Η κυβέρνηση, συστηματικά και σταθερά, ασκεί πιέσεις στις τράπεζες για μεγαλύτερη πιστωτική επέκταση, με ιδιαίτερη έμφαση προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Ο αποκλεισμός από το τραπεζικό σύστημα σημαντικού αριθμού επιχειρήσεων είναι από τα δύσκολα προβλήματα που καλείται να αντιμετωπίσει το οικονομικό επιτελείο προκειμένου να διαχυθεί η ανάπτυξη σε όλο το φάσμα της οικονομίας. Χοντρικά, σήμερα στην Ελλάδα στις 10 αιτήσεις για δάνειο απορρίπτονται οι επτά, ενώ η αναλογία είναι ακριβώς αντίθετη στην Ευρώπη όπου εγκρίνονται οι 7 στις 10.
Η αδυναμία χρηματοδότησης από τις τράπεζες των μικρομεσαίων οφείλεται κυρίως σε δύο λόγους: Ο πρώτος και βασικότερος είναι η κληρονομιά της κρίσης, η οποία είναι ακόμη ενεργή και παρούσα. Η χρηματοοικονομική εικόνα της πλειοψηφίας των μικρομεσαίων – και όχι μόνον εταιριών- είναι ιδιαίτερα επιβαρυμένη, με αποτέλεσμα να μην πληρούν τα βασικά τραπεζικά κριτήρια για να τύχουν χρηματοδότησης. Είναι μια κατάσταση που συνηθίσαμε, αφομοιώσαμε και τελικά προσπερνάμε με ευκολία. Ωστόσο, είναι μια πραγματικότητα που εξακολουθεί να κρατά εκτός τραπεζικής χρηματοδότησης την πλειοψηφία των μικρομεσαίων.
Ενδεικτικό της έκτασης του συγκεκριμένου προβλήματος είναι – για παράδειγμα- ότι το φλέγον πρόβλημα που μπλοκάρει τις συντάξεις των ελεύθερων επαγγελματιών είναι οι παλαιότερες οφειλές που έχουν στον πρώην ΟΑΕΕ, καθώς οι 6 στους 10 οφείλουν μικρότερα ή μεγαλύτερα ποσά στον ενιαίο φορέα. Ανάλογη είναι η κατάσταση και με το χρηματοοικονομικό καθεστώς, για την πλειοψηφία των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Ο δεύτερος λόγος που οι μικρομεσαίοι είναι εκτός τραπεζικού συστήματος είναι η φοροδιαφυγή. Ιδιαίτερα κατά την περίοδο της πανδημίας και των lockdown, η φοροδιαφυγή πήρε έκταση καθώς στο όνομα της επιχειρηματικής επιβίωσης επιστρατεύτηκαν χωρίς ενδοιασμούς όλα τα μέσα. Καθώς όμως έχουμε συμπληρώσει μια διετία που συμβιώνουμε με τον κορωνοϊό, στις τράπεζες εμφανίζονται όλο και συχνότερα υποψήφιοι για χρηματοδότηση, οι οποίοι παρουσιάζουν σχεδόν αστείους τζίρους εργασιών.
Το ίδιο φαινόμενο παρατηρήθηκε και με ορισμένα από τα βοηθήματα που δόθηκαν στις εταιρίες λόγω της πανδημίας. Πολλοί δεν έτυχαν της οικονομικής βοήθειας που θα έπρεπε κανονικά να λάβουν, επειδή δεν εξέδιδαν όλες τις αποδείξεις.
Το κακό είναι ότι κανένα από τα δύο προβλήματα δεν πρόκειται να εκλείψει ώστε να βελτιωθούν οι συνθήκες χρηματοδότησης της αγοράς. Μοναδική πρωτοβουλία που μπορεί να βοηθήσει να ξεφύγουμε από αυτήν την απελπιστική κατάσταση, είναι το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών που θεσπίζει κίνητρα (φοροαπαλλαγές και μειώσεις φόρων έως 30% για τρία χρόνια) για μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες που συγχωνεύονται ή συνενώνονται κάτω από ενιαία εταιρική μορφή.