H Κυβέρνηση έχει κάνει εξαιρετική δουλειά στην ψηφιοποίηση υπηρεσιών και εργασιών που σχετίζονται με το Δημόσιο. Βεβαιώσεις, εξουσιοδοτήσεις, πιστοποιητικά, συνταγογραφήσεις κ.λπ. είναι ορισμένοι από τους τομείς που μπορούμε να διευθετούμε τις υποθέσεις μας ταχύτατα και χωρίς καμία ταλαιπωρία. Οπου όμως δεν έχει φτάσει η ψηφιοποίηση του Δημοσίου, επικρατεί το χάος των γραφειοκρατικών δαιδάλων και εξακολουθεί να ισχύει ο χρυσός κανόνας: “Μην μπλέξεις με το Δημόσιο”.
Η ατελείωτη παραγωγή νόμων (συχνά αλλοπρόσαλλων ή και αλληλοσυγκρουόμενων), οι πρωτοβουλίες, οι ιδέες και οι ανοησίες διαφόρων κυβερνήσεων, μαζί με τις “μεταρρυθμίσεις” και τον μεγαλοϊδεατισμό κάθε (σοβαρού ή και γραφικού) υπουργού, έχουν δημιουργήσει ένα αδιαπέραστο πλέγμα υποχρεώσεων για τον πολίτη που αποφασίζει ή χρειάζεται να κάνει κάποια διαδικασία.
Οποιος, για παράδειγμα, αποφασίσει να πουλήσει ή να αγοράσει ένα ακίνητο, θα καλοπεράσει. Δεν το παραδέχονται φυσικά, αλλά οι πολιτικοί μας φρόντισαν για τις μεταβιβάσεις ακινήτων να διαμορφώσουν τα τελευταία χρόνια ένα περιβάλλον που προϋποθέτει πως θα υπάρχει δουλειά (καλά αμειβόμενη) για μηχανικούς και δικηγόρους. Πάνω σε αυτές τις απαιτήσεις πατάει και η ανικανότητα πολλών δήμων που σε αναγκάζουν να αποδείξεις ότι έχεις πληρώσει ΤΑΠ, λες και οι ίδιοι δεν μπορούν να το διαπιστώσουν, παρά μόνον αφού ο ενδιαφερόμενος προσκομίσει τις απαραίτητες βεβαιώσεις. Το αποτέλεσμα είναι εξασφαλισμένη καθυστέρηση της διαδικασίας, συχνά και αρκετούς μήνες.
Ενα άναρχο πλέγμα νόμων, διατάξεων και αποφάσεων που υποτίθεται ότι ρυθμίζουν τις σχέσεις μας με το κράτος, αλλά αν μπλέξεις δεν είναι βέβαιο ότι θα καταλήξεις στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Κάποια στιγμή -προφανώς για να μη γίνονται κομπίνες- κάποια κυβέρνηση ψήφισε ότι τα ακίνητα του ευρύτερου Δημοσίου τομέα (ταμεία, Πανεπιστήμια, ΔΕΚΟ κ.λπ.) δεν μπορούν να νοικιάζονται σε ιδιώτες σε τιμή χαμηλότερη ενός ποσοστού της αντικειμενικής τιμής. Η εκ πρώτης όψεως σωστή διάταξη, ήταν η αιτία που στα χρόνια της κρίσης διακόπηκε μεγάλος αριθμός τέτοιων μισθώσεων, επειδή οι αρμόδιοι κατανοούσαν μεν, αλλά δεν τολμούσαν δε, να μειώσουν τα μισθώματα υπό τον φόβο ότι θα πάνε κατηγορούμενοι για απιστία. Ελλειψη ηγεσίας και πρωτοβουλίας θα πείτε, αλλά η ουσία είναι πως η συγκεκριμένη ρύθμιση λειτούργησε τελικά ως επιταχυντής των λουκέτων, ειδικά στο κέντρο της Αθήνας.
Το πλέγμα νόμων, διατάξεων και αποφάσεων έχει απλωθεί τόσο που συχνά πλέον στρέφεται και κατά του ίδιου του Δημοσίου. Για παράδειγμα, θεωρητικά, το νομικό καθεστώς της ΕΤΑΔ ρητά εξαιρεί την εταιρία των ακινήτων του Δημοσίου από το ευρύτερο Δημόσιο και τις διαδικασίες προσλήψεων του Δημοσίου. Ωστόσο, μετά από καταγγελίες, το ΑΣΕΠ έκρινε ότι όλες οι προσλήψεις από το 2016 έως το 2020 της ΕΤΑΔ έπρεπε να πραγματοποιηθούν με τις διαδικασίες του Δημοσίου, δηλαδή μέσω ΑΣΕΠ, και όχι με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια. Τώρα εκκρεμεί ο δικαστικός έλεγχος της βασιμότητάς της απόφασης του ΑΣΕΠ, η οποία ωστόσο κινεί αυτομάτως την έναρξη αυτεπάγγελτης ποινικής διαδικασίας κατά των μέχρι σήμερα Διοικήσεων της ΕΤΑΔ. Κάποια στιγμή θα βρουν την άκρη, αλλά στο μεταξύ θα έχει χαθεί πολύτιμος χρόνος, θα διασυρθούν υπολήψεις, ενώ για δουλειά καλύτερα να μην το συζητάμε.
Ενα διαφορετικής τάξης αλλά τελικά παρεμφερές πρόβλημα έχουμε με τις εταιρίες ύδρευσης, όταν στις αρχές Φεβρουαρίου το ΣτΕ έκρινε αντισυνταγματικές τις διατάξεις νόμου που ψηφίστηκε το 2016, με την οποία μεταβιβάστηκε η πλειοψηφία των μετοχών των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταμείο. Τώρα, Υπερταμείο, αρμόδια υπουργεία και γενικά κυβέρνηση τρέχουν για την υπόθεση της ΕΥΔΑΠ ώστε να βρουν κάποια νομική φόρμουλα για να παραμείνουν οι εταιρείες ύδρευσης στο χαρτοφυλάκιο των προς αξιοποίηση εταιρειών.
Καλά ξεμπερδέματα…