Στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum, συνομιλήσαμε με τον Άγγελο Καρακώστα, Αναπληρωτή Διευθύνοντα Σύμβουλο του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ). Ο Πειραιάς, ως το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας και ένας από τους σημαντικότερους κόμβους της Μεσογείου, περνάει σε μια νέα εποχή: μεγεθύνεται, ψηφιοποιείται, επενδύει στην πράσινη μετάβαση και ταυτόχρονα ενισχύει τη θέση του στον παγκόσμιο λιμενικό χάρτη. Ο κ. Καρακώστας μας μετέφερε  το όραμα, τις επενδυτικές προτεραιότητες και την περιβαλλοντική στρατηγική πίσω από αυτή τη θεαματική μεταμόρφωση.

Κύριε Καρακώστα, ποιο είναι το όραμά σας για τον Πειραιά του αύριο; Πώς τοποθετείται ο Πειραιάς μέσα στο χάρτη της νέας εποχής που διαμορφώνεται για τα λιμάνια; 

-Το όραμά μας για τον Πειραιά είναι σαφές και πολυδιάστατο. Θέλουμε να δούμε τον Πειραιά να εξελίσσεται σε ένα παγκόσμιο πρότυπο λιμένα — όχι απλώς σε όρους όγκου φορτίων ή αφίξεων, αλλά στην ποιότητα των υπηρεσιών, την τεχνολογική καινοτομία, τη βιωσιμότητα, τον θετικό κοινωνικό αντίκτυπο.

Ο Πειραιάς έχει σήμερα έναν ηγετικό ρόλο στο παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο και τον τουρισμό. Και αυτή η δυναμική δεν είναι τυχαία. Είναι αποτέλεσμα στρατηγικής, συνέπειας και διαρκούς επένδυσης σε υποδομές, σε ανθρώπους, σε τεχνολογία.

Σε πλήρη ευθυγράμμιση με τις εθνικές προτεραιότητες, ηΟΛΠ στοχεύει στη διατήρηση και ενίσχυση του δημόσιου συμφέροντος. Δίνουμε ιδιαίτερο βάρος στην περιβαλλοντική βιωσιμότητα, στον εκσυγχρονισμό και στην ανθεκτικότητα των υποδομών, αλλά και στη σύνδεση με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς που διαρκώς αλλάζουν.

Το σχέδιο που εφαρμόζουμε περιλαμβάνει τόσο υποχρεωτικές όσο και πρόσθετες επενδύσεις. Από εμβληματικά έργα που φαίνονται αμέσως, μέχρι πιο τεχνικές, αλλά εξίσου κρίσιμες παρεμβάσεις που εξασφαλίζουν τη βιώσιμη λειτουργία του λιμένα σε βάθος χρόνου.

Ο κοινός παρονομαστής είναι ένας: ανταγωνιστικότητα. Και αυτή χτίζεται με τρεις λέξεις: καινοτομία, βιωσιμότητα, διαφοροποίηση.

-Είναι ξεκάθαρο πλέον πως ο Πειραιάς δεν είναι απλά ένα περιφερειακό λιμάνι – είναι κόμβος παγκόσμιας σημασίας. Θα θέλατε να μας δώσετε ένα snapshot της τρέχουσας θέσης του Πειραιά στον διεθνή λιμενικό χάρτη;

Βεβαίως. Ο Πειραιάς είναι σήμερα ανάμεσα στα πιο σημαντικά λιμάνια παγκοσμίως.

• Ο Σταθμός Εμπορευματοκιβωτίων είναι ένας από τους κορυφαίους της Μεσογείου.

• Βρισκόμαστε στην 38η θέση της παγκόσμιας κατάταξης των 100 κορυφαίων λιμένων της Lloyd’sList.

• Είμαστε το πιο πολυσύχναστο επιβατικό λιμάνι στην Ευρώπη, με τεράστιο όγκο διακίνησης.

• Παίζουμε κρίσιμο ρόλο ως homeport για την κρουαζιέρα στη Μεσόγειο.

• Ο Πειραιάς διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους Σταθμούς Αυτοκινήτων στην Ανατολική Μεσόγειο.

• Και φυσικά, η Ζώνη Ναυπηγοεπισκευής αποτελεί σημαντικό κέντρο για την ελληνική και περιφερειακή ναυπηγική βιομηχανία.

• Επιπλέον, το 2024, κατακτήσαμε την 7η θέση παγκοσμίως στον Δείκτη Xinhua-Baltic, ανάμεσα στα κορυφαία ναυτιλιακά κέντρα του κόσμου. Ένας δείκτης που αξιολογεί μεταξύ άλλων τις υποδομές του λιμένα, τις υπηρεσίες ναυτιλίας καιπεριβαλλοντικούς δείκτες.

-Έχετε κάνει πολλές επενδύσεις — και εμβληματικές αλλά και λιγότερο προβεβλημένες, που όμως είναι εξίσου κρίσιμες για τη συνολική λειτουργία του λιμένα.

Ποια από αυτά θεωρείτε καθοριστικά για το μέλλον του Πειραιά;

• Ξεκινάμε με τη Νότια Επέκταση του Επιβατικού Λιμένα, δηλαδή την επέκταση της κρουαζιέρας η οποία επανεκκίνησε δυναμικά μετά την επικαιροποίηση των απαραίτητων εγκρίσεων.

Με συγχρηματοδότηση από την Ε.Ε., δίνουμε στον Πειραιά τη δυνατότητα να υποδέχεται τα πιο σύγχρονα κρουαζιερόπλοια, μήκους έως 400 μέτρων και χωρητικότητας 5.000 επιβατών. Οι νέοι προβλήτες θα λειτουργούν κυρίως ως σημεία homeporting – δηλαδή σημεία εκκίνησης και τερματισμού ταξιδιών.

Αυτό αλλάζει τελείως το παιχνίδι για τον θαλάσσιο τουρισμό στη Μεσόγειο. Η μεγαλύτερη παραμονή των επισκεπτών φέρνει πολλαπλασιαστικά οφέλη στην τοπική οικονομία: κατανάλωση, εμπόριο, τουριστικό προϊόν.

Ήδη σήμερα, ο Πειραιάς αποτελεί σημείο αναφοράς για κορυφαίες εταιρείες κρουαζιέρας παγκοσμίως, που τον επιλέγουν ως λιμάνι βάσης, αναγνωρίζοντας την υψηλή ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών. Το λιμάνι μετεξελίσσεται σε ένα κέντρο τουριστικής ανάπτυξης και πολιτιστικής εξωστρέφειας, προσελκύοντας επισκέπτες από όλο τον κόσμο και ενισχύοντας το διεθνές αποτύπωμα της χώρας.

Λαμβάνοντας αυτά υπόψη, δεν είναι καθόλου τυχαίο που το 2024

είχαμε ρεκόρ επιδόσεων σε προσεγγίσεις, επιβατική κίνηση και έσοδα στην κρουαζιέρα.

Άλλα σημαντικά έργα:

• Η επέκταση του Σταθμού Αυτοκινήτων, που ολοκληρώθηκε πρόσφατα με επένδυση 20 εκατ. ευρώ και προσέθεσε δυναμικότητα για 5.100 οχήματα. Το έργο βελτιώνει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα και την ελκυστικότητα του λιμανιού ως κόμβου μεταφόρτωσης οχημάτων στη Μεσόγειο Θάλασσα.

• Η υπόγεια οδική σύνδεση με τον πρώην χώρο του ΟΔΔΥ, έργο που αναμένεται να παραδοθεί σύντοματο οποίο θα αποσυμφορήσει σημαντικά την κυκλοφορία και θα διευκολύνει τις ροές logistics.

• Η αναβάθμιση της Ζώνης Ναυπηγοεπισκευής στο Πέραμα, με την προμήθεια δύο νέων γερανών αξίας περί τα 8 εκ. ευρώ οι οποίοι διαθέτουν ανυψωτικές ικανότητες 40 τόνων και μπορούν να εξυπηρετούν εργασίες επισκευής για πλοία μέχρι 55 μέτρα. Για πρώτη φορά η ζώνη αποκτά σταθερούς γερανούς στην αποβάθρα. Αυτό ουσιαστικά σηματοδότησε μια νέα εποχή, τερματίζοντας την ιστορία πολλών δεκαετιών στη ζώνη Περάματος, η οποία δεν διέθετε γερανούς στην αποβάθρα, αλλά βασιζόταν για τη λειτουργία του ναυπηγείου αποκλειστικά σε κινητούς γερανούς. Σε συνδυασμό με τις γενικότερες παρεμβάσεις σε τεχνικές υποδομές ενισχύσαμε την παραγωγική της δυναμικότητα και συμβάλαμε στην ενίσχυση της απασχόλησης σε έναν τομέα με μακρά παράδοση στη χώρα.

• Τέλος, πρέπει να σταθούμε στη βυθοκόρηση του Κεντρικού Λιμένα. Πρόκειται για ένα τεχνικά σύνθετο και περιβαλλοντικά κρίσιμο έργο, που —σε πλήρη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές νομοθεσίες— διασφαλίζει την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και την προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

Η απομάκρυνση των ιζημάτων, η ασφαλής διαχείρισή τους και η πιθανή επαναχρησιμοποίησή τους εντάσσονται σε μια ευρύτερη στρατηγική κυκλικής οικονομίας, ενώ παράλληλα ενισχύεται η ποιότητα των υδάτων και περιορίζεται ο κίνδυνος ρύπανσης. Επιπλέον, η βυθοκόρηση συμβάλλει στην αποτροπή πλημμυρικών φαινομένων και στην αποκατάσταση των περιβαλλοντικών συνθηκών, αποτελώντας κρίσιμο μέτρο για την εύρυθμη, αποτελεσματική και ασφαλή λειτουργία του λιμένα .

