ταφής (ΧΥΤΥ). Ετσι, επιτυγχάνεται ποσοστό ταφής που αντιστοιχεί στο 6,7% των παραγόμενων αποβλήτων, που είναι μέσα στους εθνικούς μας στόχους.

Το δεύτερο σενάριο προβλέπει ότι το παραγόμενο δευτερογενές καύσιμο όλης της Περιφέρειας (241.015 τόνοι) θα οδηγηθεί προς αξιοποίηση σε κατάλληλες ενεργοβόρες βιομηχανίες, όπως είναι οι τσιμεντοβιομηχανίες, αντικαθιστώντας τα παραδοσιακά ορυκτά καύσιμα. Τα παραγόμενα υπολείμματα από την επεξεργασία αστικών αποβλήτων υπολογίζεται ότι θα είναι 312.859 τόνοι, που θα οδηγηθούν σε μονάδα ενεργειακής αξιοποίησης και θα προκύψει αυξημένο υπόλειμμα σε μέγιστο ποσοστό 30%. Στην περίπτωση αυτή επιτυγχάνεται ποσοστό ταφής 4,5% των παραγόμενων αποβλήτων.

Πέραν των όσων σχεδιάζονται για τις δύο ΣΔΙΤ της Αττικής, διατηρείται το Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης (ΕΜΑΚ) στα Λιόσια, το οποίο θα λειτουργήσει μεταβατικά ως Πράσινο Εργοστάσιο έως το 2025. Θα εκπονηθεί μελέτη για την εύρεση της βέλτιστης λύσης σχετικά με την αξιοποίηση των υποδομών του και τη συμμόρφωσή του στις απαιτήσεις και τους στόχους των Ευρωπαϊκών Οδηγιών. Επιπλέον, προχωρά και η μονάδα Νοτίου Τομέα για την οποία εξετάζεται η χωροθέτηση μεταξύ του ΕΔΣΝΑ και των δήμων και επανεξετάζεται η δυναμικότητά της.

Τέλος, για τη διαχείριση των προδιαλεγμένων βιοαποβλήτων προβλέπονται 14 Μονάδες Επεξεργασίας Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ), τέσσερις κεντρικές που χωροθετούνται στα Πάρκα Κυκλικής Οικονομίας και δέκα αποκεντρωμένες που χωροθετούνται σε πάρκα κυκλικής διαχείρισης προδιαλεγμένων οργανικών απορριμμάτων.

Διαβάστε ακόμα:  

Roland Garros: Τσιτσιπάς εναντίον Τζόκοβιτς – Σήμερα ο μεγάλος τελικός (vid)

Κίνα προς G7: Οι «μικρές» ομάδες χωρών δεν κυβερνούν τον κόσμο

Συντάξεις Ιουλίου: Ολες οι ημερομηνίες πληρωμής σε κύριες και επικουρικές (vid)