Ραγδαίες ανακατατάξεις σε υφιστάμενα και νέα έργα παραχώρησης μεταξύ μεγάλων ελληνικών κατασκευαστικών ομίλων φέρνει η νέα χρονιά δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ισχυρές συμμαχίες και σημαντικά deals.

Οι παραχωρήσεις έχουν ήδη προσελκύσει νέους ισχυρούς επενδυτές, με την επέκταση της 25ετούς σύμβασης παραχώρησης της Αττικής oδού να δίνει το σήμα κινητοποιώντας το ενδιαφέρον για τους μεγάλους οδικούς άξονες του family office της κυρίας Μαριάννας Λάτση, το οποίο πρόσφατα απέκτησε το 10% της Νέας Αττικής Οδού. Την ίδια στιγμή, στις μεγάλες παραχωρήσεις περιορίζεται η παρουσία των ισχυρών ευρωπαϊκών ομίλων, με πλέον χαρακτηριστική την αποεπένδυση από την Ολυμπία Οδό της Hocthief, ενώ αναβαθμισμένο ρόλο στις συμβάσεις παραχώρησης διεκδικεί η ανανεωμένη AKTOR, συμμετέχοντας ενεργά στη σκακιέρα των νέων αλλά και των παλιότερων παραχωρήσεων.

Την αυξημένη κινητικότητα στους τομείς των ΣΔΙΤ και των έργων παραχώρησης σιγοντάρει και η κυβέρνηση, αφού η έλλειψη δημόσιων πόρων στρέφει την προσοχή σε εναλλακτικές μεθόδους χρηματοδότησης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι συμβάσεις αυτές να τείνουν να γίνουν ο κανόνας στη νέα γενιά έργων, με κάποια χαρτοφυλάκια ήδη να ξεχωρίζουν, να επανατοποθετούν τους μεγάλους κατασκευαστικούς ομίλους στις υποδομές και να διεκδικούν αυτόνομη πορεία στο Xρηματιστήριο.

ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ελέγχει ένα από αυτά τα «προικισμένα» χαρτοφυλάκια, με τα έργα παραχώρησης να αποτελούν πλέον το βαρύ πυροβολικό του ομίλου (μετά και την πώληση της ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή στη Masdar) και να ενισχύουν σημαντικά τις οικονομικές της επιδόσεις τόσο με την Αττική oδό, την οποία έχει ήδη αποκτήσει από τις 6 Οκτωβρίου, όσο και με την Εγνατία Οδό η οποία θα περάσει εντός του πρώτου τριμήνου στην επιρροή της. Ακολουθούν, όμως, και νέες συμβάσεις, καθώς εντός του 2026 αναμένεται να ξεκινήσει η εμπορική λειτουργία του νέου αεροδρομίου στο Καστέλι τoυ Ηρακλείου και στις αρχές του 2028 το IRC στο Ελληνικό. Λιγότερο ώριμο αλλά ένα από τα μεγαλύτερα οδικά έργα παραχώρησης που θα προστεθεί εντός των επόμενων εβδομάδων στο χαρτοφυλάκιο της εταιρείας είναι και το τμήμα του Bόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) Χανιά – Ηράκλειο, ενώ στην ίδια συγκομιδή περιλαμβάνονται και σημαντικά έργα ΣΔΙΤ (αρδευτικά, έργα διαχείρισης απορριμμάτων κ.ά.).

Γιώργος Περιστέρης / ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ

Με τα έργα αυτά η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ θα ενισχύσει το κατασκευαστικό αντικείμενο δημιουργώντας ένα ανεκτέλεστο έργων ύψους 5 δισ. αλλά και την κερδοφορία της τόσο σε επίπεδο EBITDA όσο και σε επίπεδο καθαρών κερδών. Για παράδειγμα, για το 2025, που θα είναι το πρώτο πλήρες έτος ενσωμάτωσης της Αττικής οδού στον όμιλο ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, χρηματιστηριακοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα έσοδα των παραχωρήσεων θα ενισχυθούν κατά 215 και 225 εκατ. ευρώ αντίστοιχα το 2026. Σε επίπεδο EBITDA η συνεισφορά προβλέπεται να είναι 175 εκατ. για φέτος και 183 εκατ. ευρώ για το 2026.

ΑΒΑΞ

Ισχυρή παρουσία στις παραχωρήσεις και τις ΣΔΙΤ επιδιώκει και ηΑΒΑΞ, μέσω της θυγατρικής της ΑΒΑΞ Παραχωρήσεις. Η εταιρεία ολοκλήρωσε πρόσφατα την αναχρηματοδότηση σημαντικού μέρους του δανεισμού του ομίλου, εξασφαλίζοντας παράλληλα επιπλέον κεφάλαια από τη νεοσύστατη εταιρεία (ΑΒΑΞ Παραχωρήσεις), η οποία μετατρέπεται στον επενδυτικό βραχίονα του ομίλου στον τομέα των παραχωρήσεων και των ΣΔΙΤ.

Κωνσταντίνος Μιτζάλης, ΑΒΑΞ / ΚΩΣΤΑΣ ΤΖΟΥΜΑΣ/EUROKINISSI

Με τις κινήσεις αυτές επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός και η εξυπηρέτηση μεγάλου μέρους του υφιστάμενου δανεισμού του ομίλου από τις μελλοντικές ροές των εν λειτουργία παραχωρήσεων (Ολυμπία Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Μορέας, Fly Over, Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων Ηλείας, Μαρίνα Αθηνών & Λεμεσού, υπόγειοι σταθμοί αυτοκινήτων) και η χρηματοδότηση νέων έργων (παραχωρήσεων και ΣΔΙΤ) αποκλειστικά από τον νέο βραχίονα. Επιπλέον, διευκολύνεται η αποδέσμευση σημαντικού ύψους ταμειακών ροών από την κατασκευαστική δραστηριότητα προκειμένου να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις σε νέους τομείς τα επόμενα χρόνια.

AKTOR

Το επόμενο μεγάλο deal στην αγορά για την ΑKTOR αναμένεται να προέλθει από τον τομέα των παραχωρήσεων. Ο διευθύνων σύμβουλος Αλέξανδρος Εξάρχου έχει περιγράψει ένα ευρωπαϊκό μοντέλο ανάπτυξης στα χνάρια διεθνών ομίλων όπως η Vinci, η Acciona και η Bouygues, τονίζοντας ότι η χρηματιστηριακή τους αξία είναι πολύ ελκυστικότερη από τις κλασικές εταιρείες κατασκευής (π.χ. Strabag).

 

Αλέξανδρος Εξάρχου, AKTOR / ΤΑΤΙΑΝΑ ΜΠΟΛΑΡΗ/EUROKINISSI

Ο λόγος είναι ότι οι επενδυτές (τράπεζες, fund) θεωρούν πιο ασφαλές να επενδύουν σε ομίλους που μπορούν να αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της αγοράς ώστε όταν μία εκ των βασικών δραστηριοτήτων περνά μια δοκιμασία (π.χ. κατασκευές), ο όμιλος να μπορεί να αντισταθμίσει τις απώλειες με άλλες επιτυχημένες δραστηριότητες με σταθερές ροές εσόδων. Παρότι η διοίκηση της AKTOR έχει αποφύγει να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τον σχεδιασμό της, πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρεία έχει ήδη εξασφαλίσει τη συμμετοχή της στο μεγάλο έργο παραχώρησης του ΒΟΑΚ (Χανιά – Ηράκλειο), ύψους 2 δισ.

Αν και για το έργο υπάρχουν ακόμη πολλές εκκρεμότητες, δεδομένου ότι στην αγορά προεξοφλούν την αλλαγή της χάραξης, κάτι που συνεπάγεται και διαφορετικό κόστος, για τον ΒΟΑΚ υπάρχει ήδη μια άτυπη συμφωνία για την κατασκευή και τη μελλοντική λειτουργία και συντήρηση. Η συμφωνία αυτή μεταξύ των τεσσάρων τεχνικών ομίλων της χώρας φαίνεται ότι αποτέλεσε και προϋπόθεση για να βγει ο διαγωνισμός από την πολύμηνη απραξία και να συγκροτηθεί μια ευρύτερη συνεργασία μεταξύ διαγωνιζομένων αλλά και άλλων ενδιαφερόμενων.

Η συνεργασία αυτή, αν δεν τροποποιηθεί εκ νέου με τη συμβασιοποίηση του έργου εντός του Ιανουαρίου, προβλέπει ότι η AKTOR θα αποκτήσει το 12% στην παραχώρηση και το 30% στην κατασκευή. Αντίστοιχα η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, η οποία είναι ο προσωρινός μειοδότης του ΒΟΑΚ, από 40% σε κατασκευή και παραχώρηση, η METKA 30% στην κατασκευή και 24% στην παραχώρηση. Αντίστοιχη συμμετοχή στην παραχώρηση (24%) θα αποκτήσει και η AKTOR Παραχωρήσεις του ομίλου Ελλάκτωρ.

Οι συζητήσεις με Ελλάκτωρ

Εκτός όμως από τον ΒΟΑΚ, για τον οποίο εκκρεμούν προσφυγές από δήμους της περιοχής στο ΣτΕ, η ΑKTOR έχει, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, βολιδοσκοπήσει το ενδεχόμενο πώλησης της θυγατρικής AKTOR Παραχωρήσεις από την Ελλάκτωρ.

Oπως αναφέρουν οι ίδιες πληροφορίες, αρχικός στόχος ήταν να κλείσουν οι επαναλαμβανόμενες συζητήσεις πριν από τις ανακοινώσεις για το σχέδιο μετασχηματισμού της ΑKTOR, κάτι όμως που δεν επιτεύχθηκε.

Οριστική συμφωνία δεν φαίνεται να υπάρχει, με την κατάληξη αυτών των συζητήσεων να περνά μέσα από τη στρατηγική των μετόχων της Ελλάκτωρ για την Ελλάδα, στην οποία μετά και την πώληση του κατασκευαστικού βραχίονα της ΑKTOR, μένει μόνο ο κλάδος των παραχωρήσεων και των ακινήτων της REDS. Ο όμιλος, μέσω της θυγατρικής ΑKTOR Παραχωρήσει, συμμετέχει σε 5 από τις μεγαλύτερες συμβάσεις παραχώρησης (Ολυμπία Οδός, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου, Μορέας και Μαρίνα Αλίμου, στην τελευταία με 100%). Το 2023 τα έσοδα του κλάδου ανήλθαν σε 283 εκατ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση 5,2% και τα EBITDA σε 180,2 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 18,9%.

Εμπειρα στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι ένα εύλογο διάστημα για να διαπιστωθεί αν μπορεί να βγει λευκός καπνός για το deal είναι, το αργότερο, μέχρι το α’ τρίμηνο του 2025. Τι θα εξασφαλίσει στην AKTOR μια ενδεχόμενη συμφωνία; Σε συνδυασμό με τις πέντε συμβάσεις που έχει ήδη συνάψει η εταιρεία δημιουργείται ένα δυναμικό portfolio έργων που θα μπορεί να διεκδικήσει αυτόνομη παρουσία τόσο εντός του ομίλου όσο και χρηματιστηριακά. Από μόνη της, άλλωστε, η δραστηριότητα αυτή, χωρίς να υπάρχει από πίσω κάποια κατασκευαστική εταιρεία που να μπορεί να την αναπτύξει, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι δεν έχει νόημα.

Ωστόσο τα πραγματικά οφέλη στα κέρδη και τα EBITDA της εταιρείας στο υποθετικό σενάριο μιας θετικής κατάληξης δεν θα είναι άμεσα, καθώς θα αρχίσουν να φαίνονται μετά από 3 έως 4 χρόνια. Ο λόγος είναι ότι τα χρήματα που θα χρειαστεί να αντλήσει η εταιρεία για να αποκτήσει την ΑKTOR Παραχωρήσεις θα αφήνουν στην αρχή μικρές ροές εσόδων στην εταιρεία. Μεσοπρόθεσμα, όμως, θα δώσουν αξία στην επένδυση, καθώς αποτελούν μια κίνηση με την οποία η εταιρεία βάζει πόδι στις υφιστάμενες παραχωρήσεις, έχοντας μάλιστα διασφαλίσει μια μεγάλη συμμετοχή στην παραχώρηση του ΒΟΑΚ.

METKA

Εμφαση στις ΣΔΙΤ αλλά και στις παραχωρήσεις δίνει και η ΜΕΤΚΑ, έχοντας σε πλήρη υλοποίηση την πρώτη μεγάλη σύμπραξη μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, που είναι το Fly Over στη Θεσσαλονίκη από κοινού με την ΑΒΑΞ. Oπως έχει υποστηρίξει η διοίκηση, τα δημόσια έργα έχουν πλέον μικρή ζωή και δίνουν τη θέση τους στην ανάληψη ρίσκου από την πλευρά των ιδιωτών είτε επενδύοντας με ίδια κεφάλαια, όπως γίνεται στις παραχωρήσεις, είτε με αμοιβές διαθεσιμότητας, όπως γίνεται στις ΣΔΙΤ. Η εταιρεία έχει ήδη εξασφαλίσει ανεκτέλεστο ύψους 1,5 δισ. ευρώ, προσβλέποντας σε διπλασιασμό κερδών το 2024 και αντίστοιχη ανάπτυξη για το 2025. Στόχος είναι λειτουργική κερδοφορία 100 εκατ. και τζίρος πλησίον του 1 δισ. ευρώ, επιδόσεις που ανοίγουν παράθυρο αυτόνομης παρουσίας στη χρηματιστηριακή αγορά.

Ντίνος Μπενρουμπή / ΜΕΤΚΑ

Η εταιρεία είναι προσωρινός ανάδοχος της 6ης προβλήτας του ΟΛΘ, μέσω ΣΔΙΤ υλοποιεί 17 βιοκλιματικά σχολεία σε 9 δήμους της Θεσσαλονίκης με χρόνο αποπεράτωσης τα τέλη του 2026 και περιμένει θετικό σινιάλο για τους διαγωνισμούς των οδικών έργων Θεσσαλονίκη – Εδεσσα και Δράμα – Αμφίπολη, προϋπολογισμού 550 εκατ. που επίσης κατασκευάζονται μέσω ΣΔΙΤ.

Η αποεπένδυση της Hochtief

Την ίδια ώρα, ανακατατάξεις παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα και στο μέτωπο των μεγάλων οδικών παραχωρήσεων που πήραν τη σκυτάλη από την Αττική οδό και άλλαξαν το τοπίο στο εθνικό οδικό δίκτυο.

Πρόκειται για την αποχώρηση της Hochtief από την Ολυμπία Οδό που διαχειρίζεται τον αυτοκινητόδρομο Ελευσίνα – Κόρινθος – Πάτρα – Πύργος, η οποία πλέον περιορίζει τη συμμετοχή της στον Αυτοκινητόδρομο Αιγαίου που διαχειρίζεται και λειτουργεί την παραχώρηση Μαλιακός – Κλειδί. Το ποσοστό της γερμανικής εταιρείας απέκτησαν οι έτεροι μέτοχοι της κοινοπραξίας και συγκεκριμένα η γαλλική Vinci (ελέγχει το 36,03%), η ΑΒΑΞ Παραχωρήσεις (23,01%), η AKTOR Παραχωρήσεις (20,48%) και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (20,48%).

Το επόμενο βήμα για τις ελληνικές τεχνικές εταιρείες που έχουν διαγράψει μια μεγάλη πορεία σε ανάλογα έργα στην Ελλάδα είναι η διεκδίκηση αντίστοιχων συμβάσεων παραχώρησης στις αγορές των Βαλκανίων, με έμφαση σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Σερβία. Για παράδειγμα, τόσο ο όμιλος AKTOR όσο και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ επιδιώκουν την επέκτασή τους στην κατασκευαστική αγορά της Ρουμανίας, η οποία παρουσιάζει υψηλή διαθεσιμότητα και απορροφητικότητα ευρωπαϊκών πόρων για μεγάλα έργα, ενώ προωθεί πλέον τη χρήση των ΣΔΙΤ και των έργων παραχώρησης. Η, δε, Intrakat φιλοδοξεί να τετραπλασιάσει τα έσοδά της από τη ρουμανική αγορά, με δεδομένο ότι μόνο κατά την προσεχή διετία θα δημοπρατηθούν νέα έργα συνολικής αξίας 26 δισ. ευρώ.

Αντίστοιχα και ο όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ θα επιδιώξει την ανάληψη νέων έργων παραχώρησης τόσο στη Ρουμανία όσο και στη Βουλγαρία, με τη διοίκηση να προσβλέπει σε έργα παραχώρησης της τάξεως των 2-3 δισ. ευρώ το επόμενο διάστημα.

Διαβάστε ακόμη

Τι κρύβουν οι διεθνείς παρεμβάσεις του Ελον Μασκ

Επενδύσεις «δίχως φραγμούς» βλέπει στις ΗΠΑ ο πρόεδρος της Damac

Μεγάλο τουριστικό ρεύμα Τούρκων πολιτών στα νησιά του βορείου Αιγαίου – Περισσότεροι από 70.000 ήρθαν με visa express

Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο Θέμα