Ενέργεια: Κοντά στο €1 δισ. ανεβάζουν το έλλειμμα του ΕΛΑΠΕ οι μελέτες

Mέσα στο επόμενο 15νθήμερο αναμένεται να παραδοθεί στο ΥΠΕΝ η μελέτη της Grand Thornton για την βιωσιμότητα του Ειδικού Λογαριασμού των ΑΠΕ που έχει μετατραπεί σε γόρδιο δεσμό για την κυβέρνηση και τους εκπροσώπους του κλάδου, μεγάλους Έλληνες παραγωγούς και πολυεθνικούς ομίλους.

Πρόκειται για μία από τις δύο εκθέσεις που θα πάρει στα χέρια της η πολιτική ηγεσία – η άλλη είναι της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας – πριν λάβει οριστικές αποφάσεις για τον τρόπο που θα καλυφθεί το έλλειμμα του λογαριασμού από τον οποίο γίνονται οι πληρωμές των παραγωγών και το οποίο σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του ΔΑΠΕΕΠ (Διαχειριστής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Εγγυήσεων Προέλευσης) θα φτάσει στο τέλος του έτους τα 287,6 εκατομμύρια ευρώ, εάν υπολογιστεί και το μαξιλάρι ασφαλείας των 70 εκατ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η μελέτη της ΡΑΕ προβλέπει ότι το ύψος του ελλείμματος αν δεν ληφθούν άλλα μέτρα και δεν αυξηθεί το ΕΤΜΕΑΡ (το τέλος που πληρώνουν οι καταναλωτές για τις ΑΠΕ μέσω των λογαριασμών ρεύματος), θα εκτιναχθεί στο 1 δισ. ευρώ το 2022.

Σε ανάλογα επίπεδα κινείται, κατά πληροφορίες, και η μελέτη της Grand Thornton, την οποία έχει αναθέσει στον διεθνή οίκο ο ΔΑΠΕΕΠ και θα αποτυπώνει την πορεία του ελλείμματος σε βάθος διετίας και με ποιο τρόπο θα επιτευχθεί η βιωσιμότητά του ΕΛΑΠΕ.

Η μελέτη λαμβάνει υπόψη της τρία σενάρια για την πορεία του λογαριασμού και συγκεκριμένα, πως θα εξελισσόταν ο ΕΛΑΠΕ σε νορμάλ συνθήκες (χωρίς την επίδραση της πανδημίας), πως στην περίοδο που βρισκόμαστε τώρα και που τις τελευταίες μέρες η εικόνα μεταβάλλεται συνεχώς λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων που θα τεθούν σε εφαρμογή από αύριο και πώς σε ένα νέο ολοκληρωτικό lockdown.

Στο τελευταίο σενάριο ο ΕΛΑΠΕ εκτιμάται ότι θα προσεγγίσει τα 850-900 εκατ. ευρώ. Σε ένα ηπιότερο σενάριο τα 800 -810 εκατ. ευρώ και σε μια περίοδο ομαλής εξέλιξης των πραγμάτων, δηλαδή προ πανδημίας τα 750 εκατ. ευρώ.
Το υπουργείο έχει δηλώσει ότι θα επεξεργαστεί όλα τα δεδομένα και οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν χωρίς να υπάρχουν αιφνιδιασμοί της αγοράς.

Στο Μαξίμου, θέλουν να αποφύγουν μια σύγκρουση με τον κλάδο που θα στηρίξει με μεγάλες επενδύσεις την επόμενη διετία την τραυματισμένη ελληνική οικονομία και κάθε χρόνο έως το 2030, προσθέτοντας περίπου 800 μεγαβάτ πράσινης ενέργειας.

Ήδη, μεγάλοι διεθνείς όμιλοι που τις προηγούμενες μέρες επισκέφτηκαν τον Πρωθυπουργό, θέτουν ζητήματα αξιοπιστίας της πολιτείας και αναφέρουν ότι οι σχεδιασμοί για τον ΕΛΑΠΕ πλήττουν την διακηρυγμένη κυβερνητική πολιτική ότι η χώρα έχει αφήσει πίσω της τους κινδύνους του country risk και δεν υπάρχουν φόβοι και αβεβαιότητες για τους επενδυτές. Στην αγορά θεωρούν πολύ δύσκολη αυτή την εξίσωση και στοιχηματίζουν ότι δύσκολα θα αποφευχθεί η επιβάρυνση του κλάδου, από την στιγμή που η κυβέρνηση θέλει να αφήσει ανεπηρέαστο το ΕΤΜΕΑΡ.

