Ανησυχία για το μέγεθος της θαλάσσιας ρύπανσης προκαλούν τα πρώτα ευρήματα της WWF Hellas από το πρόγραμμα «Υιοθέτησε μια παραλία», το οποίο έρχεται να παροτρίνει τους πολίτες να συμμετέχουν στην απορρύπανση, ώστε να συμβάλλουν ο καθένας με την σειρά του στην αντιμετώπιση της «πλαστικής» βόμβας.
Το πιλοτικό πρόγραμμα ξεκίνησε τον περασμένο μήνα και 22 εθελοντικές ομάδες έχουν υιοθετήσει ήδη 26 παραλίες σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Οι πρώτες 11 καταγραφές που έγιναν εντός Απριλίου σε «υιοθετημένες» παραλίες, από τη Θεσσαλονίκη έως τα Χανιά, μεταφέρουν απογοητευτική εικόνα.
Κατά μέσο όρο, καταγράφηκαν 925 απορρίμματα ανά 100 μέτρα ακτογραμμής, τη στιγμή που η ΕΕ έχει θεσπίσει ως ανώτατη οριακή τιμή τα 20 απορρίμματα ανά 100 μέτρα, προκειμένου να διατηρηθεί η καλή περιβαλλοντική κατάσταση της ακτογραμμής.
Τα συχνότερα απορρίμματα στις παραλίες είναι τα αποτσίγαρα, τα πλαστικά καπάκια και τα κομμάτια πλαστικού, τα καλαμάκια και τα μωρομάντηλα. Ο μεγαλύτερος αριθμός απορριμμάτων ανά 100 μ. καταγράφηκε στην παραλία Κλαδισού Χανίων (3.790 τεμάχια), ενώ ο μικρότερος στην παραλία του Άη Γιώργη στη Νάξο (195 τεμάχια). Αν και όπως επισημαίνεται, θα μπορούν να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα με το τέλος του προγράμματος, οι μέχρι τώρα καταγραφές αποδεικνύουν την κακή σχέση της κοινωνίας με τα απορρίμματα.
Πώς καταγράφεται η παράκτια ρύπανση
Με την νέα πρωτοβουλία της WWF Hellas θα γίνει η καταγραφή της παράκτιας πλαστικής ρύπανσης στη χώρα μας, με χρηματοδότηση του Πράσινου Ταμείου και με εθελοντικές ομάδες, σχολεία και συλλογικότητες. Το έργο βασίζεται στον μηχανισμό «Adopt a beach» του Περιβαλλοντικού Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών (UNEP) και αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και την παρακολούθηση των θαλάσσιων απορριμμάτων.
Κάθε ομάδα θα υιοθετεί μία συγκεκριμένη παραλία και θα εκπαιδεύεται από στελέχη του WWF Ελλάς στη διαδικασία παρακολούθησης και καταγραφής των απορριμμάτων. Η δράση θα επαναλαμβάνεται περιοδικά 2 με 4 φορές τον χρόνο για τη δημιουργία χρονοσειρών και τα δεδομένα από τις καταγραφές θα καταχωρούνται στην ιστοσελίδα adoptabeach.wwf.gr, ώστε να είναι δημόσια διαθέσιμα προς όλους.
Μέσα από το πρόγραμμα θα δημιουργηθεί μία ολοκληρωμένη εθνική πλατφόρμα καταγραφής της πλαστικής ρύπανσης στις ελληνικές παραλίες, γεγονός πολύ σημαντικό καθώς η συλλογή στοιχείων αποτελεί μία από τις σημαντικότερες προϋποθέσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Τα κύρια ευρήματα θα αποτυπώνονται σε ετήσια έκθεση, η οποία θα αποστέλλεται προς δημόσιες υπηρεσίες, δημοτικές αρχές και ερευνητικούς φορείς.
Όποιος επιθυμεί να δηλώσει συμμετοχή στο πρόγραμμα «Υιοθέτησε μία παραλία», μπορεί να μελετήσει πρώτα τις οδηγίες του προγράμματος και να παρακολουθήσει ένα από τα σύντομα σεμινάρια που θα πραγματοποιηθούν διαδικτυακά (5/6, 9/6 και 11/6). Δηλώσεις συμμετοχής εδώ ή στο adoptabeach@wwf.gr.
Την προσπάθεια υποστηρίζει το νεανικό συγκρότημα ONIRAMA, που αποτελεί και τους πρεσβευτές του WWF Ελλάς. Στρατηγικός εταίρος του προγράμματος είναι το Σώμα Ελλήνων Προσκόπων, που συμμετέχει ενεργά στο πρόγραμμα, με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών.
Το πρόβλημα των πλαστικών κρίνεται τεράστιο, καθώς ό,τι καταλήγει στο περιβάλλον δεν μένει εκεί, αλλά επιστρέφει στον οργανισμό μέσω της τροφικής αλυσίδας. Πρόσφατη έρευνα έχει δείξει πως καθένας μας καταναλώνει ακούσια περίπου 5 γραμμάρια μικροπλαστικών την εβδομάδα. Πλαστικά παράγονται και χρησιμοποιούνται κατά χιλιάδες τόνους σε όλο τον κόσμο (πάνω από 342 εκατομμύρια τόνοι το 2018), ενώ μόνο ένα μικρό ποσοστό (μόλις 21% το 2018) οδηγείται για ανακύκλωση. Στην Ελλάδα, η συνολική ποσότητα που παράγεται αγγίζει τους 700.000 τόνους ετησίως, με σχεδόν 40.000 τόνους να διαρρέουν στο περιβάλλον.
Στο πλαίσιο της συνολικής του δράσης για τα πλαστικά, το WWF Ελλάς συμμετέχει ενεργά στον εθνικό πολιτικό διάλογο για τον περιορισμό των πλαστικών μιας χρήσης και το αμέσως επόμενο διάστημα, θα δώσει στη δημοσιότητα την ανανεωμένη έκδοση του Οδηγού που έχει αναπτύξει με συμβουλές αντικατάστασης και ανακύκλωσης πλαστικών, καθώς και έναν νέο Οδηγό για καλοκαίρι χωρίς πλαστικά. Το WWF Ελλάς θα αξιοποιεί τα ευρήματα του προγράμματος «Υιοθέτησε μια παραλία» προκειμένου να ασκήσει πολιτική πίεση προς όφελος φιλόδοξων μέτρων περιορισμού των πλαστικών μιας χρήσης και ελαχιστοποίησης της διαρροής πλαστικών απορριμμάτων από το σύστημα διαχείρισης αστικών αποβλήτων. Ενόψει μάλιστα της επικείμενης έκδοσης νομοσχεδίου του ΥΠΕΝ για την ανακύκλωση, το WWF Ελλάς έχει ετοιμάσει αναλυτικό σχολιασμό ζητώντας συγκεκριμένα πολιτικά μέτρα που θα καταφέρουν να αλλάξουν την οικτρή κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην Ελλάδα αναφορικά με την ανακύκλωση πλαστικών αποβλήτων.