Αν οποιοσδήποτε αμφιβάλλει ότι η πανδημία έχει ήδη αλλάξει μόνιμα το διεθνές οικονομικό περιβάλλον, δεν έχει παρά να ανατρέξει στην τελευταία έκθεση του ΔΝΤ για τα δημόσια οικονομικά, όπου διακηρύσσει την εξής επαναστατική αλήθεια: Το μέγεθος (του χρέους) δεν μετράει.
Στο τελευταίο Fiscal Monitor του ΔΝΤ περιλαμβάνεται η παραίνεση προς όλα τα κράτη να συνεχίσουν τις δαπάνες στήριξης της οικονομίας, αλλά αυτό ίσως να μην είναι το πιο σημαντικό.
Εκείνο που «βγάζει» μάτι είναι ότι το ΔΝΤ εγκαταλείπει την πάγια τακτική του στο πλαίσιο της οποίας συνιστούσε στις χώρες να μειώσουν το δημόσιο χρέος. Τη λογική αυτή, άλλωστε, πλήρωσε ακριβά η Ελλάδα από το 2010, όταν η τρόικα επέβαλε δρακόντεια λιτότητα, την οποία βέβαια εκ των υστέρων το ίδιο το ΔΝΤ χαρακτήρισε ως «λάθος».
Τώρα, η πανδημία οδηγεί το ΔΝΤ σε αναθεώρηση της πολιτικής του, την οποία εκφράζει με σαφήνεια ο επικεφαλής για τη δημοσιονομική πολιτική Βίτορ Γκάσπαρ σε συνέντευξή του στους Financial Times. Εκεί, αποτυπώνεται η νέα πολιτική του ΔΝΤ η οποία προβλέπει ανοχή στο δημόσιο χρέος, στο βαθμό που μπορεί να εξυπηρετείται με χαμηλό κόστος, λόγω των πολύ χαμηλών (μηδενικών έως και αρνητικών) επιτοκίων.
Με άλλα λόγια, το ΔΝΤ αποδέχεται ότι δεν έχει σημασία το απόλυτο μέγεθος του χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ, αλλά το πόσο κοστίζει ετησίως η εξυπηρέτησή του. Και δεδομένου ότι τα χαμηλά επιτόκια έχουν συμπιέσει το κόστος εξυπηρέτησης, είναι σαφές ότι αυτομάτως ανεβαίνει το ανεκτό μέγεθος χρέους.
Είναι ενδιαφέρον να σημειώσουμε ότι η πρώτη φορά που το ΔΝΤ υιοθέτησε αυτή τη λογική ήταν με αφορμή το ελληνικό χρέος, το 2018, όταν το ΔΝΤ χαρακτήρισε το τελευταίο βιώσιμο επειδή οι ετήσιες δαπάνες εξυπηρέτησης ήταν χαμηλές και παρόλο που σε σχέση με το ΑΕΠ ήταν πολύ πάνω από το 120% που εθεωρείτο μέχρι τότε το ανώτατο όριο.
Τώρα, οι δαπάνες της πανδημίας μετατρέπονται σε δημοσιο χρέος σε όλες τις χώρες και, όπως εξηγεί ο κ. Γκάσπαρ, η μείωση του χρέους θα πρέπει να γίνει σε βάθος χρόνου, καθώς θα πρέπει να συνεχιστεί η στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης, της απασχόλησης και της υγειονομικής μάχης κατά της Covid-19.
Η αντιμετώπιση αυτή είναι δυνατή λόγω των χαμηλών επιτοκίων, καθώς στις ανεπτυγμένες οικονομίες το χρέος έχει φτάσει στο 120% του ΑΕΠ (από 60% που ήταν τριάντα χρόνια πριν), αλλά οι δαπάνες εξυπηρέτησης έχουν μειωθεί στο 2% του ΑΕΠ (από 4% που ήταν πριν 30 χρόνια).
Ήδη τη νέα λογική για το χρέος υποστήριξε μιλώντας ενώπιον της Γερουσίας και η Τζάνετ Γιέλεν, που αναλαμβάνει το υπουργείο Οικονομικών στις ΗΠΑ.
Η αλλαγή πολιτικής και από την πλευρά του ΔΝΤ είναι ιστορική, όχι μόνο σε σχέση με το ίδιο το ΔΝΤ, αλλά και επειδή ανοίγει το δρόμο για ευρύτερες αλλαγές στους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε. οι οποίοι ήδη βρίσκονται σε αναστολή λόγω της πανδημίας.
Διαβάστε ακόμα:
Αττική – κορωνοϊός: Όλα τα έκτακτα μέτρα που ανακοίνωσαν Χαρδαλιάς και Γεωργιάδης (vid)
Ποια ελληνική εταιρεία έδωσε μπόνους €1,5 εκατ. στους εργαζομένους της
Click in shop: Τι είναι και τι πρέπει να ξέρει ο πελάτης – Απαντήσεις σε 11 ερωτήματα