Η ναυτική εκπαίδευση αποτελούσε πάντα τομέα ιδιαίτερης προτεραιότητας από τους αρμόδιους φορείς, διότι αντανακλά στον υψηλό βαθμό ικανότητας και απόδοσης των υπηρετούντων στα ελληνικά και στα ελληνόκτητα πλοία και όχι μόνο, αλλά και στα γραφεία και γενικότερα σε όλο το ναυτιλιακό cluster.
Πρόσφατα ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης ανακοίνωσε από το βήμα της Βουλής ότι για τη συνολική αναβάθμιση της ναυτικής εκπαίδευσης έχουν εξασφαλιστεί πάνω από 200 εκατ. ευρώ, από πόρους του ΕΣΠΑ, για την περίοδο 2021-2027. Υπάρχει όμως έντονος προβληματισμός, αφού ο ελληνόκτητος στόλος αυξήθηκε τον τελευταίο χρόνο κατά περίπου 7% σε 5.300 πλοία και απαιτεί νέους Ελληνες ναυτικούς που υπολογίζονται σε περίπου 3.500 κάθε χρόνο για τα επόμενα 20 χρόνια. Ομως οι δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας δέχονται κάθε χρόνο 1.200-1.500 σπουδαστές.
«Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρακολουθούμε όλοι το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των αρμόδιων φορέων για την ενίσχυση και την αναβάθμιση των δημόσιων σχολών ναυτικής εκπαίδευσης, καθώς επίσης και των προγραμματισμών προσέλκυσης των νέων στο ναυτικό επάγγελμα. Ολοι μας βέβαια επικροτούμε αυτού του είδους τις προσπάθειες στις οποίες πρωτοστατούν το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, η Ενωση Ελλήνων Εφοπλιστών, το Ιδρυμα Ευγενίδη, η ISALOS των «Ναυτικών Χρονικών», αλλά και ιδιωτικοί φορείς με πρωτεργάτη τον πατριάρχη της ναυτιλίας μας, καπετάν Παναγιώτη Τσάκο», επισημαίνει στο «b.s.» ο Μιχάλης Λάμπρος, από τα εμπειρότερα και μακροβιότερα στελέχη της ναυτιλιακής βιομηχανίας όπου δραστηριοποιείται για περισσότερα από 60 χρόνια.
Τι γινόταν παλιά
Εκφράζει όμως προβληματισμό:
«Διερωτώμαι όμως αν όλες αυτές οι αξιόλογες προσπάθειες είναι προς τη σωστή κατεύθυνση ή μήπως χρειάζεται μια βαθύτερη έρευνα και μια μεγαλύτερη συλλογική προσπάθεια που θα φέρει τα προσδοκώμενα, ευχάριστα αποτελέσματα» και συνεχίζει κάνοντας μία σύντομη αναδρομή πριν περάσει στις προκλήσεις τού σήμερα:
«Πριν προχωρήσω στη βαθύτερη έρευνα γι’ αυτό το θέμα, θα μου επιτρέψετε να αναφερθώ σε παλαιότερες εποχές που αποτελούν ιστορικά γεγονότα και αφορούν κυρίως τον τομέα της ναυτικής εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, αναφέρομαι στις δεκαετίες 1960/1970 και 1980. Ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων ναυτικών κατά τις πιο πάνω αναφερόμενες δεκαετίες όλων των ειδικοτήτων πλησίαζε τις 75.000/80.000 σε πλήρη απασχόληση όλων στα ελληνικά και στα ελληνόκτητα πλοία.
Εκτός από τις δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης που λειτουργούσαν, είχαμε επίσης σε λειτουργία πολλές ιδιωτικές σχολές ναυτικής εκπαίδευσης, από τις οποίες αποφοιτούσαν κάθε χρόνο εκατοντάδες νέοι με αξιόλογα προσόντα για άμεση ναυτολόγησή τους στα πλοία. Υπήρχαν ιδιωτικές σχολές μηχανικών, ηλεκτρολόγων, θαλαμηπόλων, μαγείρων, φροντιστών, στις οποίες δίδασκαν ικανοί καθηγητές. Εκείνη την εποχή, ο αριθμός των εν ενεργεία Ελλήνων ναυτικών υπερέβαλε κατά πολύ άλλων χωρών με ναυτική παράδοση, όπως των Φιλιππίνων, με συνολικό αριθμό ναυτικών περίπου 50.000, ενώ σήμερα υπάρχουν σε πλήρη απασχόληση περίπου 500.000 Φιλιππινέζοι ναυτικοί, κυρίως ξενοδοχειακού προσωπικού».
Οπως επισημαίνει, «κοινή διαπίστωση όλων, όπως εκφράστηκε στη φετινή Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης στην ημερίδα Δημόσια Ναυτική Εκπαίδευση, είναι ότι ο ελληνόκτητος στόλος αυξήθηκε τον τελευταίο χρόνο κατά περίπου 7% σε 5.300 πλοία και συνεχίζει να αυξάνεται με γοργό ρυθμό. Αυτή η αύξηση απαιτεί νέους Ελληνες ναυτικούς που υπολογίζονται σε περίπου 3.500 κάθε χρόνο για τα επόμενα είκοσι χρόνια. Είναι γεγονός ότι ο Ελληνας ναυτικός αναγνωρίζεται διεθνώς, όχι μόνο για τη ναυτοσύνη του αλλά και για την άψογη κατάρτισή του στο ναυτικό επάγγελμα. Θετική απόδειξη είναι ότι μεγάλος αριθμός Ελλήνων αξιωματικών καταστρώματος και μηχανής προσλαμβάνονται με επιτυχία από ξένες εταιρείες σε πλοία μη ελληνικών συμφερόντων, κυρίως κρουαζιερόπλοια» και αναρωτιέται:
«Διερωτώμεθα με ποιον τρόπο θα κατορθώσουμε να καλύψουμε την ετήσια ανάγκη νέων ναυτικών όταν οι δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης στη χώρα μας δέχονται κάθε χρόνο 1.200-1.500 σπουδαστές, ενώ οι υποψήφιοι που πληρούν τα προσόντα εισαγωγής σε αυτές τις σχολές είναι πάνω από 5.000. Δυστυχώς όσοι δεν εισέρχονται στις δημόσιες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης προσανατολίζονται σε άλλες λύσεις εκτός Ελλάδας, κυρίως σε σχολές στη Βάρνα Βουλγαρίας και στην Κύπρο».
Η πρόταση
Προτείνει: «Η μόνη λύση για να κατορθώσουμε να πλησιάσουμε τους στόχους μας είναι η άμεση αύξηση των εισαγόμενων σπουδαστών στις δημόσιες σχολές αλλά, κυρίως, η ίδρυση ιδιωτικών σχολών ναυτικής εκπαίδευσης κατά το πρότυπο των δεκαετιών 1960-1970 σε όλον τον ελλαδικό χώρο.
Την πρόταση για ίδρυση ιδιωτικών ναυτικών σχολών στήριξε ο αγαπητότατος πρώην πρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, Θεόδωρος Βενιάμης, αλλά δυστυχώς παρέμεινε στάσιμη στις καλένδες. Είναι άμεση ανάγκη οι αρμόδιοι φορείς να επαναφέρουν προς συζήτηση με το υπουργείο την άμεση έγκριση για ίδρυση ιδιωτικών ναυτικών σχολών. Μόνο με αυτό τον τρόπο θα επανέλθει η δύναμη των ναυτικών μας στα επίπεδα των προηγούμενων αναφερθέντων δεκαετιών.
Τον τρόπο εξεύρεσης νέων ναυτικών μάς τον διδάσκουν πολλές πλοιοκτήτριες εταιρείες εκτός Ελλάδας οι οποίες συμμετέχουν ενεργά σε ιδιωτικές σχολές ναυτικής εκπαίδευσης» και προσθέτει:
«Πρόσφατα, η μεγαλύτερη σε παγκόσμια κλίμακα εταιρεία κρουαζιεροπλοίων, η CARNIVAL Cruise Line, υπέγραψε συμφωνία στενής συνεργασίας ως μέτοχος σε δύο από τις μεγαλύτερες σχολές ναυτικής εκπαίδευσης στις Φιλιππίνες για γενναία οικονομική ενίσχυση για τη λειτουργία των σχολών και την αύξηση των σπουδαστών και σπουδαστριών, υπό την προϋπόθεση ότι οι απόφοιτοι θα προσλαμβάνονται στα κρουαζιερόπλοια της εταιρείας. Με αυτόν τον τρόπο η CARNIVAL εξασφαλίζει αρκετά πληρώματα για τα πλοία της σε μια εποχή που σε παγκόσμια κλίμακα υπάρχει έλλειψη πληρωμάτων. Εκτός από τις σχολές ναυτικής εκπαίδευσης που θα λειτουργούν στη Mανίλα, η CARNIVAL προγραμματίζει επίσης την ίδρυση σχολών και σε άλλες πόλεις στις Φιλιππίνες. Παρόμοια περίπτωση με τις Φιλιππίνες συμβαίνει και στην Ινδία, με πρωτοβουλία της AIDA Cruises».
Η επιτροπή
Για την προσέλκυση των νέων στο ναυτικό επάγγελμα ο Μιχάλης Λάμπρος εισηγείται:
«Να ιδρυθεί με πρωτοβουλία του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, μια υπεύθυνη επιτροπή που θα απαρτίζεται από εκπροσώπους του υπουργείου, της Ενώσεως Ελλήνων Εφοπλιστών, όλων των άλλων εφοπλιστικών ενώσεων και του Ιδρύματος Ευγενίδου, η οποία επιτροπή θα οργώνει όλη την Ελλάδα προβάλλοντας στους νέους και στις νέες τα πλεονεκτήματα της εργασίας του ναυτικού, με επισκέψεις στα κατά τόπους σχολεία μέσης εκπαίδευσης, κάτι που σίγουρα θα έχει θετικά αποτελέσματα. Επίσης, κάτι που λείπει τα τελευταία χρόνια είναι η προβολή του ναυτικού επαγγέλματος από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τα τηλεοπτικά κανάλια. Στη σημερινή εποχή, αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος διαφήμισης» και καταλήγει λέγοντας-καταγγέλλοντας:
«Ενα άλλο πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι η απασχόληση των σπουδαστών και σπουδαστριών στα πλοία κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών ταξιδιών ενδιάμεσα των σπουδών τους. Δυστυχώς ορισμένα εφοπλιστικά γραφεία αρνούνται αυτού του είδους την εξυπηρέτηση, ιδιαίτερα όσον αφορά στις σπουδάστριες. Εχω συναντήσει σπουδάστριες σε απελπισία διότι δυστυχώς οι ναυτιλιακές εταιρείες στις οποίες απευθύνονται για τα εκπαιδευτικά τους ταξίδια αρνούνται να τις ναυτολογήσουν, κάτι που τις αποθαρρύνει για συνέχιση των σπουδών και για μελλοντική καριέρα στα πλοία.
Νομίζω ότι μια σύσταση από τις εφοπλιστικές ενώσεις προς τα μέλη τους να προσλαμβάνουν σπουδαστές και ιδιαίτερα σπουδάστριες για τα ενδιάμεσα εκπαιδευτικά τους ταξίδια θα βοηθήσει σημαντικά στην προσέλευση νέων και νεανίδων στο ναυτικό επάγγελμα».
Διαβάστε επίσης:
Η ιστορία πίσω από το βραβευμένο σπίτι που “κρεμάστηκε” φυσικά σε έναν βράχο της Καρπάθου
Είναι η Κεφαλονιά ο πιο δυναμικός αμπελώνας της Ελλάδας; 7 κρασιά που συναρπάζουν