Δημοσιονομικό κενό από τις παροχές στο τραπέζι του Eurogroup

του Κωστή Πλάντζου

Για ξενύχτι και πολύωρες διαβουλεύσεις με θέμα την περαιτέρω εμβάθυνση της ΕΕ προετοιμάζονται σήμερα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης. Ο Έλληνας υπουργός όμως, κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος, προετοιμάζεται για γκρίνιες και στενό μαρκάρισμα από τους Ευρωπαίους ομολόγους του, παρότι η Ελλάδα δεν αποτελεί επισήμως θέμα στην ατζέντα του Eurogroup.

Και πριν ένα μήνα όμως, που και πάλι η Ελλάδα δεν υπήρχε στην επίσημη ατζέντα αλλά απασχόλησε σε συζητήσεις και πηγαδάκια των υπουργός, αλλά η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε από τη διάσταση που πήραν οι δηλώσεις Ρέγκλινγκ –καθώς περίμενε ότι ενόψει ευρωεκλογών δεν θα σήκωνε κανείς «σκόνη» τότε. Ενόψει εθνικών εκλογων όμως, ο υπουργός Οικονομικών μοιάζει να θέλει να προκαλεί εντάσεις και αντιπαραθέσεις, «λούζοντας» με χαρακτηρισμούς σε κάθε ευκαιρία όποιον εκφράζει αντίθετη εκτίμηση για το κόστος που θα έχουν για την χώρα και την ελληνική οικονομία οι κυβερνητικές εξαγγελίες.

Επί της ουσίας, από την περασμένη Πέμπτη όλοι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης έχουν διαβάσει την Έκθεση Αξιολόγησης για την Ελλάδα, όπως έδειξαν και οι «ρουκέτες» από τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν Ντομπρόσφκις -τον οποίο επίσης «στόλισε» προχθές ο κύριος Τσακαλώτος. Και σύμφωνα με την έκθεση αυτή, το κόστος των παροχών είναι υπερδιπλάσιο από όσο ανακοινώνει η κυβέρνηση (4,4 – 5,5 δισ. ευρώ αντί για 2,3 δισ. στη διετία 2019-2020). Εξαιτίας τους, διανοίγεται από φέτος μεγάλο «δημοσιονομικό κενό» (και όχι «δημοσιονομικός χώρος» όπως υποστηρίζει η κυβέρνηση)  τουλάχιστον 1% του ΑΕΠ για το 2019. Και μάλιστα, όλοι οι υπολογισμοί έχουν γίνει από την Κομισιόν πριν ανακοινωθεί η κατάργηση του αφορολογήτου από το 2020 ή και όποιες άλλες εξαγγελίες της τελευταίας στιγμής.

Το έργο του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου στην τελευταία, όπως όλα δείχνουν, συμμετοχή του στο Eurogroup και το Ecofin δεν προμηνύεται διόλου εύκολο. Οι συζητήσεις για την Ελλάδα θα γίνουν με φόντο την ακύρωση της μείωσης του αφορολογήτου ορίου και των αντίμετρων, η οποία προκάλεσε ήδη την έντονη αντίδραση εκπροσώπου της Κομισιόν την περασμένη Παρασκευή. Από την άλλη, το Eurogroupδεν θα συζητήσει ούτε σήμερα το ελληνικό αίτημα για προωρη αποπληρωμή του ΔΝΤ, καθώς η κυβέρνηση επιχείρησε να το παρακάμψει στέλνοντας έγγραφο μόνον στον ESM –που όμως το επέστρεψε ως αναρμόδιο γιατί μόνον το Eurogrpoup μπορεί να δώσει την σχετική έγκριση.

Σε κάθε περίπτωση, το αν θα λάβουν σήμερα μεγαλύτερες διαστάσεις ή όχι οι επικρίσεις των Ευρωπαίων υπουργών Οικονομικών, θα εξαρτηθεί:

–  από το αν το θεωρήσουν χάσιμο χρόνο (ή δεν έχουν καν χρόνο) καθώς θα πρέπει να ξενυχτήσουν στο Eurogroup την Πέμπτη και να ξημερώσουν συνεδριάζοντας για άλλα θέματα ή και να διακόψουν για να συνεδριάσουν ξανά την Παρασκευή το πρωί ενδεχομένως.

– από το αν θα δείξουν αυτοσυγκράτηση ενόψει εκλογών στην Ελλάδα και για να μη ρίξουν «νερό στο μύλο» του ΣΥΡΙΖΑ που επιζητεί να κατασκευάζει άλλοθι και «εχθρούς» για να τους χρεώνει  τις αποτυχίες του.

–  από το αν θέλουν να περιμένουν μέχρι το επόμενο Eurogroup στις 8 Ιουλίου -που διεξάγεται την επομένη μέρα ακριβώς των εθνικών εκλογών στην Ελλάδα- για να επανεκτιμήσουν την κατάσταση πριν καταλήξουν τι θα πρέπει να κάνουν και με ποιον θα συνομιλούν στο εξής, γα το ελληνικό ζήτημα.

Όλα θα κριθούν πάντως με βάση τουλάχιστον 4 εκθέσεις που έχουν αναφορά στη χώρα μας και θα περιλαμβάνονται στα ντοσιέ των υπουργών Οικονομικών:

1.   Η 3η έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας της Ελλάδας. Εκτός από το δημοσιονομικό κόστος των παροχών, οι ευρωπαϊκοί θεσμοί εντόπισαν μικρή έως μηδαμινή πρόοδο σε πολλές κομβικές μεταμνημονιακές δεσμεύσεις (ληξιπρόθεσμες οφειλές του Δημοσίου προς ιδιώτες, ιδιωτικοποιήσεις, όρια προσλήψεων στο Δημόσιο, νέο πλαίσιο προστασίας της Α΄ κατοικίας κ.λπ.)
 
2.   Η έκθεση με τις συστάσεις προς την Ελλάδα στο πλαίσιο του
Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες ανισορροπίες της ελληνικής οικονομίας. Η έκθεση θα συζητηθεί την Παρασκευή το μεσημέρι στο Ecofin και εντοπίζει σειρά μεγάλων αδυναμιών (υψηλό δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, πολύ υψηλή ανεργία, χαμηλή ανταγωνιστικότητα, μεγάλος όγκος «κόκκινων» δανείων) και προκλήσεων για τη χώρα μας. Τονίζει ότι η κατάσταση θα πρέπει να επαναξιολογηθεί το φθινόπωρο.

3.   Η ετήσια έκθεση (του άρθρου 4) του ΔΝΤ για την ευρωζώνη:  Το ΔΝΤ αναμένεται να αναδείξει τον κίνδυνο δημοσιονομικής εκτροπής στην Ελλάδα εξαιτίας των παροχών, ενώ έχει ήδη εκφράσει την κάθετη αντίθεσή του στις μειώσεις ΦΠΑ και στην ακύρωση της μείωσης του αφορολογήτου ορίου και των αντίμετρων.

4.   Η έκθεση «ρίσκου»: Η έκθεση παρακολούθησης των δεικτών μείωσης του κινδύνου, συντάχθηκε από κοινού από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και το Ενιαίο Συμβούλιο Εξυγίανσης (SRB), με στόχο να αποτιμήσει τους κινδύνους στην τραπεζική ένωση. Για την Ελλάδα θα υπάρχει ειδική αναφορά στα δύο σχέδια μείωσης των «κόκκινων» δανείων, αυτό του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και αυτό της Τράπεζας της Ελλάδος.