Με απανωτές παρατάσεις θα συνεχιστούν οι συναλλαγές των πολιτών για το Κτηματολόγιο, την έκδοση οικοδομικών αδειών και τα αυθαίρετα, αφού η πανδημία απογειώνει τις καθυστερήσεις και αφήνει πολλαπλές εκκρεμότητες στους πολίτες.

Η κυβέρνηση και το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχουν ήδη καταρτίσει τη λίστα με τις προτεραιότητες ώστε η επιστροφή στην κανονικότητα να συνδυαστεί με τη δυνατότητα των συναλλασσόμενων να εκπληρώσουν χωρίς βιασύνη τις υποχρεώσεις τους προς την Πολιτεία για όλες τις προθεσμίες που έχουν εκπνεύσει ή πρόκειται να εκπνεύσουν έως τα τέλη Ιουνίου, χωρίς να επικρέμαται ο μπαμπούλας των προστίμων.

Εντός του επόμενου διμήνου λήγουν όλες οι ημερομηνίες που συνδέονται με την τακτοποίηση των μεγάλων πολεοδομικών παραβάσεων (κατηγορία 5 – παραβάσεις που υπερβαίνουν πάνω από το 40% τα μεγέθη κάλυψης και δόμησης και σε ποσοστό μεγαλύτερο του 20% το επιτρεπόμενο ύψος), αλλά και με τη λειτουργία της ηλεκτρονικής ταυτότητας των κτιρίων, η έναρξη της οποίας προβλεπόταν την 1η Ιουλίου.

Η ταυτότητα του κτιρίου (μια ηλεκτρονική καταγραφή της ζωής και των μεταβολών σε όλα τα κτίρια της χώρας) θα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη στο μέλλον με την τακτοποίηση των αυθαιρέτων, πλην της κατηγορίας 5, της οποίας η ρύθμιση θα κλείδωνε μετά τον προσεχή Ιούνιο.

Ο τερματισμός των δηλώσεων με τον τρόπο που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ενεργοποιούσε και προσαυξήσεις 20% στο ύψος των προστίμων, που θα τα καθιστούσαν τσουχτερά για κάθε χρόνο περαιτέρω καθυστέρησης στη νομιμοποίηση των αυθαιρεσιών.

Στα τέλη Ιουνίου εκπνέει και η προθεσμία που έχει δοθεί από το υπουργείο Εσωτερικών για να διορθωθούν τα παραπάνω τετραγωνικά που έχουν τακτοποιηθεί στο πλαίσιο του νόμου των αυθαιρέτων ώστε να γίνει επαναπροσδιορισμός και των δημοτικών τελών. Οριζόντια παράταση σε όλες τις προθεσμίες έως τα τέλη Σεπτεμβρίου και, στην καλύτερη περίπτωση, έως τα τέλη Δεκεμβρίου έχει ζητήσει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), το οποίο έχει κομβικό ρόλο σε όλες τις παραπάνω συναλλαγές.

Χωρίς πρόστιμα οι δηλώσεις για το Kτηματολόγιο

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης αποφεύγει να ανοίξει τα χαρτιά του σε σχέση με τον χρόνο που θα δοθεί στους πολίτες για να τακτοποιήσουν τις υποχρεώσεις του, λέγοντας στους συνεργάτες του ότι ο ακριβές διάστημα θα αποφασιστεί σε έναν μήνα.

Είναι ωστόσο κοινό μυστικό ότι η αρνητική συγκυρία και οι δυσκολίες στις μετακινήσεις και τις συναλλαγές με τους μηχανικούς καθώς και τα ταμειακά προβλήματα που προκαλεί στον οικογενειακό προϋπολογισμό η κρίση του COVID-19 καθιστούν μονόδρομο τις παρατάσεις. Στο υπουργείο Περιβάλλοντος αναφέρουν ότι το σύστημα πάνω στο οποίο θα βασιστεί η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτιρίου είναι έτοιμο, όμως περιμένουν πότε θα δοθεί η υπουργική εντολή για να πατήσουν το κουμπί και αυτή δεν αναμένεται να δοθεί, όπως φαίνεται, πριν από τον Σεπτέμβριο.

Ηδη με παρατάσεις λειτουργεί και το Κτηματολόγιο, καθώς έχουν εκπνεύσει όλες οι προθεσμίες για τις δηλώσεις και με τη σταδιακή άρση των μέτρων και την επιστροφή στην ομαλότητα θα πραγματοποιηθούν τα χιλιάδες ραντεβού που έχουν κλείσει οι πολίτες για να ολοκληρώσουν τις δηλώσεις τους. Επομένως, και εδώ τα πρόστιμα για τους αμελείς απομακρύνονται.

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις παραγόντων του Κτηματολογίου, ο κόσμος θα έχει τη δυνατότητα να δηλώσει κανονικά τις ιδιοκτησίες του μέχρι και τον προσεχή Οκτώβριο.

Την ίδια στιγμή, στο Ελληνικό Κτηματολόγιο συνεχίζουν να δίνουν έμφαση στην ψηφιοποίηση των υπηρεσιών ώστε να διευκολύνουν πολίτες και επαγγελματίες στις συναλλαγές με τον φορέα. Μέχρι τα μέσα Ιουνίου οι ενδιαφερόμενοι (π.χ. ιδιοκτήτες, δικηγόροι) θα μπορούν να ζητούν, να εξοφλούν και να παραλαμβάνουν ηλεκτρονικά όλα τα πιστοποιητικά από τα κτηματολογικά γραφεία που ανήκουν στο Ελληνικό Κτηματολόγιο.

Επιπλέον, μετά τα μέσα Ιουνίου οι πωλήσεις, οι μεταβιβάσεις, οι γονικές παροχές, οι κληρονομιές, αλλά και οι κάθε είδους εγγραπτέες πράξεις θα μπορούν να υποβάλλονται από τους δικηγόρους και τους συμβολαιογράφους ηλεκτρονικά στο Κτηματολόγιο. Στο μεταξύ, θα έχουν οργανωθεί και οι επιτροπές ενστάσεων, οι οποίες, με τις αλλαγές που προωθούνται στο θεσμικό πλαίσιο, θα μπορούν να στελεχώνονται όχι μόνο με τοπογράφους, όπως γίνεται σήμερα, αλλά και με πολιτικούς μηχανικούς. Επίσης, θα μπορούν να συνεδριάζουν με τηλεδιάσκεψη.

Οπως αναφέρουν στο Κτηματολόγιο, αυτό σημαίνει ότι τοπογράφοι, δικηγόροι ή πολιτικοί μηχανικοί θα μπορούν να εξετάζουν άμεσα υποθέσεις όλης της Ελλάδας, γεγονός που θα διευκολύνει και θα επιταχύνει την εξέταση χιλιάδων ενστάσεων που σήμερα είναι σε εκκρεμότητα.

Επίσης, για τις περιοχές όπου έχει προηγηθεί η προ-ανάρτηση, όπως η Αθήνα, η Λαμία, ο Βόλος και η Λιβαδειά, αλλά και γι’ αυτές που περιλαμβάνονται στο τρέχον πρόγραμμα κτηματογράφησης (ΚΤΙΜΑ-16), όλες οι αιτήσεις διόρθωσης θα εξετάζονται πλέον από το Γραφείο Κτηματογράφησης, δηλαδή τον ανάδοχο που τρέχει το πρόγραμμα. Και από τα μέσα Ιουνίου και έπειτα θα γίνει προσπάθεια να ισχύσει αυτό για όλα τα υπόλοιπα προγράμματα της χώρας. Να σημειωθεί ότι οι δηλώσεις στο Κτηματολόγιο μπορούν να πραγματοποιούνται από τους πολίτες και ηλεκτρονικά.

Μέσω Ιντερνετ μπορούν επίσης να ελέγχουν τα προσωρινά κτηματολογικά στοιχεία της ανάρτησης, να υποβάλλουν αντίρρηση κατά του περιεχομένου του δασικού χάρτη, να έχουν πρόσβαση στα τελικά στάδια της κτηματογράφησης, να μεταβιβάζουν αντίγραφο του μετεγγραμμένου συμβολαίου κ.ά.

Οι οικοδομικές άδειες

Μεγαλύτερη ευελιξία λόγω της υγειονομικής κρίσης προβλέπεται και για την έκδοση των οικοδομικών αδειών. Στο περιβαλλοντικό νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ που είναι στη Βουλή προβλέπεται διευκόλυνση των πολιτών με αυτόματη έκδοση των οικοδομικών αδειών και με ευθύνη ουσιαστικά του μηχανικού. Η έκδοση θα γίνεται μέσω του ηλεκτρονικού συστήματος e-Αδειες και για όλες τις κατηγορίες κτιριακών έργων.

Παράλληλα, ο έλεγχος των δικαιολογητικών για τις εισφορές και τις κρατήσεις δεν θα γίνεται εντός τριών ημερών από την έκδοση της άδειας, όπως καθορίζει ο νόμος, αλλά μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου. Σε ό,τι αφορά τους δασικούς χάρτες, δεν υπάρχει καμία ανάρτηση σε εξέλιξη. Η τελευταία προθεσμία υποβολής αντιρρήσεων αφορούσε 7 ΟΤΑ της Αττικής και έληξε στις 27 Φεβρουαρίου για κατοίκους εσωτερικού και στις 18 Μαρτίου για κατοίκους εξωτερικού. Αρα αυτή την περίοδο δεν τρέχουν προθεσμίες για υποβολή αντιρρήσεων.