Με τον πόλεμο στην Ουκρανία να συνεχίζεται, τις παγκόσμιες γεωστρατηγικές αλλαγές να εντείνονται, την κλιματική αλλαγή να χειροτερεύει, ο ρόλος της ναυτιλίας γίνεται ακόμη πιο σημαντικός, αφού μεταφέρει το 90% του παγκόσμιου εμπορίου. Ωστόσο, καλείται να ελιχθεί σε ένα περιβάλλον όπου οι κίνδυνοι πολλαπλασιάζονται καθημερινά, η ασφάλιση ναυτιλιακών κινδύνων, η ναυτασφάλιση, είναι επίκαιρη και αναγκαία περισσότερο από ποτέ.

Ο κλάδος έχει τα δικά του μυστικά και τους δικούς του κώδικες. Το «business stories» απευθύνθηκε στον Χάρη Λάγιο, Head of Marine της Αon Greece, ο οποίος «ξεκλείδωσε» τον φάκελο της ναυτασφάλισης στη σημερινή εποχή.

– Ας αρχίσουμε από τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία.

Η αγορά των κινδύνων πολέμου ήταν ενδιαφέρουσα, με εστίαση δικαίως στη συνεχιζόμενη σύγκρουση στην Ουκρανία. Tα ασφάλιστρα για ταξίδια προς τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας παρέμειναν υψηλά για όλο το διάστημα.

Επίσης οι αξιώσεις που σχετίζονται με πλοία που μπλοκαρίστηκαν στην Ουκρανία και στη συνέχεια έγιναν ολικές απώλειες ήταν σημαντικές. H αντασφαλιστική αγορά επηρεάστηκε από τεράστιες απαιτήσεις σε άλλες κλάσεις ασφάλισης, όπως το aviation, με αποτέλεσμα να αποκλείσει σε μεγάλο βαθμό τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία κατά τις ανανεώσεις της 1ης Ιανουαρίου.

– Τι σημαίνει αυτό;

Αυτό σημαίνει ότι οι ασφαλιστές αναλαμβάνουν σε μεγάλο βαθμό ρίσκα σε αυτό τον τομέα χωρίς αντασφάλιση, μειώνοντας την ασφαλιστική τους δυνατότητα (capacity) στην περιοχή. Σε συνδυασμό με καθυστερήσεις που οδηγούσαν σε συσσωμάτωση κινδύνου στη Μαύρη Θάλασσα, σε κάποια χρονικά διαστήματα οι ασφαλιστές αναγκάζονταν να προσφέρουν τη διαθέσιμη ασφαλιστική τους δυνατότητα με προτεραιότητα στους ήδη υπάρχοντες πελάτες τους, δηλαδή τους στόλους που ασφαλίζονται από αυτούς με ετήσιο war risk συμβόλαιο και όχι ανά περίπτωση. Σε γενικές γραμμές, πάντως, παρατηρήσαμε ότι το ενδιαφέρον για ανάληψη κινδύνου και η κάλυψη από πλευράς της αγοράς δεν έπαψε να υπάρχει.

– Πώς διαμορφώνεται η κατάσταση μετά το πέρας της συμφωνίας μεταφοράς ουκρανικών σιτηρών και τις επιθέσεις με drones σε πλοία;

Οι τελευταίες εξελίξεις στα μέσα Αυγούστου, μετά το πέρας της συμφωνίας μεταφοράς σιτηρών, με επιθέσεις drones σε πλοία και στόχους στην ξηρά εκατέρωθεν, αλλά και την έκρηξη νάρκης σε παραθαλάσσιο θέρετρο της Ρουμανίας, επαναφέρουν την ανησυχία για κλιμάκωση και πιθανή υπερέκθεση κινδύνου για τους ασφαλιστές στην περιοχή.

– Για τον ασφαλιστικό κλάδο υπάρχει και η πειρατεία στο γενικό κάδρο.

