Την αντίθεσή τους αναφορικά με το μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο το διάστημα 2021/27 βάσει της συμφωνίας της συνόδου κορυφής, εξέφρασε και εμπράκτως το ΕυρωπαΪκό Κοινοβούλιο, καθώς σήμερα με 462 ψήφους υπέρ και 150 κατά, ενέκριναν ψήφισμα με το οποίο ζητούν να μην ισχύσουν οι περικοπές που αφορούν την έρευνα, την κλιματική αλλαγή και την εκπαίδευση.
Όπως τόνισε και χθες ο επικεφαλής του κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι «υπάρχει μια πρόταση στο τραπέζι, αλλά θα θέλαμε να την βελτιώσουμε, προσπαθώντας να πάρουμε απαντήσεις σε ορισμένες από τις περικοπές που θεωρούμε αδικαιολόγητες. Αν θέλουμε να επενδύσουμε στις επόμενες γενιές δεν νοείται να κάνουμε περικοπές στην έρευνα, την εκπαίδευση και στο πρόγραμμα Erasmus».
Από τη μεριά του ο Μάνφρεντ Βέμπερ ο επικεφαλής της μεγαλύτερης πολιτικής παράταξης εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, επισημαίνει ότι οι περικοπές στην έρευνα και την καινοτομία τοποθετεί την Ευρώπη ουραγό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Οι Ευρωβουλευτές επίσης επιθυμούν τη διασφάλιση του κράτους δικαίου, ζητώντας οι εκταμιεύσεις από τις χώρες να συνδέονται με την τήρηση των αρχών αυτών και απαιτούν ξεκάθαρους όρους με τους οποίους η χρηματοδότηση στις χώρες που δεν σέβονται τις δημοκρατικές αξίες θα παγώνει.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάινεν δήλωσε ότι «η προστασία του προϋπολογισμού και του κράτους δικαίου συμβαδίζουν» και πρόσθεσε ότι θα εξεταστεί η «πρόταση του 2018 και θα θα γίνει προσπάθεια να διασφαλίσθει ότι η πρότασή μας του 2018 θα προωθηθεί και θα βελτιωθεί».
«Κανένα ευρώ δεν θα πρέπει να πάει σε εκείνες τις κυβερνήσεις που θα παραβιάζουν τις θεμελιώδεις αξίες μας», δήλωσε η επικεφαλής της Προοδευτικής Συμμαχίας Σοσιαλιστών και Δημοκρατών (S&D) Ιράτσε Γκαρθία Πέρεθ , προειδοποιώντας ότι η παράταξή της «θα παραμείνει πολύ σταθερή έναντι κάθε πρότασης που θέτει σε κίνδυνο το κράτος δικαίου».
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου:
«Σε ψήφισμα σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις 17-21 Ιουλίου 2020, το οποίο υιοθετήθηκε με 465 θετικές ψήφους έναντι 150 αρνητικών και 67 αποχών, οι ευρωβουλευτές θρηνούν τα θύματα του κορονοϊού και αποτίνουν φόρο τιμής σε όλους τους εργαζόμενους που αγωνίστηκαν ενάντια στην πανδημία, τονίζοντας ότι «οι άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν συλλογικό καθήκον αλληλεγγύης».
Θετικό βήμα για την ανάκαμψη, ανεπαρκής η χρηματοδότηση μακροπρόθεσμα
Στο κείμενο, το οποίο θα αποτελέσει και τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου για το τις επερχόμενες συνομιλίες για τη μελλοντική χρηματοδότηση και την ανάκαμψη της ΕΕ, το Κοινοβούλιο χαιρετίζει την αποδοχή εκ μέρους των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ενός ταμείου ανάκαμψης για την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπως προτάθηκε από το Κοινοβούλιο τον Μάιο, την οποία αποκαλεί «ιστορική κίνηση για την ΕΕ». Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν ωστόσο τη λύπη τους για τις «τεράστιες περικοπές στις συνιστώσες των επιχορηγήσεων» και ζητούν την πλήρη συμμετοχή του ΕΚ στο μέσο ανάκαμψης, το οποίο «δεν δίνει επίσημο ρόλο στα εκλεγμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».
