Στην προηγούμενη μεγάλη κρίση του 2008 οι οίκοι αξιολόγησης είχαν κατηγορηθεί για ολιγωρία, προχειρότητα ή ακόμα και ότι έκαναν τα «στραβά μάτια» όταν αξιολογούσαν κράτη και εταιρείες, με αποτέλεσμα να ευθύνονται για το ξέσπασμα της κρίσης αφού δεν είχαν εγκαίρως ηχήσει οι αναμενόμενοι συναγερμοί.
Σε αυτή την κρίση οι οίκοι αξιολόγησης φαίνεται ότι δε θέλουν να δεχθούν την ίδια κριτική και προχωρούν σε υποβαθμίσεις – εταιριών που πλήττονται από τον κορωνοϊό σε πρώτη φάση. Ωστόσο στην πορεία δημιουργούν ρίσκα για καραμπόλες που μπορεί να χτυπήσουν χωρίς προειδοποίηση.
Σήμερα η Moody’s υποβάθμισε την Lufthansa λόγω ραγδαίας μείωσης της ζήτησης για ταξίδια, και την θέτει υπό παρακολούθηση για περαιτέρω υποβαθμίσεις.
Εχθές η Standard and Poor’s υποβάθμισε την μεγαλύτερη πετρελαϊκή εταιρία των ΗΠΑ την Exxon Mobil από ΑΑ+ σε ΑΑ με αφορμή τις ανησυχίες της για τις ταμειακές της ροές και το γεγονός ότι δεν έχει λάβει αρκετά μέτρα να τις θεραπεύσει.
Η ίδια εταιρεία αξιολόγησης υποβάθμισε χθες ένα άλλο στυλοβάτη του αμερικανικού χρηματιστηρίου της Boeing – με αφορμή την πτώση της ζήτησης για αεροπορικά ταξίδια αλλά και στον απόηχο του αποτυχημένου αεροσκάφους 737 Max.
Η μεγάλη εικόνα
Η κρίση του κορωνοϊού έρχεται σε μια φάση που το εταιρικό χρέος είναι σε δυσθεώρητα ύψη. Οι εταιρίες -εκτός τραπεζών-μόνο στην Αμερική έχουν συνολικό χρέος $9,6 δισ. ποσό διπλάσιο σε σχέση με πριν από δέκα χρόνια.
Η διαχείριση όλου αυτού του συσσωρευμένου χρέους γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Αυτή τη δυσκολία εντοπίζουν οι οίκοι αξιολόγησης και την αποτυπώνουν σε αναλύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους προκαλούν υποβαθμίσεις και νέο κύκλο ανησυχιών.
Οι επενδυτές προεξοφλούν ότι πολλές εταιρίες θα πληγούν από υποβαθμίσεις που θα κάνουν ακόμα πιο δύσκολη την αποπληρωμή του χρέους και πουλούν τα εταιρικά ομόλογα αυξάνοντας τις αποδόσεις τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τις εταιρίες των οποίων η αξιολόγηση είναι ένα κλίκ πάνω από την κατηγορία σκουπίδια το ενδεικτικό κόστος δανεισμού έχει ξεπεράσει το 6%.
Το βέβαιο είναι ότι μετά από μια υπερδεκαετή περίοδο φθηνού δανεισμού, το πάρτυ τελείωσε και οι οίκοι αξιολόγησης καραδοκούν για να εντοπίσουν τα προβλήματα.
Δεν θέλουν να τους κατηγορήσουν για ολιγωρία, ή για στραβά μάτια. Από την άλλη δε θέλουν να γίνουν και καταλύτες συστημικής κατάρρευσης. Η ισορροπία θα είναι πιο δύσκολη από ότι το 2008.