Αναφορικά με την πειρατεία, σημειώθηκε απότομη αύξηση των περιστατικών στη Δυτική Αφρική, συμπεριλαμβανομένης της κατάληψης του «Monjasa Reformer» κοντά στη Λ.Δ. του Κονγκό και πολύ νοτιότερα της καθορισμένης περιοχής υψηλού κινδύνου στον Κόλπο της Γουινέας. Το περιστατικό χρησιμεύει ως υπενθύμιση του αυξημένου κινδύνου στην περιοχή και της ανάγκης επαγρύπνησης.

– Η εμφάνιση του λεγόμενου «σκοτεινού στόλου» που παραβιάζει τις κυρώσεις που έχουν επιβληθεί στη Ρωσία ανησυχεί τον κλάδο;

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία παρατηρήθηκε η αύξηση του «σκοτεινού στόλου», πλοίων δηλαδή που συνδέονται με παράνομες δραστηριότητες και «σπάσιμο» των κυρώσεων.
Αυτή είναι μια ανησυχητική εξέλιξη πρωτίστως για διεθνείς φορείς και κυβερνήσεις και σε μεγάλο βαθμό για τους ναυτασφαλιστές. Ο κύριος λόγος είναι η αυξημένη πιθανότητα ενός σοβαρού ατυχήματος και οι επιπτώσεις που μπορεί να επιφέρει.

Τα πλοία που ασκούν αυτή τη δραστηριότητα είναι μεγαλύτερης ηλικίας, νηολογημένα με λιγότερο γνωστές σημαίες και ελλιπή συντήρηση, όπως αναφέρεται σε διάφορες έρευνες και άρθρα. Οι πηγές στον τύπο προσδιορίζουν τον αριθμό αυτών των πλοίων σε εξακόσια.

Επίσης, το ανησυχητικό είναι πως, μεταξύ άλλων, προσπαθούν με πιο τεχνολογικά εξελιγμένες πρακτικές από την απλή απενεργοποίηση του AIS να εμφανίζονται σε διαφορετική τοποθεσία από εκεί που βρίσκονται στην πραγματικότητα, δημιουργώντας σοβαρό κίνδυνο για τη ναυσιπλοΐα.
Από ασφαλιστικής πλευράς, τα συγκεκριμένα πλοία, έχοντας μπει στις μαύρες λίστες του IG Group, καταλήγουν να έχουν κάλυψη P&I από οικονομικά ακατάλληλη ασφάλιση P&I ή και καμία ασφάλιση. Τρανό παράδειγμα που επιβεβαίωσε τις ανησυχίες αποτέλεσε το ατύχημα του πλοίου «Pabloστα» στα ύδατα της Μαλαισίας, τον προηγούμενο Μάιο.

– Να περάσουμε σε άλλο φλέγον θέμα για τη ναυτιλία, την απανθρακοποίηση.

Η απανθρακοποίηση αποτελεί πιθανώς το μεγαλύτερο πρόβλημα προς λύση της ναυτιλίας και χρειάζεται συντονισμένη κοινή πορεία από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η πιο πρόσφατη αναθεώρηση του στόχου του ΙΜΟ που οριοθετεί μηδενικές καθαρές (net) εκπομπές ρύπων πλησίον του 2050, σε αντίθεση με τον προηγούμενο στόχο μείωσης των ρύπων κατά 50% σε σχέση με το 2008, επιταχύνει τις εξελίξεις και αναδεικνύει την ανάγκη εξεύρεσης απτών και φυσικά ασφαλών λύσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ηδη παρατηρούμε ότι, παρά την αβεβαιότητα, ναυτιλιακές εταιρείες τόλμησαν και έβαλαν παραγγελίες ναυπήγησης πλοίων που θα χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα.

Είναι δεδομένο πως η δυνατότητα ανάπτυξης και η ευρεία διαθεσιμότητα εναλλακτικών καυσίμων μαζί με την οικονομική λογική θα είναι ένας σημαντικός παράγοντας στον δρόμο της καταλληλότερης επιλογής για την απανθρακοποίηση.

– Ο κλάδος της ασφάλισης πώς αντιμετωπίζει την πρόκληση αυτή;

Από ασφαλιστικής άποψης, τα πρώτα ερωτήματα που σίγουρα θα προκύψουν είναι πώς θα διασφαλιστεί η ασφάλεια των νέων καυσίμων. Παράλληλα, πόσο γρήγορα θα μπορέσει το ευρύτερο περιβάλλον να προσαρμοστεί στις αυξανόμενες και διαφορετικές ανάγκες εκπαίδευσης και κατάρτισης επί του πλοίου αλλά και στη στεριά.
Η ασφαλιστική αγορά ήδη συμμετέχει ενεργά στη διαβούλευση για τον δρόμο προς την ανθρακοποίηση και η εμπειρία έχει δείξει ότι θα προσαρμοστεί και θα προσφέρει λύσεις στις νέες ανάγκες που θα προκύψουν για τους πλοιοκτήτες.

Αξίζει να αναφερθεί ότι στο κομμάτι της καινοτομίας του κλάδου εμφανίζονται ασφαλιστικά προϊόντα που συνδέονται με την παραγωγή άνθρακα, δρώντας σαν επέκταση της ασφάλειας σκάφους και μηχανής (Hull&Machinery). Επί της ουσίας αποζημιώνουν την επιπρόσθετη παραγωγή άνθρακα ενός σκάφους που προκαλείται σε περίπτωση απρόβλεπτου παρατεταμένου ταξιδιού και αποκλίσεων, που οφείλονται σε έναν καλυμμένο ασφαλιστικά κίνδυνο. Επειτα από ένα τέτοιο γεγονός, το συμβόλαιο πληρώνει με εθελοντικές πιστώσεις άνθρακα ίσες με το ποσό των υπερβολικών εκπομπών που εκπέμπονται.
Συνολικά σίγουρα ο ρόλος των ασφαλιστών θα πρέπει να γίνει πιο ουσιαστικός, με παροχή κινήτρων προς τους ασφαλισμένους που συμμετέχουν ενεργά στην απανθρακοποίηση.

– Ας μιλήσουμε για τα αμιγώς κλαδικά θέματα. Ασφάλιση σκάφους και μηχανής (Η&Μ).

Το πρώτο εξάμηνο του έτους παρουσίασε μια σχετικά επίπεδη αγορά ασφάλισης Hull and Machinery. Τα υγιέστερα επίπεδα αξιολόγησης ρίσκου και η συνεχής μείωση των μεγάλων απωλειών συνέβαλαν σε μια σταθερότητα. Η αγορά εξακολουθεί να είναι αρκετά ισορροπημένη και, προς το παρόν τουλάχιστον, παραμένει αρκετά καλή για τους αγοραστές, αν και δεν υπάρχουν εκτιμήσεις για εκτεταμένες μειώσεις προς το παρόν.
Το καινούριο ασφαλιστικό capacity στην αγορά και η αυξημένη όρεξη των ασφαλιστών ήταν επαρκή για να μετριάσουν μια αύξηση των τιμών. Σε γενικές γραμμές, παρά τα ευνοϊκά σημάδια, η πορεία της αγοράς θα μπορούσε να επηρεαστεί από στοιχεία όπως μια μεγάλη αύξηση του πληθωρισμού, το πιθανό αυξημένο κόστος αντασφάλειας και η πιθανότητα μεγάλων ατυχημάτων και απαιτήσεων.

– Κάνατε λόγο για μείωση απωλειών. Ποια είναι τα στοιχεία που έχετε για να σχηματίσουμε κι εμείς σαφέστερη εικόνα;

Αναλύοντας το ευρύτερο περιβάλλον, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση Allianz Global Corporate & Specialty SE Safety and Shipping Review 2023, οι απώλειες από τη ναυτιλία έφτασαν σε ιστορικό χαμηλό το 2022 με μόνο 38 συνολικές απώλειες μεγάλων πλοίων που αναφέρθηκαν παγκοσμίως, από 59 το προηγούμενο έτος. Αξίζει να αναφερθεί πως αυτός είναι ο χαμηλότερος αριθμός στα 12 χρόνια ιστορίας της έκθεσης.

Ωστόσο οι πυρκαγιές στα «Kodiak Enterprise», «Skandi Buzios» και «Freemantle Highway» όπου, σύμφωνα με τον ναυτιλιακό Τύπο, το κόστος ανά περίπτωση θα υπερβεί τα $100 εκατ., είναι μια έντονη υπενθύμιση της πιθανότητας σοβαρών ατυχημάτων που δυνητικά θα μπορούσαν να ωθήσουν την αγορά να επαναπροσδιορίσει συνολικά την πορεία της. Νέοι κίνδυνοι που συνδέονται με τη μεταφορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων μέσω carcarriers, αλλά και το διαχρονικό πρόβλημα πιθανότητας μεγάλων πυρκαγιών σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων λόγω μεταφοράς επικίνδυνων φορτίων, παραμένουν υψηλά στην ατζέντα των ασφαλιστών λόγω του υψηλού μεγέθους των ασφαλιζόμενων αξιών των πλοίων και του φορτίου.

– Σας απασχολεί η αύξηση του πληθωρισμού;

Παρά το γεγονός πως η ανησυχία που προέκυψε την προηγούμενη χρονιά για πιθανή ώθηση στα ασφάλιστρα λόγω ανόδου του πληθωρισμού και της αύξησης του κόστους αντασφάλισης ήταν χαμηλότερη του αναμενομένου, τα ζητήματα αυτά απασχολούν τους ασφαλιστές. Οπως γίνεται αντιληπτό, το κόστος μιας μέσης απαίτησης αυξάνεται λόγω των αυξήσεων στις τιμές του χάλυβα, της εργασίας και των ανταλλακτικών, ενώ σημαντική αύξηση στο αντασφαλιστικό κόστος επηρεάζει αρκετά τη βάση κόστους των ασφαλιστών.

– Τι περιμένουμε για την επόμενη χρονιά όσον αφορά το P&I (προστασία και αποζημίωση);

Είναι δεδομένο πως οι ανανεώσεις του P&I των τελευταίων ετών ήταν πολύ δύσκολες για τους πλοιοκτήτες. Προσβλέποντας στο μέλλον, πιστεύουμε ότι τα clubs έχουν πλέον αντιμετωπίσει σε μεγάλο βαθμό τα ζητήματα απόδοσης. Oρισμένα από αυτά πέτυχαν αυξήσεις 5%-10% κατά την ανανέωση του Φεβρουαρίου ’23, το οποίο χρησιμεύει ως περαιτέρω ώθηση στο πρόσφατο σύνολο συνδυασμένων καθαρών δεικτών. Οι βελτιωμένες επενδυτικές επιδόσεις και μέχρι στιγμής άλλο ένα σχετικά ευνοϊκό ξεκίνημα της χρονιάς, όσον αφορά τα Poolclaims, έχουν ως αποτέλεσμα να φαίνεται πως τα clubs έχουν επιστρέψει σε κερδοφόρα θέση από το πρίσμα του Underwriting.

Ωστόσο, αναμένουμε ότι ορισμένα από αυτά που είδαν τα επίπεδα κεφαλαίου να πέφτουν περισσότερο τα τελευταία χρόνια πιθανώς να προσπαθήσουν να αναπληρώσουν τα ελεύθερα αποθεματικά τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις τα clubs ίσως να μη χρειαστεί να επιβάλουν περαιτέρω υψηλές γενικές αυξήσεις για να το επιτύχουν αυτό. Είναι επίσης πιθανό ότι για ορισμένα από τα ισχυρότερα clubs ή εκείνα που έχουν διατηρήσει καλύτερα το κεφάλαιο, να δούμε επαναφορά στις επιστροφές ασφαλίστρου/διανομές κεφαλαίου ή αυξημένες εκπτώσεις προς τους πλοιοκτήτες ως παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη των μελών και για την επιβράβευση της αφοσίωσης των σημερινών μελών.

Αναφορικά με το σημαντικό γεγονός της προηγούμενης χρονιάς, της συγχώνευσης των North of England και Standard P&I Club, δεδομένου ότι η συγχώνευση τέθηκε σε ισχύ στις 20 Φεβρουαρίου 2023, ελπίζουμε ότι το επόμενο έτος θα δούμε τη συνδυασμένη οντότητα να προσφέρει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα, σταθερότητα και αξία στα μέλη της μέσω της ικανότητάς της να απορροφά μεγαλύτερα επίπεδα αστάθειας.
Το μεγαλύτερο Club του International Group, το Gard, έχει μακρά ιστορία επιστροφής κεφαλαίων με τη μορφή μειωμένων αναβαλλόμενων κλήσεων-deferred calls (ή πιο πρόσφατα γενικής έκπτωσης) και ελπίζουμε ότι αυτό είναι κάτι που το North Standard πιθανώς να είναι σε θέση να προσφέρει στα μέλη του μελλοντικά.

Η Αon

Η Aon plc, εισηγμένη στο NYSE, αποτελεί κορυφαία εταιρεία επαγγελματικών υπηρεσιών παγκοσμίως. Οι 50.000 συνάδελφοί μας σε 120 χώρες επιτυγχάνουν αποτελέσματα για πελάτες μέσω της χρήσης δεδομένων βιομηχανικής ιδιοκτησίας και αναλύσεων, για την παροχή πληροφοριών που μειώνουν την αστάθεια και βελτιώνουν την απόδοση.
Mε σχεδόν 30 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά παρέχει συμβουλές και λύσεις που εστιάζουν στη Διαχείριση Κινδύνων, στη συνταξιοδότηση και στην Υγεία.

Έχοντας περισσότερους από 70 επαγγελματίες και δύο γραφεία, στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, είμαστε ένας από τους μεγαλύτερους οργανισμούς του είδους μας στην Ελλάδα και επιτηρούμε επίσης τις δραστηριότητες του τοπικού γραφείου της Aon στην Κύπρο.

Στον τομέα των ναυτασφαλίσεων μέσω του γραφείου μας στην Αθήνα και σε συνεργασία με το παγκόσμιο δίκτυο της Aon προσφέρουμε, μεταξύ άλλων, λύσεις για ασφαλίσεις:
Hull & Machinery, Protection & Indemnity και F&D, War Risks, Kidnap & Ransom, Loss of Hire, Crew and Superintendents Personal Accident, Crew P&I Deductible cover, Marine Liabilities συμπεριλαμβανομένων Ship Repairers Liability, Marine Contractors Pollution Liability κ.ά., Cyber Risks αλλά και D&O insurance.

«Η απανθρακοποίηση αποτελεί πιθανώς το μεγαλύτερο πρόβλημα προς λύση της ναυτιλίας και χρειάζεται  συντονισμένη κοινή πορεία απ’ όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Η πιο πρόσφατη αναθεώρηση του στόχου του ΙΜΟ, που οριοθετεί μηδενικές καθαρές (net) εκπομπές ρύπων πλησίον του 2050, σε αντίθεση με τον προηγούμενο στόχο μείωσης των ρύπων κατά 50% σε σχέση με το 2008, επιταχύνει τις εξελίξεις και αναδεικνύει την ανάγκη εξεύρεσης απτών και φυσικά ασφαλών λύσεων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Ηδη παρατηρούμε ότι, παρά την αβεβαιότητα, ναυτιλιακές εταιρείες τόλμησαν και έβαλαν παραγγελίες ναυπήγησης πλοίων που θα χρησιμοποιούν εναλλακτικά καύσιμα»

Διαβάστε ακόμη  

Φραγκογιάννης: 25 στρατηγικές και εμβληματικές επενδύσεις προς έγκριση – Τα νέα ραντεβού με την Intel 

Μεσόγειος: Ελληνική πρωτιά στην ικανοποίηση ξένων επισκεπτών τον Ιούλιο (πίνακες)

Forbes: Αυτοί είναι οι 10 πλουσιότεροι άνθρωποι στον κόσμο (λίστα + tweet)

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