Την αναβολή του Eurogroup για αύριο Πέμπτη ανακοίνωσε, μέσω Twitter, ο πρόεδρος του σώματος, Μάριο Σεντένο. Όπως έγραψε χαρακτηριστικά, «μετά από 16 ώρες διαπραγμάτευσης δεν είμαστε ακόμα σε συμφωνία».

«Έπειτα από 16 ώρες συζητήσεων, πλησιάσαμε σε συμφωνία, αλλά δεν έχουμε ακόμα καταλήξει σε αυτήν. Ανέστειλα το Eurogroup», οι εργασίες του οποίου θα συνεχιστούν «αύριο, Πέμπτη», ανέφερε ο Πορτογάλος πρόεδρος του συμβουλίου μέσω Twitter. Παρότι οι συνομιλίες κράτησαν όλη τη νύχτα, οι χώρες του βορρά συνέχισαν να διαφωνούν με αυτές του νότου, που ζητούν να καταβληθεί μια χρηματοοικονομική προσπάθεια χωρίς προηγούμενο. Η τηλεδιάσκεψη, που άρχισε χθες Τρίτη στις 17:30 (ώρα Ελλάδας), συνεχίστηκε όλη τη νύχτα με παράλληλες επαφές σε μικρότερες ομάδες, σε μια προσπάθεια να αρθεί το αδιέξοδο.

«Το μόνο που μπορώ να πω είναι ότι δεν έχει υπάρξει συμφωνία προς το παρόν. Δεν μπορώ να θεωρήσω δεδομένο ότι θα υπάρξει συμφωνία»,  ανέφερε ευρωπαϊκή πηγή νωρίτερα μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Σύμφωνα με τον Σεντένο, ο στόχος του αυριανού συμβουλίου «συνεχίζει να είναι» να δημιουργηθεί «ισχυρό ευρωπαϊκό δίχτυ ασφαλείας» για να αντιμετωπιστούν «οι συνέπειες» που θα έχει η πανδημία στην απασχόληση, για τις επιχειρήσεις και στα δημοσιονομικά των χωρών-μελών, και να καταρτιστεί σχέδιο για την «ανάκαμψη» της Ευρώπης.

Ο εκπρόσωπος του Μάριο Σεντένο έγραψε στον λογαριασμό του ότι η ενημέρωση που ήταν να γίνει σήμερα στις 11 πμ. ακυρώνεται, καθώς η συνέχιση της συνεδρίασης μετατέθηκε για αύριο και ότι λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν αργότερα.

Σημειώνεται ότι η συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης ξεκίνησε λίγο μετά τις 5 το απόγευμα της Τρίτης (ώρα Ελλάδος), ωστόσο, ο  Σεντένο αφαίρεσε τα διαλείμματα διάρκειας 3,5 ωρών και υπολόγισε την καθαρή διάρκεια της διαπραγμάτευσης στις 16 ώρες.

ΕΚΤ: Χρειάζονται μέτρα 1,5 τρισ και στο Εurogroup συζήτησαν για 500 δισ.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προειδοποίησε τους υπουργούς Οικονομικών που συμμετέχουν στο Eurogroup ότι η ευρωζώνη μπορεί να χρειασθεί οικονομικά μέτρα ύψους 1,5 τρισεκατομμυρίου ευρώ για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης που προκαλεί η επιδημία Covid-19, δήλωσαν στο Reuters ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Ωστόσο, κατά την διάρκεια της τηλεδιάσκεψης των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης που έληξε έπειτα από συνομιλίες 16 ωρών χωρίς συμφωνία, η Γερμανία, η Ολλανδία και άλλες χώρες της βόρειας Ευρώπης εμφανίσθηκαν έτοιμες να υποστηρίξουν μέτρα ύψους μόλις 500 δισεκατομμυρίων ευρώ, δήλωσαν αξιωματούχοι που συμμετείχαν στις συνομιλίες.

Τα οικονομικά μέτρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα συνδυαστούν με τα μέτρα που θα λάβει κάθε χώρα, αλλά το συνολικό πακέτο είναι πιθανόν να μην είναι αρκετό για να καλύψει τις χρηματοδοτικές προσπάθειες, δήλωσαν ευρωπαίοι αξιωματούχοι.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε την εκτίμηση ότι η ευρωπαϊκή οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 10% αυτό το έτος, αλλά η ζοφερή προειδοποίηση δεν ήταν αρκετή για να αμβλύνει τις διχογνωμίες των υπουργών Οικονομικών, οι οποίοι δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν σε ένα κοινό κείμενο, κυρίως εξαιτίας της αντίστασης της Ολλανδίας, εκ μέρους του στρατοπέδου των βορείων, και της Ιταλίας.

Η Ρώμη επεδίωκε μία περισσότερο φιλόδοξη συμφωνία με σαφείς αναφορές σε μελλοντική έκδοση κοινών ομολόγων, ενώ η Ολλανδία άσκησε πιέσεις για την επιβολή όρων στην χορήγηση οποιασδήποτε πιστωτικής γραμμής προς τις χώρες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση.

Σταϊκούρας: Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο

Υπάρχουν ακόμα διαφορές μεταξύ των κρατών – μελών της ευρωζώνης, παρά τη σημαντική πρόοδο, αλλά εκτιμάται ότι θα καλυφθούν έως αύριο. Αυτό δηλώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, για την ολονύκτια συνεδρίαση του Eurogroup που διακόπηκε για να συνεχιστεί αύριο, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας. «Η συνεδρίαση του Eurogroup δεν κατέληξε σε συμφωνία, παρά το γεγονός ότι υπήρξε σημαντική πρόοδος πάνω σε ένα πιο φιλόδοξο πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης και τη μετέπειτα ανάταξη της οικονομίας. Υπάρχουν ακόμα διαφορές, οι οποίες εκτιμάται ότι θα καλυφθούν μέχρι αύριο».

Λεμέρ – Σολτς: Θα συνεργαστούμε για να φτάσουμε σε συμφωνία

Με μηνύματά τους μέσω Twitter, μετά τη διακοπή του Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών της Γαλλίας και της Γερμανίας, Μπρoυνό Λεμέρ και Ολαφ Σολτς, αναφέρουν ότι θα συνεργαστούν μεταξύ τους, ενώ καλούν όλα τα ευρωπαϊκά κράτη να αρθούν στο ύψος των «εξαιρετικών περιστάσεων» ώστε να φτάσουν σε μια φιλόδοξη συμφωνία.

Δεν υποχωρεί η Ιταλία, η αλλαγή πλεύσης της Ισπανίας

Τα βασικότερα προβλήματα στη διαπραγμάτευση ήταν  οι εγγυήσεις του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας για τις χώρες που θα ήθελαν να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαιά του για την αντιμετώπιση της κρίσης καθώς και οι αναφορές για κάποιου είδους αμοιβαιοποίησης του χρέους.

Η Ιταλία δεν φάνηκε να κάνει πίσω από το αίτημά της να υπάρξει αναφορά για ένα είδους ευρω – ομολογο, ενώ η Ολλανδία και η Γερμανία είχαν επιφυλάξεις. Η Ισπανία, η οποία μέχρι την τελευταία στιγμή είχε συναχθεί με την Ιταλία για την έκδοση κορωνο – ομολόγου, αποφάσισε να αλλάξει γραμμή και να συνταχθεί με τη Γαλλία η οποία ζητεί, αν και όχι τόσο έντονα, τη δημιουργία ενός ad hoc ταμείου για τις δημόσιες δαπάνες που θα δικαιολογούνται σε κάθε περίπτωση από την κρίση του νέου ιού, φθάνοντας μέχρι και το 3% του ΑΕΠ της ΕΕ το οποίο θα μπορούσε να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια μέσω ενός φορέα ειδικού σκοπού (special purpose vehicle – SPV)και στη συνέχεια θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί από την Κεντρική Κεντρική Τράπεζα.

Η Ιταλία επιθυμούσε να αφεθεί ανοικτό το ενδεχόμενο για την έκδοση κοινού ομολόγου και προσπάθησε να δεσμεύσει την Ολλανδία, ότι η πρόσβαση στα κεφάλαια του ESM για τα ζητήματα που σχετίζονται με την πολιτική υγείας θα μπορούσαν να εκταμιευθούν χωρίς τις ελάχιστες  εγγυήσεις που προβλέπονται, καθώς το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχει ουσιαστικά «παγώσει».

Ο υπουργός Οικονομικών της Γαλλίας Μπρινό Λε Μερ ανακοίνωσε ότι μαζί με τον Γερμανό ομόλογό του Όλαφ Σόλτς καλούν όλα τα κράτη – μέλη να ανταποκριθούν στις εξαιρετικές προκλήσεις για την επίτευξη μιας  συμφωνίας.

Ακόμα και στο ζήτημα του SURE (του προγράμματος επιδότησης εργασίας της Κομισιόν) υπήρξε διχογνωμία, καθώς ορισμένες χώρες ζητούν διασφαλίσεις ότι θα είναι προσωρινό.

Το ρεπορτάζ του NM

Όπως έγραφε νωρίτερα το ΝΜ, η Ευρώπη βρίσκεται πολύ κοντά  σε ιστορικό ναυάγιο, μετά το γερμανικό «μπλόκο» στο ευρωομόλογο και το ιταλικό «βέτο» στις άλλες λύσεις που προωθούνται.

Η συνεδρίαση μέσω τηλεδιάσκεψης που ξεκίνησε στις 4 το απόγευμα της Τρίτης, συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Σε όλες αυτές τις ώρες η Ιταλία αντιδρά σθεναρά σε ό,τι προτάσεις βάζουν στο τραπέζι οι Βόρειοι, από το μπλοκ των οποίων οι πιο «σκληροί» εμφανίζονται οι Ολλανδοί.

Reuters: Μέτρα άνω των 500 δισ.

Σύμφωνα με το Reuters, oι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης επιχειρούν να συμφωνήσουν σήμερα σε μέτρα ύψους άνω του μισού τρισ. ευρώ για την αντιμετώπιση του οικονομικού αντίκτυπου της πανδημίας.

Η Ιταλία και η Ισπανία, που έχουν πληγεί περισσότερο από την πανδημία, είναι και οι πιο επίμονες όσον αφορά στην ανάγκη έκδοσης ευρωομολόγων για τον περιορισμό της βαθιάς ύφεσης και τη χρηματοδότησή της ανάκαμψης.

Όμως, η Ολλανδία, η Γερμανία και αρκετές άλλες χώρες τάσσονται κατά της αμοιβαιοποίησης του χρέους και υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει ανάγκη δημιουργίας ευρωομολόγων τώρα.

Για να γεφυρώσει το χάσμα Βορρά – Νότου η Μαδρίτη κατέθεσε μια νέα συμβιβαστική πρόταση οποία προβλέπει: Η Ισπανία προτείνει να δημιουργηθεί ένα Special Purpose Vehicle, ένα ταμείο για τον κορωνοϊό, το οποίο θα εκδώσει χρέος (ομόλογα) με εγγυήσεις τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό και τα έσοδα από το ψηφιακό φόρο.

Στη συνέχεια θα αναλάβει δράση η ΕΚΤ η οποία θα μπορεί να μοχλεύσει το ποσό αυτό επί δέκα. Η ΕΚΤ δηλαδή θα είναι το εργαστήριο που θα πολλαπλασιάσει τη δύναμη πυρός αυτού του ταμείου.

Τα μέτρα που θα ληφθούν σύμφωνα με το  Reuters
-Προληπτικές πιστωτικές γραμμές από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) έως το 2% του ΑΕΠ μίας χώρας, συνολικού ύψους 240 δισ. ευρώ. Οι γραμμές αυτές θα δίνονται με ελάχιστους όρους και εστίαση στα θέματα υγείας.

-Χορήγηση πρόσθετων εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ώστε αυτή να μπορέσει να αυξήσει τον δανεισμό της κατά 200 δισ. ευρώ, πέραν της αύξησής του κατά 40 δισ. ευρώ που είναι ήδη σε εξέλιξη.

-Στήριξη του σχεδίου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να αντλήσει 100 δισ. ευρώ από την αγορά έναντι εγγυήσεων ύψους 25 δισ. ευρώ από τις 27 χώρες της ΕΕ για να επιδοτεί μισθούς εργαζομένων, ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να μειώνουν τις ώρες απασχόλησης των εργαζομένων τους αντί να τους απολύουν.

-Τέλος, οι υπουργοί είναι πιθανόν να υποστηρίξουν ένα σχέδιο της Κομισιόν και της Ολλανδίας για τη δημιουργία ενός ταμείου έκτακτης στήριξης, το οποίο θα δίνει επιχορηγήσεις για ιατρικές προμήθειες και υγειονομική περίθαλψη, το συνολικό ύψος των οποίων θα μπορούσε να ανέλθει σε περίπου 20 δισ. ευρώ.

Η επαναφορά του waiver για την Ελλάδα

Η «επιτυχία» δεν ήρθε όμως εχθές από εκεί που την περίμεναν. Αντιθέτως ήρθε από την ΕΚΤ και την Κριστίν Λαγκάρντ, που επανέφερε το περίφημο «waiver» για την Ελλάδα (το οποίο πολλοί εξ αυτών επιζητούσαν το 2015) τώρα που το έχει πραγματική ανάγκη η χώρα.

Η ΕΚΤ δικαίωσε το ρόλο της και πλέον, κατ’εξαίρεσιν, τα ομόλογα που εκδίδει ή υπογράφει η Ελληνική Δημοκρατία, θα γίνονται δεκτά για τακτική χρηματοδότηση. Το πραγματικό κέρδος είναι ότι πλέον τράπεζες και ελληνική οικονομία έχουν απεριόριστη πρόσβαση σε ρευστό! Και μαζί με την συμμετοχή της χώρας στην έκτακτη χρηματοδότηση του QE, τα πολύπαθα ελληνικά κρατικά ομόλογα αντιμετωπίζονται πια, σχεδόν, σαν να ανήκαν …σε επενδυτική βαθμίδα -παρότι απέχουν πολύ απέχουν ακόμα όμως!

Τα «δώρα» αυτά δόθηκαν στη χώρα για να αντιμετωπίσει μια λαίλαπα για την οποία αντικειμενικά δεν φέρει καμία ευθύνη. Ενώ προ ετών τα στερήθηκε, για να αντιμετωπίσει μια καταστροφή και τον «Αρμαγεδόνα» για τον οποίο απειλούσε εκβιαστικά ότι θα προκαλέσει παγκοσμίως -αλλά τελικά τον έζησε μόνη και εγκαταλελειμμένη για χρόνια.

Επιστρέφοντας στο σήμερα, η σύγκριση των δραστικών αποφάσεων της ΕΚΤ, γίνεται με τις «μη αποφάσεις» του Eurogroup. Ὀλα ξεκίνησαν χθες γύρω στις 4 το απόγευμα με ένα σχέδιο συμφωνίας που παρουσίασε ο Πρόεδρος Σεντένο για δαπάνες μισού τρισεκατομμυρίου ευρώ. Τα 540 δισ. (100 από Κομισιόν, 200 από ΕΤΕπ και 240 από ESM με προληπτικά κεφάλαια υπό όρους και «μνημόνιο» χωρίς Τρόικα) απέχουν αρκετά από τα 700 δισ. ή το 1 τρισ. ευρώ που ακούγονταν τις προηγούμενες μέρες.

Δεν είναι όμως στα ποσά το πρόβλημα. Άλλωστε και τα 540 δισ. ευρώ αφορούν το «τώρα» και όχι το «αύριο» της κρίσης. Βόρειοι και Νότιοι μπορεί και να μην τα χαλάσουν στα ποσά ενώ και οι δημοσιονομικοί κανόνες «έχουν πάει περίπατο» λόγω κορωνοϊού.

Το δύσκολο είναι πού θα βρεθούν τα τόσα πολλά λεφτά. Φυσικά από δανεικά, αλλά όλα σκαλώνουν στην «αμοιβαιοποίηση» του χρέους, δηλαδή  στο ποιος θα πληρώσει τελικά για να δανειστούν Ιταλία, Ισπανία και ….λοιποί συγγενείς του Ευρωπαϊκού Νότου, όσα χρειάζονται για να αντιμετωπίσουν την υγειονομική κρίση.

Το ευρωομόλογο 1 τρισ. θα έφερνε φθηνότερο χρήμα, γιατί θα ήταν σαν να τα δανείζεται η Γερμανία. Θα ήταν όμως και «χωρίς όρους» χρήματα για όλες τις χώρες, κάτι που κι αν ακόμα συμφωνηθεί, μπορεί να έριχνε την κυβέρνηση στη Γερμανία ή να μην περνούσε ποτέ από τη Γερμανική Βουλή.

Οι άλλες λύσεις όμως με δάνεια από τον ESM «τρομάζουν» όποιον αναγκαστεί να πάει πρώτος να ζητήσει λεφτά, γιατί θα  του τεθούν όροι και προϋποθέσεις στο τι θα τα κάνει και πώς θα τα επιστρέψει.

Η Αθήνα έχει εμπλακεί για τα καλά στην περιπέτεια, αλλά δεν επείγεται όπως παλιά, καθώς έχει ήδη έτοιμη ρευστότητα που άλλες χώρες δεν διαθέτουν (από το τελευταίο δάνειο των 15 δισ. ευρώ του Γ΄ Μνημονίου). Και αν ακόμα δεν καταλήξει τελικά σε λύσεις το Eurogroup, μπορεί να οριστεί και εμβόλιμη έκτακτη τηλεδιάσκεψη των υπουργών Οικονομικών πριν ή μετά το Πάσχα των Καθολικών, ενόψει της βιντεοδιάσκεψης των αρχηγών κρατών, που αναμένεται στα μέσα της ερχόμενης εβδομάδας (ως την Μ. Πέμπτη 16 του μηνός αν διαφανεί ότι μπορεί να υπάρξει συμφωνία).

Το πού θα κάτσει η μπίλια, θα απασχολήσει και θα συζητηθεί τις επόμενες ώρες. Η Ιταλία έχει την φορά αυτή το μεγαλύτερο πρόβλημα, αλλά δεν είναι και αμελητέα ποσότητα. Κυρίως τρομάζει όμως όλους το μέγεθος της ανθρώπινης και της οικονομικής καταστροφής που ζουν και θα ζήσουν οι χώρες που επλήγησαν περισσότερο. Και για αυτό ο όρος «Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» θα ακουστεί ξανά πολλές φορές τις ερχόμενες μέρες και εβδομάδες.