Στο κέντρο της Αθήνας χτυπά η καρδιά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), με την Κριστίν Λαγκάρντ και τα υπόλοιπα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να βρίσκονται στην ελληνική πρωτεύουσα, φιλοξενούμενοι του Γιάννη Στουρνάρα, με στόχο να λάβουν ορισμένες πολύ κρίσιμες αποφάσεις για την Ευρωζώνη.
Έχοντας ήδη ένα ιστορικό 10 συνεχόμενων αυξήσεων επιτοκίων, η κεντρική τράπεζα ετοιμάζεται να πατήσει «φρένο» στην πορεία νομισματική σύσφιγξης, αφήνοντας αμετάβλητο το βασικό επιτόκιο στο 4,5% και το επιτόκιο καταθέσεων στο 4%.
Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι οι πληθωριστικές πιέσεις αμβλύνονται και το οικονομικό outlook επιδεινώνεται, η ΕΚΤ -όπως όλα δείχνουν- θα διατηρήσει τα επιτόκια στα τρέχοντα ιστορικά υψηλά επίπεδα για παρατεταμένο χρονικό διάστημα, μεταθέτοντας για το… μέλλον τις αποφάσεις για «χαλάρωση» (μείωση επιτοκίων)
Η πρόσφατη αναταραχή στην αγορά των κρατικών ομολόγων δεν φαίνεται να επηρέασε σημαντικά τα πράγματα, με τη συζήτηση για πρόωρη έξοδο από τη σφιχτή νομισματική πολιτική να παραμένει «παγωμένη». Σ’ αυτό, αναμφίβολα, συνέβαλαν και οι καταιγιστικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
«Ενώ ο πληθωρισμός εξακολουθεί να μειώνεται, οι επιθέσεις στο Ισραήλ και οι πιθανές επιπτώσεις στην αγορά ενέργειας, θέτουν νέους ανοδικούς κινδύνους για τον πληθωρισμό» εξηγεί ο Ντιρκ Σουμάχερ, αναλυτής της Natixis. «Οι καθοδικοί κίνδυνοι για την ανάπτυξη, ταυτόχρονα, έχουν επίσης πληθαίνει, περιπλέκοντας την κατάσταση για την ΕΚΤ».
Υπενθυμίζεται ότι οι σφιχτές νομισματικές συνθήκες, δηλαδή τα υψηλά επιτόκια, συνδράμουν στην αναχαίτιση του πληθωρισμού. Όμως, ταυτόχρονα, υπονομεύουν τις προοπτικές της ανάπτυξης και αυξάνουν το κόστος δανεισμού, λόγω της υψηλότερης αξίας του χρήματος.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, ο πληθωρισμός επιβράδυνε στο 4,3% τον Σεπτέμβριο από 5,2% τον Αύγουστο. Παρά την εμφανή υποχώρηση, ωστόσο, οι κίνδυνοι νέων ανατιμήσεων πληθαίνουν διαρκώς, ιδίως μετά την ανάφλεξη της έντασης στη Μέση Ανατολή, η οποία δύναται να τορπιλίσει τις τιμές στην αγορά ενέργειας.
Την ίδια στιγμή, ενώ μόνο μία μικρή μειοψηφία των Ευρωπαίων τραπεζιτών έχει ταχθεί υπέρ μιας νέας αύξησης στα επιτόκια, οι αποδόσεις στα κρατικά ομόλογα, δηλαδή το κόστος δανεισμού, έχουν αυξηθεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα, προκαλώντας πονοκέφαλο στη Φρανκφούρτη.
«Η αύξηση των επιτοκίων και η ενίσχυση της μεταβλητότητας αποτελούν τις κύριες προκλήσεις για την τρέχουσα νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας, η οποία παράλληλα προσπαθεί να αποφύγει την ύφεση» σημειώνει στο CNBC η Ανατολί Ανένκοφ, οικονομολόγος στη Societe Generale.
Τι θα γίνει με το QT
Η ενίσχυση των ομολογιακών αποδόσεων, πέραν όλων των άλλων, ενδεχομένως να επηρεάσει και τη συζήτηση για τον ρυθμό μείωσης του ισολογισμού της ΕΚΤ.
«Οι υψηλότερες ομολογιακές αποδόσεις και η αύξηση των spreads υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε να υπάρξει αποσταθεροποίηση σε περίπτωση επιτάχυνσης της ποσοτικής σύσφιγξης (QT) ή ακόμη και σε περίπτωση συζήτησης ενός τέτοιου θέματος από τα μέλη της ΕΚΤ» επισημαίνει ο Ράινχαρντ Κλόουζ, στέλεχος της UBS.
«Εάν οι αγορές ηρεμήσουν τις επόμενες εβδομάδες ή τους επόμενους μήνες, θα μπορέσουμε και πάλι να δούμε αν η ΕΚΤ αποφασίσει να επιταχύνει τον ρυθμό μείωσης του ισολογισμού της (ποσοτική σύσφιγξη)» προσθέτει, μιλώντας στο CNBC.
Ανησυχία για ύφεση
Την ίδια στιγμή, προβληματισμό προκαλεί και η αδύναμη επίδοση της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία αν μη τι άλλο δεν ευνοείται από το περιβάλλον των σφιχτών πιστωτικών συνθηκών.
Ο δείκτης υπεύθυνων προμηθειών της S&P Global επιβραδύνθηκε σε χαμηλό τριών ετών τον Οκτώβριο, διολισθαίνοντας στο 46,5 -δηλαδή αισθητά χαμηλότερα του ορίου του 50, το οποίο διαχωρίζει την επέκταση από τη συρρίκνωση. Οι οικονομολόγοι ανέμεναν μικρή βελτίωση στο 47,4.
«Στην Ευρωζώνη, τα πράγματα πάνε από το κακό στο χειρότερο», επισημαίνει ο Σάιρους ντε λα Ρούμπια, επικεφαλής οικονομολόγο της Εμπορικής Τράπεζας του Αμβούργου. «Δεν θα μας αιφνιδίαζε να δούμε μια ήπια ύφεση το β’ εξάμηνο του τρέχοντος έτους, με δύο συνεχόμενα τρίμηνα αρνητικής ανάπτυξης».
Η οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου αντιμετωπίζει αρκετές αντίξοες προκλήσεις, όπως η εκστρατεία αύξησης των επιτοκίων της EKT και η επιβράδυνση της παγκόσμιας δραστηριότητας. Οι κλιμακούμενες τιμές στην ενέργεια ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή, κινδυνεύουν να επιδεινώσουν τις δυσκολίες.
Τα στοιχεία για το ΑΕΠ του γ’ τριμήνου, τα οποία θα ανακοινωθούν την επόμενη εβδομάδα, είναι πιθανό να δείξουν ότι η οικονομία της Ευρωζώνης συρρικνώθηκε κατά 0,1%. Αυτή θα ήταν η πρώτη τριμηνιαία συρρίκνωση μετά την πανδημία, αν και η οικονομία επανειλημμένως δεν έχει καταφέρει να παρουσιάσει μια δυναμική ανάπτυξη.
«Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ θα είναι πολύ προσεκτικό. Εμείς περιμένουμε την πρώτη μείωση επιτοκίων τον Σεπτέμβριο του 2024» επισημαίνει ο Μαρκ Γουόλ, επικεφαλής αναλυτής της Deutsche Bank, χωρίς να αποκλείει ως πιθανή ημερομηνία και τον Ιούνιο του 2024, σε περίπτωση ύφεσης της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Διαβάστε ακόμα
Πλειστηριασμοί: «Καταιγίδα» με 1.680 σφυριά να χτυπούν για βίλες, βιομηχανίες και ξενοδοχεία (pics)
Για όλες τις υπόλοιπες ειδήσεις της επικαιρότητας μπορείτε να επισκεφτείτε το Πρώτο ΘΕΜΑ