Στους ορεινούς όγκους της βόρειας Ελλάδας, ο καλλιεργητής ροδάκινων Μάκης Αντωνιάδης ιδρώνει, στον ζεστό καιρό του Νοέμβρη που δεν λέει να σταματήσει, την ώρα που εργάζεται για την φετινή συγκομιδή του. Αυτή, μπορεί να είναι μια από τις τελευταίες του.
Καθώς ήδη υφίσταται τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο Αντωνιάδης και οι άλλοι καλλιεργητές αποτελούν παράπλευρες ζημιές στον εμπορικό πόλεμο που έχει ξεκινήσει ο Ντόναλντ Τραμπ, έναν δυνητικά καταστροφικό συνδυασμό.
“Σκέφτομαι να αρχίσω να καλλιεργώ κάτι άλλο”, δήλωσε ο 56χρονος, ο οποίος ακολούθησε τα βήματα του πατέρα και του παππού του στους οπωρώνες του Κοπανού Κοζάνης. “είναι κι άλλοι στο χωριό, που θέλουν να κάνουν το ίδιο”.
Από το 2011, οι ελληνικές Αρχές έχουν καταγράψει ζημίες από ακραία καιρικά φαινόμενα σε πάνω από 3,8 εκατομμύρια στρέμματα καλλιεργειών, με αποζημίωση για τους αγρότες η οποία φτάνει σχεδόν το 1 δισ. ευρώ (1,1 δισεκατομμύρια δολάρια). Οι γεωργικοί ασφαλιστικοί Οργανισμοί (ΕΛΓΑ) αποδίδουν το φαινόμενο στην κλιματική αλλαγή.
Παράλληλα, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κλιμακώνει τον εμπορικό πόλεμο, επιβάλλοντας δασμούς σε προϊόντα ευρωπαϊκών εξαγωγών, αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων – συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών κονσερβοποιημένων ροδάκινων – σε αντίποινα για παράνομη ενίσχυση στην Airbus SE.
Ενώ αυτό συνιστά μια διπλή, πολύ δυσάρεστη εξέλιξη, ο Αντωνιάδης είπε ότι οι φρικτές καιρικές συνθήκες τον ανησυχούν περισσότερο από το αποτέλεσμα που δημιουργεί η επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ.
“Οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής είναι πιο σημαντικές και επώδυνες από τις επιβολές δασμών του Τραμπ, καθώς ήδη πάσχουμε από καταστροφική παραγωγή τα τελευταία τρία χρόνια”, δήλωσε στο Bloomberg.
Οι προσπάθειές του να αντιμετωπιστούν οι δυσμενείς αυτές εξελίξεις, θα μπορούσαν να είναι μάταιες, εκτός βέβαια εάν ληφθούν επειγόντως μέτρα σε παγκόσμιο επίπεδο. Παρά τις διαδηλώσεις σε όλο τον κόσμο, η αύξηση των επιπέδων ρύπανσης υποδηλώνει ότι οι προσπάθειες απομάκρυνσης από τα καύσιμα που παράγουν τους περισσότερους ρύπους, προχωρούν πολύ αργά, κι έτσι δεν έχουν σημαντικό αντίκτυπο στη διατήρηση του περιβάλλοντος.
Ροδάκινα που σαπίζουν
Αν και το αγρόκτημα Αντωνιάδη βρίσκεται σε ορεινή περιοχή, η θερμοκρασία ξεπερνούσε τους 22 βαθμούς Κελσίου (72 βαθμούς Φαρενάιτ) στις αρχές Νοεμβρίου. Οι άνθρωποι κυκλοφορούν με κοντομάνικα και ιδρώνουν από τη ζέστη.
«Τα τελευταία χρόνια, σημειώθηκαν αναίτιες βροχοπτώσεις τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, ακολουθούμενες από διακυμάνσεις της θερμοκρασίας με αποτέλεσμα να έχουμε χάσει ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής μας», ανέφερε ο Αντωνιάδης.
Το 2017 και το 2018, σχεδόν όλη η σοδειά του καταστράφηκε καθώς οι μεγάλοι όγκοι νερού είχαν ως συνέπεια να σχίζεται ο φλοιός του φρούτου, ενώ είναι και η διακύμανση της θερμοκρασίας που προκαλεί φθορά στα ροδάκινα.
“Ποτέ δεν είδαμε τέτοιες καιρικές συνθήκες στο παρελθόν, τώρα βρέχει χωρίς διακοπή για τρία μερόνυχτα και στη συνέχεια περνούν τέσσερις μήνες πριν τα χωράφια πλημμυρίσουν και πάλι”, πρόσθεσε ο Έλληνας παραγωγός ροδάκινων.
Ο Κυριάκος Τσιτουρίδης, επικεφαλής του Κέντρου Μετεωρολογικής Έρευνας του Ελληνικού Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ), δήλωσε ότι οι αγρότες θα πρέπει να στραφούν σε “καλλιέργειες που μπορούν να επιβιώσουν σε ακραίες καιρικές συνθήκες”.
Πρόβλεψε αύξηση των μέσων θερμοκρασιών και των βροχοπτώσεων και προειδοποίησε για καταστροφικές συνέπειες στη γεωργική παραγωγή. “Η κυβέρνηση πρέπει να ενεργήσει για να διασφαλίσει ότι δεν υπάρχουν ελλείψεις”, υπογράμμισε.
Ο αριθμός των στρεμμάτων που καταστράφηκαν από τις κακές καιρικές συνθήκες ήταν σχεδόν 685.000 στρέμματα το 2017, περισσότερο από τριπλάσια σε σχέση με την έκταση των καταστροφών το 2011, όπως δείχνουν τα στοιχεία του ΕΛΓΑ. Η αποζημίωση για ασφάλειες αυξήθηκε σε πάνω από 165 εκατομμύρια ευρώ (από 52 εκατομμύρια ευρώ).
Η συνολική αξία των ζημιών είναι ακόμη υψηλότερη, καθώς ο ΕΛΓΑ καλύπτει μόνο το κόστος των άμεσων επιπτώσεων από καιρικές συνθήκες και όχι έμμεσες επιπτώσεις, όπως η ασθένεια των καλλιεργειών, δήλωσε ο πρόεδρος του Οργανισμού, Φάνης Κουρεμπές.
Ο ίδιος αναφέρθηκε στην εμφάνιση ασθενειών που επηρεάζουν τα σταφύλια στη νότια Πελοπόννησο, όπως και τα ροδάκινα και τον καπνό στη βόρεια Ελλάδα, όπου ο Αντωνιάδης έχει την εκμετάλλευσή του, τουλάχιστον προς το παρόν.
“Δεν μπορούμε να το ελέγξουμε αυτό και δεν μπορούμε να αντιστεκόμαστε σε αυτή την κατάσταση για πάντα”, πρόσθεσε ο Αντωνιάδης.