Με τη διαδικασία εκδήλωσης ενδιαφέροντος για το χρηματοδοτικό εργαλείο Safe ύψους 150 δισ. ευρώ να έχει ξεκινήσει σύμφωνα με πληροφορίες από τη ΓΔΑΕΕ η οποία έχει ήδη καλέσει τις εταιρείες που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού, να δηλώσουν συμμετοχή και να ενημερώσουν για τα προϊόντα που προτείνουν ενεργοποιείται στην Ελλάδα η απόφαση της ΕΕ για κοινό επανεξοπλισμό της Ευρώπης.

Να υπενθυμίσουμε ότι το Safe αποτελεί μέρος του σχεδίου Rearm Europe που ανακοίνωσε η Κομισιόν στις 27 Μαΐου 2025 και υποστηρίζει ταχείες επενδύσεις στη βιομηχανική και τεχνολογική άμυνας της Ευρώπης (EDTIB) και είναι συμπληρωματικό προς τους μηχανισμούς EDF (Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας) και EDIP. Προβλέπει έως 150 δισ. ευρώ σε δάνεια με μέγιστη διάρκεια 45 έτη και περίοδος χάριτος 10 έτη και έως 15% προχρηματοδότηση.

Αφορά δύο κατηγορίες επιλέξιμων προϊόντων από Πυρομαχικά και πυραύλους drones και αντι-drone συστήματα, Κυβερνοασφάλεια μέχρι και Συστήματα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας, Τεχνητή Νοημοσύνη και Ηλεκτρονικό Πόλεμο.

Αρχικώς βέβαια ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Δένδιας δήλωσε ότι το υπουργείο δεν επιλέγει το πρόγραμμα Safe και δεν θα κάνει χρήση για δημοσιονομικούς λόγους αφήνοντας πολλούς εκπροσώπους στο κλάδο της αμυντικής βιομηχανίας έκπληκτους καθώς γενικότερα δεν έχει συζητήσει μέχρι σήμερα καθόλου τις θέσεις τους – εκτός από την σύσκεψη που είχε γίνει στο Μαξίμου υπό τον πρωθυπουργό – αν και έχει συναντηθεί ακόμα και με τον ΣΕΒ.

Μάλιστα λίγο διάστημα μετά ήρθε η έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος να τον διαψεύσει αναφέροντας ότι το Safe είναι εργαλείο που μπορεί να προσφέρει ουσιαστική στήριξη στις χώρες με υψηλές αμυντικές δαπάνες όπως η Ελλάδα με όρους χρηματοδότησης ευνοϊκότερους από εκείνες των αγορών.

Έχοντας μπροστά λοιπόν η χώρα ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα που όπως είπε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη πρόσφατη Σύνοδο του ΝΑΤΟ θα φέρει αμυντικές δαπάνες ύψους πάνω από 25 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια μαζί με το Safe θα πρέπει να προχωρήσουν άμεσα πολλές διαδικασίες ανοίγοντας στον κλάδο της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας ένα ιστορικό παράθυρο ευκαιρίας να αναστηθεί καθώς υπάρχει η κυβερνητική δέσμευση για ελληνική συμμετοχή έως 25% σε κάθε εξοπλιστικό πρόγραμμα, να αναπτυχθεί και να συμβάλει τα μέγιστα και στην ελληνική οικονομία αλλά κυρίως στην στήριξη των Ενόπλων Δυνάμεων.

Όπως όμως είχε προειδοποιήσει πρόσφατα και ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) Τάσος Ροζολής αν δεν καθοριστεί από κοινού υπουργείου και φορέων του κλάδου ένα πλαίσιο όπως υπήρχε μέχρι το 2011 με την Εγχώρια Προστιθέμενη Αξία (ΕΠΑ) υπάρχει σοβαρός κίνδυνος η συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών στα εξοπλιστικά προγράμματα 25% να μείνει απλώς μια εξαγγελία χωρίς ουσία.

Ολοκληρωμένη πρόταση για θεσμικό πλαίσιο

Στα πλαίσια αυτά σύμφωνα με πληροφορίες του newmoney.gr ο ΣΕΚΠΥ κατέθεσε πρόσφατα σε όλους τους αρμόδιους κρατικούς φορείς ολοκληρωμένες και τεκμηριωμένες προτάσεις για τη διαμόρφωση κυβερνητικής δομής για την ελληνική αμυντική βιομηχανία.

Η συγκρότηση σταθερού θεσμικού πλαισίου για την υποστήριξη της αμυντικής βιομηχανίας αποτελεί κρίσιμο ζήτημα εθνικής στρατηγικής, σημειώνει μεταξύ άλλων στο κείμενο της πρότασης και τονίζει ότι η ανάγκη για σύσταση διακριτής κυβερνητικής δομής με αποκλειστική ευθύνη τον σχεδιασμό, τον συντονισμό και την υποστήριξη του κλάδου καθίσταται πλέον επιτακτική. Με συγκεκριμένες προτάσεις επιδιώκει να συμβάλλει στην τεκμηριωμένη διαμόρφωση εθνικής πολιτικής στον τομέα της Αμυντικής Βιομηχανίας.

Στο έγγραφο με τις προτάσεις ο ΣΕΚΠΥ αφού αναφέρει την διεθνή πρακτική και σε ποικίλα οργανωτικά μοντέλα υποστήριξης της αμυντικής βιομηχανίας που ακολουθούν άλλες χώρες μέλη του ΝΑΤΟ που καταδεικνύουν ορισμένα πρότυπα, τα οποία συνθέτουν ένα σύγχρονο και λειτουργικό οικοσύστημα υποστήριξης της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.

Τα κύρια ευρήματα του ΣΕΚΠΥ από τη διεθνή πρακτική συνοψίζονται ως εξής:

Κεντρικός ρόλος του Υπουργείου Άμυνας στον στρατηγικό σχεδιασμό

Ανεξάρτητοι οργανισμοί εξοπλισμών και αμυντικής βιομηχανίας με πλήρες εύρος αρμοδιοτήτων

Διακριτοί μηχανισμοί κρατικής υποστήριξης της αμυντικής βιομηχανίας

• Ενεργός συμμετοχή της βιομηχανίας σε ευρωπαϊκούς και διακυβερνητικούς θεσμούς

Η Ελληνική περίπτωση

Αναφερόμενος στη συνέχεια στη ελληνική κατάσταση επισημαίνει ότι λόγω και της διατυπωμένης με τον πιο επίσημο τρόπο απειλής πολέμου της γείτονος χώρας (τουρκικό casus belli), η χώρα είναι υποχρεωμένη να διατηρεί ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις σε υψηλή ετοιμότητα και με υψηλή διαθεσιμότητα των οπλικών τους συστημάτων.

Οι απαιτήσεις αυτές προϋποθέτουν εκτός από υψηλά κονδύλια και ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανική και τεχνολογική υποδομή για τη συντήρηση και υποστήριξη των οπλικών συστημάτων ειδικά σε κρίσιμους επιχειρησιακούς τομείς, ώστε να εξασφαλίζεται στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό η ασφάλεια εφοδιασμού των Ενόπλων Δυνάμεων σε περίπτωση κρίσης ή πολέμου.

Πάγια θέση του ΣΕΚΠΥ

Ο ΣΕΚΠΥ επαναβεβαιώνει στο έγγραφο τη σταθερή του θέση υπέρ της σύστασης διακριτής κυβερνητικής δομής με αποκλειστική ευθύνη τον σχεδιασμό, τον συντονισμό και την υποστήριξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.

Η εν λόγω δομή, διευκρινίζει δεν υποκαθιστά, αλλά έρχεται να συμπληρώσει τον ρόλο του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, το οποίο παραμένει αρμόδιο για τον καθορισμό και την ανάπτυξη των επιχειρησιακών δυνατοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων.

Η αποστολή της νέας κυβερνητικής δομής, υπογραμμίζει, θα επικεντρώνεται στη θεσμική και διαρκή υποστήριξη του εγχώριου αμυντικού βιομηχανικού οικοσυστήματος -κρατικών και ιδιωτικών εταιρειών, ερευνητικών κέντρων και ακαδημαϊκών ιδρυμάτων- μέσω της διαχείρισης των προμηθειών αναπτυξιακών προγραμμάτων, της διασφάλισης της εθνικής ασφάλειας εφοδιασμού, της υποστήριξης του κύκλου ζωής των αμυντικών συστημάτων και άλλων κρίσιμων λειτουργιών που ενισχύουν την αυτάρκεια και την επιχειρησιακή ετοιμότητα της χώρας.

Η μορφή αυτής της δομής μπορεί να είναι είτε Υφυπουργείο είτε Γενική Γραμματεία, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει θεσμικό και διαχρονικό χαρακτήρα, ανεξάρτητο από κυβερνητικές εναλλαγές. Πρόκειται για στρατηγική αναγκαιότητα, με στόχο την ενίσχυση της εθνικής αμυντικής αυτάρκειας και της βιομηχανικής ανθεκτικότητας της χώρας.

Αναφερόμενος στη συνέχεια στα παραδείγματα σε διεθνές επίπεδο και στην ύπαρξη εξειδικευμένων κρατικών δομών που υποστηρίζουν οργανωμένα την αμυντική βιομηχανία σημειώνει:

Προς αυτή την κατεύθυνση οφείλουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να προσανατολιστούν και ως χώρα, όχι απλώς αντιγράφοντας υφιστάμενες διαδικασίες, αλλά υιοθετώντας και προσαρμόζοντας τα βασικά στοιχεία της διεθνούς καλής πρακτικής στις θεσμικές και επιχειρησιακές ιδιαιτερότητες της Ελλάδας. Μόνο έτσι δύναται να διαμορφωθεί ένα αποτελεσματικό, μακρόπνοο και εθνικά ωφέλιμο πλαίσιο υποστήριξης της αμυντικής βιομηχανίας.

Συστάσεις για Ελλάδα

Ο ΣΕΚΠΥ στη συνέχεια καταθέτει μια σειρά ενεργειών που πρέπει να γίνουν και στο εσωτερικό και στο εξωτερικό και συγκεκριμένα:

• Ενίσχυση ρόλου της ΓΔΑΕΕ και διακριτής στρατηγικής Defence Industrial Strategy.

• Ανάθεση ρόλου National Focal Point για το EDF στην Βιομηχανία

• Αναγνώριση ότι Αμυντική Βιομηχανία περιλαμβάνει:

o Κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες
o Ιδιωτικές εταιρείες
o Κρατικά (Στρατιωτικά) Εργοστάσια

• Θεσμοθέτηση Clusters (κατά το πρότυπο TEDAE / NIDV).

• Συστηματική παρουσία στο OCCAR.

• Συγκρότηση Συμβουλίου Αμυντικής Έρευνας Τεχνολογίας & Βιομηχανίας

• Υιοθέτηση Best Practices σε agile procurement και Industry-Government-Academia συνεργασία.

• Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου προμηθειών των ΕΔ

• Πιστοποίηση Αμυντικού υλικού

• Διπλωματία όπλων μέσω διακρατικών συμφωνιών και διευκολύνσεων

• Υιοθέτησης της ιδέας τον βιομηχανικών πάρκων για επένδυση σε Ανθρώπινο Δυναμικό και R&D

• Στρατηγικές Συμπράξεις και εγκατάσταση παραγωγικών δυνατοτήτων εγχώρια

• Δημιουργία χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων

Συνεκτικό οικοσύστημα άμυνας και ασφάλειας

Καταλήγοντας το έγγραφο των προτάσεων επισημαίνει ότι: Η θεσμική κατοχύρωση της σχέσης μεταξύ του εγχώριου αμυντικού οικοσυστήματος (οντότητες κρατικού ελέγχου και ιδιωτικής πρωτοβουλίας, νεοφυείς επιχειρήσεις, ερευνητικά κέντρα, ακαδημαϊκά ιδρύματα, και λοιποί φορείς) και των Ενόπλων Δυνάμεων συνιστά θεμελιώδη παράγοντα για τη διατήρηση της στρατηγικής αυτονομίας και της επιχειρησιακής ετοιμότητας της χώρας.

Η ανάπτυξη μιας μόνιμης και διακριτής δομής στρατηγικού σχεδιασμού και βιομηχανικής υποστήριξης, σε αγαστή συνεργασία με τα Υπουργεία Άμυνας και τους αρμόδιους φορείς, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη δημιουργία ενός συνεκτικού οικοσυστήματος άμυνας και ασφάλειας.

Μόνο μέσα από την εδραίωση αυτής της συνέργειας μπορεί να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, η τεχνολογική εξέλιξη και η επιχειρησιακή συνεισφορά της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας στην υπηρεσία του εθνικού συμφέροντος.

Διαβάστε ακόμη

Ακίνητα: Οι 5+5 περιοχές σε Αθήνα και Περιφέρεια με τις περισσότερες αναζητήσεις για αγορά

Θόδωρος Πρινιωτάκης: Η «Ακρόπολις Χρηματιστηριακή» με τις οφειλές των… €14,41 δισ. και το νέο σφυρί για τη βίλα στον Γέρακα (pics)

«Μυστήριοι» μαύροι δίσκοι ξεβράζονται στις ακτές (pics)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα