του Αργύρη Παπαστάθη

Αντιμέτωποι με τον εφιάλτη του ΕΝΦΙΑ βρίσκονται πλέον 7,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι καλούνται να πληρώσουν 3,09 δισ. ευρώ σε πέντε δόσεις από το τέλος Σεπτεμβρίου έως το τέλος Ιανουαρίου του 2019. Τα εκκαθαριστικά χτύπησαν νύχτα, καθώς άρχισαν να αναρτώνται στο Taxisnet από το βράδυ της περασμένης Τρίτης έως τα ξημερώματα της Τετάρτης. Μεγάλοι χαμένοι είναι περίπου 950.000 φορολογούμενοι, ακόμα και σε λαϊκές περιοχές, οι οποίοι θα πρέπει να βάλουν ακόμη πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη σε σύγκριση με πέρυσι.

Σύμφωνα με το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης που έδωσε στη δημοσιότητα η ΑΑΔΕ, 7.310.185 φυσικά πρόσωπα καλούνται να πληρώσουν κύριο φόρο 2,3 δισ. ευρώ και συμπληρωματικό 367 εκατ. ευρώ. Παράλληλα 58.287 νομικά πρόσωπα καλούνται να πληρώσουν κύριο φόρο 197 εκατ. ευρώ και συμπληρωματικό 253 εκατ. ευρώ. Συνολικά οι απαλλαγές των φυσικών προσώπων από τον ΕΝΦΙΑ ανήλθαν σε 95 εκατ. ευρώ.

Το υπουργείο Οικονομικών περιμένει από τους φορολογούμενους να καταβάλουν τουλάχιστον 625 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο για την πρώτη δόση.

10 ευρώ πάνω στο Καματερό…

Τα στοιχεία που έρχονται στην επιφάνεια μετά την ανάρτηση των εκκαθαριστικών αποδεικνύουν ότι ο ΕΝΦΙΑ αυξήθηκε ακόμη και σε λαϊκές περιοχές. Υψηλότερο ΕΝΦΙΑ κατά 10 ευρώ θα πληρώσει για παράδειγμα ακόμη και ένας ιδιοκτήτης διαμερίσματος 15ετίας στο Καματερό, ενώ στο Περιστέρι η αύξηση για ένα απλό διαμέρισμα ξεκινάει από τα 14 ευρώ.

Για 737.709 ιδιοκτήτες ή το 12% του συνόλου καταγράφεται αύξηση από 1 έως 50 ευρώ (12 ευρώ κατά μέσο όρο). Αύξηση από 50 έως 200 ευρώ είδαν 160.001 φυσικά πρόσωπα, ενώ 48.961 φορολογούμενοι θα κληθούν να πληρώσουν πάνω από 200 ευρώ σε σύγκριση με πέρυσι.

Οι μειώσεις αφορούν 1.470.962 ιδιοκτήτες ή το 23% των φυσικών προσώπων. Εντοπίζονται κυρίως σε ακίνητα σε πολύ ακριβές αστικές περιοχές της χώρας (π.χ. Α’ ζώνη Εκάλης, Πανόραμα Θεσσαλονίκης), αλλά και ιδιοκτήτες στη Βόρεια Ελλάδα, εκεί δηλαδή που υποφέρει δημοσκοπικά η κυβέρνηση. Καμία αλλαγή δεν θα παρατηρήσουν στο ποσό του ΕΝΦΙΑ 3.995.181 φυσικά πρόσωπα ή το 62% του συνόλου.

Φουσκωμένος είναι ο λογαριασμός του ΕΝΦΙΑ στο Περιστέρι, στην Καλλιθέα και τον Αγιο Δημήτριο, αλλά και στην Κερατέα και τη Λούτσα. Βασικοί χαμένοι είναι οι ιδιοκτήτες ακινήτων σε μεσαία προάστια με τιμή ζώνης από 1.100 έως 2.500 ευρώ το τετραγωνικό μέτρο. Αυξήσεις διαπίστωσαν όμως και όσοι διαθέτουν ακίνητη περιουσία συνολικής αντικειμενικής αξίας άνω των 300.000 ευρώ και κατέχουν ακριβά ακίνητα σε τουριστικές και παραθαλάσσιες περιοχές.

Σβήνει τις επιστροφές

Η εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ θα απορροφήσει τις επιστροφές φόρου, καθώς σχεδιάζονται μαζικοί συμψηφισμοί με βεβαιωμένες ή ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις. Στο διάστημα Ιανουαρίου – Ιουλίου τα στοιχεία του Προϋπολογισμού έδειξαν υστέρηση 333 εκατ. ευρώ στις επιστροφές φόρου και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία η ΑΑΔΕ αναμένεται να προβεί σε μαζικούς συμψηφισμούς οφειλών ακόμα και πριν καταστούν ληξιπρόθεσμες με τις επιστροφές φόρων που αναμένουν οι φορολογούμενοι. Τα ποσά επιστροφών φόρου τα οποία δικαιούνται οι φορολογούμενοι επιτρέπεται βάσει νόμου να συμψηφίζονται αυτεπαγγέλτως ακόμη και με μη ληξιπρόθεσμες οφειλές τους. Πιο απλά και με φόρους (όπως ο ΕΝΦΙΑ) οι οποίοι έχουν βεβαιωθεί στο ΑΦΜ του φορολογούμενου αλλά η προθεσμία πληρωμής τους δεν έχει λήξει.

Οχημα παροχολογίας

Στο πλαίσιο των προεκλογικών παροχών από την πλευρά της κυβέρνησης ο Αλέξης Τσίπρας μελετά το ενδεχόμενο να αξιοποιήσει το υπερπλεόνασμα για μια εντυπωσιακή κίνηση. Ποια θα ήταν αυτή; Το… χάρισμα σε όλους στους φορολογούμενους, με ένα διάγγελμά του, της 5ης και τελευταίας δόσης του ΕΝΦΙΑ που θα πρέπει να πληρωθεί τον Ιανουάριο του 2019. Υπενθυμίζεται ότι ο Ιανουάριος είναι ένας μήνας που κατά πολλούς μπορεί να είναι και ο μήνας των πρόωρων εθνικών εκλογών.

Αραγε γίνεται, φτάνουν τα λεφτά; Σύμφωνα με πληροφορίες του «business stories» η κυβέρνηση στοχεύει σε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 5% του ΑΕΠ, έναντι στόχου 3,56% για το 2018. Η επιλογή είναι συνειδητή και προτάσσει τις προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ έναντι της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, καθώς το νέο υπερπλεόνασμα στηρίζεται στην ίδια συνταγή με το περσινό: υπερφορολόγηση και περικοπή του Προγράμματος Δημο­σίων Επενδύσεων (ΠΔΕ). Ομως, παρότι βλάπτει την οικονομία, η τακτική αυτή ωφελεί πολιτικά. Αν υλοποιηθεί το σχέδιο για πρωτογενές πλεόνασμα 5% (!) του ΑΕΠ, η υπέρβαση έναντι του επίσημου στόχου θα είναι πάνω από 2,5 δισ. ευρώ και έτσι θα υπάρχει ευχέρεια κινήσεων για ένα προεκλογικό εφάπαξ δώρο.

Εν τω μεταξύ, εν όψει των εξαγγελιών στη ΔΕΘ για τον ΕΝΦΙΑ του 2019 τρέχουν τρία σενάρια. Το πρώτο είναι η οριζόντια μείωση κατά 10% μαζί με έναν οδικό χάρτη μείωσης έως και 30% τα επόμενα χρόνια (όπως υπόσχεται και η Νέα Δημοκρατία). Το δεύτερο είναι η πλήρης απαλλαγή των φτωχών νοικοκυριών που σήμερα δικαιούνται έκπτωση 50% (με εισόδημα έως 9.000 ευρώ και αξία περιουσίας έως 85.000 ευρώ για άγαμους κ.λπ.). Αν η έκπτωση φτάσει το 100%, το μέτρο θα κοστίζει 84,5 εκατ. ευρώ. Το τρίτο σενάριο είναι η μείωση του πρώτου συντελεστή του ΕΝΦΙΑ (2,9 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο) για περιοχές με χαμηλή τιμή ζώνης.

Ερχονται νέες αυξήσεις

Το θέμα θα έχει και συνέχεια καθώς η Εκθεση Συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκε τον Ιούνιο προαναγγέλλει νέες αυξήσεις στις λαϊκές συνοικίες τη διετία 2019-2020 στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας. Για να το πούμε απλά, η κυβέρνηση προσπάθησε κατά το κλείσιμο της αξιολόγησης να αμβλύνει τις αυξήσεις στις λεγόμενες «λαϊκές» συνοικίες. Οι δανειστές δέχτηκαν να κάνουν αυτό το «δώρο», αλλά μόνο για έναν χρόνο, καθώς σε αντάλλαγμα απέσπασαν τη δέσμευση για νέες αυξήσεις τα επόμενη δύο χρόνια στο πλαίσιο της Ενισχυμένης Επιτήρησης (2018-2022). Κάπως έτσι η περαιτέρω προσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στις εμπορικές αξίες θα οδηγήσει σε νέες αυξήσεις του ΕΝΦΙΑ στις λαϊκές γειτονιές.