Όπως λένε χαρακτηριστικά ο ειδικός λογαριασμός αποτελεί μια δεξαμενή εσόδων που γεμίζουν παραγωγοί, προμηθευτές και καταναλωτές. Αν χαθεί μία από αυτές τις δεξαμενές, χάνεται και η ισορροπία.

Εκείνο που τονίζουν με έμφαση είναι ότι όποιες λύσεις επιλεγούν θα είναι αποσπασματικές χωρίς ριζικές  αλλαγές στον ΕΛΑΠΕ, ειδικά σε μια περίοδο που στην αγορά θα ξεπηδούν συνεχώς νέα έργα.

Πάντως, οι φορείς του κλάδου που παρέλασαν από το υπουργείο τις προηγούμενες μέρες βρίσκονται με το χέρι στην σκανδάλη σε ένα ενδεχόμενο κουρέματος ή έκτακτης εισφοράς ζητώντας να υπάρξει πρόνοια για εναλλακτικά μέτρα. Οι εταιρείες έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να υπάρξει κρατική επιχορήγηση για την κάλυψη του λογαριασμού στα πρότυπα και άλλων ευρωπαϊκών κρατών.

Επιπλέον, ζητούν από την πολιτεία να τεκμηριώσει με ασφαλή και πλήρη τρόπο την ανάγκη να καλυφθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης το κόστος του λογαριασμού που οφείλεται στην πανδημία και υπολογίζεται στα 100 εκατομμύρια ευρώ.

Ο κλάδος των ΑΠΕ ζητά επίσης να μην διαταραχθεί η αντισταθμιστική χρέωση που πληρώνουν οι προμηθευτές (ΜΜΚΘΣ) ακόμη και μετά την εφαρμογή του target model που θα φέρει στο ταμείο 120 εκατ. ευρώ όπως επίσης και να προχωρήσει η αύξηση των εσόδων από τις δημοπρασίες δικαιωμάτων ρύπων που διοχετεύονται στον ΕΛΑΠΕ στο 85% από 65% που είναι σήμερα, επιλογή που υπολογίζεται ότι θα φέρει επιπλέον 100 εκατ. ευρώ.
Σήμερα από την δημοπρασία δικαιωμάτων ρύπων υπάρχουν σε ετήσια βάση έσοδα ύψους 330 εκ. ευρώ. Με την αύξηση των εσόδων στο 85% θα πάμε σε πρόσθετα έσοδα ύψους 100 εκατ. ευρώ.

Η περυσινή μείωση του ΕΤΜΕΑΡ επηρέασε σε μεγάλο βαθμό την εύθραυστη ισορροπία του λογαριασμού και συνέβαλε στην διόγκωση του ελλείμματος του ΕΛΑΠΕ.

Όμως σημαντικοί ήταν και άλλοι παράμετροι. Σύμφωνα με το ΔΑΠΕΕΠ, από τα 217 εκατ. ευρώ, περίπου το μισό, δηλαδή 118 εκατ. ευρώ αφορούν σε μείωση των εσόδων από τον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ), εξαιτίας της μείωσης της κατανάλωσης.

Αυτός άλλωστε είναι ένας πρόσθετος κίνδυνος, τώρα που η πανδημία σαρώνει την χώρα και η μία μετά την άλλη οι ευρωπαϊκές χώρες αναγκάζονται να προχωρήσουν σε μερικό lockdown.

Στις αρχές του έτους σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του δελτίου του ΕΛΑΠΕ, τα έσοδα από τον ΗΕΠ υπολογίζονταν σε 584 εκατ ευρώ. Σύμφωνα με το τελευταίο δελτίο τα έσοδα από τον ΗΕΠ φτάνουν στα 465 εκατ. ευρώ.

Την ίδια στιγμή σημαντική είναι και η μείωση των εσόδων από τις δημοπρασίες ρύπων. Οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων από τα 27 ευρώ ο τόνος έπεσαν έως και στα 17 ευρώ ο τόνος. Η μείωση αυτή επηρέασε αρνητικά την πορεία του ΕΛΑΠΕ καθώς στέρησε σημαντικά έσοδα.

Τέλος και τα έσοδα από το ΕΤΜΕΑΡ μειώθηκαν λόγω του περιορισμού της κατανάλωσης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΑΔΜΗΕ η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας παρουσίασε υποχώρηση κατά 4,7%.