Οι σπάνιες γαίες, η φαιντανύλη και η σόγια ιεραρχήθηκαν από τον Αμερικανό Πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ, ως τα σημαντικότερα ζητήματα που έχουν να λύσουν μεταξύ τους ΗΠΑ και Κίνα, λίγο πριν οι δύο πλευρές επιστρέψουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, καθώς η εύθραυστη εμπορική εκεχειρία πλησιάζει στη λήξη της.

«Δεν θέλω να παίξουν το παιχνίδι των σπανίων γαιών μαζί μας», δήλωσε ο Τραμπ την Κυριακή μέσα στο Air Force One, καθώς έπαιρνε τον δρόμο της επιστροφής από την Ουάσινγκτον  στη Φλόριντα. Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο ίδιος είχε απειλήσει για δασμούς 100% στις κινεζικές αποστολές, αφότου το Πεκίνο δεσμεύτηκε να επιβάλει ευρείς ελέγχους στα ορυκτά.

Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι οι ΗΠΑ θέλουν η Κίνα «να βάλει ένα φρένο στη φαιντανύλη», αναφερόμενος στην κατηγορία του ότι το Πεκίνο δεν έχει καταφέρει να περιορίσει την εξαγωγή του ναρκωτικού και των πρόδρομων χημικών του, συμβάλλοντας στην κρίση των οπιοειδών στις ΗΠΑ. Άλλο ένα βασικό αίτημα ήταν η επανέναρξη των αγορών σόγιας από την Κίνα, τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία στον κόσμο. Και τα τρία θέματα ήταν «πολύ, ξέρετε, φυσιολογικά πράγματα», πρόσθεσε ο Τραμπ.

Ο Υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ δήλωσε ότι ΗΠΑ και Κίνα θα πραγματοποιήσουν συνομιλίες αργότερα αυτή την εβδομάδα στη Μαλαισία. Αυτό συνέβη μετά τη διαδικτυακή του συνάντηση με τον Αντιπρόεδρο της κινεζικής κυβέρνησης Χε Λιφένγκ την Παρασκευή, συνομιλία την οποία τα κινεζικά κρατικά μέσα χαρακτήρισαν ως «εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων».

Περισσότερο από μια εβδομάδα νωρίτερα, ο Τραμπ είχε αφήσει να εννοηθεί ότι μπορεί να ακυρώσει την πρώτη του διά ζώσης συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κίνας Σι Τζινπίνγκ από τότε που επέστρεψε στον Λευκό Οίκο, εκφράζοντας οργή για την απόφαση της κινεζικής κυβέρνησης να επιβάλει ευρείς ελέγχους στις σπάνιες γαίες. Δήλωσε επίσης ότι ο δασμός 100% στις εισαγωγές θα τεθεί σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου.

Αυτό απειλεί την εμπορική εκεχειρία, η οποία λήγει στις 10 Νοεμβρίου, εκτός και αν πάρει παράταση. Οι αρκετοί μήνες σχετικής σταθερότητας στη σχέση ΗΠΑ–Κίνας έχουν διαταραχθεί τις τελευταίες εβδομάδες, αφότου η Ουάσινγκτον επέκτεινε ορισμένους περιορισμούς στην τεχνολογία και πρότεινε δασμούς στα κινεζικά πλοία, που εισέρχονται σε αμερικανικά λιμάνια. Η Κίνα απάντησε με παράλληλες κινήσεις και ανακοίνωσε αυστηρότερους ελέγχους εξαγωγών στις σπάνιες γαίες και άλλα κρίσιμα υλικά.

Σε συνέντευξή του στο Fox News την Κυριακή, όταν ρωτήθηκε για την τελευταία του απειλή να αυξήσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, ο Τραμπ δήλωσε ότι ο δασμός «δεν είναι βιώσιμος», αν και «θα μπορούσε να τεθεί σε ισχύ». Πρόσθεσε ότι διατηρεί καλή σχέση με τον Κινέζο ηγέτη και αναμένει η συνάντηση να πραγματοποιηθεί στη Νότια Κορέα, όπου ξεκινά αργότερα αυτόν τον μήνα η σύνοδος Οικονομικής Συνεργασίας Ασίας-Ειρηνικού (APEC). «Νομίζω ότι θα τα πάμε καλά με την Κίνα, αλλά πρέπει να έχουμε μια δίκαιη συμφωνία. Πρέπει να είναι δίκαιη», δήλωσε ο Τραμπ.

Δυσαρεστημένοι με τη σόγια οι Αμερικανοί αγρότες

Η σόγια αποτελεί σημαντικό μέσο πίεσης για την Κίνα στη μεταξύ τους διαμάχη. Πέρυσι, η Κίνα αγόρασε σόγια αξίας περίπου 12,6 δισ. δολαρίων από τις ΗΠΑ, αλλά φέτος οι αγορές μηδενίστηκαν. Αντ’ αυτού, στράφηκε σε αγορές από τη Νότια Αμερική. Η απογοήτευση μεταξύ των Αμερικανών αγροτών — οι οποίοι αποτελούν βασικό στήριγμα για τον Τραμπ — αυξάνεται, με πολλούς να ξεμένουν από αποθηκευτικούς χώρους για την αδιάθετη σόγια και να αντιμετωπίζουν πιέσεις λόγω των χαμηλών τιμών. Περιμένουν με αγωνία κρατική βοήθεια, η οποία όμως έχει καθυστερήσει λόγω του κυβερνητικού shutdown.

Τον Αύγουστο, ο Τραμπ ζήτησε από την Κίνα να τετραπλασιάσει τις αγορές σόγιας από τις ΗΠΑ. Τονίζοντας τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι αυτό δεν συμβαίνει, την περασμένη εβδομάδα απείλησε να σταματήσει τις εισαγωγές μαγειρικών ελαίων από την Κίνα, την οποία κατηγόρησε ότι σκοπίμως «δημιουργεί προβλήματα στους αγρότες μας που παράγουν σόγια».

Το «μέτωπο» της φαιντανύλης

Το ζήτημα της φαιντανύλης θεωρείται εδώ και καιρό τομέας όπου οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να σημειώσουν πρόοδο, παρ’ όλα αυτά συνεχίζει να αποτελεί αγκάθι στις σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Νωρίτερα φέτος, ο Τραμπ επέβαλε δασμούς 20% σε όλα τα κινεζικά προϊόντα εξαιτίας της ροής παράνομης φαιντανύλης στις ΗΠΑ. Αυτοί οι δασμοί προστίθενται στους ήδη υπάρχοντες από την «Ημέρα της Απελευθέρωσης».

Τον Ιούνιο, το Πεκίνο ενίσχυσε τους ελέγχους σε δύο χημικά, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή του ναρκωτικού, αλλά ταυτόχρονα υποστήριξε ότι είναι ευθύνη των ΗΠΑ να επιλύσουν το πρόβλημα των ναρκωτικών τους.

Ρίχνει τους τόνους η Κίνα

Όταν ρωτήθηκε σήμερα σε τακτική συνέντευξη Τύπου στο Πεκίνο για τα τρία ζητήματα που έθεσε ο Τραμπ, ο εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών, Γκουό Τζιακούν, δήλωσε ότι «ένας εμπορικός πόλεμος δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα καμίας πλευράς και οι δύο πλευρές θα πρέπει να διαπραγματευτούν και να επιλύσουν τα σχετικά ζητήματα στη βάση της ισότητας, του σεβασμού και του αμοιβαίου οφέλους».

Η Κίνα έχει προσπαθήσει να καταλαγιάσει τις ανησυχίες σχετικά με την κλιμάκωση των περιορισμών στις σπάνιες γαίες — οι οποίες είναι κρίσιμες για την κατασκευή μαχητικών αεροσκαφών, smartphones και ακόμη και καθισμάτων αυτοκινήτων — προκειμένου να περιορίσει την παγκόσμια αντίδραση.

Σε συζητήσεις στο περιθώριο των ετήσιων συναντήσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου την περασμένη εβδομάδα, Κινέζοι αντιπρόσωποι δήλωσαν στους διεθνείς ομολόγους τους ότι οι αυστηρότεροι έλεγχοι εξαγωγών δεν θα βλάψουν τις κανονικές εμπορικές ροές, σύμφωνα με το Bloomberg News, το οποίο επικαλέστηκε πηγές με γνώση των συνομιλιών. Οι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι η Κίνα επιδιώκει να δημιουργήσει έναν μακροπρόθεσμο μηχανισμό με αυτά τα μέτρα και ότι εισήχθησαν ως απάντηση στις προκλήσεις των ΗΠΑ.

Επιβράδυνση για την κινεζική ανάπτυξη

Την ίδια στιγμή, στον απόηχο των εμπορικών εντάσεων με τις ΗΠΑ και των προβλημάτων στην αγορά ακινήτων, η οικονομική ανάπτυξη της Κίνας επιβραδύνθηκε στο τρίμηνο έως το τέλος Σεπτεμβρίου.  Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου αναπτύχθηκε κατά 4,8% σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2024, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν σήμερα– ρυθμός ανάπτυξης, που αποτελεί τον χαμηλότερο των τελευταίων 12 μηνών.

Όπως σημειώνει το BBC, τα στοιχεία για την ανάπτυξη του γ’ τριμήνου αναμένεται να καθορίσουν το κλίμα ενόψει της συνεδρίασης της κινεζικής ηγεσίας αυτή την εβδομάδα, όπου θα συζητηθεί το οικονομικό σχέδιο της χώρας για την επόμενη πενταετία. Η τελευταία μέτρηση αντιπροσωπεύει επιβράδυνση σε σχέση με το ετήσιο ποσοστό 5,2% που είχε καταγραφεί το προηγούμενο τρίμηνο, έως τον Ιούλιο.

Η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Κίνας ανέφερε ότι η οικονομία παρουσίασε «ισχυρή ανθεκτικότητα και ζωντάνια» παρά τις πιέσεις, αποδίδοντας την ανάπτυξη κυρίως στη δυναμική του τεχνολογικού τομέα και των επιχειρηματικών υπηρεσιών. Το Πεκίνο έχει θέσει στόχο ανάπτυξης «γύρω στο 5%» για το 2025 και μέχρι στιγμής έχει αποφύγει μια απότομη ύφεση, χάρη στα κυβερνητικά μέτρα στήριξης και στην –μέχρι πρόσφατα– εμπορική εκεχειρία με την Ουάσιγκτον.

Πριν από την πρόσφατη όξυνση, κινεζικές επιχειρήσεις είχαν επωφεληθεί από την εμπορική εκεχειρία με την Ουάσιγκτον για να αυξήσουν τις εξαγωγές τους προς τις ΗΠΑ, με αποτέλεσμα οι εξαγωγές της Κίνας να σημειώσουν άνοδο 8,4% τον Σεπτέμβριο. Αυξήθηκε επίσης και η συνολική αξία των εισαγωγών. Η βιομηχανική παραγωγή της Κίνας αυξήθηκε κατά 6,5% τον περασμένο μήνα σε ετήσια βάση, με τους κατασκευαστές 3D εκτύπωσης, ρομποτικής και ηλεκτρικών οχημάτων να βρίσκονται ανάμεσα στους πιο αποδοτικούς κλάδους. Ο τομέας των υπηρεσιών, που περιλαμβάνει υποστήριξη πληροφορικής, συμβουλευτικές εταιρείες, καθώς και επιχειρήσεις μεταφορών και logistics, σημείωσε επίσης ανάπτυξη.

Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι οι κινεζικές εξαγωγές συνέβαλαν στην αντιστάθμιση της «υποτονικής» εσωτερικής κατανάλωσης, σύμφωνα με τη Σιένα Γου, ανώτερη οικονομολόγο της Oxford Economics.

Το Πεκίνο έχει δαπανήσει δισεκατομμύρια σε κίνητρα, όπως επιδοτήσεις, αυξήσεις μισθών και εκπτώσεις, για να ενθαρρύνει τους πολίτες να αυξήσουν τις δαπάνες τους και να τονωθεί η οικονομία. Ωστόσο, σύμφωνα με την κ. Γου, είναι απίθανο η κινεζική ανάπτυξη φέτος να ξεπεράσει το 4,8% χωρίς περαιτέρω κυβερνητική στήριξη, η οποία ενδέχεται να περιλαμβάνεται στο νέο Πενταετές Σχέδιο που θα καθορίσει τους οικονομικούς στόχους του Πεκίνου.

Ο κλάδος των ακινήτων της Κίνας συνέχισε επίσης να δοκιμάζεται, καθώς οι επενδύσεις σε ακίνητα μειώθηκαν κατά 13,9% σε ετήσια βάση έως τον Σεπτέμβριο. Η αγορά κατοικίας διανύει περίοδο έντονης ύφεσης, με πτώση τιμών, μειωμένες πωλήσεις και περιπτώσεις εγκατάλειψης έργων από κατασκευαστές. Ο τομέας ακινήτων αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο της κινεζικής οικονομίας και έχει υπάρξει σημαντική πηγή εσόδων για τις τοπικές κυβερνήσεις.

Οι τιμές κατοικιών έχουν μειωθεί σχεδόν σε όλες τις μεγάλες πόλεις, παρά τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης, σύμφωνα με τη λέκτορα οικονομικών Λόρα Γου του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Nanyang. Μακροπρόθεσμα, η αγορά κατοικίας «παραμένει ο κύριος παράγοντας που επιβαρύνει την οικονομική ανάπτυξη της Κίνας», ακόμη και καθώς η χώρα αντιμετωπίζει την αβεβαιότητα από τους αμερικανικούς δασμούς και άλλα εμπορικά εμπόδια, προσθέτει η καθηγήτρια Γου.

Διαβάστε ακόμη 

Στεφάν Μπουζνά (Euronext): Δεν θα αυξήσουμε το τίμημα για την εξαγορά της ΕΧΑΕ

Καλώδιο: Συμφωνία υπό όρους για τα 251 εκατ. ευρώ του ΑΔΜΗΕ – De facto αναγνώριση των 82 εκατ. από τη ΡΑΕΚ

Κουνούπια: Όχι μόνο τσιμπούν, αλλά γνωρίζουν και πολλά… μυστικά μας

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα