Για δεκαετίες οι αγορές είχαν κάποια δεδομένα αντανακλαστικά: Όταν μια εταιρία δημοσίευε αποτελέσματα χειρότερα από τα αρχικώς εκτιμηθέντα, οι επενδυτές/μέτοχοι απαντούσαν στην αρνητική έκπληξη πουλώντας την μετοχή η οποία κατέγραφε απώλειες στο χρηματιστήριο. Αυτά τα παλιά, γνωστά, “τιμωρητικά” αντανακλαστικά για τις εταιρίες που δεν έπεσαν μέσα στους στόχους τους, δεν υπάρχουν πια:
H Deutche Βank επεξεργάστηκε τα στοιχεία των ανακοινώσεων αποτελεσμάτων και στη συνέχεια την συμπεριφοράς των αντίστοχων μετοχών στα ταμπλό. Διαπίστωσε ότι οι εταιρίες που ανακοίνωναν αρνητικές εκπλήξεις βλέπουν τη μετοχή τους να ανεβαίνει! Μεσοσταθμικά, μάλιστα, η αύξηση φθάνει το 0,4%. Είναι το μεγαλύτεο ποσοστό – μη ερμηνεύσιμης ανόδου – για περισσότερα από 12 χρόνια.
Το τύπωμα τρισεκατομμυρίων από τις κεντρικές τράπεζες έχει αλλάξει το παιχνίδι.
Η ερμηνεία για αυτό το απροσδοκητη αντοχή των εταιριών στα αρνητικά νέα έχει την ερμηνεία της στην χαλαρή νομισματική πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και την αγορά κρατικών και εταιρικών ομολόγων στα πλαίσια του προγράμματος QE.
Έτσι, οι μεγάλες εταιρίες του δείγματος έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτούνται, να λαμβάνουν ρευστότητα από την ΕΚΤ η οποία αγοράζει τα ομόλογά τους. Αυτά τα ποσά στη συνέχεια μπορούν να τα διοχετεύουν στην αγορά ιδίων μετοχών, στηρίζοντας την τιμή τους, και να την επηρρεάζουν συχνά κόντρα στις πραγματικές εξελίξεις. Αυτή η παράμετρος αλλάζει συθέμελα τις προσδοκίες και τους υπολογισμούς των επενδυτών.
Ωστόσο αυτή η νέα λειτουργία υποβαθμίζει τη λογική του μηχανισμού διαμόρφωσης της τιμής μιας μετοχής. Είναι θετικό οι μετοχές να ανεβαίνουν για τους δικούς τους πραγματικούς λόγους. Όταν όλες οι μετοχές ανεβαίνουν για ένα κοινό λόγο που έχει να κάνει με την έκτακτη νομισματική πολιτική μετά την μεγάλη κρίση του 2008, τότε η διαφορά μεταξύ καλών και μέτριων εταιριών αποκρύπτεται – για να αποκαλυψθεί βίαια σε ένα ισχυρό κλυδωνισμό στις αγορές. Αλλά στην παλίρροια όλες οι βάρκες επιπλέουν. Στην άμπωτη μόνο αυτές που έχουν προνοήσει να βγουν στα ανοιχτά δε θα καταλήξουν στην άμμο.