Οι νίκες στις εθνικές εκλογές του 2023 και τις ευρωεκλογές του 2024 λειτούργησαν ως παγίδα για την κυβέρνηση, η οποία έδειξε να αγνοεί τη σοβαρότητα της κατάστασης που προέκυψε από το δυστύχημα στα Τέμπη με τους 57 νεκρούς

Η υποβάθμιση του προβλήματος δεν περιορίστηκε μόνο στην άμεση αντιμετώπισή του, αλλά και στην πολιτική διαχείριση. Δεν αισθανόταν κομματική απειλή και οδηγήθηκε σε στρατηγική αδράνεια. Αγνόησε τις διαμαρτυρίες των συγγενών των θυμάτων, ενώ όφειλε να σταθεί δίπλα τους, παρέχοντας έμπρακτη στήριξη και αναγνωρίζοντας την τραγικότητα της κατάστασης. Επικεντρώθηκε σε τυπικές δηλώσεις χωρίς να δώσει ουσιαστικές πολιτικές απαντήσεις.

Παρά τα δύο χρόνια που μεσολάβησαν από το δυστύχημα, δεν υπήρξε ουσιαστικός σχεδιασμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων στον τομέα των μεταφορών και της ασφάλειας. Η πιθανή μεταφορά εύφλεκτων υλικών, όπως παραδέχθηκε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη συνέντευξή του, και η έλλειψη προσοχής σε ζητήματα όπως το «μπάζωμα», δεν αντιμετωπίστηκαν με τη δέουσα σοβαρότητα. Η απουσία μέτρων για την πρόληψη παρόμοιων δυστυχημάτων έγινε φανερή και τα παρ’ ολίγον ατυχήματα στα τρένα ενίσχυσαν την αίσθηση διάλυσης του συστήματος. Η αδυναμία να διασφαλιστεί η αξιοπιστία της εξεταστικής επιτροπής που συγκροτήθηκε και να αποκατασταθεί η διαφάνεια δημιούργησε βαθιά δυσπιστία.

Οταν φτάσαμε στις μεγάλες συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας της 26ης Ιανουαρίου, η κυβέρνηση αιφνιδιάστηκε πλήρως και αντέδρασε υπό το κράτος του πανικού, γεγονός που επιδείνωσε την κατάσταση. Στην πολιτική ο πανικός μπορεί να είναι εξίσου επιζήμιος με την αρχική υποτίμηση ενός θέματος, καθώς δείχνει έλλειψη στρατηγικής και ετοιμότητας. Περάσαμε έτσι στο άλλο άκρο με τη συνέντευξη του πρωθυπουργού. Το δυστύχημα στα Τέμπη αποτελεί ένα οδυνηρό μάθημα για την πολιτική ηγεσία της χώρας.

Η υποβάθμιση ενός τόσο σοβαρού ζητήματος και η αδράνεια στη λήψη αποφάσεων οδήγησαν σε μια βαθιά κρίση εμπιστοσύνης που χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να αποκατασταθεί. Στην πολιτική, η υπευθυνότητα και η διορατικότητα είναι απαραίτητες για την αποφυγή κρίσεων και την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Αν η υπόθεση με το δυστύχημα στα Τέμπη δεν αντιμετωπιστεί σωστά, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να εξελιχθεί σε ένα διαχρονικό πρόβλημα για την κυβέρνηση, όπως συνέβη με την υπόθεση Γρηγορόπουλου ή την τραγωδία στο Μάτι για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με τις συνέπειες της αδράνειάς της. Το πολιτικό τίμημα που καλείται να πληρώσει είναι σαφώς υψηλότερο από αυτό που θα είχε καταβάλει αν είχε χειριστεί το ζήτημα με υπευθυνότητα και διορατικότητα. Οι καθυστερήσεις στη λήψη αποφάσεων και η έλλειψη διαφάνειας υπονόμευσαν τη θέση της και ενίσχυσαν την αίσθηση πολιτικής προχειρότητας.

Τώρα καλείται να κάνει όσα δεν έκανε στα δύο προηγούμενα χρόνια. Οι μεταρρυθμίσεις στον τομέα των μεταφορών και της ασφάλειας, η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στους θεσμούς και η αποτελεσματική πολιτική-επικοινωνιακή διαχείριση της κρίσης είναι πλέον επιτακτικές. Ωστόσο, η δυσπιστία της κοινωνίας καθιστά αυτό το έργο εξαιρετικά δύσκολο.