Όσον αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), δηλ. τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της ΕΕ, οι ευρωβουλευτές αποδοκιμάζουν τις περικοπές σε προγράμματα που στοχεύουν στο μέλλον και θεωρούν ότι «αυτό θα υπονομεύσει τα θεμέλια μιας βιώσιμης και ανθεκτικής ανάκαμψης». Εμβληματικά προγράμματα της ΕΕ για το κλίμα, την ψηφιακή μετάβαση, την υγεία, τη νεολαία, τον πολιτισμό, την έρευνα ή τη διαχείριση των συνόρων «αντιμετωπίζουν σήμερα τον κίνδυνο άμεσης πτώσης της χρηματοδότησής τους μεταξύ 2020 και 2021», σύμφωνα με το ψήφισμα, ενώ από το 2024 «ο προϋπολογισμός της ΕΕ συνολικά θα βρίσκεται κάτω από τα επίπεδα του 2020, θέτοντας σε κίνδυνο τις δεσμεύσεις και τις προτεραιότητες της ΕΕ».
Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να αποδεχθεί μια κακή συμφωνία
Λόγω των θεμάτων αυτών, το Κοινοβούλιο δεν αποδέχεται την πολιτική συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ΠΔΠ 2021-2027 στην υφιστάμενη μορφή της και «δεν θα περιοριστεί στο να επικυρώσει ειλημμένες αποφάσεις». Το ΕΚ είναι «διατεθειμένο να αρνηθεί να δώσει την έγκρισή του για το ΠΔΠ έως ότου επιτευχθεί ικανοποιητική συμφωνία κατά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου», ιδανικά μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου το αργότερο για να διασφαλιστεί η ομαλή εκκίνηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων το 2021.
Σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί νέα πρόταση για το ΠΔΠ έγκαιρα, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν ότι το Άρθρο 312(4) ΣΛΕΕ προβλέπει την προσωρινή παράταση των ανώτατων ορίων του τελευταίου έτους του ισχύοντος ΠΔΠΔ (2020), καθώς και ότι κάτι τέτοιο συνάδει πλήρως με το σχέδιο ανάκαμψης και την θέσπιση νέων προγραμμάτων στο πλαίσιο του ΠΔΠ.
Κράτος δικαίου
Το Κοινοβούλιο «εκφράζει τη βαθιά λύπη του» για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποδυνάμωσε σημαντικά τις προσπάθειες της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου για την προάσπιση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο πλαίσιο του ΠΔΠ και του σχεδίου ανάκαμψης, υπενθυμίζοντας ότι ο Κανονισμός για το Κράτος Δικαίου θα πρέπει να εγκριθεί και από το Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης.
Νέες πηγές εσόδων της ΕΕ και αποπληρωμή του ευρωπαϊκού χρέους
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν εκ νέου ότι το Κοινοβούλιο δεν θα εγκρίνει το ΠΔΠ αν δεν έχει προηγηθεί συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ίδιων πόρων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής μιας δέσμης νέων ίδιων πόρων έως το τέλος του ΠΔΠ 2021-2027 η οποία είναι απαραίτητη για να καλυφθεί τουλάχιστον το κόστος της αποπληρωμής του σχεδίου ανάκαμψης.
Πιστεύουν ακόμη ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του σχεδίου αποπληρωμής και ότι, χωρίς περαιτέρω περικοπές σε προγράμματα της ΕΕ ή αύξηση των συνεισφορών των κρατών μελών, η δημιουργία νέων ιδίων πόρων είναι «η μόνη μέθοδος αποπληρωμής που είναι αποδεκτή για το Κοινοβούλιο».
Απαραίτητη η αναθεώρηση στη μέση της διάρκειας του ΠΔΠ
Το Κοινοβούλιο ζητά να τεθεί σε ισχύ μια νομικά δεσμευτική ενδιάμεση αναθεώρηση του ΠΔΠ το αργότερο έως το τέλος του 2024 και τονίζει ότι αυτή θα πρέπει να αφορά τα ανώτατα όρια για την περίοδο 2025-2027, τη θέσπιση πρόσθετων ίδιων πόρων και την εφαρμογή των στόχων για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα».