Περισσότεροι από 11.500 τόνοι πλαστικών αποβλήτων καταλήγουν στις ελληνικές θάλασσες, σύμφωνα με έρευνα του WWF Ελλάς. Ανάμεσα σε αυτά, τα αποτσίγαρα αποτελούν το πιο συχνό πλαστικό απόρριμμα στις ακτές και ακολουθούν τα μικροπλαστικά, τα πλαστικά καπάκια, τα καλαμάκια και τα κομμάτια φελιζόλ.

Τα αποτσίγαρα είναι τόσο διαδεδομένα στις παράκτιες περιοχές που κατά μέσο όρο σε έκταση 100 μέτρων, εντοπίζονται τουλάχιστον 50. Μάλιστα, σε μια από τις καταγραφές στην παραλία του Αλίμου στο πλαίσιο του προγράμματος του WWF «Υιοθέτησε μια παραλία», συγκεντρώθηκαν 1.129 αποτσίγαρα σε 100 μέτρα παραλίας!

Σε παγκόσμιο επίπεδο απορρίπτονται 4,5 τρισεκατομμύρια «γόπες» τον χρόνο, με τα αποτσίγαρα να αποτελούν περίπου το 40% των συνολικών απορριμμάτων που ανασύρονται σε δράσεις χερσαίου και παράκτιου καθαρισμού.

Για αυτό το λόγο, φέτος το καλοκαίρι το WWF Ελλάς λέει «Κάπου Γόπα!». Η νέα καμπάνια επικοινωνίας που υλοποιείται με την υποστήριξη του Ιδρύματος Αθηνάς Ι. Μαρτίνου έχει στόχο την ενημέρωση του κοινού για την πλαστική ρύπανση σε θάλασσες και ακτές.

Τα αποτσίγαρα είναι πλαστικά μίας χρήσης, ιδιαίτερα τοξικά, τα οποία δεν ανακυκλώνονται και η θέση τους είναι στον κάδο απορριμμάτων κι όχι στη φύση.

Όπως αναφέρει το WWF χρειάζονται έως και 14 χρόνια για να διασπαστούν στο περιβάλλον, με τους θαλάσσιους οργανισμούς, όπως ψάρια, μαλάκια και καρκινοειδή να είναι ευάλωτα στις τοξίνες που απελευθερώνουν.

Photo: WWF Ελλάς

Αναλυτικότερα, από τη διάσπασή τους διοχετεύονται μικροΐνες που όχι μόνο επηρεάζουν τη θαλάσσια ζωή, αλλά απειλούν και την ανθρώπινη υγεία μέσω της κατανάλωσης μολυσμένων θαλασσινών. Οι τοξικές χημικές ουσίες που εκλύονται από τα αποτσίγαρα μπορούν να συσσωρευτούν στα ψάρια και τα οστρακοειδή, φτάνοντας τελικά μέσω της τροφικής αλυσίδας στο πιάτο μας. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε διάφορες περιοχές, όπως ο Περσικός Κόλπος και οι κινεζικές ακτές, έχουν αναφέρει σημαντικά επίπεδα μόλυνσης από βαρέα μέταλλα στην τοπική θαλάσσια ζωή που συνδέονται με τη ρύπανση από αποτσίγαρα.

Photo: WWF Ελλάς

Το νομοθετικό πλαίσιο για τα αποτσίγαρα και την ευθύνη των παραγωγών προϊόντων καπνού έχει γίνει αρκετά αυστηρό σε διεθνές και εθνικό επίπεδο λόγω των σοβαρών επιπτώσεων των προϊόντων καπνού στο φυσικό περιβάλλον. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η Σύμβαση Πλαίσιο για τον Έλεγχο του Καπνίσματος του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που υιοθετήθηκε από πολλές χώρες, επιδιώκει τη μείωση των επιπτώσεων του καπνίσματος, τόσο για την υγεία όσο και για το περιβάλλον.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει υιοθετήσει την Οδηγία 2019/904, που στοχεύει στη μείωση των πλαστικών αποβλήτων και συγκεκριμένα περιλαμβάνει τα αποτσίγαρα με πλαστικά φίλτρα ως σημαντική πηγή ρύπανσης. Η οδηγία αυτή απαιτεί από τα κράτη-μέλη να εφαρμόσουν μέτρα που μειώνουν την ποσότητα αποτσίγαρων στο περιβάλλον, ενώ οι παραγωγοί έχουν την υποχρέωση να χρηματοδοτούν τα συστήματα διαχείρισης αποβλήτων.

Photo: WWF Ελλάς

Ειδικότερα, στην Ελλάδα ο Νόμος 4736/2020 εισάγει το πρόγραμμα διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για συγκεκριμένα προϊόντα, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται και τα προϊόντα καπνού με φίλτρο. Στόχος του είναι η μείωση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων που προκύπτουν από τα απόβλητα αυτών των προϊόντων, ιδίως όταν απορρίπτονται απευθείας στο περιβάλλον.

Όπως επισημαίνει το WWF Ελλάς, ωστόσο, στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμη ληφθεί ουσιαστικά μέτρα για την υλοποίηση αυτού του πλαισίου. Οι παραγωγοί δεν έχουν δημιουργήσει πανελλαδικά συστήματα συλλογής και εναλλακτικής διαχείρισης (ΣΣΕΔ), και η ανακύκλωση των αποτσίγαρων παραμένει ανεπαρκής. Το αποτέλεσμα είναι η συνέχιση της ανεξέλεγκτης απόρριψης αποτσίγαρων στο περιβάλλον, χωρίς να έχει γίνει εφαρμογή του νόμου και των μέτρων που προβλέπει.

Με τη νέα καμπάνια, το WWF Ελλάς καλεί πολίτες, δημόσιους φορείς, επιχειρήσεις εστίασης, ξενοδοχεία και πανεπιστήμια να γίνουν σύμμαχοι στη μάχη κατά της ρύπανσης του φυσικού περιβάλλοντος από τα αποτσίγαρα. Για περισσότερες πληροφορίες kapougopa.gr.

Διαβάστε ακόμη

DIMAND: Φέτος η πώληση Πύργου Πειραιά και ΜΙΝΙΟΝ – Το 2026 η εκκίνηση στα projects των 800 εκατ. σε Γούρνες και Καμπά (pics)

Στα 8,6 δισ. ευρώ η συνολική συνεισφορά του αεροδρομίου της Αθήνας στην ελληνική οικονομία

Κρατικά φέσια 3,9 δισ. ευρώ στερούν ρευστότητα από την αγορά

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα