Μαζική έξοδος προς τη σύνταξη αναμένεται το 2021, γεγονός που οφείλεται κυρίως στο μεγάλο κύμα εκπαιδευτικών που αποχωρεί τον Mάιο – Ιούνιο, στην ανησυχία για την κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης και στη βελτίωση των ποσοστών αναπλήρωσης που θα δώσει μπόνους στις συντάξεις όσων εργάστηκαν πάνω από 30 χρόνια.

Όπως εκτιμούν στελέχη του ΕΦΚΑ και έμπειροι δικηγόροι εξειδικευμένοι στο Δίκαιο της Ασφάλισης, οι αιτήσεις συνταξιοδότησης φέτος θα σημειώσουν αύξηση τουλάχιστον κατά 25% και θα φτάσουν τις 200.000-220.000, προκαλώντας πίεση στο σύστημα αλλά και στον προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ. Μάλιστα οι ίδιοι τονίζουν ότι οι αιτήσεις θα ήταν ακόμα περισσότερες αν οι οφειλές των ελεύθερων επαγγελματιών και των αγροτών δεν τους έκλειναν την πόρτα προς τη σύνταξη.

Το πρόβλημα των οφειλετών που αποκλείονται παραμένει άλυτο ακόμα και μετά τα νέα βελτιωμένα όρια οφειλών που θεσμοθετήθηκαν πρόσφατα με την τροπολογία Χατζηδάκη.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 75% των ασφαλισμένων στον πρώην ΟΑΕΕ, στο πρώην ΕΤΑΑ και τον πρώην ΟΓΑ έχει οφειλές ύψους 14 δισ. ευρώ προς το ΚΕΑΟ. Μάλιστα το 50% των εν λόγω οφειλετών χρωστάει πάνω από τα επιτρεπτά όρια, με αποτέλεσμα να αποκλειστεί από τη σύνταξη.

Ειδικότερα, οι αιτίες της μαζικής εξόδου είναι οι εξής:

1 Χιλιάδες εκπαιδευτικοί ετοιμάζονται να υποβάλουν τις παραιτήσεις τους τον Μάιο όπως ορίζει ο νέος νόμος Κεραμέως, καθώς ωρίμασαν τα συνταξιοδοτικά τους δικαιώματα και συμπλήρωσαν το όριο ηλικίας.

2 Τίθεται σε εφαρμογή με 15 μήνες καθυστέρηση ο νόμος Βρούτση που βελτιώνει τα ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου για όσους διένυσαν ασφαλιστικό βίο άνω των 30 ετών. Συνεπώς όσοι έκαναν υπομονή προσδοκώντας μεγαλύτερη σύνταξη μπορούν από τα τέλη Ιουνίου και μετά να υποβάλουν αίτηση καθώς οι συντάξεις θα υπολογίζονται με βάση το νέο λογισμικό. Πάνω από 2.000 εν αναμονή συνταξιούχοι του Δημοσίου έχουν ήδη λάβει το μπόνους των νέων συντάξεων.

Αισθητή διαφορά στην τσέπη -έως και 150 ευρώ- θα δουν όσοι προσεγγίζουν τα 40 χρόνια δουλειάς, καθώς στόχος της βελτίωσης της ανταποδοτικότητας των συντάξεων είναι να ενισχυθούν τα κίνητρα για την παραμονή στο σύστημα για 35 και 40 χρόνια. Μετά τα 40 έτη τα ποσοστά αναπλήρωσης πέφτουν σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Για παράδειγμα, ασφαλισμένος με 39 χρόνια δουλειάς και μισθό 1.500 ευρώ που λαμβάνει σήμερα σύνταξη 996 ευρώ, τώρα θα λάβει 1.096 ευρώ. Δηλαδή θα έχει όφελος 100 ευρώ. Σύμφωνα με τους ειδικούς στην ασφάλιση, μόνο το 20% των ασφαλισμένων βγαίνει στη σύνταξη με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης. Ωστόσο αυτό το ποσοστό θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς όλο και περισσότεροι θα συνταξιοδοτούνται με βάση τα νέα αυξημένα όρια ηλικίας.

3 Πολλοί περίμεναν να τεθεί σε εφαρμογή η διάταξη για τη μείωση του πέναλτι για όσους συνεχίζουν να εργάζονται μετά τη συνταξιοδότηση. Η μείωση της περικοπής στη σύνταξη εφαρμόστηκε πρόσφατα στον δημόσιο τομέα, ενώ το αργότερο τον Ιούνιο θα τεθεί σε εφαρμογή το νέο λογισμικό και στον ιδιωτικό τομέα προκειμένου όσοι εργάζονται από δω και πέρα να λαμβάνουν τη σύνταξή τους με περικοπή 30% αντί για 60% που ίσχυε με τον νόμο Κατρούγκαλου. Παράλληλα, έως τον Ιούνιο θα δοθούν και οι επιστροφές των αναδρομικών για τους ήδη συνταξιούχους στους οποίους είχε επιβληθεί το πέναλτι του 60%.

4 Δεν είναι λίγοι οι ασφαλισμένοι που δίσταζαν να υποβάλουν αίτηση, παρότι είχαν συμπληρώσει τις προϋποθέσεις, αναλογιζόμενοι το χάος των εκκρεμών συντάξεων και τα χρόνια που θα περιμένουν στην ουρά με μηδενικό εισόδημα. Το μέτρο της προκαταβολής της σύνταξης που ήδη υλοποιείται και η υποχρεωτική απονομή της προσωρινής σύνταξης περιορίζουν σε έναν βαθμό τους δισταγμούς τους. Παράλληλα, οι νέες παρεμβάσεις που ψηφίστηκαν για την πάταξη της γραφειοκρατίας καθώς και η εμπλοκή των ιδιωτών συνεργατών θα συμβάλουν στην επιτάχυνση της έκδοσης της σύνταξής τους. Σύμφωνα με τις διατάξεις που θα εφαρμοστούν, οι μελλοντικοί συνταξιούχοι θα λαμβάνουν την προκαταβολή την πρώτη μέρα του επόμενου μήνα μετά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησής τους.

5 Πολλές κατηγορίες ασφαλισμένων, όπως εκτιμούν οι ειδικοί, θα σπεύσουν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης πριν το 2022 ανησυχώντας για το ενδεχόμενο να καταργηθεί η πρόωρη συνταξιοδότηση πριν από τα 62 και τα 67 έτη, αν και το υπουργείο Εργασίας έχει διαψεύσει κατ’ επανάληψη ότι πρόκειται να καταργηθεί αυτό το δικαίωμα. Υπενθυμίζουμε ότι η περίοδος των μεταβατικών ορίων ηλικίας εκπνέει στις 31/12/2021. Μετά το 2022 υπάρχουν μόνο δύο επιλογές. Για πλήρη σύνταξη τα όρια ηλικίας καθορίζονται στο 62ο έτος της ηλικίας (με 40 έτη ή 12.000 ημέρες ασφάλισης) ή στο 67ο έτος (με 15ετία ή 4.500 ημερομίσθια ασφάλισης), ενώ για μειωμένη σύνταξη το όριο είναι τα 62 έτη με 4.500 ημέρες ασφάλισης. Ο νόμος ορίζει ότι στην περίπτωση που το προβλεπόμενο από τους Πίνακες Μεταβατικών Ορίων όριο ηλικίας συμπληρώνεται μετά την 1.1.2022 η σύνταξη καταβάλλεται κατά το έτος που συμπληρώνεται το νέο αυτό όριο ηλικίας. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι οι ασφαλισμένοι να έχουν συμπληρώσει ή να συμπληρώνουν τα κατά περίπτωση απαιτούμενα έτη ασφάλισης μέχρι τις 31/12/2021. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, το δικαίωμα διατηρείται καθώς οι περισσότεροι από τους εν λόγω ασφαλισμένους έχουν θεμελιώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης και περιμένουν να πιάσουν το απαιτούμενο όριο ηλικίας προκειμένου να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης.

Οι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση υπολογίζουν ότι περίπου 100.000 ασφαλισμένοι μπορούν να αποχωρήσουν πρόωρα και μετά το 2022 που εκπνέει το μεταβατικό διάστημα.

Πρόκειται κυρίως για μητέρες ανηλίκων στον ιδιωτικό τομέα, γονείς στο Δημόσιο και ασφαλισμένους με 35ετίες στο Δημόσιο και ΔΕΚΟ – τράπεζες. Ετσι, για παράδειγμα, μητέρα ανηλίκου με 5.500 ένσημα (το 2012) στον ιδιωτικό τομέα η οποία ήταν 52 ετών το 2017 έχει το δικαίωμα να συνταξιοδοτηθεί στα 58 και 5 μήνες. Το όριο ηλικίας της συμπληρώνεται το 2023, δηλαδή μετά την 1η Ιανουαρίου 2022. Επομένως, διατηρεί το δικαίωμά της να βγει στη σύνταξη πριν από τα 62.

Διαβάστε ακόμα:

«Έκρηξη» δημοσίων επενδύσεων 10 δισ. ευρώ το 2022

Pictet: Στα άδυτα της ελβετικής τράπεζας των super rich