Μου δίνετε την εικόνα ενός λιμανιού με ξεκάθαρο στρατηγικό σχέδιο και ισχυρό μακροπρόθεσμο προσανατολισμό. Όμως, ξέρουμε καλά ότι οι συνθήκες στο διεθνές περιβάλλον δεν είναι ποτέ στατικές — αντίθετα, είναι πιο ρευστές από ποτέ.

Ο ανταγωνισμός στη Μεσόγειο είναι ιδιαίτερα έντονος. Βλέπουμε άλλα λιμάνια να επενδύουν σε ψηφιακές και πράσινες τεχνολογίες, να τρέχουν για να κερδίσουν μερίδιο από τις εμπορευματικές και τουριστικές ροές.

Την ίδια στιγμή, το 2024 ήταν για εσάς οικονομικά η καλύτερη χρονιά στην ιστορία της ΟΛΠ. Και αυτό είναι αξιοσημείωτο όχι μόνο για τα οικονομικά στοιχεία αυτά καθαυτά — αλλά για το πλαίσιο μέσα στο οποίο επιτεύχθηκαν.

Η κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, οι πληθωριστικές πιέσεις, το κόστος ενέργειας… Όλα αυτά δημιούργησαν ένα εξαιρετικά πιεστικό περιβάλλον για τη ναυτιλία και τις μεταφορές.

Κι όμως, εσείς παρουσιάσατε:

• έσοδα 230,9 εκατ. ευρώ (+5%),

• κέρδη προ φόρων 112,9 εκατ. (+17,4%),

• καθαρά κέρδη 87,4 εκατ. ευρώ (+30,8%),

• και τη μεγαλύτερη διανομή μερίσματος στην ιστορία σας.

Θα ήθελα, λοιπόν, να μας εξηγήσετε: πώς φτάσατε σε αυτά τα αποτελέσματα; Ποιοι ήταν οι κρίσιμοι παράγοντες που έδωσαν αυτή την απόδοση σε τόσο δύσκολες συνθήκες;

Η αλήθεια είναι ότι αυτή η επιτυχία δεν είναι τυχαία. Και δεν είναι αποτέλεσμα ενός μόνο παράγοντα. Θα έλεγα ότι στηρίζεται σε τρεις βασικούς πυλώνες:

στρατηγική διαφοροποίηση, συνεχής επένδυση, και προσαρμοστικότητα.

Πιο συγκεκριμένα:

• Πρώτον, λειτουργούμε με μια φιλοσοφία ισόρροπης ανάπτυξης σε όλους τους τομείς δραστηριότητας. Εμπορευματική μεταφορά, ακτοπλοΐα, κρουαζιέρα, ναυπηγοεπισκευή — όλα συνθέτουν ένα πολυλειτουργικό λιμάνι. Αυτό το μοντέλο μας προσφέρει ανθεκτικότητα. Όταν υπάρχει πίεση σε έναν τομέα, μπορούμε να αντλήσουμε ισχύ από άλλον.

• Δεύτερον, έχουμε επενδύσει σταθερά σε τεχνολογία, πράσινες υποδομές και αποδοτικότητα. Ο ψηφιακός και περιβαλλοντικός μετασχηματισμός δεν είναι για εμάς απλώς «συμμόρφωση» – είναι ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

• Και τρίτον, έχουμε καλλιεργήσει μια κουλτούρα ευελιξίας. Είμαστε έτοιμοι να προσαρμοστούμε στις συνθήκες — είτε αυτό λέγεται πανδημία, είτε αλλαγές στις εμπορικές διαδρομές, είτε γεωπολιτική ένταση.

Ένας ακόμα καθοριστικός παράγοντας είναι η συνεργασία μας με την COSCO SHIPPING, έναν παγκόσμιο ηγέτη στον κλάδο. Αυτή η στρατηγική συμμαχία μάς προσφέρει διασυνδεσιμότητα, επενδυτικά κεφάλαια και τεχνογνωσία υψηλού επιπέδου.

Παράλληλα, ενισχύουμε συνεργασίες με λιμάνια της Μεσογείου, της Αδριατικής, της Μαύρης Θάλασσας, δημιουργώντας ένα ευρύτερο πλέγμα συνδυασμένων μεταφορών και κοινών λύσεων.

Συμμετέχουμε ενεργά και σε ευρωπαϊκά έργα, όπως τα CLIMEDPORTS και ARSINOE, τα οποία εστιάζουν στη βιωσιμότητα, τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και την ανθεκτικότητα απέναντι στις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής.

Και κάτι που για εμάς έχει βαρύνουσα σημασία: ο Πειραιάς δεν είναι ένας απομονωμένος κόμβος. Είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την πόλη και την κοινωνία του. Κάθε έργο που υλοποιούμε, κάθε επένδυση, δεν είναι απλώς τεχνική. Είναι και κοινωνική. Είναι επένδυση στους ανθρώπους — και αυτό είναι που δημιουργεί τελικά εμπιστοσύνη και επιστρέφει αξία.

Μου δίνετε μια ωραία πάσα για την τελευταία μας ενότητα, που είναι και από τις πιο κρίσιμες — η πράσινη μετάβαση.

Ξέρουμε ότι η ναυτιλία βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο της περιβαλλοντικής μεταρρύθμισης. Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί γίνονται αυστηρότεροι, η τεχνολογία εξελίσσεται με ταχύτητα, και η κοινωνία απαιτεί μεγαλύτερη διαφάνεια, υπευθυνότητα και δράση.

Τι σημαίνει για εσάς “πράσινος Πειραιάς”; Και πού βρισκόμαστε σήμερα ως προς τη βιωσιμότητα του λιμένα;

Για εμάς, η βιωσιμότητα δεν είναι επιβεβλημένη από κανονισμούς. Είναι στρατηγική επιλογή. Και το αποδεικνύουμε διαχρονικά με πράξεις.

Ο Πειραιάς είναι ο πρώτος λιμένας στη Μεσόγειο που πιστοποιήθηκε ως EcoPort. Επιπλέον, έχουμε όλες τις βασικές περιβαλλοντικές πιστοποιήσεις — ISO, PERS — αλλά αυτό είναι μόνο η βάση. Το πραγματικό βάρος βρίσκεται στα έργα που υλοποιούμε καθημερινά:

• Εγκαθιστούμε φωτοβολταϊκά συστήματα και προχωράμε σε ενεργειακή βελτιστοποίηση των εγκαταστάσεων.

• Η βυθοκόρηση του Κεντρικού Λιμένα είναι ένα περιβαλλοντικά σύνθετο έργο που αντιμετωπίζει και θέματα ναυσιπλοΐας και προστασίας της θαλάσσιας ζωής. Περιλαμβάνει απομάκρυνση και κυκλική διαχείριση ιζημάτων.

• Συμμετέχουμε σε ευρωπαϊκά έργα που προάγουν την κυκλική οικονομία και την περιβαλλοντική ανθεκτικότητα.

• Διατηρούμε συστήματα παρακολούθησης ποιότητας περιβάλλοντος σε όλη την περιοχή ευθύνης του λιμένα.

• Έχουμε πλήρες σύστημα ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, εναρμονισμένο με τις βέλτιστες πρακτικές.

Στόχος μας είναι να λειτουργούμε ως λιμάνι χαμηλών εκπομπών, τεχνολογικά εξελιγμένο, με ενεργειακή αποδοτικότητα και με πλήρη περιβαλλοντική λογοδοσία.

Φέτος εκδίδουμε την 7η Ετήσια Έκθεση Εταιρικής Υπευθυνότητας, συμμετέχουμε στον δείκτη ESG του Χρηματιστηρίου Αθηνών, και έχουμε αναγνωριστεί —για τρίτη συνεχόμενη χρονιά— ως μία από τις πιο βιώσιμες εταιρείες της χώρας, σύμφωνα με το QualityNet Foundation.

Αλλά για εμάς, η βιωσιμότητα είναι κάτι ευρύτερο. Δεν αφορά μόνο το περιβάλλον.

Ο Πειραιάς είναι μια πύλη τριών ηπείρων. Καλούμαστε να ισορροπήσουμε την οικονομική ισχύ με κοινωνική ευθύνη και διαφανή διακυβέρνηση.

Στηρίζουμε ενεργά την τοπική κοινωνία, με προγράμματα υγείας, αθλητισμού, εκπαίδευσης και πολιτισμού. Δημιουργούμε ένα ασφαλές και δίκαιο εργασιακό περιβάλλον και επενδύουμε στην ανάπτυξη του ανθρώπινου κεφαλαίου.

Στόχος μας είναι ένας λιμένας ανθεκτικός, καινοτόμος και κοινωνικά παρών — όχι μόνο για το σήμερα, αλλά για τις επόμενες γενιές.

Διαβάστε ακόμη

Ρεύμα: Παρά την πτώση του αερίου, οι τιμές στην Ελλάδα «καλά κρατούν» (γράφημα + pics)

Έργα: Νομοθετικές ενέσεις για να εκκινήσουν ΒΟΑΚ και έργα υποδομής της Θεσσαλίας

Εξοπλιστικά: Αυλαία στην Επιτροπή της Βουλής για το 12ετές πρόγραμμα των 25,8 δισ. ευρώ

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα